Асинхронды қозғалтқыштар.

Сырғанаудың мына шектегі 8=(0,2...1,2)8н бірнеше мәндерін алып, тең аралық ΔS арқылы есептеу мына ретпен жүргізіледі. Асинхронды қозғалтқыштың орнын басудың эквивалентті электр сұлбасынан Ом заңы бойынша желіден тұтынатын тоқты І  анықтайды:                                                    

мұндағы асинхронды қозғалтқыштың қалып сызықтық кернеуінің кешені (бастапқы фазалық бұрышы шартты түрде нөлге тең ψ=0 деп алынған І  мен φ  дің алынған) мәнінен қозғалтқыштың желіден тұтынған активті электр қуаты Р  есептеп шығарылады.    

Қозғалтқыш  білігінде дамитын қуат Р =Р -ΣРтм анықтау үшін, барлық шығын қосындысын ΣР анықтау қажет. Ол үшін асинхроңды қозғалтқыштың синхронды жүктеусіз жұмыс кезінде тұтынған маг-ниттену тоғын І0 және ротор орамасының келтірілген тоғын І2"алдын- ала есептеп алу керек:     

содан кейін қозғалтқыштағы электр шығынын  есептейді статор орамасының мысындағы электр шығыны (2.11): Рт  ротор орамасының мысындағы алюминий электр шығындары:       

Ротор болатындағы электр шығындарын жұмысшы  жүктемесі кезінде ротор болатынан  аса магниттену жиілігінің аздығы үшін      

0 деп қабылдап оны елемеуге  болады, үстеме Р  жэне механикалық Рмех шығындары біріктіріп Р  қосымша шығын деп (2.116) алуға болады:     

(0,018...0,008)Р1                                                             (2.61)

           Алынған мағлұматтар бойынша жұмыс сипаттамасы  тұрғызы-ды жұмысшы сипаттамасын талдауға ыңғайлы болу үшін пен Соs деп басқа барлық өлшемдері қалыпты мәндеріне тең базистік шамада салыстырмалы бірлікпен алады. 2,14-суретте қысқа тұйықталған шығын қуатты сихронды қозғалтқыштың жинақта жұмысшы сипаттамасы көрсетілген. Жұмысшы сипаттамасын талдау мынадай жинақтағыш қорытынды жасауға мүмкіндік береді. Асинхронды қозғалтқыштың білігіндегі жүктеме жүктемесіз жұмыстан қалыпты жұмысқа дейінгі аралыққа өзгерсе:     

-       айналу жылдамдығы n2 тұрақты дерлік шамада қалады;     

-       моменттің М ұлғаюы түзу сызыққа жуық;     

-       білікке жүктеме түспеген кезде (жүктемесіз жұмыс) қозғалтқыш тұтынатын тоқ І  бір қалыпты  мәнінің (35..40)%  құрайды: І1хх=(0,35..0,4)Іа;     

-       ПӘК (ті), біліктегі жүктеме 50% жеткенде, шырқау шегіне дейінжетіп тез еседі және іс  жүзінде одан ары өзгермейді;      

-       қуат коэффициенті Соз -дің өсуі Соз  -ден бастап, қалыпты    жүктеленген кезде қалыпты мәніне жетеді, асыра жүктелген кезде аздап өзгереді; сырғанау S жүзінде түзу сызықпен өседі;     

-       қалыпты сырғанау Sн шамасы қозғалтқыштың қуатына тәуелді өзгереді және Sн =0,05... 0,01 шег інде ауытқиды.       

Сырғанау  шамасы қозғалтқыштың қуаттылығының  өсу ретіне қарай көрсетілген. Эксплуатациялаушылардың назарын аударуы керек ететін өзіндік ерекшеліктерге жүктеме болмағанның өзінде анық тұтыну тоғының үлкен болуы. Қуаты аз қозғалтқыштардағы боc  жүріс тоғы қалыпты тоқтың (40...45) %-іне жетуі Іяк=(0,4.. 0,5)Ін, ал қуат коэффиценті өте төмен. Сондықтан асинхронды қоз-ғалтқыш қалыпты жүктемемен пайдалануы керек, cонда соs -дің |-ге көбейтіндісі шырқау шегінде болады. Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштардың айналу бағытын өзгерту  cтатор орамасының кез-келген екі фазасын желіге ауыстырып қосу арқылы атқаруға болады (екі фазаны ауыстыру).

ҚОРЫТЫНДЫ

Асинхронды машиналар  айнымалы ток машиналарына жатады және олардың жалпы өндірістік орындалу асинхронды қозғалтқыш түрінде жасалады. Асинхронды машиналар элекетр техникалық құрылысы бойынша энергияны түрлендіргіш болып табылады, асинхронды генератор ретінде қосымша конструкциялық және сұлбалық өзгеріс кіргізбей жұмыс істей алмайды. Асинхронды қозғалтқышты қарастырдық.

Қаңылтырлар гситерезис құбылысынан болатын магниттік  және электрлік шығындарды азайту үшін арнайы электр техникалық болаттардан жасалып, құйынды токтың өтуіне кедергіні арттыру үшін лакпен оқшауландырылады.

Жалпы қолданыстағы асинхронды қозғалтқыштың ауыспалы кезеңдегі сырғанау S = 0.3 – 0.1 және оның мәні  қозғалтқыштың қуаттылығы неғұрлым жоғары болса, соғұрым төмен (аз) болады. Сол сияқты, тек кері ретпен, асинхронды қозғалтқышты жұмысқа  қосқанда, моменті өзгереді, демек сырғанау азайса момент  шырқау шегіне  дейін өседі, сосын азаяды да, жүктеусіз жұмыс моментіне тең момент нөлдік моментке дейін жақындайды. Асинхронды қозғалтқыш қалыпты жұмыс тәртібі кезінде қалыпты SH сырғанауына сәйкес келетін қалыпты МН момент дамытады. Жаппай қолданымдағы асинхронды қозғалтқыштар үшін жүргізу моменті мен қалыпты МН моменті арасындағы қатынас жүргізу қосу моментінің еселілігі mn делінеді.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

 
1. Андреев В.П... Сабинин Ю.А Основы Электропривода. – М. – Л.: Госэнергоиздат,1963–722С. 
2. Гейлер Л.Б. Основы Электропривода. – Минск: Высшая Школа, 1972. – 609с. 
3. Иванов – Смоленский А.В. Электрические Машины. – М.: Энергия, 1980. – 928с. 
4. Копылов И.П. Электромеханические Преобразователи Энергии. – М.: Энергия,1971.–400с. 
5. Чиликин М.Г., Санллер А.С. Обший Курс Т Электропривода. – М.: Энергоатомиздат,1981.–576с. 
6. Филиппов Б.А., Ильинский Н.Ф. Основы Электропривода. – М.: Мэи, 1977, - 204с.