Қоршаған ортаны және еңбекті қорғау Қауіпсіздік техникасы

 

Жоспары

                                                                                                                                                   Бет

Жобаға берілген тапсырма . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   

 

I. Кіріспе   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

II. Бұйымның номенклатурасы . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

IІІ. Технологиялық бөлім . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

     3.1. Зауыт орналасқан қаланың климаттық жағдайы . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

     3.2. Өндірістің технологиялық схемасы мен әдісін таңдау . . . . . . . . . . . . .

    3.3.Зауыттың жұмыс істеу режимі . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

   3.4. Зауыттың қуаттылығын есептеу . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

     3.5. Шикізаттар мен жартылай фабрикаттар . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

     3.6. Негізгі техникалық, көліктік қондырғыларды таңдау және есептеу . . .

     3.7. Бункер және қоймаларды  есептеу . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

     3.8. Дайын өнім сапасын және технологиялық процесті қадағалау  . . . . . . .

ІV. Қоршаған ортаны және еңбекті қорғау . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

       Қауіпсіздік техникасы  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

V. Қорытынды . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VІ. Пайдаланылған әдебиеттер . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I.  Кіріспе

 

      Құрылыстық керамика  – бұл тұрғын үй және өндірістік ғимараттар мен үймереттер тұрғызуға  қолданылатын керамикалық бұйымдар тобы. Керамикалық қабырғалық бұйымдар – өте көне материал болып табылады. Керамика сөзі грек тілінен «keramos» деген сөзден шыққан,саз деген мағынаны білдіреді. Керамикалық бұйымдар саз қоспасынан, топырақтан және басқа табиғи материалдардан құралады. Қоспа дайын болғаннан кейін, оған белгілі бір форма беріледі, содан кейін ол белгілі бір температурада күйдіріледі. Керамикалық материалдар қазіргі кезде өте белгілі материал болып саналады. Олар қышқылға төзімді, қолдануда ұзақтылығымен ерекшеленеді. Құрылыстық керамика өндірісі халық шаруашылығындағы ең маңызды сала болып саналады. Соңғы он жылдықта  механикаландырылған керамикалық кірпіш және тастар өндіретін зауыттар пайда болуда. Бұл зауыттар қуатты саз өңдейтін және қалыптайтын машиналармен, жаңа кептіргіш қондырғылармен және пештермен жабдықталған. Құрылыстық керамикалық тастар цемент, аз кездесетін металл, сонымен қатар тасымалдау қондырғыларын үнемдеуге септігін тигізетін   ең көп тараған қабырғалық материал болып саналады. Тастар өз бойына күннің энергиясын сіңіріп, бірте-бірте оны бөліп отырады, сондықтан да жаз мезгілінде аптап ыстықтан және қыс мезгілінде бөлме ішіндегі жылуды сақтайды. Қабырғалық тастар өзінің қалыңдығы арқылы бу өткізеді. Нәтижесінде ғимарат ішінде   ылғалдылықты  тепе-теңдікте ұстап тұра алады.

       Қазіргі кезде құрылыстық керамикалық тастар өндірісінде басты назар өнімнің сапасын жақсарту мен  өндірісте жаңа технологияларды пайдалану болып табылады. Жаңа өндіріс орындарын тұрғызуда автоматтандырылған және жоғарғы механикаландырылған жергілікті және шетелдік қондырғылармен жабдықтау  ескерілуде. Сонымен қатар кәдімгі керамикалық тастарды алмастыратын жаңа эффективті ірі қуысты тастар қабырға тұрғызуда қолданылып келеді. Бұл тек шикізатты үнемдетіп қана қоймай,  тастардың  жылу қорғау қасиетін сақтай отырып қабырғалардың массасы мен қалыңдығын төмендетеді. 

         Ешқандай материалдар керамикалық материалдардың орнын толық ауыстыра алмайды. Мысалы, еденге арналған плиталар, өзінің беріктілігімен қатар, адамға жақсы әсер береді. Қазіргі уақытта рынокта көптеген дизайндағы материалдар бар. Соның ішінде итальяндық технологиялық әдіспен жасалынған керамикалық тастар да бар. Оның өзі үлкен қолданыста. Оны едендерге, терассаларға, жолдарға, ішкі қабырғаға, баспалдақтарға және т.б. жерлерде қолданады.

         Керамикалық бұйымның тағайындалуына  байланысты қолданылуы: кірпіш пен  керамикалық тастар – аз және көп қабатты ғимараттар мен салулар үшін; керамикалық плита мен беттік кірпіш – ішкі және сыртқы қаптама жұмыстары кезінде; жолдық кірпіш пен керамикалық трубалар – жол құрылысына және жер асты коммуникацияларына; черепица – жамылтқы құрылғысына; жеңіл керамикалық бұйымдар – жылу оқшаулау үшін.

Құрылыстық керамика – керамикалық бұйымның үлкен  тобы, олар үй құрылысы, өнеркәсіпті  ғимараттың құрылысында және салуларда  қолданылады. Керамикалық қабырғалық бұйымдар – ертедегі жасанды материалдардың бірі, олардың жасы 5 мың жыл.  

