Оқыту белсенділігін арттыруда қолданылатын әдістер

« Нұр Мүбарак » Египет  Ислам мәдениеті университеті

 

 

 

 

 

РЕФЕРАТ

 

 

 

тақырыбы:  « ОҚЫТУДЫ АҚПАРАТТАНДЫРУ»

 

 

 

 

 

                       

                              

                         Тексерген:    п.ғ.д  Байнеш  Ш.

                                                           Орындаған: Абдырханов   О.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы

 

2015жыл

 

 

 

 

 

ОҚЫТУДЫ АҚПАРАТТАНДЫРУ ДЕГЕН

 

     Қоғамды ақпараттандырудың тарихи үдерісі өз заманында пайда болған жаңа технологиялардың пайда болуына байланысты ақпараттық револютциялар тізбегі арқылы дәл сипатталады.

     Ақпраттық революция қоныстанушы халықтың белсенді бөлігі үшін ашық ақпараттар ауқымының артуына әкеп тірейтін ақпаратта жинау, өңдеу, сақтау және таратудың тәсілдерімен аспаптарының өзгеруінен тұрады.

       Мұндай  революциялар алтау.

       Бірінші  ақпараттық революция тіл мен  адамның  анық сөйлеуінің пайда болунан тұрады.

     Екінші ақпараттық революция жазудың ойлап табуына байланысты. Бұл ойлап табу адам зат қоғамы жинақтаған ақпаратты сақтаудығана қамтамассыз етіп қоймай, сонымен қатар оның шынайлығын артырып, ақпарат таратуға  бұрынғыданда кең жағдай жасады.

        Үшінші  ақпараттық революция хv ғасырда ақпараттық технологиялардың алғашқылырының  бірі болып саналатын кітап басып шығаруды ойлап табудан туындаған.

Бұқаралақ ақпараттыың газеттер мен журналдар сияқты баспа құралдарының пайда болуы мен дамуы.

       Төртінші  ақпараттық революция адамзат  есептеу техникасын белсене пайдалана  бастаған кезде, ХХ ғасырдың ортасында  өтті. ЭЕМ-ді ғылми ақпаратты өңдеуге  қолдану адамның ақпаратты белсенді  және тиімді өңдеуі бойынша  мүмкіндігін түбегейлі түрде  өзгертіп, өркениет дамуының бүкіл  тарихында адам алғашқы рет  интеллектуалды еңбектің өнімділігін арттыруға жоғары тиімді құралға ие болды.

     Бүгінде біз  ауқымды телекомуникациялық компьютерік  желілердің пайда болуы және  олардың мультимедиа технологияры  мен   виртуалды шындықпен интегралдануына  байланысты алтыншы ақпараттақ  революцияның куәсі болып отырмыз.

     Ақпараттық  технологиялар саласындағы айқын  прогресс ғылыми және ғылими  – көпшілік басылымдарда «  ақпараттық қоғам » атауының  пайда болуына әкелді.Ақпараттық және телекомуникациялық технологиялар күн сайын білім берудің барлық саласына тереңірек еніп отыр.

     Білім беруді  ақпараттандыру білім беру қызметіне  арналған ақпараттық ресурстарды  дайындау әдістері мен сапасын  бағалау, педагогтарды өзінің кәсіби  іс-әркетінде ақпараттық және  телекомуникациялық технологияларды  тиімді қолдануға оқыту жатады.

   Жүйелік программаларға  компьютердің жабдықтарымен және  пайдаланушымен өзара әрекетін  қамтамассыз ететін оператциялық  жүйелер, сонымен қатар түрлі  қызметтік немесе сервистік програмалар  жатады.

   Құрал -  саймандық  программаларға программалық қамтамасыз  етуді дайындауға арналған программалар  жатады.

     Қолданбалы  программаларға ақпараттық технологиялардың  құрал-саймандар болатын программалақ  қамтамасыз етулер – мәтінмен, графикамен, кестелік мәліметтермен  және т.б. жұмыс технологиялары жатады.

      Жалпы білім  беретін орта білім беру жүйесінде  әмбебап офистік қолданбалы программалар  мен ақпараттық және телекомуникациялық  технологиялар құралдары мәтіндік  процессорлар, электрондық кестелер, презентация дайындау программалары, мәліметтер қорын басқару жүйелері, органайзерлер, графикалық пакеттер  және т.б. кеңінен таралған.

