Тәрбие бірінші отбасынан басталады

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 27 Октября 2015 в 12:29, реферат

Описание работы

Мақсаты: Бала тәрбиесіндегі ата - ананың алатын орнының ерекше екендігін түсіндіру. Жанұядағы ата - ана және бала арасындағы қарым - қатынасты нығайту. Ата - анаға деген бала махаббатын ояту. Мектеп, ұстаз, ата - ана бірлігін нығайту. Отбасы мүшелері арасындағы бауырмалдық. Қайырымдылық, достық қарым - қатынасты қалыптастыру, үлкенді сыйлауға, сыпайы, ілтипатты болуға тәрбиелеу

Файлы: 1 файл

сынып са5аттары.docx

— 99.95 Кб (Скачать файл)

Тәрбие бірінші отбасынан басталады

  • 0

Мақсаты: Бала тәрбиесіндегі ата - ананың алатын орнының ерекше екендігін түсіндіру. Жанұядағы ата - ана және бала арасындағы қарым - қатынасты нығайту. Ата - анаға деген бала махаббатын ояту. Мектеп, ұстаз, ата - ана бірлігін нығайту. Отбасы мүшелері арасындағы бауырмалдық. Қайырымдылық, достық қарым - қатынасты қалыптастыру, үлкенді сыйлауға, сыпайы, ілтипатты болуға тәрбиелеу. 
 
Көрнекілігі: қанатты сөздер «Ата көрген - оқ жонар, ана көрген - тон пішер», «Ата – бәйтерек, бала - жапырағы», карточкалар, мультимедиалық проектор 
 
Түрі: танымдық сайыс, пікір талас 
Барысы: 
 
І. Ұйымдастыру. Сәлемдесу 
Ата - ана, оқушыларды екі топқа орналастыру 
 
Мұғалім: Құрметті ата - аналар, ұстаздар, оқушылар! Бүгін біз «Тәрбиенің ең тамаша мектебі – отбасы» тақырыбындағы тәрбие сағатында бала тәрбиесі, оның жан - жақты дамуы бағытында өз ойымызды ортаға салмақпыз. Отбасы – адам баласының түп қазығы, алтын ұясы. Адам баласы шыр етіп дүниеге келгеннен бастап, сол ортаның ыстық суығына бейімделіп, ықпалына көніп, осында ер жетеді. Әке шаңырақ иесі. Отбасы мүшелерінің жауапкершілігі толығымен ер - азаматқа жүктеледі. Әйел – отбасының ұйтқысы. Баланы өсіп тәрбиелеу - ата - ана міндеті. Бала әкеден ақыл, анадан мейірім алады. Тәртіпті де тәрбиелі ұрпақ тәрбиелеу – отбасы мен мектептен алған үлгі - өнеге жиынтығының жемісі. Ендеше, бүгінгі сайысымызды бастайық. 
 
І бөлім Таныстыру. «Алтын ұя» тобы және «Берекелі отбасы» тобы. 
- Алдымен топтың атын таныстырып мағлұмат береді. Кейін әрбір отбасы өздерін таныстырады. 
 
ІІ бөлім. «Білімдіге дүние жарық» деп аталады. Мұнда топтың шапшаңдылығын, біліктілігін аңғарамыз. Ендеше викториналық сұрақтар беріледі. 
Ата - аналарға: 
І топ 
1. ҚР тәуелсіздікті қашан алды. (1991ж. 16 - желтоқсан) 
2. Қазақтың тұңғыш ғарышкері кім? (Т. Әубәкіров) 
3. Шоғанның әжесі? «Айғаным!» 
4. «Көксерек» әңгімесінің басты кейіпкері? «Құрмаш! 
5. Қандай ұлттық тағамдарды білесің? «қазы - қарта, жал - жая, бесбармақ, 
қымыз, шұбат.» 
6. Үстеудің неше түрі бар? (7) 
7. «Қағаз хрестоматиясын жазған кім?» (Ы. Алтынсарин) 
8. Күй атасы кім? (Құрманғазы) 
9. Қазақ тілі қай тілер қай тілдер. Тобына жатады? (түркі тілдес.) 
ІІ топ 
1. Қазақ тілі алғаш мемлекеттік мәртебесін қай жылы алды. (1989ж) 
2. Абайдың туған жылы? (1845ж) 
3. Қазақ даласының жарық жұлдызы? (Шоқан) 
4. Ақылды сөзінің түбірі ( ақыл) 
5. Қазақ алфавитін жасаған кім? ( А. Байтұрсынов) 
6. Ұлттық киімдер қалай аталады? ( тақия, бешпет, қамзол, сәукеле, тон, кимешек т. б) 
7. Беташар қашан айтылады? ( келін түскенде) 
8. Тұңғыш кемеңгер? ( Ыбырай) 
9. Қазақ халқының салт - дәстүрлерін ата? ( шілдехана, бесік той, тұсау кесу, құда түсу, келін түсіру, қыз ұзату. т. б. 
Оқушыларға: 
 
