Автор работы: Пользователь скрыл имя, 12 Апреля 2013 в 22:25, реферат
Программа - арнайы мәтін арқылы компьютерге тапсырманың алгоритмін хабарлайды. Алгоритм –арнайы іс-әрекеттердің белгілі кезекте орналасқан тәртібі, алогритм арқылы машина тапсырманы орындайды. Программа жасау үнемі өсу,өрлеу, жаңару үстінде. Олай дейтініміз алғашқы программалар машина кодтарына жасалады.Бұл өте қиын жұмыс еді. Себебі программалаушы үнемі кодтық операциялар, ақпараттар, адрестер және командалар арқылы жұмыс істеуге мәжбүр болды. Сондықтан программалаушылар өз жұмыстарын жеңілдету жолдарын іздестіруге кірісуде. Олар алгоритмдік тілдер мен символдық программалау тәсілдерін жасап шығарды.
1.Алғы сөз.
2. Алгоритм түсінігі.
3. Pascal тілі жөніндегі алғашқы мағлұматтар.
4. Есептер мен жаттығулар жинағы және шығарылуы
5.Қолданылған әдебиеттер және басқа да ақпарат көздері.
Оператордың жазылуы |
Экрандағы нәтижесі |
Write (X, Y);Write (X, ’_,_’, Y);Write (’X =’, X);Write (X, ’ ’:3,Z );Write (’X+Y =’, X+Y);Write (Z, ’-соңы’);Write (’бітті’); |
7 157_,_15X=77 11X+Y = 2211-cоңыбітті |
R:real; (*R – шеңбер радиусы*)
L:real; (*шеңбер ұзындығы*)
writeln(‘R мәнін енгізіңдер:’);
read(R);
L:=2*pi*R;
writeln;
writeln;
writeln(‘нәтиже:’);
writeln(‘шеңбер ұзындығы L =’, L:8:3);
Есептер мен жаттығулар жинағы
1. Үш натурал сан берілген. Олардың арасында тең сандар болмаса, «жоқ» деп, егер олардың екеуі бір-біріне тең болса, «иә» деп, ал үшеуі де бірдей сан болса, бәрі тең деп жазу керек.
2. Екі үшбұрыш қабырғалары a, b, c және d, e, f берілген. Қайсы үшбұрыштың ауданы үлкен екенін аңықтау қажет.
3. a, b, c және d төрт түзу сызығының ұзындықтары берілген. Осылар квадраттың немесе тікбүрышты төртбұрыштың қабырғалары бола алады ма? Соны тексеріңдер.
4. Үшбұрыштың қабырғалары x, y және z берілген. Осы үшбұрыштың тікбұрышты үшбұрыш екенін анақтау керек. Егер солай болып шықса, онда оның қай қабырғасы гипотенуза болатынын табыңдар.
5. P натурал сан болғанда, a p өрнегін есептейтін программа құрыңдар (программаны while, , for операторларының әрқайсысын пайдаланып, шығаруға тырысыңдар)
6. Төмендегі өрнектің мәнің табу қажет:
7. 1-ден 100-ге дейінгі тақ сандардың және жұп сандардың қосындыларын табатын программа құрыңдар.
8.Әрбір бактерия бір минутта екіге бөлінеді. Басында бір бактерия берілген деп, 5, 7, 9, ... 15 минуттан кейін неше бактерия пайда болатынын табыңдар. Жаңа пайда болған бактериялар да минут сайын көбейіп отырады.
9. Бірөлшемді массивтің ішіндегі индексі жұп болатын ең кіші элементті анықтау.
10. Бірөлшемді массивтің ішіндегі ең үлкен элементті анықтау.
11. Бірөлшемді массивтің элементтерін өсу реті бойынша сұрыптау.
12. Бірөлшемді массивтің ішіндегі ең үлкен элементті алып тастау.
13. Екіөлшемді 5х4 массив берілген. Екінші жолдың бойынан ең кіші элементті анықтау.
14. Екіөлшемді 5х4 массив берілген. Төртінші бағанда орналасқан элементтердің көбейтіндісін анықтау
15. Екіөлшемді 3х3 массив берілген. Осы массивтің индекстерінің қосындысы тақ болатын элементтердғ экранға шығару.
