Дөнестік автоматты локомотивтік сигнализация

Дөнестік автоматты локомотивтік сигнализация

(ДАЛС)-бізге дөнестік  жолдарда құрамдарды локомотивтармен айла жасап реттеген кезде жұмыс кауіпсіздігін қамтамасыз етеді және бағыттық дөнестік бағдаршамдардын нашар көрінісі кезінде локомотивтармен  басқаруды женілдетеді.

ДАЛС құрылғысы мынандай жұмыстар тәртібінде ақпаратты құрастырып локомотивқа оның жүру жылдамдығын реттеуі ушін жібереді:басты қозғау(осн.надвиг)- дөнестік бағдаршамның рұқсат көрсеткіші арқылы сұрыптау дөнесінің төбешігіне (горб) дейін құрамды қабылдау паркінен беру; алдынала қозғау (тартылу) (предварит. надвиг (подтягивание))- дөнестік жабық қайталама бағдаршамына дейин қабылдап жөнелту паркінен құрамдарды беру;бағыттас қозғау (попутный надвиг)- қабылдау паркінен құрамды іле-шала таратылып жатқандардын артынан жолдық айлалық бағдаршамдардын рұқсат берілетін көрсеткіші арқылы;тарқату-құрамды дөнестін төбешігінен ретімен итеру; ағытылған вогондарды жұлқу(отрывом отцепов)-құрамның артқа қозғалысы немесе отырғызу(осаживание).Қозғалысты реттеу үшін дөнестік локомотивқа 5 сигналды көрсеткіш беріледі(жасыл,жасыл сарымен,сары,жасыл қызылмен және қызыл алаулар(огни),жәнеде жұмыс барысына нұсқаулармен тарқату жылдамдығы. Қабылданған ақпарат азгабаритті локомотивтік бағдаршамда көрсетіледі, жұмыс тәртібін жарықты көрсеткішімен конструктивті біріктірілген және тарқату кезіндегі талап етілген жылдамдық.Дөнестік локомотивқа басқару бұйрықтары мыналармен орындалады телемеханикалық канал арқылы,онымен косарласа рельс тізбектеріне кезекші коджасағыш құрылғы арқылы үздіксіз екі әртүрлі толқында алты қолданылатынынан (125,175,225,275,325,375 Гц).Коджасағыш құрылғы жолдық генератордан тұрады,жолдық күшейткіштен және коммутациялық құрылғыларынан. Кодталған тоқ электромагнитті өрісі локомотивтағы қабылдағыш катушкамен қабылданады.Кодталған сигнал локомотивтін қабылдағыш жүйесіне қабылданады және сол жерде күшейтіліп коды оқылады (декодируется). Локомотивтік жүйелік қабылдағышынан сигналдар блок басқармасымен сигнализациясына қабылданады,локомотивті бағдаршамнын алауын қосады,локомотивтін жұмыс істеу тәртібінін көрсеткішін және құрамды тарқату жылдамдығы.Онымен қоса бұл жүйе жүргізушінің сақтығын тексеруді қамтамасыз етеді,жәнеде локомотивтің жылдамдығын автоматты түрде реттейтін құрылғыға жылдамдықтардын мағынасын көрсетеді.ДАЛС локомотивтік құрылғысы қорек көзін жүйелік қорек козімен орындалады(50,24,18,12 В). ДАЛС локомотивтік кондырғысы жүргізушінін кабинасында орнатылған қаңқасына бекітіледі.

Автоматты локомотивты сигнализациясының дәлдік түрді автоматты түрде тоқтататын аспабымен

Станцияға кірер жолда жартылай автоблокталулы жолдарда қолданылады. Оның жұмысы локомотивты және жолдық индукторларда жұптасып жұмыс істеуіне негізделген. Жолдың екі нүктесінде кірме сигналының алдында екі индуктордан орнатылған.Біріншісі кереген жағынан индуктор үнемі жөнге келтіруі бар.Олар кірме сигналы қандай көрсеткіш көрсеткен жағдайда да  локомотивтын жүрісін автоматты түрде тоқтататын аспабына әсерін тигізеді екінші индуктордан тәуелді.Екінші индуктордың жөнге келтіруі екі нүктесінде де автоматты түрде өзгереді, кірме сигналдын көрсеткішіне тәуелді болып.Жолдық индукторларда тоқ көзі жоқ,локомотивты индуктор тоқ көзін локомотивты генератордан алады. Локомотивты индуктор жол үстінен өткенде,олардың контурларының әрекеті пайда болады олар бір толқынға жөнге келтіріліп қойылған.

                               Сурет 1

Сурет.1 Автоматтық локомотивті сигнализация нақты турінің және автоматты түрде тоқтататын аспаптың схемасы:

ПИ-жолдық индукторлар; ЛЯлокомативтік индуктор;ЛГ- шамды генератор; Г-қоректендіру генераторы;ДШ-дешифратор;РВ-сақтық рукоядка;ЛС-локомотивты бағдаршам;ЭПК-электропневматикалық клапан;ТМ-тежегішті магистрал

Одан әрі қарай локомотивты индуктордың контурындағы тоқ төмендеп резонансы бұзылады, ДШ дешифраторлы қабылдағыш құрылғы арқылы есеплеліп, локомотивты серверде көрсеткіштер өзгерісін шақырады ЛС, электропневматикалық клапан автоматты түрде тоқтау күйі ЭПК, тоқ көзінде тәп-тәуір(нормально) орналасқан.Жолдық индуктормен қатынаған жағдайда клапан тоқ көзімен қоректендірілмейді;тежегіштік магистраль саңлауын жабатын якорь тусіп қысыммен тұрған ауа ысқырық арқылы атмосфераға шығады.ЭПК тежегіштік жүйеге қатынасын машинис тоқтатқанда кысқа уақыт ішінде ысқырықтан кейін сақтық рукаятканы 6-7 сек-тан кеш емес басу арқылы,кері жағдайда мәжбүрлеулі тежегіштеледі.

Пойыздын керегеннен жүріс барысында локомотивты бағдаршамда үнемі ақ шам жанып тұрады, ал бекетке жақындап бірінші және екінші жолдық индуктордын нүктесінен өткен жағдайда бағдаршам отты түске озгереді кірме бағдаршамнын көрсеткішіне сәйкес. С әріпімен жүргізуші бекетке таянып кележатқаны туралы ескертіледі.Локомотивті бағдаршам қандайда көрсеткіш көрсеткен жағдайда да жургізуші сақтық рукоядкасын басады тек бағдаршам ақ түсті болмаған жағдайда,бұнымен авттоматты тоқтау мүмкіндігін тоқтатады. Сақтық рукояткасын басқаннан кейін 7-8 сек-тан кейін локомотивті бағдаршамда ақ шам жанады.

Автоматты локомативтік сигналдаудың нақты турі автоматты тоқтауымен пойызды кірер сигналдын алдында жургізушінін сақтығы жоғалған жағдайда автоматты түрде тоқтауды жүзеге асырады.