Мағжан Жұмабаев (1893-1938)

                                                                                     Мағжан Жұмабаев

(1893-1938)

                                                                                                                      Мағжан қазақ поэзиясының шолпан жұлдыздарының бірі әрі бірегейі. Ол артына өшпес рухани мол мұра, өзіне өлмес мәңгілік ескерткіш қалдырып кетті.

  Жарты ғасырдан аса оның  есімін де, шығармаларын да атай  алмай келген халқы көп жылдардан  кейн ғана ұлы ақынымен сағына  қауышты.

  Мағжаның туып өскен жері - Солтүстік Қазақстан облысының қазіргі Булаев ауданы. әкесі Бекен - көзі ашық, өжет, қайратты, парасатты адам. Көп жылдар болыс болған. Мектеп ашып, мұғалім ұстап, өз балалары мен басқа да ауыл балаларының оқуына қамқорлық жасайды. Зерек Мағжан төрт жасында осы мекте есігін ашады, хат таниды, шығыс әдебиетімен алғаш осы мектепте танысады.

 Мағжан сол кездерде Абайдың  1909 жылы Петербургте жарық көрген өлендерін оқып, сонан сусындайды.

  Мағжан өлендерінің тұнғыш  рет Қазанда Кәрімовтар баспаханасынан  басылып шығуына қол ұшын берген- ұстазы Ғалымжан Ибрагимов. Шәкіртінің  алғырлығын да, зеректігін де  таныған ол Мағжанның білімін  әрі қарай жалғастыруына да  ақыл-кеңес береді.

   Мағжанның барлық өмірі- поэзиясында. Ақын ел ішіндегі әлеуметтік, қоғамдық өмірге белсене араласады, Соларға ақындық үн қосып отырады. Мерзімді баспасөздер беттерінде өлендері мен мақалалары жиі жарық көреді. Бірнеше өлең жинақтарыда шығады. Мағжан өлендері негізінен халқының, ел – жұртының тағдырына бағышталған.

Мағжан тек қазақ халқының ғана емес, бүкіл түрік жұртының мүрдде-мақсатына  ортақтас болған. Ақынның осындай  еліне, халқына, бүкіл түрік нәсілдес, қандас  халықтарға деген сүйіспеншілігін  тоталитаризм заманы айыптап, оған ұлтшыл, түрікшіл деген таңба тағып, талай қуғын сүргінге ұшыратқан, абақтыға да жапқан, айдауда да болған, көрмеген михнаты болмаған, ақыры, ақынды азаппен өлтірген.