І топ 
1. Балдан тәтті не? ( бала) 
2. Қара шаңырақ иесі кім? ( кенже ұл) 
3. Балаға кім сыншы? (ата) 
4. Әкеден балаңа берілетін зат ( мұра( 
5. Үйдегі алтын адам кім? ( ана) 
6. Бес дұшпанды атаңдар? ( өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ) 
7. «Ұл атадан көрмейінше сапар шекпес» кімнің нақыл сөзі ( Қорқыт ата) 
8. ҚР баланың құқықтары туралы заң қашан қабылданды? ( 2002ж 8 - тамыз) 
9. Жасөспірім бала неше жастан бастап қылмыстық жауапкершілікке тартылады? ( 14 жас) 
ІІ топ 
1. Тәрбие мен білімнің ордасы ( мектеп) 
2. 18жасқа толмаған адам ( бала) 
3. «Өзін - өзі тану» бағдарламасының авторы кім? ( С. Назарбаева) 
4. Екі адамның бір - біріне деген адалдығы ( достық) 
5. Қазақстанда қандай білім алу міндетті түрде ( орта) 
6. Бес асылды атаңыз (талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым) 
7. Үш арсызды ата? ( ұйқы, тамақ, күлкі) 
8. Үш қуаныш ( алғыс алу, өзіңді көптің іздеуі, ісіңнің өшпеуі) 
9. Мемлекеттік рәміздерді ата ( елтаңба, ту, гимн) 
 
Келесі ІІІ бөлім «Болашағымыз білімді жастардың қолында» сурет салу байқауы. Екі топ суретін салғанша шағын көріністі тамашалық. 
 
Көрініс (Бүлдірген, Күлдірген, Бастауыш) 
 
Көріністен соң екі топ суреттерін қорғайды. 
 
Келесі ІV бөлім «Тығырықтан шығу» деп аталады. Мұнда жағдаяттық сауалдар беріледі. Өз пікірлеріңізді білдіресіздер. 
Ата - анаға: 
1. Сіздің балаңыз озат оқушы. Үй шаруашылығымен айналысқанды жек көреді, ештеңе істегісі келмейді. Оны қызықтыру үшін не істейсіз? 
2. Қызыңыз кешкі ас дайындап, ыдыс жууы керек. Оның орнына қозғалмай теледидар көріп отыр. Қандай әрекет қолданасыз? 
3. Бала үйге сырттан қатты ашуланып келіп бөлмесіне кіріп шықпай қойды. Сіз не істейсіз? 
4. Балаңыз туған күніне достарын шақырғысы келді. Бұл жағдайды қалай шешер едіңіз? 
5. Үй шаруашылығына байланысты баласын сабақтан жиі қалдыратын ата - аналар туралы пікіріңіз қандай? 
6. «Баламның қарны тоқ, көйлегі көк болса болды. Тәртібіне, оқуына қарайтын уақытым жоқ» дейтін ата - аналарға деген көз қарасыңыз қандай? 
Оқушыға: 
1. Сенің өзіңнің жақын адал досың бар, бірақ онымен дос болуға ата - анаң қарсы. Сен не істейсің? 
2. Көктем мезгілі. Жолдасың сабақ оқуын азайтып, сабақтан тыс нәрселерге көп көңіл өлетіндіктен сабақ үлгерімі төмендеп кетті. сен не істейсің? 
3. Сенің сабақ үлгерімің орташа. Сыныптастарың сені білімің бойынша бағалап, адамгершілік қасиеттерінді көре білмейді. сен не істейсің? 
4. Пән мұғалімдері сенің жауапкершілігіңді бағалап ертеңге бір жұмыс тапсырды. Белгілі себептермен сен ол жұмысты орындап бола алмадың, не істейсің? 
5. Сен тәртіпсіздік жасадың. Мұғалім саған қатты - қатты ескерту жасады. Сен не істейсің? 
6. Сыныпта сабақтан себепсіз көп қалып қоятын оқушы бар. Ол оқушыға деген көз қарасың қандай? 
 
