Оқу пәнінің 6 сыныптағы базалық білім мазмұны

№

Тақырыбы

Мазмұны

Бағдарлама бойынша сағат саны

Жоспар бойынша сағат саны

Пән аралық байланыс

Мерзімі

1

Кіріспе (1 сағат). 
Өткеніміздің бәрі-тарих,тарихтың бәрі-тағылым.

5-сыныпта «Қазақстан тарихынан  әңгімелер» пәнінің бөлімдерін  еске түсіреді. 6 сыныптағы «Ежелгі  Қазақстан тарихы» пәнінің бөлімдерімен  танысады.

1

1

«Ежелгі адамдардың өмірі, Ертедегі терімшілер мен аңшылар» 

9

8

2

Алғашқы адамдардың пайда болуы 

Адам баласының жер бетінде пайда болуы туралы ғылыми болжам мәліметтерін еске түсіреді. Алғашқы адамның эволюциялық түрлерін топтастырады.

1

1

Ежелгі дүние тарихы

3

Адамдардың ең алғашқы ұжымдық түрі-адамдартобырыныі пайда болуы

Алғашқы адамның пайда болуын есінен түсіреді, тобырдың пайда болуы эволюциялық дамудың белгілі  бір кезеңі екенін біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

4

Ежелгі адамдарлдың кәсібі және тастан жасалған еңбек құралдары

Алғашқы адамның, тобырдың пайда болуын есіне түсіреді, алғашқы еңбек құралдарының тастан жасалғанын, алғашқы кәсіп терімшілік аңықтайды.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

5

Ежелгі адамдардың өмірі және еңбек құралдарының жетілдірілуі

Алғашқы тастан жасалған еңбек құралдарын естеріне түсіреді. Мұздықтың және оттың пайда болуы ежелгі адамдар өміріне ықпал еткенін біледі, еңбек құралдарының жасалу техникаларының жетілдірілгенін сипаттайды.

1

1

Ежелгі дүние тарихы

6

Ежелгі тас дәуірі (палеолит) және саналы адамның пайда болуы

Алғашқы адамның эволюциялық топтарын, олардың еңбек құралдарын және тіршілігінің ерекшелігі жайлы. Ерте тас дәуірінің үш кезеңін, саналы адамның шығуына байланысты қоғамдық қарым-қатынастың өзгерісін біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

7

Рулық қауымның пайда болуы және матриархат

Ежелгі адамдар тобырын және кәсіп түрлерін естеріне түсіреді. Туыстық байланыстар негізіндек ұйымдасқан адамдар тобы-рулық қауым екендігін біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

8

Қазақстан аумағындағы орта тас ғағасыры (мезолит). Садақ пен жебенін пайда болуы

Ежелгі тас дәуірінің үш кезеңін, олардың уақытын, ерекшелігін еске түсіреді. Орта тас ғасырының (мезолиттің) ерекшелігін, жаңа еңбек құралдарының және садақ пен жебенің пайда болғанын біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

9

Мезолит дәуіріндегі табиғи-климаттық өзгерістер. Мұздықтың еруі.

Ежелгі тас (палеолит), орта тас (мезолит) ғасырының кезендерін, ерекшеліктерін, еңбек құралдарын еске түсіреді. Мұздың еруі, флора мен фаунадағы өзгерістерді біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

10

«Ежелгі адамдардың өмірі. Алғашқы терім шілер мен аңшылар» тарауын қортындылау-қайталау сабағы.

Палеолиттің хронологиясын, палеолит пен мезолит өнертабыстарын, қоғамдық құрылымындағы өзгерістерді және  ежелгі адамдардың түрлерін еске түсіреді.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

11

Мезолит дәуіріндегі ежелгі адамдардың қоғамдық өміріндегі өзгерістері.

