Жеке тұрғын үй қорындағы тұрғын үйлердi жалдау

4-тарау. Жеке тұрғын үй қорындағы тұрғын

үйлердi жалдау  

 

23-бап. Меншiк иесiнiң тұрғын үйдi басқа адамдарға жалға беруi

1. Меншiк иесi өзi тұратын тұрғын  үйдi, не негiзгi мақсаты жалға  алушыларға тұрақты не уақытша  тұру үшiн берiлу болып табылатын  тұрғын үйдi жалға беруге құқылы.

2. Тұру шарттары (жалдау мерзiмi, ақы  төлеу мөлшерi, жөндеу жөнiндегi мiндеттердi бөлiсу, жалға алушыларды шығарудың  негiздерi және сол сияқтылар)  осы Заңмен, сондай-ақ жалға берушi  мен жалға алушы арасындағы  шартпен белгiленедi.

3. Тұрғын үйiн жалға беретiн адамдарды  меншiк иесi таңдайды.

2006.07.07 № 182-III  ҚР Заңымен 4-тармақпен толықтырылды

4. Жергілікті атқарушы орган Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осы Заңның 67-бабында аталған азаматтарға кейіннен беру үшін жеке тұрғын үй қорынан тұрғын үй-жайларды (пәтерлерді) жалдауға құқылы.

24-бап. Меншiк иесi тұрмайтын тұрғын үйдi жалдау

шарттары 

1. Жеке тұрғын үй қорындағы меншiк  иесi тұрмайтын тұрғын үйдi  ол жазбаша түрде жасалған  шарт бойынша басқа адамға  жалға бере алады. 

2. Жеке тұрғын үй-жай не тұруға  жарамды, құрылыс, санитариялық, өртке қарсы және басқа мiндеттi  талаптарға сәйкес келетiн жеке  бөлме (бөлмелер) жалға берiлуi мүмкiн. 

2006.07.07 № 182-III ҚР Заңымен 3-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)

3. Егер жалға алу шартында өзгеше  көзделмеген болса, жалға алушы  жалға алынған үй-жайға өзiнiң  отбасы мүшелерiн, қосымша жалдаушыларды  және уақытша тұрғындарды қоныстандыруға  құқылы.

Тұрғын үй-жайды жергілікті атқарушы орган жалға алып берген адам оған қосымша жалдаушылар мен уақытша тұрғындарды қоныстандыруға құқылы емес.

4. Егер шартта өзгеше көзделмеген  болса, жалға алушы жалға алынған  үй-жайды алты айға дейiнгi мерзiмге  тастап кетуге құқылы.

Бұдан неғұрлым ұзақ уақыт бойы болмаған жағдайда шарттың күшi жалға берушiнiң  келiсiмiмен ғана сақталады.

5. Жалға беру шартының күшi тараптар  белгiлеген мерзiм бiткеннен кейiн  не шартта көрсетiлген ахуал  туғанда тоқтатылады. Жалға берушiнiң  талап етуi бойынша шартты мерзiмiнен  бұрын бұзуға жалдаушы жалдау  шартының ережелерiн сақтамаған  жағдайда, сондай-ақ осы Заңның 91-бабының 2 және 3-тармақтарында, 101-бабының 9-тармағында, 105-бабының 1-тармағындағы 1), 2) және 3) тармақшаларда, 106-бабының 5-тармағында, 107-бабының 1) - 5) тармақшаларында көзделген негiздер мен ережелер бойынша жол берiледi.

Қолданылу мерзiмi және тоқтатудың өзге де негiздерi көзделмейтiн шартты жалға берушi жалға алушыға кемiнде үш ай бұрын  ескерте отырып, кез келген уақытта  бұза алады. Шарт тоқтатылған не бұзылған жағдайда жалға алушы өзiмен бiрге  тұратын барлық адамдармен қоса басқа  тұрғын үй-жай берiлместен шығарылуға тиiс.

6. Жалға алушы шартты мерзiмiнен  бұрын бұзған жағдайда ол бұл  туралы жалға берушiге кемiнде  бiр ай бұрын ескертуге не  сол ай үшiн шартта белгiленген  ақыны төлеуге мiндеттi.

Егер  шартта көзделген мерзiмге не шарттың  қолданылуын тоқтататын өзге де ахуалға  бiр айға жетпейтiн уақыт қалса, аталған мерзiм тиiсiнше қысқартылады.

7. Егер отбасы мүшесiн қоныстандырған  кезде сол мүше мен жалға  алушы арасында өзгеше келiсiм  болмаса, жалға алу шартының  ережелерiне сәйкес жалға алушымен  бiрге тұратын отбасы мүшесi, тұрғын  үй-жайды жалға алушының өзi сияқты, дәл сондай пайдалану құқығына  ие болады.

Отбасы  мүшелерiнiң ауқымы осы Заңның 21-бабына сәйкес белгiленедi.