Келесі бөліміміз  
V бөлім «Тіл өнері» мақал мәтелдің жалғасын табу. Яғни мұнда қай топ бірінші қол көтереді, сол топ жауап береді. 
1. Атаға қарап -..............., анаға қарап -.................. 
2. Ананың көңілі балада,.......................... 
3. Ата - ананың қадірін -................................ 
4. атаның баласы болма,............................. ( халықтың баласы бол) 
5. Ұяда не көрсең,....................................( ұшқанда соны ілерсің) 
6. Балалы үй базар,..................................( баласыз үй қу мазар) 
7. ата көрген оқ жонар,..........................( ана көрген тон пішер) 
8. Ананың сүті – бал,................................( баланың тілі – бал) 
9. Туған үйдің түтіні жылы,..............................( туған ананың күтімі жылы) 
10. Анаңа ауыр сөз айтпа,...............................( артыңа ауыр жүк артпа) 
11............. – ананың бауыр еті, көз нұры. ( бала) 
12. Әке – асқар тау,.............................( ана - шалқар көл) 
Елбасымыз Н. Ә. Назарбаев: «Еліміздің келешегі – бүгінгі жас ұрпақ тәрбиесіне тікелей байланысты» дегендей, 
Келесі VІ бөліміміз Пікір талас 
Тақырыбы: Қазіргі таңда жастарымыздың батысқа еліктеуі дұрыс па? 
І топ: дұрыс емес 
ІІ топ: дұрыс 
Соңғы бөліміміз VІІ бөлім «Сөз тапқанға.....» деп аталады. 
Берілген әріптерден басталатын сөздермен жауап бересіздер. 
І топ 
1. Тілді қадірлейсіз бе? 
2. Орысша сөйлеуге қызығасың ба? 
3. Мерекеге қандай киім киесіз? 
4. Кітап оқығанды ұнатасың ба? 
5. Лотереядан ақша ұтсаңыз, не істейсіз? 
6 Достарың кімдер, коп пе? 
7 Тілімізді, дінімізді жоғалтпау үшін не істеу керек? 
8 Түнде аспанда не болады? 
9 Баланың бас ұстазы – ата - ана ма? 
10 16 - желтоқсан қандай мереке тойлаймыз? 
ІІ топ 
1. Тіл сүйектен өте ме? 
2. Жаңа жылға қандай сыйлық алғың келеді? 
3. мектепке немен келесіз? 
4. көршіңмен татусың ба? 
5. ауа райы салқын ба? 
6. Дүниедегі қымбат жан 
7. Түлкі неге қу аң 
8. Су тіршілік көзі ме? 
9. Бақыт дегеніміз не? 
10. Ит жеті қазынаның бірі ме? 
Қорытындылау: Құрметті ата - аналар, оқушылар бүгінгі тәрбие сағатымызды қорытындылай келе, келіп қатысқан аналарға алғыс білдіремін. Отбасыларыңызға қуаныш тілеймін. Балаларыңыз мына күннің шуағындай болып жайнап тек қуанышқа бөлей берсін! Ал балалар, сабақты жақсы оқып, үлкендерді тыңдау керек. Қорытынды сөз тәрбие ісі меңгерушісіне беріледі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  • 0Тақырыбы: «Адам болам десеңіз...» 
    Сабақтың мақсаты: 
    Адам бойындағы моральдік, этикалық, мінез-құлық ерекшеліктерін ажырата білуге дағдыландыру; Оқушы өз бойындағы қасиеттерді танып білуге, жетілдіруге, өзін-өзі тануға ұмтылу. 
    Түрі: сыр - сұхбат 
    Әдіс – тәсілдері: сауалнама жүргізу, ситуациялық жағдаяттар, өзін - өзі тексеру тесті, проблемалық сұрақтар, жадынама арқылы түйін жасату, бейтаныс адамға хат жазғызу. 
     
    1. «Адам қандай болу керек?» деген тақырыпқа сауалнама жүргізу. 
    Өмір дегеніміз жақсы ма, жаман ба? 
    Өмірдегі менің мақсатым не? 
    Келешекте мен өз өмірімді қалай құруым керек? 
    Мен тамақ ішу өмір сүремін бе немесе өмір үшін тамақтанамын ба? 
    - Мен кіммін? 
    - Менің достарым көп болуы үшін не істеуім керек? 
    - Мен жақсы, әлде жаман адаммын ба? 
    - Мен қандай болуым керек? 
     
    2: «Мен жақсы, әлде жаман адаммын ба?» ситуациялық жағдаяттар. 
    1 – жағдай: 
    - Сіз үйіңізден маңызды кездесуге бет алғаныңызда, кенеттен телефон шылдырлайды. Телефон шалып тұрған сіздің ең жақын досыңыз, өзінің сәтсіздікке душар болғанын хабарлайды. Сіз не істемексіз, досыңызға көмек беруге ұмтыласыз ба, әлде өз шаруаңызға бет аласыз ба? 
    2 – жағдай: 
    - Сізді достарыңыз кешке шақырды. Оған сіздің барғыңыз келіп тұр. Бірақ, ата - анңыз біліп қалса, сіздің пікіріңізді қоштамайтынын анық білесіз. Сонда не істемексіз? 
    3 – жағдай: 
    - Сен құраққа дайын емессің, бірақ оның белгілі себептері бар. Мұғалім саған жаман баға қойды. әділ екеніңді өз тарапыңнан қалай дәлелдер едің? 
     