16. Екіөлшемді 4х5 массив берілген. Осы массивтің жұп элементтерін 0-ге, тақ элементтерін 1-ге айналдыру қажет.
17. Екіөлшемді 5х5 матрица берілген. Осы массивтің негізгі диагональ элементтерінің қосындысын табу.
18. Екіөлшемді 4х4 матрица берілген. Осы массивтің кері диагоналінің астыңғы бөлігіндегі теріс элементтердің санын табу.
19. Екіөлшемді 5х5 матрица берілген. Осы массивтің негізгі диагоналінің үстіңгі бөлігіндегі нөлдердің санын анықтау.
20. 20 элементтен тұратын бүтін сандар массиві берілген. Осы массивтің әрбір төртінші орында тұрған элементтерін нөлге айналдыру.
21. 4х5 матрица берілген. Матрицаның әрбір жолын өсу реті бойынша сұрыптаңыз.
20. 20 элементтен тұратын бүтін сандар массиві берілген. Осы массивтің әрбір төртінші орында тұрған элементтерін нөлге айналдыру.
21. 4х5 матрица берілген. Матрицаның әрбір жолын өсу реті бойынша сұрыптаңыз.
22. Алмаста N алма бар. Сыныптағы M бала одан әрқайсысы 1 алма беруден сұрады. Алмасқа әр алманың салмағы қанша грамм екені белгілі. M баланың әрқайсысына бір алмадан бере отырып, Алмас өзінде қалған алмалардың (N-M) жалпы салмағы максимум болуын басты назарда үстауы керек.
Мысал: Берілгені: N=10 M=7
25 85 1 6 9 23 41 2 6 10
Нәтиже: 151
23. Төмендегі өрнекті есептеу:
Z=(a n+b m)c r-d k
24. Берілген жолдың ішіндегі сөздердің санын анықтау.
25. Берілген жолдың ішіндегі 3 символдан тұратын сөздерді экранға шығару.
Шығарылуы:
№1.
program esep1;
var a,b,c:integer;
begin
writeln(’үш сан енгіз’);
read(a,b,c);
if (a<>b) and (b<>c) and (a<>c) then writeln(‘жоќ’)
else if (a=b) and (b=c) and (a=c) then writeln(‘бәрі
тең’)
else writeln(‘екеуі тең’);
end.
№2.
program esep2;
var a,b,c,d,e,f,p1,p2,S1,S2:real;
begin
writeln(’1-ші үшбұрыш қабырғаларын енгіз:’);
readln(a,b,c);
writeln(’2-ші үшбұрыш қабырғаларын енгіз:’);
readln(d,e,f);
p1:=(a+b+c)/2;
p2:=(d+e+f)/2;
S1:=sqrt(p1*(p1-a)*(p1-b)*(p1-
S2:= sqrt(p2*(p2-d)*(p2-e)*(p2-f));
if S1>S2 then writeln(‘үлкені 1-үшбұрыш, ауданы =’, S1:8:2)
else writeln(‘үлкені 2-үшбұрыш, ауданы =’, S2:8:2)
end.
№ 3.
program esep3;
var a,b,c,d:integer;
begin
writeln(’үзындықтарды енгіз:’);
write(’a=’); read(a);
write(’b=’); read(b);
write(’c=’); read(c);
write(’d=’); read(d);
if (a=b) and (a=c) and (a=d) and (b=c) and (b=d) and (c=d)
then writeln(‘Квадрат қабырғалары бола алады’);
if (a=c) and (b=d) then writeln(‘Тікбұрышты төртбұрыштың қабырғалары бола алады’)
else writeln(‘Тікбұрышты төртбұрыштыњ да, квадраттың да қабырѓалары бола алмайды’)
end.
№4.
program ushburish;
uses crt;
var x, y, z:real;
begin
clrscr;
writeln;
writeln('үшбұрыш қабырғаларын енгіз:');
write('x='); readln(x);
write('y='); readln(y);
write('z='); readln(z);
if (z<>sqrt(sqr(x)+sqr(y))) and (x<>sqrt(sqr(z)+sqr(y)))
and (y<>sqrt(sqr(x)+sqr(z)))
then writeln('тік бұрышты үшбұрыш бола алмайды');
if (z=sqrt(sqr(x)+sqr(y)))
then writeln('тік бұрышты үшбұрыш бола алады, гипотенузасы z=',z:6:2);
if (x=sqrt(sqr(z)+sqr(y)))
then writeln('тік бұрышты үшбұрыш бола алады, гипотенузасы x=',x:6:2);
if (y=sqrt(sqr(x)+sqr(z)))
then writeln('тік бұрышты үшбұрыш бола алады, гипотенузасы y=',y:6:2);
end.
