Жүрек-қантамырлар жүйесінің ауруларын алдын алудың валеологиялық аспектілері

Жүрек-қан  тамыр жүйесінің ауруларын алдын  алудың валеологиялық аспектілері  

 

Орындаған: Ахын А. 203-топ. Ж.М.

Тексерген: Досжанова Г.Н.

 

 

Астана 2012 ж

 

Жоспар  

 

• Кіріспе
• Негізгі бөлім
• Жүрек-қан тамыр аурулары
• Жүрек ауруларының түрлері
• Жүрек-қан тамыр ауруларының себептері
• Жүрек-қан тамыр ауруларынығ алдын алу
• Қорытынды
• Қолданылған әдебиеттер

 

Жүрек аурулары

 

 

• Жүрек аурулары, әр түрлі аурулардың асқынуынан немесе жүрек және қантамыр жүйесі қызметі бұзылуы мен зақымдануынан пайда болатын аурулар.
• Жүрек-қан тамырлары аурулары – тіпті экономикалық даму жоғары елдердің өзінде азаматтардың мүгедектікке ұшырау және өмірден ерте озуына басты себеп болатын аурулардың бірі.

 

 

•  

 

Жүрек-қан тамыры аурулары әлемнің көптеген дамыған елдерінде денсаулық сақтаудың басты проблемаларының біріне айналып отыр. Ол көбіне ересек адамдарды не мүгедектікке шалдықтырады, немесе өлімге әкеліп соқтырады. Жалпы өлім-жітімнің 52 пайызын жүрек-қан тамыры аурулары құрайды. Еуропада жыл сайын осы ауру салдарынан шамамен 3 миллион адам қайтыс болса, Ресейде 1 миллион адам, ал Қазақстанда 80 мың кісі осы аурудан көз жұмады.

 

Жүрек ауруларының  жиі кездесетін түрлері:

 

  
• Гипертония-қан қысымының үнемі немесе жиі көтерілуі  
• Жүрек инфаркті - жүрек бұлшықетінің жансыздану аймақтарының әсерінен болатын жүрек жұмысының бұзылуы  
• Атеросклероз – қанды өткізу қуыстарының тарылуы мен қызметінің бұылуынан болатын артериялық қан тамырларының созылмалы ауруы. 
• Жүрек ақаулығы –жүрек қызметін бұзатын жүрек пен одан шығатын қан тамырларының құрылысындағы ақуалықтар

 

 

  
 
      Жүрек пен қантамырлар жүйесінің аурулары әр түрлі      жағдайларға байланысты.  

 

 

• Бұлшықеттерге ауыр күш түсіретін жұмыстар
• Өте қауіпті жұқпалы ауруды қоздырушылардың бөлетін уы қанмен жүрекке жетіп, жүрек бұлшықеттерін зақымдайды.
• Қалқанша без гормонының не аз, не көп бөлінуі ырғақты жиырылуды бұзады.
• Жүрек қақпақшалары бактериялармен зақымданғанда жабылмай, жүрек жиырылғанда қанның кері ағуына әсер етеді. Жүрек - қантамырлары аурулары жүйке жүйесіне де байланысты

 Жүрек-қан тамыры ауруларына әкеліп   соқтыратын басты себептер қандай?  

Темекі шегу

  
Стресс

Артық салмақ  

Холестерин деңгейінің артуы  

   
Адамдардың өз денсаулығына көңіл бөлмеуі және экология  

Жүрек-қан  тамырлар жүйесінің ауруларын алдын  алу   

 

• Өзіңе және қоршаған ортаға ізгі ниет
• Жүрек-қан тамыр жүйесінің аурулары ең алдымен жүйкелік-психикалық ширығудың негізінде пайда болады. Осыған орай, олардың саны мен белсенділігін төмендету барлық жүрек-қантамыр ауруларына қарсы ең тиімді алдын алу болып табылады.