    3. «Адамды әділетті деуге бола ма, егер.......?» 
    Тексеру тестін жүргізу. 
    - Сыныптағы балалардың бәрі бір балаға жабылып, ызаландырып тиіссе,........ 
    - Бсақалар туралы ешқашан жаман пікір айтпаса,.......... 
    - Ненің жаман, ненің жақсы екенін айыра білетін болса,........... 
    - Әлсізді біреу ренжітіп жатқанда, оған ара түспессе,.......... 
    - Әрқашан өзінде барды тең бөліссе,.......... 
    - Жіберген қателігіне лайықты жаза алуға дайын болса,........... 
    (Сұрақтарға оқушылар «иә» немесе «жоқ» деп жауап береді. 
     
    4. «Өмірдегі ең басты мәселе не?». 
    Проблемалық сұрақтарға жауап беру. 
    - Әрқашан адал болу керек пе, әлде жағдайға сәйкес өтірікті пайдалануға бола ма? 
    - Бақытты болуды тек материалдық байлыққа жету деп түсінесіз бе, әлде өзіңіз ұнататын, бірақ, еңбекақысы онша жоғары емес қызметпен айналысуды немесе отбасындағы жақсы қарым – қатынасты сақтау деп «күнәсіз» ойлайсыз ба? 
    - Сіз, барлық адамдар тең құқықты деп санайсыз ба, әлде басқаларды нәсіліне, ұлтына, дініне, жынысына қарай қабылдайсыз ба? 
    - Болашақ мамандық таңдауда шешуші рөл атқарушы - дәрежесі жоғары институтта оқу ма, жоғары еңбекақы алу ма, шетелге жиі іс – сапарға шығу ма, әлде өз қабілетіңізді толық ашу ма? 
     
    5. «Мен кіммін?» бейтаныс адамға хат жазу. 
    - Бейтаныс адамға хат жазыңыз. Өзіңізді таныстырып, кім екеніңізді әңгімелеңіз. өзіңізді, өміріңізді, өмірде неге қызығатыныңызды, неге құштар екеніңізді суреттеп жазыңыз. Өзіңіздің тұратын немесе оқитын жеріңізді және сіздің өміріңізге маңызды рөл атқаратын адамдар жайлы жазуыңызға да болады. 
    Өзіңізді бейтаныс адам деп ойлап, жазған хатыңызды оқыңыз. Хаттан алған әсеріңізді жазып қойыңыз. 
     
    6. «Адам болам десеңіз......» 
    Балаларға арналған жадынама тарату. 
    1. Балалар, естеріңе сақтаңдар! 
    - Жұртың бәрімен, әсіресе қартаң адамдармен қай жерде, қай уақытта болсын амандасып жүр. Денсаулығым жақсы болсын десең, өзгелердің де саушылығын сұрап амандас. 
    - Өзіңді, айнала қоршаған табиғатты сүй. 
    - Өз бойындағы сараңдықты, жалқаулықты, тойиейілдікті, екіжүзділікті, менмендікті, пайдакүнем есепшілдікті, қорқынышты жең. Адамға сен, адамды сүй. Олар туралы өзің әділетсіз сөз айтпа, біреудің ғайбат сөзіне сене салма. 
    - Ой мен істі бір – бірінен бөліп қарам. Оқығаның жақсы – ақ, бірақ ең бастысы – істеу керек. 
    - Қарапайым бол! 
    - Түкке тұрмайтын нәрсеге бола ашуланба. 
    - Егер, сіз, дұрыс жасамасаңыз, кемшілігіңізді тез түзетуге тырысыңыз. Жақсылыққа апарар жолға бастаңыз. 
    - Сәтсіздіктеріңізді емес, қуанышты күндеріңізді жиі еске түсіріңіз. 
    - Өзге адамдардың ой – пікірі мен талап – тілегіне түсіністікпен қараңыз. 
    2. мына нақыл сөздерді жадыңда сақта. 
    Дүниедегі ең оңай нәрсе кісіге ақыл айту, ең қиыны өзіңді - өзің түсіну. (Әл – Фараби). 
    Өзіңді - өзің тану – даналықтың бірінші белгісі. (Карл Маркс). 
    Адам, ғалам ғажайып жеке дана, 
    Жан құмары – ізденген мәңгі сана. 
    Өзіңді - өзің танысаң істің басы, 
    Түзеген өз ғаламын болған дана. (Әл – Машани). 
    «Адам болам десеңіз....» атты жадынама негізінде түйін жасату. 
    «Жақсы адам болу дегеніміз не?», жасөспірім көзімен.... 
    - Басқаларға ұнау, айналадағыларды қайран қалдыру; 
    - Материалдық игілікті өз қолымен жасай білу; 
    Қиындықсыз, қайғы – қасіретсіз өмір сүре білу; 
    Айналадағыларға ықпал ете білу; 
    - Өзгелердің маған ұнайтын іс атқара білуі. 
    Оқушылар ой – пікірін тыңдай отырып, ортақ түйін жасадық.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ХХІ ғасыр көшбасшысы (интеллектуалдық ойын). 
 