    Компютерлік желілердің  пайда болуы мен мектеп оқушылары  және мұғалімдер жер шарының  кезкелген нүктесінен ақпаратты  тез алу жаңа мүмкіндігіне  ие болды. Басты телекомуникациялық  желі Интернет арқылы әлемдік  ақпараттық ресурстарға ( электронды  кітапхана, мәліметтер қоры, файлдарды  сақтау орны және т.б.) қолжетімді деңгейі мүмкін болды. Интернет танымал ресурсында –WWW бүкіл әлемдік өрнекте бірнеше миллиард мультимедиялық құжаттар жарияланған.

     Телеқатнастық  желі Интернет қолжетімті және  бұдан басқа адамға қажетті  ақпаратпен алмасуға және қарым-қатнас  жасауға мүмкіндік бертін кең  таралған сервистер, әсіресе электронды  пошта,  ICQ, жіберу тізімі, жаңалықтар топтары, чат. Нақты уақыт режимінде қарым-қатнас жасауға арналған арнайы прораммалар дайындалған, олар байланыс орнатылғаннан кейін мәтіндерді, дыбыстарды және бейнелерді тасымалдауға мүмкіндік береді.

     Мәліметтерді  сығымдаудың  жаңа алгоритмдерінің  пайда болуымен компютерлік желі  бойынша тасымалдауға арналаған  дыбыс сапасы айтарлықтай артты  және телефон желісіндегі дыбыс  сапасына жақындай түсті. Арнайы  құрылғылардың және  Интернет  желісі арқылы программалық қамтамсыз  етудің көмегімен аудио және  бейнеконференция жүргізуге болады. Іздеу жүйелерінің көмегімен  әлемдік өрмектің құжаттарын  мультимедиялық файлдарды және программалық қамтамасыз етуді, мекемелер мен адамдардың мекенжай ақпаратын іздеуге болады.

      Нақты уақыт  жағдайында  Ақпараттық-қатнастық технологиялар желі құралдарының көмегімен оқу-әдістемелік және ғылми ақпаратқа, жедел көмек, ғылми-зерттеу іс-әрекетін модельдеу, вертуалды оқу сабақтарын (дәріс, семинар ) жүрргізуге қолжетімділік деңгейі артты.

      Маңызды  ақпараттық және телекомуникациялық  технологиялар санына бейнежазба  және теледидар жатады.

       Теледидар, ақпараттық технологиялардың кең  тараған түрі, адамдар өмірінде  үлкен рөл  атқарады: әрбір жанұяда ең болмаса бір теледидардан бар. Оқытушы телебағдарламар әлем бойынша кеңінен қолданылады және білім беруді ақпараттандырудың нақты мысалы болып табылады. Теледидардың негізінде кең ауқымды аудиторияға жалпы дамытуды арттыру мақсатындағы дәрістерді беру мүмкіндігі артуда, сонымен қатар арнайы тесттер мен емтихан көмегімен білімді тексеру мүмкіндігі бар.

        Бір  қатар оқыту теле-және радиопрограммалар  спутник теледидар арқылы жеткізіледі. Мәселен, 1971 жылы құралған INTELSAT халықаралық ұйымы барлық 15 спутнигін қоса отырып, оқытушы программаларды бүкіл әлемге  жеткізе алады. Спутникті каналдар бір уақытта бейнебейнені, дыбысты, мәтінді және құжаттар копиясын сандық түрде жеткізуге мүмкіндік беретін ISDN қатнастық желесін ұйымдастыруға жағдай жасайды.

        Меңгерілген  материалдың негізгі көлемін  сақтауға және тасымалдауға мүмкіндік  беретін қуатты технология компьютерлік желіде таратылатын, сонымен қатар арнайы ақпарат тасымалдаушыларда: CD, DVD  және т.б. жазылған білім беруші электрондық басылымдар болып табылады. Олармен оқушылардың жеке және ұжымдық жұмысы материалды терең меңгеру мен түсінуге жағдай жасаайды. Бұл технология, бар оқу материалдарын және оқыту құралдарын қолдануға ұйретеді, сонымен қатар өзбетімен оқуға және алынған білімді өз бетімен тексеруге мүмкіндік береді.

 Қазіргі ақпараттық  және телекомуникациялық технологияларға, сонымен қатар электрондық поштаға, телеконферецияға немесе ICQ-ға байланысты  білім беру үрдісіне қатысушылардыңарасындағы қарым- қатнас кеңістікте және уақытта бөлінеді. Мысалы, педагогтар мен білім алушылар әртүрлә елде түрып, өздеріне ыңғайлы уақытта өзара қарым қатнаста болады.Мұндай диалог уаұыт бойынша созылуы мүмкін – сұрақ бүгін қойылса, оның жауабын бірнеше күннен кейін алады.

Мұндай тәсілдер негізінде білім алушылар мен оқытушыларға алынған хабарламаны талдауға және оған кез келген ыңғайлы уақытта жуап беру арқалы ақпаратпен ( сұрақтар, кеңестер, қосымша материалдар, бақылау материалдары ) алмасу мүмкіндігі болады.

