Автор работы: Пользователь скрыл имя, 15 Мая 2013 в 10:55, реферат
Гэты ўражлівы палацава-замкавы комплекс, уладальнік ганаровага статуту "Помніка сусветнай спадчыны" ЮНЭСКА, знаходзіцца побач з мястэчкам Мір, што ў Гродзенскай вобласці Беларусі. Узведзены ён на адкрытым і невысокім правым беразе невялікай ракі.
Прывольна было людзям на берагах спакойнай, мірнай ракі, сярод палёў і лясоў, вось і прыжыліся яшчэ ў спрадвечныя часы імёны - Мір да паселішча, а Міранка - да ракі.
Але не абыйшлі баявыя дружыны бокам гэтыя месцы. Гістарычныя хронікі абвяшчаюць: заклаў тут абарончы замак стараста недалёкага граду Брэста, маршалак Вялікага княства Літоўскага Юры Іллініч у канцы XV - пачатку XVI стст.
Пра замак Мір 3
Легенды и быль замка Мір 4
Залатая "скарбніца" князёў Радзівілаў 4
Лёс загадкавага скарбу 6
Праклён Мірскага возера 7
Загадка Барановай Галавы 9
Выкарыстаныя крыніцы 10
Мужчыну заваражыў чароўны танец. Ён скінуў адзежу і кінуўся ў возера да выдатнай купальшчыцы. Аднак, як ні імкнуўся, не мог наблізіцца да яе, нібы нябачная перашкода падзяляла іх. А дзяўчына быццам і не заўважала ўпартага плывуна.
Раззлаваны, ён ужо было павярнуў да берага. Але раптам незнаёмка апынулася зусім недалёка. Некалькі ўзмахаў, і яна побач…
Дзяўчына павярнулася. Прадзі зелянявых валасоў, падобныя на багавінне, зачынялі твар, бачныя былі толькі змярцвела сінія вусны. Раптам моцна запахла цінай. Мужчыну стала жудасна. У тую ж секунду дзяўчына схавалася пад вадой. Штосьці жахліва-халоднае схапіла яго за ногі і пацягнула на дно.
Ён пачаў клікаць на дапамогу, спрабуючы вызваліцца, але сілы пакідалі яго. На шчасце, міма возера праходзіла кампанія моладзі. Двое хлопцаў падплылі да тапельца як раз падчас - ён ужо з галавой пагрузіўся ў ваду.
Напаўмёртвага купальшчыка на беразе апрытомнілі. Калі пачулі яго аповяданне, ніхто нават не засмяяўся - усе былі падушаны і спалоханы. Ліхтарыкам асвятлілі яго ногі - на абедзвюх шчыкалатках віднеўся сіні след.
Гэта гісторыя нарабіла шмат шуму. Бо вартаўнік быў адзінай сведкай, якому атрымалася вырвацца жывым з рук азёрнага прывіду. Ізноў сталі пагаворваць, што прывіды яблыневага саду прымаюць аблічча выдатных дзяўчын - берагінь. Такое вось калісьці склалася і зараз адрадзілася тлумачэнне згубы ў праклятым возеры толькі мужчын - сваёй чароўнай прыгажосцю прывіды завабліваюць самотных падарожнікаў у ваду і зацягваюць на дно.
…За чатыры апошніх гады ніхто ў гэтым возеры не патануў. Можа, духі яблыневага саду "набралі" патрэбны лік ахвяр? Ці возера па-ранейшаму выклікае шматлікім жах, і купацца ў ім ніхто не рызыкуе?
Але ці наўрад разумна высылацца на злых духаў. Відаць, віной усяму - рызыка і самаўпэўненасць адных купальшчыкаў, элементарная неасцярожнасць іншых, а таксама забыццё шматлікімі важнай асаблівасці возера - халодных падземных ключоў.
Пры рэстаўрацыйных працах у Мірскім замку ў адной са сцен была выяўлена замураваная галава барана. Каменны барэльеф з падобным малюнкам упрыгожвае паўднёвую сцяну замка.
Можа быць, гэта сведчанне старажытнага магічнага рытуалу?
Нашы продкі верылі ў безумоўнае існаванне "тагасветных" сіл. Кагосьці сцерагліся, кагосьці імкнуліся ўласкавіць, каб пазбегнуць непрыемнасцяў ці няшчасця. Хутчэй за ўсё, злапомнага барана прынеслі ў ахвяру Стыхіі, магутнага ўсюдыіснага духу.
Паводле старажытнаславянскіх вераванняў, любая жывая істота - чалавек, звер, птушка - пасля смерці звернецца ў Стыхію, калі над ім правесці магічны абрад "Аддзяленні Цені".
Чараваць пачынаюць у ноч на Івана Купалу, у зараснікаў трыснёга. Неабходна ўстаць да іх спіной, прамовіць загавор. Стаяць не рухаючыся, заплюшчыўшы вочы. Тут жа паднімецца моцны вецер, раздасца рогат, ваўчынае выццё. Нечыя вострыя кіпцюры будуць драпаць ногі, хапаць за адзежу, блытаць валасы.
Гэта падкопы лясных духаў. Паварочвацца нельга ні ў якім разе, інакш станеш іх здабычай. Неўзабаве вецер гэтак жа раптам змоўкне, як і пачаўся. Зараз можна павярнуцца і знайсці трыснёг, зламаны ветрам. Ён і будзе магічным жазлом у рытуале "Аддзялення Цені", які здымае і адымае цень любой жывой істоты. Пасля гэтага трыснёг замуроўваюць у сцяну, а разам з ім і адлучаны цень. Істота без ценю неўзабаве памірае, а пасля смерці становіцца Стыхіяй.
У яе велізарны рост. Яе агідны твар схован доўгімі зблытанымі валасамі. Гэты пярэварацень здольны прымаць аблічча барана (авечкі), быка, свінні, сабакі ці коткі. Стыхія зла падступная, можа задушыць чалавека ў сне, а то і разарваць на шматкі. Але калі ўласкавіць гэтага зласлівага духу - замураваць у сцяну хаты галаву быка ці барана, - ён стане дакладным вартавым хаты. Дагэтуль шматлікія вераць: калі барановую галаву выняць са сцяны, то замак паваліцца.
…Апавяданні пра прывідаў і незлічоных багаццях, утоеных у падзямеллях старажытных замкаў, бударажаць уяўленне. Дзе канчаецца легенда і пачынаецца праўда - пэўна нікому невядома.
1. http://balenru.narod.ru/
2. Калінін В.В., Мірскі замак. Мн.: Беларусь, 2002. — 160 с.: iл.