Тақырыбы: «Ана тілі – сөздің пірі» 
Мақсаты: қазақ тіліне деген құрмет пен сүйіспеншілікті арттыру, ақыл - ойын, сөздік қорын байыту, дүниетанымын кеңейту. 
Көрнекілігі: ақын - жазушылардың тіл туралы айтқан қанатты сөздері, интерактивті тақта, слайдпен жұмыс. 
Барысы: 
Ұйымдастыру. 
 
І жүргізуші: Сүйемін туған тілім - анам тілін, 
Бесікте жатқанымда - ақ берген білім. 
Шыр етіп жерге түскен минутымнан 
Құлағыма сіңірген таныс үнін. 
 
ІІ жүргізуші: Туған тілім - тірлігімнің айғағы. 
Тілім барда айтылар сыр ойдағы. 
Өссе тілім менде бірге өсемін. 
Өшсе тілім мен де бірге өшемін. 
 
І жүргізуші: Республикамыздың мемлекеттік тілі – қазақ тілі құрметіне арналған 
«ХХІ ғасыр көшбасшысы» бағдарламасы негізінде «Ана тілі – сөздің пірі» атты сайысымызды бастаймыз.(Сайысқа 6 оқушы қатысады. Сайыс алты кезеңнен тұрады) 
 
ІІ жүргізуші: Қазылар орнықтырар әділдікті, 
Кімдердің жауаптары кәміл шықты. 
Білім мен тапқырлықтың сайысында 
Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты. 
( Қазылар алқасымен таныстыру) 
 
І жүргізуші: Әрқашан да білім көптік етпеген, 
Талапсыз жан мұратына жетпеген. 
Сәлем бердік ұландарға талапкер. 
Дос көңілден, адал, аппақ ниеттен. 
(Сайысқа қатысушылар ортаға шақырылады) 
 
І кезең: «Бәйге» 
Жауап нақты, тез болуы керек. Бағалануы 10 ұпай. 
Сұрақтар 
1) Сәкен Сейфуллин қай жылы дүниеге келді? (1894ж) 
2) «Абай жолы» романын кім жазды? (М. Әуезов) 
3) 2011 жыл қай ақынның туғанына 100 жыл? (Қ. Аманжолов) 
4) Тіл туралы заң қашан қабылданды? (1989ж. 22 қыркүйек) 
5) Батыр сөзінің антонимі? (Қорқақ) 
6) Абайдың немере ақын інісі кім? (Шәкәрім Құдайбердіұлы) 
7) Әз Жәнібек ханның «Дүниеде не өлмейді»? деген сұрағына «Жақсының аты өлмейді, Ғалымның хаты өлмейді» деп жауап берген шешен кім? (Жиренше шешен) 
8) Ең алғаш қазақ мектебін кім ашты? (Ыбырай Алтынсарин) 
9) Мен, мен едім, мен едім, 
Мен Нарында жүргенде, 
Еңіреп жүрген ер едім, - деп айтқан қай ақын? (Махамбет Өтемісұлы) 
10) «Қамбар батыр» жырындағы Қамбардың сүйген жарының аты кім? (Назым) 
11) Дауысты дыбыс нешеу? (12) 
12) Зат есімнің сұрақтары? (Кім? Не?) 
13) Абайдың ақын ұлы кім? (Мағауия) 
14) Абайдың неше қара сөзі бар? (45) 
15) 1904 жылы Абаймен бірге отбасынан кімдер қайтыс болды? (Мағауия, Ақылбай) 
16) «Қыпшақ Сейітқұл» әңгімесін кім жазды? (Ыбырай Алтынсарин) 
17) «Қазақ солдаты» романын кім жазды? (Ғабит Мүсірепов) 
18) «Менің атым Қожа» хикаятын кім жазды? (Бердібек Соқпақбаев) 
 
ІІ жүргізуші: Қазақ халқы бар тарихын көшіп жүріп өткізсе де, Ғабит Мүсірепов айтқандай «Батпаққа батырмай, құмға шашпай, жұртына қалдырмай, шабындыға алдырмай, барлық жинаған сөз байлығын бізге жеткізуде» 
 