Саналы адам түрінің шығуына байланысты қарым-қатынастардың өзгерісін еске түсіреді. Мезолит дәуіріндегі ежелгі адамдардың қоғамдық өміріндегі өзгерістерін, еңбек бөлінісінің пайда болуын біледі,

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

12

Қазақстан территориясы жаңа тас ғасыры (неолит). Неолит төңкерісі (революция)

Тас дәуірінің алдыңғы екі кезеңнің негізгі ерекшеліктерін, неолит кезеңіндек айшықталған адам қоғамның жетістіктерін, неолиттік төңкерістің ерекшеліктерін анықтайды.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

13

Қыш құмыралар дәуірі және еңбек құралдарының жетілдіруі

Неолит дәуірінің ерекшеліктерін, неолиттік төңкерістің мәнін есіне түсіріп,неолит дәуірінде адамдардың жіп иіру мен тоқыма кәсібіне үйренгенін біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

14

Қазақстандағы неолиттік ескерткіштер

Неолит кезеңінде айшықталған адам қоғамның жетістіктерін, олардың Қазақстан жеріндегі табылған ескерткіштері мен тұрақтарын атайды.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

15

Мыс-тас ғасыры (энеолит). Алғашқы мыс және қалайы

Тас дәуірінің соңына таман адамдардың кәсіптерінде және қоғамдық қарым-қатынасында қалыптасқан жағдайды еске түсіреді. Мыс-тас ғасыры (энеолит) туралы біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

16

Патриархаттың орнығуы және Қазақстан аумағындағы энеолит тұрақтары

Энеолитте қоғамдық қарым-қатынасында қалыптасқан жағдайды еске түсіреді. |Қазақстан аумағындағы энеолит тұрақтары туралы біледі.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

17

Ежелгі адамдардың қоршаған орта туралы түсінігі. Діни көзқарастардың қалыптасуы және өнердің шығуы

Тас дәуірінде палеолиттен бастау алған қоғам өміріндегі өзгерістерді. Тас дәуірінің кезеңдеріне сәйкес келетін діни сенімдер «анимизм», «тотемизм», «фетишизм», «магия» ұғымдарын түсінеді.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

18

«Еңбек бөлінісі. Егіншілік пен мал шаруашылығының пайда болуы» бөлімі бойынша қортындылау сабағы

Тас дәуірінң хронологиясын, осы дәуір кезеңдерін бөлуге мүмкіндік берген өнертабыстарды, өоғамдыө құрылымындағы өзгерістерді және ежелгі адам түсініктерін еске түсіреді.

1

1

№

Тақырыбы

Мазмұны

Бағдарлама бойынша сағат саны

Жоспар бойынша сағат саны

Үнемдел-ген сағат саны

Пән аралық байланыс

Мерзімі

ҚоладәуіріндегіҚазақстан      (7 сағат)

1

Қоладәуірініңерекшеліктері

Қола дәуіріндегі Қазақстан, қола дәуірінің ерекшеліктері, қола – мыс пен қалайының қоспасы, қоладан жасалған еңбек құралдары

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

2

Қазақстан территориясындағы мыс пен қалайы кен орындары

Қазақстан территориясындағы мыс пен қалайы кен орындары, қола дәуірінің кезеңдері (ерте, орта және кейінгі)

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

3

Андрондықтардың шаруашылығы мен тұрмысы

андронов мәдениеті, Қазақстандағы андронов мәдениетінің қоныстары, андрондықтардың шаруашылығы мен тұрмысы, баспанасы

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

4

Қола дәуіріндегі адамдардың қоғамдық-мәдени өмірі

Қола дәуіріндегі адамдардың қоғамдық-мәдени өміріндегі шаруашылық өзгерістер, климаттың өзгеруі

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

5

 Қола дәуіріндегі отырықшы және жартылай көшпелі мал шаруашылығы, кетпенді егіншілік

Қола дәуіріндегі отырықшы және жартылай көшпелі мал шаруашылығы, кетпенді егіншілік

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

6

Беғазы-Дәндібай мәдениеті 
     

қыш ыдыс кәсібі, зергерлік өнер, А.Х. Марғұлан және т.б., Беғазы-Дәндібай мәдениеті;қоғамдық құрылысы, жеке меншіктің пайда болуы;

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

7

Қорытындылау

1

1

Ерте темір дәуіріндегі Қазақстан               (9 cағат)

8

Көшпелі мал шаруашылығы

Көшпелі мал шаруашылығы – өнімді шаруашылық, көшпелі мал шаруашылы-ғының пайда болуы, отырықшылықтан көшпелі мал шаруашылығына ауысу, тебіндік жайылым, төрт түлік мал

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

9

Көшпелілердің баспанасы

киіз үй – көшпелілердің баспанасы (киіз үйдің құрылысы және жасауы), отырық-шы және көшпелі өмір арасындағы айырмашылықтар