Жалпы білім беретін орта білім беру саласында қолданылатын ақпараттық және телекомуникациялық технологияларды  әртүрлі категорияларға байланысты жіктеуге байланысты жіктеуге болады. Мысалы, білім беруді ақпараттандыруды оқып-үйренуде көрсеткіш ретінде мақсат ретінде әдісті, тәсілді қолдану немесе ақпаратқа әсер ету алгоритмін қарастыруға болыды. Бұл жағдайда ақпаратты сақтау, беру, енгізу, шығару, өндеу және жеткізу технологияларын ерекшелеуге болады.

Ақпараттық және телекомуникациялық құралдар және технологиялар кқп. Әрбір жыл сайын білім беруді ақпараттандыру түрғысынан маңызды жаңа құралдар мен технологиялар пайда болуда. Оларды тізімді, оқып-үйрену әліде мүмкін болмайотыр. Арнайы жағдайда мұндай технологиялардың бірқатары оқытушыларды оқыту мен тәрбиелеудің сапасын арттыруға ықпалын тигізуге қабілетті екендігін түсіну маңызды. Бұған қоса кез келген тәжрибелі мұғалім ақпараттық технологияларды енгізуден жеткілікті жағымды жағдайлардың бола бермейтіндігін түсіндіреді, кейбір жағдайларда білім беруде ақпараттандыру құралдарын жиі қолдану оқытудың тиімділігіне ықрпалын тигәзбей, керсінше әсер етуі мүмкін. Сондықтан ақпараттандырукешенді және орнымен шешілуі тиіс. Ақпараттық және қатнастық технологиялар құралдарын мақсатақа лайықты және орнымен қолдануды оқыту білімді ақпараттандыру саласында педагогтарды дайындау мазмұнына енуі қажет.

Қоғамды және оның барлық саласын ақпараттандырудың міндетңне соның ішінде білім беруге мемлекет қатты көңіл беруде. Қахақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі мектептерді компьютерленіәру, Интернетке қосылу және телефондық желі жүргізу жұмыстарын жұргізуде. Қазырғы таңда жалпы білім беретін орта мекемелердің компьютерлік техникамен қамтамасыз етілкі 21оқушыыға, мультимедиалық кабинеттердіесепке алғанда, ауыл мектептерінде 20 оқушыға 1коьпютерден келеді. Интернет желісіне жалпы білім беретін мектептердің 96% қосылған.соның ішінде ауыл мектептері – 97%.

Президенттің  Қазақстан халқына жолд1ауында: «Біздің болшаққа барар жолымыз қаақстандықтардың әлеуетңн ашатын жаңа мүмкіндіктерге байланысты. XXI ғасырдағы дамыған ел дегеніміз –белсенді, білімді және денсаулығы мықты азаматтар. Бүл үшін біз не істеуіміз керек? Біріншіден, барлық дамыған елдердің сапалы бірегей білім жүйесі бар. Ұлттық білім берудің барлық буынының сапасын жақсартуда бізді ауқымды жүмыс күтіп тұр. Таяудағы 2-3 жылда дуальдік, техникалық және кәсіптік білім берудің ұлттық жүйесінің негізін қалыптастыру керек. Келещекте жастардың техникалық білім алуын мемлекеттік кепілдіруіге көшіруді қарастыру керек» деп келтірген (2014ж.) [1, қ.ә.].

2007-2008 оқу жылының басынан  бастап білім беру мекемелерінің  оқу үрдісіне «онлайын оқыту»  жүйесі енгізілуде.Программаа екуі  әмбебап 5 интербелсенді пәндік кабинеттер  кешенін қамтиды. 2 әмбебап сыныпта  математика, тарих, гография, астрономия  сабақтарын жүргізуге болады, сонымен  қатар 3 пәндік кабинеттежаратылыстану-ғылми бағытындағы физика, химия биология, пәндерін оқытуға мүмкіндік жасалған. Олар экспримент жүргізуге және орта мектеп бағдарламасы бойыеша демонстрация  жасауға, олардың нәтижелерін алуға мұғалім компьютерінде сандық түрде алуға алу,а және өңдеуге арналған арнайы каомпьютерлендірілген зертханалық құрылғылармен жабдықталған. Мобильдік компьютерлік сынып «доғалағы бар сынып» мағынасын береді, сондай-ақ мұғалім компьютері, 14 оқушылар компьютерлері және кезкелген мекеме жергілікті сымсыз желімен жылдам және жеңіл қосылатын сымсыз қолжетімдік байланыс нүктесімен жабдықталған.