Қазіргі уақытта керамикалық  құрылыс материал өндірісінде технологияның  толық жетілдіруіне, сапа жақсаруына назар аударылған. Автоматтандырылған, жоғары механикаландырылған технологиялық  кәсіпорындарды құру көзделіп отыр.

 

 

 

 

 

 

 

II. Бұйымның номенклатурасы

 

Керамикалық тастар сыртқы және ішкі қабырғаларды қалау үшін және қабырғалық панельдер мен блоктар дайындау үшін қолданылады. Керамикалық тастарда тік немесе көлденең кеуектер – кеңістіктер бар. Құрылыста қолданылып жүрген керамикалқ тастарда көбіне тік кеңістіктер кездеседі, бірақ қабырғаны осындай тастардан тұрғызу кезінде ерітіндінің шығыны ұлғаяды. Тік қуыстары бар тастардың мынадай маркалары өндіріледі: 150, 120, 100, 75. Олардың тығыздығы 1,4 г/см³ көп емес, ал су жұтуы 6,5%-дан аз емес.

Керамикалық тастан қаланған қабырға қалыңдығы , кәдімгі кірпіштерден салынған қабырға қалыңдығымен салыстырғанда 20-25% көп. Керамикалық тастан қаланған қабырғаның 1 м³ массасы кәдімгі кірпіштен салынған қабырғаның массасынан шамамен 2 есе аз.

Құрылыста бәрінен көп қолданылатын жеті және он қуысты тастар. Сондай-ақ қаптағыш профильді қабырғалық тастардың  басқа да түрлері қолданылады. Тиімді қабырғалық тастарға қажет балшық құрамына диатомит пен трепел сияқты қоспалары бар топырақтар енеді. Тиімді кірпіштің жетістігі сол, оны қолдану кезінде қабырға қалңыдығын 40%-ға кемітуге болады, соның нәтижесінде шикізат пен көлікке жұмсалатын қаражат шығыны үнемделеді. Ең басты жетістігі ғимарат массасының азаюы салдарынан оның зілзала әсеріне шыдамдылығы артады.

Шет елдерде қолданылатын қабырғалық керамикалық материалдар  өлшемдерімен, пішінімен және қасиеттерімен  ерекшеленеді. Оларда маркасы М125-тен  – М600 дейін шектегі тастар өндіріледі. Мысалы, Германияда қарапайым қабырғалық және тиімді керамикалық тастардың өлшемдері бойынша 14 түрі болады. Олар (240×115×52 – 490×300×238 мм), маркалары М140-тан М280 дейін кездеседі. Ішкі қабырғаларды қалауда кеуекті тастар, кірпіштер және өлшемдері 330×170×40 – 945×320×115 мм плиталар қолданылады.

  Керамикалық тастар шет елдерде бұрынан кеңінен пайдаланылады. Өз елімізде керамикалық тастарды өндіру соңғы кездері жақсы дамуда және кеңінен қолданылады. Керамикалық тастар – бұл тығыздығы 790 кг/м³ және габариттік өлшемдері 51×29×22 см болатын керамикадан жасалған қуысденелі кірпіш. Керамикалық тастардың көлемінің жартысын қуыстар құрағандықтан, жылуөткізгіштігі төмен болады да, ал жылуға қарсылығы жоғары болады. Керамикалық тастарда қуыстылығының көлемі 13% болады. Қуыстың формасы мен өлшемдері әр түрлі болады. Көбінесе қуыстары вертикальді түрде орналасады. Керамикалық тастардың өлшемдері әр түрлі болады. Олар дара қабырғалық бұйымдар 250×120×138 мм және мықты қатты тасты бұйымдар 510×260×219 мм болады. Керамикалық тастар қуыстарына байланысты вертикальді және горизонтальді орналасқан қуысты керамикалық тастар болып бөлінеді. Тастар тегіс және рифленді бетті, қуысты немесе жабық болуы мүмкін. Керамикалық тастарда вертикальді орналасқан қуыстарының ені 12 мм-ден аспауы керек. Ал, тастарда горизонтальді орналасқан кладкадағы қуыстардың өлшемі нормаланбайды. Сыртқы қабырғалардың қалыңдығы 15 мм-ден кем болмауы керек. Тастардың су сіңірімділігі 6%-дан кем болмауы тиіс. Керамикалық тастардың беріктігі және аязға төзімділігі бойынша маркасы кәдімгі керамикалық кірпіштердің маркасымен бірдей. Керамикалық тастардың беріктігі бойынша маркалары: М75-300. Аязға төзімділігі бойынша маркалары: Г15, Г25, Г35, Г50, Г75. Керамикалық тастарды бетон қалау үшін, подвал, цоколь және ғимараттың басқа да су өткізетін бөліктеріне қолдануға болмайды. Өйткені олар сумен әрекеттесуі мүмкін және керамикалық тастардың қуыстарында қалып қойған су қатып, ғимараттың бірден бұзылуына әкеліп соқтырады. 