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

10

 дәстүрлі мал шаруашы-лығындағы көшіп-қону

Көшпелі мал шаруашылығы өмір сүрудің негізі, дәстүрлі мал шаруашылығындағы көшіп-қону, жайылым түрлері (көктеу, жайлау, күзеу, қыстау)

1

1

еңбек

11

Қазақстан аумағындағы тайпалық одақтар және алғашқы мемлекеттер

Қазақстан аумағындағы тайпалық одақтар және алғашқы мемлекеттер, сақтар (сақтардың қоныстануы, сақ қоғамы, сақтар туралы алғашқы деректер), сақтар жайлы Геродоттың айтқандары, сақтар парсы жазбаларында

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

12

сақ тайпаларының қоныстануы, сақтар қоғамының құрылымы;

Сақ тайпаларының қоныстануы, (тиграхауда, парадарайя, хаомаварга сақтары), сақтар қоғамының құрылымы

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

13

Сақтардың шаруашылығы мен тұрмысы

Сақтардың шаруашылығы мен тұрмысы, сақтардың шаруашылығы мен тұрмысына сипаттама, мал шаруашылығы және егіншілік, темірді пайдалану

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

14

Қорытындылау

Ерте темір дәуіріндегі Қазақстан тарауы

1

1

                                                                           ІІІ- ТОҚСАН              20-САҒАТ

1

Сақтардың тәуелсіздік үшін күресі

Сақтардың тәуелсіздік үшін күресі, Қазақстан аумағына парсы әскерлерінің басып кіруі, сақ патшасы Томиристің парсы патшасы Кирге қарсы күресі, Шырақтың ерлігі, Александр Македонский әскеріне қарсы сақтардың күресі

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

2

Сақ мәдениеті

Сақ мәдениеті, сақ ескерткіштері. Есік және Бесшатыр қорғаны, «Алтын адам» – сақтардың зергерлік өнері, «Аңдық стил

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

3

Сақ қорғандары

Сақ қорғандары (болжамдар, жұмбақ жайлар және жаңалықтар), «Мәдени мұра» бағдарламасы аясында көне патша қорымдары мен қорғандарын кешенді түрде зерттеу.

1

1

Ежелгі дүние тарихы,

еңбек

Қазақстан аумағындағы ерте темір дәуірінде өмір сүрген тайпалар  15 cағат

4

Үйсін тайпалары

Үйсіндер, үйсіндер туралы жазба деректер, үйсін тайпалары, үйсіндердің қоныстанған жерлері

1

1

Ежелгі дүние тарихы, география

5

Үйсіндердің қоғамдық құрылысы

Үйсіндердің қоғамдық құрылысы,гуньмо – үйсіндердің билеушісі

1

1

6

Үйсіндердің шаруашылығы мен тұрмысы

Үйсіндердің шаруашылығы мен тұрмысы (мал шаруашылығы, егіншілік, қолөнер, зергерлік өнер), Қарғалы диадемасы

1

1

 еңбек

7

Қаңлылар

Қаңлылар тарихы туралы қытай және иран жазбалары, қаңлылардың археологиялық ескерткіштері, (Қостөбе, Көк-Мардан, Пұшық- Мардан), қаңлылардың қоныстануы, қоғамдық құрылысы

1

1

География

8

Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы

Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы, (егіншілік, мал шаруашылығы және қосалқы кәсіптер, металл өңдеу, сауда

1

1

 Еңбек, география

9

Қаңлылардың мәдениеті және діни сенімдері

Қаңлылардың мәдениеті және діни сенімдері

1

1

Ежелгі дүние тарихы, география

10

Қайталау

1

1

11-12

Ғұндар

ғұндар, ежелгі ғұндар тарихы қытай деректерінде, Мөдешаньюй – ғұн мемлекетінің негізін салушы, ғұндардың мемлекеттік құрылысы, ғұн тайпалары-ның бірігуі

2

2

Ежелгі дүние тарихы, география

13-14

Ғұндардың Батысқа қоныс аударуы

Халықтардың ұлы қоныс аударуы, ғұндардың Батысқа қоныс аударуы, ұлы әскербасы Аттила (Еділ) және оның жорықтары, ғұн жорықтарының маңызы, тарихи әдебиеттердегі ғұндардың бейнесі