№ 5.
for to do
program esep;
var i,n:integer;
p,a,S:real;
begin
writeln('шекарасын көрсет: ');
readln(n);
a:=5;
S:=1; p:=1;
for i:=1 to n do
begin
S:=S*exp(p*ln(a));
writeln('a= ',a:8:2,' p= ',i:5, ' S =',S:8:2);
end;
end.
While do
program esep;
var i,n:integer;
p,a,S:real;
begin
writeln('шекарасын көрсет: ');
readln(n);
a:=5;
S:=1; p:=1;
while i<n do
begin
i:=i+1;
S:=S*exp(p*ln(a));
writeln('a= ',a:8:2,' p= ',i:5, ' S =',S:8:2);
end;
end.
№ 6.
a) program esep;
var i,n:integer;
S: real;
begin
writeln('n-ді енгіз:');
readln(n);
S:=0;
for i:=1 to n do
S:=S+1/i;
write(S:8:4)
end.
ә) program esep;
var i,n:integer;
S:real;
begin
readln(n);
S:=0;
for i:=2 to n do
S:=S+1/((i-1)*i);
write(S:8:4)
end.
б) program esep;
var i,n:integer;
S:real;
begin
readln(n);
S:=0;
for i:=1 to n do
if i mod 2=0 then S:=S+(-1)/i else S:=S+1/i;
write(S:8:4);
end.
в) program esep;
var i,n:integer;
S:real;
begin
readln(n);
S:=1;
for i:=1 to n do
S:=S*(1+1/(sqr(i)));
write(S:8:4);
end.
г) program esep;
var i,n:integer;
S:real;
begin
readln(n);
S:=0;
for i:=0 to n do
S:=S+(1/(sqr((2*i)+1)));
write(S:8:4);
end.
№ 7.
program esep;
var i, k, t,n,S1,S2 :integer;
begin
writeln('n-ді енгіз:');
readln(n);
t:=0; k:=0;
for i:=1 to n do
if i mod 2=1 then begin t:=i; S1:=S1+i; end else begin k:=i; S2:=S2+i; end;
write('1-ден ', n, ' -ге дейінгі тақ сандардың қосындысы ', S1:6, ' жұп сандардың қосындысы', S2:6);
end.
№ 8.
program bakterialar;
var a,S:real;
begin
writeln('минут санын енгіз:');
readln(a);
S:=exp(a*ln(2));
writeln(a:6:2,'-минуттан
end.
№9.
program massiv;
var a,b:array[1..10] of integer;
i:integer;
min:integer;
begin
for i:=1 to 10 do
read(a[i]);
for i:=1 to 10 do
min:=a[1];
for i:=2 to 10 do
if (i mod 2 =0) and (a[i] < min) then min:=a[i];
write(min:8);
end.
№10.
program massiv;
var a:array[1..10] of integer;
i:integer;
max:integer;
begin
for i:=1 to 10 do
read(a[i]);
for i:=1 to 10 do
max:=a[1];
for i:=2 to 10 do
if a[i] > max then max:=a[i];
write(max:8);
end.
№11.
program suriptau;
const n=10;
var z:array[1..n] of integer;
i,j,k:integer;
begin
for i:=1 to n do read(z[i]);
for j:=1 to n-1 do
begin
for i:=1 to n-1 do
if z[i]>z[i+1] then begin k:=z[i];
z[i+1]:=k;
end;
end;
for i:=1 to n do write(z[i],' ');
end.
№12.
program massiv;
label 1;
const n=5;
var a,b:array[1..5] of integer;
i,k:integer;
max:integer;
begin
for i:=1 to 5 do
read(a[i]);
for i:=1 to 5 do
max:=a[1]; k:=1;
for i:=2 to 5 do
if a[i] > max then begin max:=a[i]; k:=i; end;
if k=1 then begin for i:=2 to n do write(a[i],' '); goto 1; end;
for i:=1 to k-1 do
write(a[i],' ');
for i:=k+1 to 5 do
write(a[i],' ');
end.