І жүргізуші: 
Тілім менің! 
Осы тілде шежірем, жырым менің! 
Асан қайғы арманы, 
Қорқыт күйі – 
Тағдырыммен тамырлас мұңым менің! 
Тілім менің! 
Жауға айбарым, ұраным, туым менің! 
Найзасымен тең ұстап осы тілді, 
Намысымды қорғады Сырым менің! 
Жарқылдап асыл сөздің алдаспаны, 
Қызыл тіл жол бастады, қол бастады. 
Даланың өз дауысы деп түсінем. 
Шалкиіз, Асан қайғы, Марқасқаны. 
Қолыңды отты толқын тулататын, 
Ғасырлар қатпарынан үн қататын, 
Қазақтың ар намысы, жан дауысы - 
Қазтуған, Махамбет пен Дулат ақын. 
 
ІІ жүргізуші: Қазақ тілі - шексіз бай, өте көркем тіл. Халықтың сақталуы тіліне байланысты. Тіл – халықтың жаны, сәні, тұтастай кескін - келбеті, болмысы. Адамды мұратқа жеткізетін – ана тілі мен ата дәстүрі. Біздің осындай халықтық қасиетті мұрамыз, ана тіліміз – қазақ тілі. Ендеше, сайысымыздың екінші кезеңін бастаймыз. 

 

Тақырыбы: Мінез - құлық әліппесі 
Мақсаты: 1. Оқушыларға адамдық асыл қасиеттерді қастерлеп, өмір заңдылықтарын білуге үйрету; 
2. Адамгершілік қасиеттерге бағыттай отырып, оқушының рухани білімін байыту, логикалық ойын дамыту, ойын еркін, дәлелді түрде жеткізе білуге жетелеу; 
3. Адамгершілік қасиеттерді сезіне білуге және үлгі ете білуге тәрбиелеу, имандылыққа, инабаттылыққа баулу. 
Көрнекілігі: интерактивті тақта, нақыл сөздер, техникалық құралдар, гүл, шарлар. 
Түрі: өнеге сағаты 
Әдісі: сұрақ - жауап, топтастыру, тренингі, жағдаятты сұрақтар, үнтаспа 
Жүрісі: 
І. Ұйымдастыру кезеңі. 
ІІ. Шаттық шеңбері. Музыка ойнап тұрады. 
Мұғалім: 
Қайырлы күн, балалар! 
Шеңбер болып тұрайық жылы жүзбен, 
Бізге келсін қуаныш нұр іздеген, 
Шуақ толған жанымыз жүрегіміз, 
Үлгі алсын көрген жан мына бізден. 
 
Балалар, «Адамгершілік амандасудан басталады»- дегендей ең алдымен күлімдеп бас иіп қонақтармен, бір - бірімізбен амандасып алайық. Рахмет. Енді әсем әуен сазымен бір - бірімізге тілегімізді айтайық. 
Мысалы: Қайырлы күн! Сабағыңды жақсы оқы! Әрқашан жүзіңнен күлкі кетпесін! Адал бол! Қайрымды бол! Жүрегің жақсылыққа толы болсын! Алланың нұры жаусын! 
 
Соңынан бір оқушы шоқ гүлді ұстазға ұсынады. 
Бірге: Ал біз сізге бақыт тілейміз. 
Мұғалім: Рахмет оқушылар, осы гүл шоғырлары біздің тәрбиелік шарамыздың сәтті өтуіне көмектеседі деп ойлаймын. 
Ұл мен қызды дәріптеу мақсатында өлең шумақтары оқылады. 
Білектей арқасында өрген бұрым, 
Шолпысы сылдыр қағып жүрсе ақырын. 
Камшат бөрік, қара қасты, 
Сұлу қыздың көріп пе ең мұндай түрін?!- деген Абай атамыздың өлең жолдарын қыздарымызға, 
Атадан жақсы ұл туса, 
Елінің туы болады. 
Атадан жаман ұл туса, 
Елінің соры болады - деген Қазбек бидің нақыл сөздері ол балаларға арнай отырып, бүгінгі «Мінез - құлық әліппесі» атты тәрбиелік шарамызды бастаймыз. 
А. Құнанбаевтың «Ғылым таппай мақтанба» өлеңін оқитын Ақтоты, Еркежан, Диана. 
ІІІ. Тренинг. 
Алдымыздағы параққа адам бойындағы жаман қасиеттерді жазыңыз. Болғасын жазған қағазды алдарыңызға бүктеп қойыңыз. Ал енді жақсы қасиеттерді жазыңыз. 
 