8. Тұрғын үй-жайға немесе  жалға берiлген тұрғын үй-жай  орналасқан тұрғын үйге меншiк  құқығы басқа тұлғаға ауысқан  жағдайда жалдау шарты, егер  жалға алушының және тұрғын  үй-жайды жалға берген меншiк  иесiнiң арасында өзгеше көзделмесе, жаңа меншiк иесi үшiн күшiн  сақтап қалады.

25-бап. Меншiк иесi тұрақты тұратын тұрғын үйдi

жалдау  ережелерi

1. Меншiк иесi тұрақты тұрғын  үйде жалға алушыға тұрғын  үй-жайды немесе оның бiр бөлiгiн,  оның iшiнде жапсарлас бөлменi немесе  бөлменiң бiр бөлiгiн жалға беруге  болады. Тұрғын үйде бiрнеше меншiк  иесi тұрған жағдайда тұрғын  үйдi жалға беру үшiн барлық  меншiк иелерiнiң келiсiмi талап  етiледi.

2. Жалға алушының басқа адамдарды,  оның iшiнде өз отбасының мүшелерiн  де меншiк иелерiнiң келiсiмiнсiз  тұрғызуға құқығы жоқ. 

3. Жалға алу мерзiмi аяқталғаннан  кейiн жалға алушыда шартты  жаңарту құқығы болмайды және  ол жалға берушiнiң талап етуi  бойынша басқа тұрғын үй-жай  берiлместен шығарылуға тиiс. Жалдау  шарты жалға берушiнiң талап  етуi бойынша жалдаушы жалдау  шартының ережелерiн сақтамаған  жағдайда, сондай-ақ себептi тосын  жағдайларда не осы Заңның 107-бабының  1) - 5) тармақшаларында көзделген  негiздер бойынша ғана мерзiмiнен  бұрын бұзылуы мүмкiн. 

4. Мерзiмi көрсетiлмей жасалған жалдау  шартын жалға берушi себебiн  түсiндiрместен кез келген уақытта  тоқтатуы мүмкiн. Жалға берушi  жалға алушыға, жалдау шартының  тоқтатылуы туралы кемiнде бiр  ай бұрын ескертуге мiндеттi.

5. Жалға алушы жалдау  шартын, егер шартта өзгеше көзделмеген  болса, мерзiмiнен бұрын және  ескертусiз бұзуға құқылы.

26-бап. Қосымша жалдаушылар мен уақытша тұрғындардың

құқықтық  жағдайы 

1. Қосымша жалдаушылардың тұру  шарты, атап айтқанда, тұру мерзiмi, төленетiн ақының мөлшерi мен оны  төлеу тәртiбi тұрғын үй-жайды  жалға алушы мен қосымша жалдаушы  арасындағы шарт арқылы белгiленедi.

2. Қосымша жалдау шарты тараптар  белгiлеген мерзiм бiткенде не  шартта көрсетiлген ахуал пайда  болғанда тоқтатылады. 

Шарт  қосымша жалдаушы шартты бұзған жағдайда жалға алушының талап етуi бойынша, ал мерзiм не өзге де тоқтату негiздерi белгiленбеген шарттар қосымша жалдаушыны кемiнде бiр ай бұрын ескерте  отырып, кез келген уақытта мерзiмiнен  бұрын тоқтатылуы мүмкiн. Қосымша  жалдау шарты осы Заңның 29-бабында көзделген тұрғын үйге меншiк құқығы мәжбүр етiлiп тоқтатылған жағдайда да тоқтатылады.

3. Қосымша жалдаушы шартты, егер  қосымша жалдау шартында өзгеше  көзделмеген болса, кез келген  уақытта бұзуға құқылы.

4. Қосымша жалдау шарты тоқтатылған  не оны жалға алушы бұзған  жағдайда қосымша жалдаушы басқа  тұрғын үй-жай берiлместен шығарылуға  тиiс. 

5. Жалға алушы тұрғын үй-жайға  уақытша тұрғындарды жалдау шартын  жасаспай-ақ тұрғызуға құқылы. Уақытша  тұрғындардың тұру шарттарын  жалға алушы белгiлейдi.

Уақытша тұрғындар жалға алушының талап етуi бойынша, басқа тұрғын үй-жай берiлместен, кез келген уақытта, кемiнде жетi күн бұрын ескерте  отырып шығарылуға тиiс.

27-бап. Жалдау шарты тоқтатылған жағдайда қосымша

жалдаушылар мен уақытша тұрғындарды шығару

Жалдау шартының тоқтатылуымен  бiрге қосымша жалдау шарты да тоқтатылады. Қосымша жалдаушылар  мен уақытша тұрғындар жалдау шарты тоқтатылған жағдайда басқа  тұрғын үй-жай берiлместен шығарылуға тиiс