№13.
program matrica;
var a:array[1..5,1..4] of integer;
min:integer;
i,j:integer;
begin
for i:=1 to 5 do
for j:=1 to 4 do
read(a[i,j]);
min:=a[2,1];
for j:=2 to 4 do
if a[2,j]<min then min:=a[2,j];
write(min:8);
end.
№14.
program matrica;
var a:array[1..5,1..4] of integer;
p:integer;
i,j:integer;
begin
for i:=1 to 5 do
for j:=1 to 4 do
read(a[i,j]);
p:=1;
for i:=1 to 5 do
p:=p*a[i,4];
write(p:8);
end.
№15.
program matrica;
var a:array[1..3,1..3] of integer;
p:integer;
i,j:integer;
begin
for i:=1 to 3 do
for j:=1 to 3 do
read(a[i,j]);
for i:=1 to 3 do
begin
for j:=1 to 3 do
if (i+j) mod 2=1 then
write(a[i,j],' ');
writeln;
end;
end.
№16.
program matrica;
var a:array[1..4,1..5] of integer;
p:integer;
i,j:integer;
begin
for i:=1 to 4 do
for j:=1 to 5 do
read(a[i,j]);
for i:=1 to 4 do begin
for j:=1 to 5 do
if a[i,j] mod 2=1 then a[i,j]:=1 else a[i,j]:=0;
end;
for i:=1 to 4 do begin
for j:=1 to 5 do
write(a[i,j],' ');
writeln;
end;
end.
№17.
program matrica;
var a:array[1..5,1..5] of integer;
S:integer;
i,j:integer;
begin
for i:=1 to 4 do
for j:=1 to 4 do
read(a[i,j]);
S:=0;
for i:=1 to 4 do
for j:=1 to 4 do
if i=j then S:=S+a[i,j];
write(S:8);
end.
№18.
program matrica;
const n=4;
var a:array[1..n,1..n] of integer;
S:integer;
i,j:integer;
begin
for i:=1 to n do
for j:=1 to n do
read(a[i,j]);
S:=0;
for i:=1 to n do
for j:=1 to n do
if ((i+j)>(n+1)) and (a[i,j]<0) then S:=S+1;
write(S:8);
end.
№ 19.
program matrica;
const n=5;
var a:array[1..n,1..n] of integer;
S:integer;
i,j:integer;
begin
for i:=1 to n do
for j:=1 to n do
read(a[i,j]);
S:=0;
for i:=1 to n do
for j:=1 to n do
if (i<j) and (a[i,j]=0) then S:=S+1;
write(S:8);
end.
№ 20.
program auistiru;
const n=20;
var a:array[1..n] of integer;
i:integer;
begin
for i:=1 to n do
read(a[i]);
for i:=1 to n do
if i mod 4=0 then a[i]:=0;
for i:=1 to n do write(a[i],' ');
end.
№21.
program suriptau;
const n=4; m=5;
var a:array[1..n,1..m] of integer;
i,j,s,k:integer;
BEGIN
for i:=1 to n do
for j:=1 to m do
read(a[i,j]);
for i:=1 to n do begin
for j:=1 to n do begin
for s:=1 to n do
if a[i,s]>a[i,s+1] then
begin
k:=a[i,s];
a[i,s]:=a[i,s+1];
a[i,s+1]:=k;
end;
end;
end;
for i:=1 to n do begin
for j:=1 to m do
write(a[i,j],' ');
writeln;
end;
END.
№22.
program almalar;
const n1=100;
var a:array[1..n1] of integer;
i,j,k,m,n:integer;
f1,f2:text;
S:integer;
BEGIN
Writeln('Алмалардың санын енгіз:');
Readln(n);
Writeln('балалардың санын санын енгіз:');
readln(m);
if (m>n) or (m=n) then writeln('балалардың саны алмалардың санынан аспауы немесе тең болмауы керек');
for i:=1 to n do read(a[i]);
for j:=1 to n-1 do
begin
for i:=1 to n-1 do
if a[i]>a[i+1] then
begin
k:=a[i];
a[i]:=a[i+1];
a[i+1]:=k;
end;
end;
S:=0;
for i:=m+1 to n do S:=S+a[i];
Информация о работе Қолданылған әдебиеттер және басқа да ақпарат көздері