Кәдімгі керамикалық  кірпіштің екі кемшілігі бар. Олар: 1) өте жоғарғы тығыздық; 2) габариттік өлшемдерінің кіші болуы. Жоғарғы тығыздықтан қабырғалар қалың болады және салмағы ауыр болады. Бұл проблеманың шешудің бірден-бір жолы ірікөлемді, қуысденелі керамикалық бұйымдарды қалыптау арқылы дайындау болып табылады. Қуыстардың болуы тек қана массаны азайтып қана қоймай, сонымен қатар тығыздығын да азайтады және кептіру, күйдіру процестерін жылдамдатады. Қуысденелі кірпіштерді, яғни керамикалық тастарды кептіру кезінде қуыстары арқылы тез кебеді және күйдіру процесі кезінде сыртқы және ішкі беттері бірқалыпты күйеді. Керамикалық тастардың қуыстылығы 45%-ды құрағанына қарамастан, толықденелі кірпіштер сияқты дефектілері аз болады да, беріктігі жоғары болады. Керамикалық тастардың осындай қасиеттеріне байланысты оларды «эффективті керамика» деп атап кеткен.                                             

IІІ. Технологиялық бөлім

3.1. Алматы қаласының климаттық жағдайы

Алматы облысы Қазақстан  Республикасының оңтүстік-шығыс  бөлігінде орналасқан. Аумағы 223,9 мың  шаршы шақырымды құрайды.

Алматы облысының табиғи жағдайы шөл даладан мәңгі қар жататын аумаққа дейінгі 5 климаттық аймақтан тұрады. Климаты тым континенталды, жазық далада қаңтардағы орташа температура -15 С, таулы аймақта - 6-8 С; маусымда сәйкесінше - +16 С және +24 +25 С. Жазық далада жыл бойы түсетін жауын-шашын көлемі - 300 мм дейін, аулы аймақтар мен тауда - 500-700-ден 1000 мм дейін.

 

 

1-кесте.  Орташа айлық және жылдық ауа температурасы, Сº

 

Қала	І	ІІ	ІІІ	ІҮ	Ү	ҮІ	ҮІІ	ҮІІІ	ІХ	Х	ХІ	ХІІ	жыл
Алматы	-7,4	-5,6	1,8	10,5	16,2	20,6	23,3	22,3	16,9	9,5	0,8	-4,8	1

 

Керамикалық тастардың  физикалық сипаттамасы

 

 

 

Керамикалық тастар ГОСТ 530-95	Өлшемдері	Массасы	Тығыздығы	Жылуөткізгіштігі	Аязғатө-зімділігі	Сусіңірім-ділігі
	250×120×138	4,6кг	1200 кг/м3	0,34 Вт/мС	Г35	9,3%
	510×260×219	6,3 кг	790 кг/м3	0,41 Вт/мС	Г25	7,2%

 

Орт.жылд ішіндегі max қаңтар айына

Қаңтар

Штиль

Шілде

Штиль

Орт.жылд. ішіндегі min шілде айына

1,9

Солтүстік

Сол. шығыс

Шығыс

Оң. шығыс

Оңтүстік

Оң. батыс

Батыс

Сол. батыс

34

Солтүстік

Сол. шығыс

Шығыс

Оң. шығыс

Оңтүстік

Оң. батыс

Батыс

Сол. батыс

13

0

9 __ 1,4

12 __ 1,5

7 __ 1,4

23 __ 1,8

16 __ 1,8

20 __ 1,9

7 __ 1,7

6 __ 1,3

5 __ 1,9

11 __ 2

6 __ 1,6

45 __ 2,8

17 __ 2,8

8 __ 2,4

4 __ 2,2

4 __ 1,9

 

2-кесте. Алматы қаласында желдің бағытының қайталануы (алым) %, бағыт алуы бойынша желдің орташа жылдамдығы (бөлім) м/с, желдің max және min жылдамдығы, м/с.

 

 

3-кесте.  МСН 2.04-01-98

Қала	Суық тәуліктің  ауа tº		Бес күндік суықтың  ауа tº		Ауа tº (Сº) 0,94	Абсолюттік  минималды ауа tº (Сº)	Суық айлардағы  ауа tº орташа тәуліктік камплитудасы	Орташа ауа  температурасының периоды мен орташа тәуліктік ауа температурасының қайталануы						Орташа айлық  ылғал ауаның суық айларға қатысы	Орташа айлық 15 сағаттағы ылғал ауаның суық айларға  қатынасы	Қараша-наурыз айларындағы желдің соғу бағыты, м/с	Желтоқса-ақпан  айындағы желдің соғу бағыты, м/с	Ақпан айындағы желдің орташа жылдамдығының максималдылығы	Жылулық периодтағы желдің орташа жылдамдығы, м/с
	0.98	0.92	0,98	0,92				Қайталануы	Орташа tº	Қайталануы (жылдық период)	Орташа tº	Қайталануы (жылдық период)	Орташа tº
Алматы	-30	-28	-23	-21	–11	-	9,8	111	-4,6	168	-1,6	182	-0,8	75	75	213	Оңт	1,3	1,1