Топтастыру стратегиясы. 
І топ (адамгершілік, имандылық, адалдық, әдептілік, әділдік) 
ІІ топ (әдептілік, ізеттілік, қайырымдылық, инабаттылық) 
ІІІ топ (қамқорлық, үлкенге ізет, кішіге қамқор болу, ұяттылық, шыншылдық) 
Балалар, қазақта мынадай тілек бар екен. Қыздарға ибалы, инабатты болсын, ұлың иманды, жүректі болсын, адамгершілігі мол болсын, қайырымды болсын! Адам бойында жақсылық пен жамандық, имандылық пен имансыздық қатар жүреді. Енді осы жаман қасиеттерден мүлде аулақ болу үшін манағы жазған жаман қасиеттерді жазған парақтарды жыртып тастайық. 
Бүгінгі тәрбие сағатымызда тек жақсы қасиеттерді сөз етіп, ұл мен қыздың тәрбиесіндегі адамгершілік, имандылық қағидаларына тоқталамыз. 
Осы өз пікірлерімізді ортаға салайық. Балалар пікірі тыңдалады. 
 
ІV. Жаңа ақпарат. 
І топ 
Иман - араб тілінде сенім деген ұғымды білдіреді. Халық адамгершілігі жоғары кісіні «иманды» деп құрметтейді, адамгершілік қалыпты бұзған адамды «имансыз» деп жек көреді. Адамгершілігі, ар - ұяты бар адамның бет - бейнесі, иман жүзділігі жарқын, биязы парасатты болады. Ондай адамды халық «иман жүзді кісі» деп бағалайды. Абай атамыздың даналығы - адамдықты жақтайды. 
Адам болам десеңіз 
Бес нәрседен қашық бол....,- 
Бес нәрсеге асық бол,- деп Абай атамыз айтқандай адамның ішкі рухани қазынасының молығуы өз қолында. 
ІІ топ 
Ата - бабаларымыз адамның ішкі дүниесіне зер сала отырып, өздерінің көз жеткізген ой - пікірлерін өсиет етіп кейінгі ұрпаққа қалдырып отырған. Қазақ далаларының тұжырымдауынша, адамгершілік, имандылық мынадай 10нәрседен тұрады: біріншіден; адамдарға кішіпейіл және нәзік сезімталдықпен қараудан, екіншіден; өзінің ісінің бұрыс екенін біліп, соған орай әрекет жасаудан, үшіншіден; халқыңа қызмет етуден, төртіншіден; өз сырларын басқаға білдіру - білдірмеуді білу, бесіншіден; өзінің және басқалардың сырын сақтаудан, алтыншыдан; әр жағдайда сақ бола білуден, жетіншіден; тілге ие болып, артық сөйлемеуден, сегізіншіден; әдеп сақтаудан, тоғызыншы; қатеңді бірден мойындап, кешірім сұраудан, оныншы құлаққа жағымсыз сөзді айтпаудан. 
ІІІ топ 
Инабаттылық - әдептіліктің әсем көрінісі. 
Инабаттылық рәсімдері: қарапайымдылық, сыпайылық, тіл алғыштық, адалдық, әділдік, жауапкершілік. Инабатты, биязы мінезді қатардағы қарапайым қамқоршы адамды халық нағыз перзентім деп үлгі тұтады. Ұлы ғұламалардың еңбектерінің қайсысы болсын имандылық, инабаттылық, адамдық қасиет қалыптастыруды көздеген. Сондай еңбектердің бірі - Қожа Ахмет Яссауидің «Даналық кітабы». Онда 149 өсиет аса қымбат тәлім тәрбиелік тұжырымдар. Халқымыз ежелден ұлдарын батырлыққа баулып, түзде өсірсе, қыздарын үй шаруасына үйретіп, «қырық үйден тыйым салған». 
Имандылық қасиеттер: 
Қарапайымдылық,Сыпайылық, Мейірімділік, Кішіпейілділік, Ізеттілік, Адалдық 
V. Ойланайық пікірлесейік. 
Ұлдарға сұрақ: 
1. Қыздың көркі деп нені түсінесің? (ең біріншіден мінезі, әдептілігі, әрине сыртқы келбеті) 
2. Қыздарды неге өмірдің гүлі дейді? (Гүл табиғаттың сәні, оны баптап, бағып күтсең, әдемі хош иісті болып өседі. Қыз балада, солай кішкентай кезінен бастап бағып, жақсы тәрбие беру керек. Отбасында берген тәрбие қалай болса, өскенде солай қалыптасады). 
3. Қызға қандай қылық жараспайды? (ерсі күлгені, дөрекі сөйлегені, өтірік айтқаны) 
4. Қыздарға арнап мақал айт.(Қыз өссе елдің көркі, Таудың көркі тас, қыздың көркі шаш. Қызға қырық үйден тыю. Анаға қарап қыз өсер) 
5. Өзіңе қыздардың қандай қасиеті ұнайды?(қылықты, әдепті болса, сыпайы, биязы болса) 
 