2

2

Ежелгі дүние тарихы, география

15

Ғұндардың шаруашылығы

Ғұндардың шаруашылығы, мал шаруашылығы, егіншілік, қоныстары, кәсіптері

1

1

 Еңбек, география

16

Қоғамдық құрылысы, мәдениеті

Қоғамдық құрылысы, мәдениеті, зергерлік бұйымдар, «Полихром стилі»

1

1

 Еңбек

17

Сарматтар

Сарматтардың қоныстануы, савромат, дай тайпалары, сарматтардың қоғамдық құрылысы, әскери демократия, әлеумет-тік теңсіздік

1

1

18

Сарматтардың шаруашылығы және тұрмысы

Сарматтардың шаруашылығы және тұрмысы (мал шаруашылығы, егіншілік, сарматтардың материалдық мәдениеті)

1

1

 Еңбек, география

19

Археологиялық ескерткіштері

Археологиялық ескерткіштері, сынтас

1

1

20

Қайталау

ІV-ТОҚСАН. 
      Ерте темір дәуіріндегі Қазақстан аймақтары    (7 cағат)

1

Ерте темір дәуіріндегі Орталық Қазақстан

 Сарыарқа – Ұлы  дала, Сарыарқа тұрғындары – аргипейлер, исседондар, шаруашылығы, маусымдық  жайылымдар

1

1

 Еңбек, география

2

Ерте темір дәуіріндегі ескерткіштер

Еерте темір дәуіріндегі ескерткіштер, Тасмола археологиялық мәдениеті, «Мұртты» қорғандар

1

1

 Еңбек, география

3

Ерте темір дәуіріндегі Солтүстік Қазақстан

табиғи-климаттық ерекшеліктері, савроматтар мен аргиппейлер – Солтүстік Қазақстан тұрғындары, шаруашылығы, мал шаруашылығы және оның ерекшеліктері

1

1

 Еңбек, география

4

Археологиялық ескерткіштер, металл өңдеу

археологиялық ескерткіштер, металл өңдеу

1

1

 Еңбек, география

5

Ерте темір дәуіріндегі Шығыс Қазақстан

табиғи-климаттық жағдай және елді мекендер

1

1

 Еңбек, география

6

Шілікті даласынан табылған патша қорғандары

Берел қорымы, Шығыс Қазақстан мәдениеті, «Мәдени мұра» бағдарламасы негізінде ежелгі қалашықтар мен қорымдарға жүргізілген археологиялық зерттеулер

1

1

география

7

қорытындылау.

1

1

Қазақстан көшпелілерінің мәдени жетістіктері   (7 cағат)

8-9

Көшпелілер өркениетінің әлем мәдениетіне қосқан үлесі

көшпелілер өркениетінің әлем мәдениетіне қосқан үлесі(жылқы өсіру, тәңірге сенім), Ұлы Жібек жолы, аңдық стильдегі өнер, ежелгі металлургия орталығы, мемлекеттік басқару жүйесі, жерлеу әдісі, руна жазуы, Білге қаған, Күлтегін және Тоныкөк жазуы. Эпос);

2

2

 Еңбек, география

10

Көшпелілердің киімдері, ат әбзелдері

Көшпелілердің киімдері, ат әбзелдері, көшпелілердің сауыт-саймандары мен қару-жарақтары

1

1

 Еңбек, география

11

Ежелгі Қазақстанның мәдениеті, рухани мәдениет, дәстүрлі әлем бейнесі,

ежелгі Қазақстанның мәдениеті, рухани мәдениет, дәстүрлі әлем бейнесі,  мәңгілік өмір сүру идеясы, өлім мен өмір арасындағы күрес, адамзаттың табиғатпен байланыста өмір сүруі, тепе-теңдік, өмірге құштарлық;

1

1

 Еңбек, география

12

көшпелілердің әдет-ғұрпы мен діни түсініктері, тәңір, табиғат және ата-баба рухына табыну, жерлеу рәсімдері;

көшпелілердің әдет-ғұрпы мен діни түсініктері, тәңір, табиғат және ата-баба рухына табыну, жерлеу рәсімдері;

1

1

 Еңбек, география

13

ежелгі адамдардың антропологиялық сипаты

ежелгі адамдардың антропологиялық сипаты, антропология деген не, қола дәуіріндегі адамдардың антропологиялық сипаттамасы

1

1

 Еңбек, география

14

Ерте темір дәуіріндегі адамдардың антропологиялық типі

Ерте темір дәуіріндегі адамдардың антропологиялық типі

1

1