Мәдени және тілдік параорта- шет тіл ба йланысын оқыту негізі

Мәдени және тілдік параорта- шет тіл ба йланысын оқыту негізі

Түйінді сөздер: мәдени тілдік параорта, шет тіл қоғамынығ нормалары, мәдени аралық қарым- қатынас, қоршаған ортаның лингво мідени компоненттері, түпнұсқа материал, қатынастың ситуация моделі, түпнұсқа видео, «медиамәдениет».

С.С.Құнанбаева ұсынған танымдық лингво-мәдени әдістеме аясында шет тілді үйрену мәдени тілдік параортада жүзеге асқаны жөн. У.М.Ричерстің әдел ескертулері : «егер біз шет тілін үйрену үрдісі өзінің негізгі параметрлеріне жақындасын десек табиғи тілдік жағдай ұсынуымыз керек. Біз аудиторияда микро әлем тудыруымыз қажет: абрлық адами қарым- қатынастар мен тәжірибе жүзінде мақсатты болуы керек. Көбінесе тлді үйрену табиғи емес жағдайда өткендіктен ол қоғамда әлеуметтік мәдени нормаларды үйренуде қиындықтар тудырады. Ал бұл аспект толық мәдениетаралық түсіну мен өзара іс-қимылдығ негізі болып табылады. Л.В.Сухованың көрсетуі бойынша оқылып жатқан елдің ілеуметті мәдени нормаларын үйрену ары қарай менталитетті, қарым-қатынасты, мінез- құлық, орныды мәдениетін оқуға әкеліп соғады. Осылайша оқытушының негізгі мақсаты оқылып жатқан шет тілдің әлеуметті жіне лингво мәдениет нормаларын үйретуге ыңғайлы болатындай жағдай жасау болып табылады. Шет тіл әлеуметінің мәдениеті дүниетанымы терең түсіністік ерекшелігі,. Осылайша оқыту үрдісінің негізі болып щынайы қарым- қатынас болып табылады: танымдық, аффективтік бағалау ақпаратын түсіну ғана емес оны жеткізе де білу, білім алмасу, сөйлек процесінде адам түсіну.

Осылайша оқытушының келесі мақсаты шетт тіл мәдениетінің табиғи жағдайға келістірілген материалдардф ғана оқыту үрдісіне кіргізу. Сухованың айтуы бойынша табиғи лингво мәдениет ортасын көрсету керек, мәдениет бірліктерінің материалдарын көрсету арқылы тіл үйретуді жақындату. Сонымен қоса автордың айтуы бойынша белгілі деңгейде тіілдік тілдік білімді білмейінше қарым қатынас негізін құру мүмкін емес және шет тілді оқудың жағдайы ретінде тілдік ортаны қабылдау керек.

Сондықтан тілдік пара орта бірқатар түпнұсқа принциптері арқылы сипаттауға болады:

-шынайы оқу-әдістемелік материалдарды, аудио-визуалды материалдар пайдалану

-шет мемлекеттегі оқу  орнындағыға ұқсас аудиторияны  орналастыру

-аудиторияларда түпнұсқа  гзет журнал, тұрмыстық зааатр

-түпнұсқа радио және  аудио материалдар, видеороликтер, жарнамалар болуы

Мәдени тілдік пара орта  тудыру кезінде лингво мәдениет компоненттеріне үлкен мән беру керек.