 

• Белсенді өмір салты
• Бұл – спортпен айналысу, таза ауада ұзақ уақыт серуендеу, суға жүзу, туристік сапарлар, яғни адамға рахат сезімін сыйлайтын кез-келген дене еңбегі.

 

• Тамақтану
• Біздің дастарханымыздағы майлы, ащы, тұзды тағамдардың молдығы шектен тыс семіруге соқтырып қоймай, тамырларымыздың серпінді қызметіне де кері әсерін тигізеді, сондықтан қан айналымы бұзылады

 

• Зиянды әдеттерден бас тарту

 

• Никотинде (темекіде) у болатындықтан, ең алдымен жүректің жиырылуын жиілетіп, қантамырларын тарылтады. Жүректің бұлшықеттері тез шаршайды. Темекі тартатындардың басы ауырып, ұмытшақ болады. Темекі мүшелерді қанмен жабдықтауды әлсіретеді.
• Еліктеткіш ішімдіктің (алкоголь) зияны темекіден де күшті. Арақтың уы қанға тез сіңіп, ағзаға тез таралады. Жүрек пен қантамырлар жұмысын бұзады. Қантамырлар қабырғасының серпінділігі азайып, осал болады. Адам ентігеді, жүрек қабы майланып, жүрек жұмысына кедергі жасайды.

 

Жиі кардиологтың  тексеруінен өту  

 Жүрек-қан тамыр ауруларының алдын алу қандай адамдарға қажет?  

• Жүрек-қан тамыр ауруларымен ауыру мүмкіндігі 20% және одан жоғары адамдар
• Жүрек-қан тамыр ауруларымен ауыратын адамдар ( ауруды бәсеңдету үшін)
• Қант диабетімен ауыратын адамдар
• Бүйрек ауруларымен ауыратын адамдар
• Отбасы тарихында май алмасуы бұзылыс бар адамдар
•  
•  

 

Бүгінгі таңда жүрек- қан тамыры ауруларының алдын- алу үшін мынадай маңызды нәрселерді есте сақтау керек:  

 

• Ең алдымен темекіден толықтай бас тарту қажет;
• Тиімді тамақтану ережелерін сақтау;
• Майлы тамақтардан бас тарту, тұзды пайдалану мөлшерін азайту- тәулігіне 4 грамм, құрамында калийі мол (бұршақ, өрік, құрма, теңіз қырыққабаты) тамақтарды көп пайдалану, сарыуызды барынша аз пайдалану; 
  

• Көкөніс пен жеміс-жидектерді барынша мол пайдалану; 
  • Алкогольді ішімдікті белгіленген мөлшерде ғана пайдалану; 
  • Дене белсенділігін арттыру, семіздіктен сақтану; 
  • Қандағы холестерин құрамын үнемі тексеріп, бақылап отыру; 
  

ТҮЙІНДІ ҮШ МӘСЕЛЕ

 

Бірінші, жейтін тағамның көлемі.

Екінші, пайдаланатын майдың көлемі.

Үшінші, тұзды шектеудің  қажеттігі.

 

 

 

       Дүниежүзілік Жүрек Лигасының  шешімі бойынша 27 қыркүйекте Дүниежүзілік  Жүрек Күні «Мен сау жүрекпен  жұмыс істеймін» ұранымен атап  өтіледі. Бұл күн қоғам және  жеке азаматтардың назарын жүрек  қан-тамыр ауруларының мәселелеріне  және олардың алдын алу мүмкіндіктеріне  аудармақ.

 

Қорытынды

      дәрігер ауру адамды емдейді, ал,аурудыңалдын алу әрбір адамның өз тірлігі.!!!!!!!!!!

 

Қолданылған әдебиеттер:  

 

• «Валеология» Ж.Ж.Жатқанбаев
• «Валеология» Г.А. Жетпісбаев
• www.google.kz сайты

 

 

1

 

2

 

3

 

4

 

5

 

6