Электр машиналары

Алыс арақашықтыққа энергияны жеткізу жоғары кернеу кезінде тиімді болады, өйткені бұл кезде энергияны беру жолдарында электр шығыны азаяды. Мысалы, қуаты 10 МВт-қа тең электр энергиясын 100 шақырым қашықтыққа беру үшін кернеудің шамасы 500 кВ-қа тең болуы керек. Сол себептен электр станцияларында кернеудің шамасын жоғарылататын трансформаторлар қойылады. Қазіргі уақытта жоғары вольтты электрлік беріліс жолдарында кернеуі 330, 500 және 750 кВ, қуаты 1200-1600 МВА-ге тең трансформаторлар қолданады. Айнымалы токтың жоғары вольтты Екібастұз-Орталық, Екібастұз-Орал беріліс жолдары салынуға байланысты электрлік жасау өнеркәсібі бір фазалы (қуаты 660 МВА, кернеуі 1150 кВ) трансформаторларды шығара бастады.

1 Дәріс №1. Кіріспе. Электр машиналарының даму тарихы……………...4
2 Дәріс №2. Трансформаторлардың құрылысы және бос жүріс режимі....5
3 Дәріс №3. Трансформатордың орынбасу сұлбасы және векторлық диаграммасы………..9

4 Дәріс №4. Энергетикалық диаграмма және орамаларды қосу сұлбалары...............14
5 Дәріс №5. Трансформаторлардың параллельді жұмысы.......................20

6 Дәріс №6. Айнымалы токтың электр машиналарының теориялық жалпы мәселелері………..…24
7 Дәріс № 7. Асинхронды қозғалтқыштың құрылысы және жұмысы....27
8 Дәріс №8. Асинхронды қозғалтқыштың айналдырушы моменттері және қуаттары……..……..34

9 Дәріс №9. Асинхронды қозғалтқышты орнынан қозғау........................40
10 Дәріс №10. Үшфазалы асинхронды қозғалтқыштың айналу
жиілігінің өзгертуін реттеу..........................................................................43
11 Дәріс №11. Синхронды машиналар.......................................................47
12 Дәріс №12. Синхронды қозғалтқыш және синхронды компенсатор..53
13 Дәріс №13. Тұрақты ток электр машиналарының құрылысы............60
14 Дәріс №14. Тұрақты ток машинасының құрылысы, якорь реакциясы......................................................................................................67
15 Дәріс №15. Тәуелсіз қоздырылатын генератор………………….…...71

16 Дәріс №16. Тұрақты ток қозғалтқыштары. Жүргізу әдістері, қозғалтқыштың сипаттамалары.......78
17 Дәріс №17. Қозғалтқышты орнынан қозғау……………………….….83

Әдебиеттер тізімі...........................................................................................91