Қазаққа психология керек пе?!
«Қазаққа психология керек
пе?»-деген сұрақтын өзі орынсыз
сияқты.
Әрине, қазақ қоғамына
психология ауадай қажет. Бұрынғы
ата-бабаларымыздың кеңестері, адам
өзін-өзі тәрбиелеуде үлкен рөл
атқарса біртін келе психологияны
зерттеген Жусіпбек, Шәкәрімдеріміз де
тектен-текке психологияны зерттемесе
керек-ті. Тарихқа көз салсаңыздар, кезінде
Алаш зиялылары психологияны өз беттерінше
қазақшаға аударып, кітап жазып шыққан.
Әсіресе, бірінің кітабы екіншісіне ұқсамайды.
Ол кездегі психология мен қазіргі психологияның
арасы аспан мен жердей. Дегенмен, адам
талпынса неге болса да қолы жетеді. Ал
қәзіргі таңда, заман дамып, заман да, адам
да күн санап өзгеріп келе жатқанда «психологияны»
шетке ысырып тастауға мулде болмайды.
Психология жалпы адам
мінез-құлұын айқындап, өзін-өзі
тани түсуге ықпалын тигізетін
ғылым саласы болып табылады.
Жан күйзелісіне түсіп қиналған
сәттерде де «психолог» мамандардың
көмегіне жүгініп жатамыз. Психологияға
жеңіл көзқараспен қарау орынсыз.
Себебеі, (психологияның шешетін
мәселелері өте күрделі. Қазіргі
таңда мектеп өабырғасынан бастап
психолог мамандар жумыс атқаруда.
Егер белгілі бір себептермен
оқушы өзіне қол жумсап жатса
да, сол, аталмыш психолог мамандарымыз
жауап береді. Олар, әрбір оқушыны
танып-біліп, тәртібі қиын оқушылармен
жұмыс атқарады, яғни әрбір оқушының
мінез-құлұын зерттейді. Әсіресе осы
қазақ қоғамында көптеп кездеседі, жан
күйзелісіне тусіп өмірден түңіліп кетіп
жататны кездерде, біздің психологымыз
көршіміз немес біздің әпкеміз болмай,
осы аталмыш психолог маман иелерінің
көмегіне жүгінген дұрыс деп есептеймін.
Егер қазақ қоғамына психология қажет
болмаса, жоғарғы оқу орындарында арнайы
пән ретінде кіргізіп, өкімет бұл үшін
қаржы-қаражат бөлмеген болар еді. Жалпы,
психологияны барлық ұлт өкілдері қажет
етеді. Және ол елдерде психология айтарлықтай
дамыған десек те қателеспейміз. Сондықтан
осы бізге Қажет «психология» саласын
дамытуға сол елдер ұқсап, тіпті олардан
асып тусерліктей етіп дамытуға талпыну
керек деп есептеймін...