Қыздарға сұрақ 
1. Ұлдарға қандай қылық жараспайды? ( бұзақылық, сотқарлығы, кісіні сыйламайтындығы) 
2. Ұлдарға арнап мақал айт. 
(Атадан жақсы ұл туса, 
Қар үстіне от жанар. 
Атадан жаман ұл туса, 
Ат үстінде ит қабар 
 
Жақсы бала әкесін басын төрге сүйрейді, жаман бала әкесінің төрдегі басын есікке сүйрейді, жақсы бала - сүйік, жаман бала - күйік) 
3. Саған ұлдардың қандай мінезі ұнайды? (салмақты, кішіпейіл, адамгершілігі мол) 
4. Атадан жақсы ұл туса, елінің туы болады дегенді қалай түсінесің? (Отан үшін отқа түс күймейсің дегендей, ұл бала еліне Отанына қызмет етуі тиіс. Ол үшін тәртіпті, саналы, адамгершілігі мол болуы керек деп ойлаймын) 
5. Ұл бала үшін қасиетті борыш деп нені атар едің? ( Ата - анасын сыйлау, өз елін қорғау) 
VІ. Ситуациялық жағдаяттар. 
І топ. 
Елдостың қылығы 
Велосипедпен жарысып келе жатқан Елдос жолдың шетінде тұрған қарияны көреді. Не істеуі керек? Жол беріп, өткізіп жіберсе, жолдастарынан қалып қояды. Жарыстың аты жарыс, Елдос қарияның жолын кесіп өтеді. Елдостың қылығы дұрыс па? Бұрыс па? Сен қайтер едің?  
ІІ топ. 
1 сұрақ. Сіз автобуста отырсыз. Келесі аялдамадан қарт адам кірді. Бос орын жоқ. Не істер едің? 
2 сұрақ. Көшеде қарт әже құлап қалды. Сен не істер едің? 
3 сұрақ. Сіз мектепте біреудің сөмкесін тауып алдыңыз? Қандай әрекет жасар едіңіз? 
ІІІ топ. 
1 сұрақ. Сіз дүкенде кезекте тұрсыз. Сізден кейін егде тартқан қарт адам келіп тұрды. Сіз қайтер едіңіз? 
2 сұрақ. Сыныптас екі құрбың театрда отырып, қатты күліп, дөрекі сөйлеп, басқалардың көңілін өзіне аударып отыр. Құрбыларыңа не айтар едің? 
3 сұрақ. Көшеде, мектепте, үйде таныс адамдармен кездескенде не істеу керек? 
1 - көрініс. «Бейтаныс бала». 
Асылтас әжей зейнетақысын алып, дүкенге барды. Қажетті керек жарағын алып, үйіне келді. Ішке келген соң, алғандарын сөмкесінен шығарды. Әмиянын іздеп еді, таба алмады. Сөмкенің тесіліп қалғанын әлден уақыттан кейін байқады. 
Қайта киініп, дала шықты. Аялдамаға дейін көзін жерден алмай қарағанмен, таба алмады. Қомақты зейнет ақысынан айырылып қалғанына қатты қапаланды. Жүре - жүре шаршап қалыпты есіктен кіре диванға келіп құлады. Соның арасында көзі ілініп кеткен екен безілдеген қоңырау үнінен оянды. «Жұмыстан оралған балалардың бірі шығар» деп есікті ашып еді, мектеп жасындағы бір бала тұр екен. 
- Әже, әмияныңызды тауып алдым,- деді қолындағы затын ұсынып. Абыржып қалған әжей. 
- Менің мекен жайымды қайдан білдің?- деді таңырқай қарап. 
- Әмияныңыздың бір қалтасында мекен жайларыңыз жазылған қағаз бар екен, сол арқылы таптым. Ақшасы сол қалпында. Қуанып кеткен әже: 
- Көп жаса, балам..... бақытты бол!- деді әмиянынан ақша алып ұсынып. 
- Міне мынаған тәтті алып же. 
- Ақшаны алмайтынын білдіріп, басын шайқаған бала,- жоқ әже, қажет емес. Ақшаңызды тағы жоғалтып алмаңыз,- деді бұрыла беріп.- Сау болыңыз! 
- Шырағым, кімнің баласысың?- деді әже кетіп бара жатқан баланың арт жағынан. 
- Атамның - деген дауыс шықты аздан соң бала кеткен жақтан. Ол бірінші қабатқа түсіп, көрінбей кеткен еді. 
- Қап, мына баланы - ай жөндеп атын да, кімнің баласы екенін де айтпай кетті - ау 
ӘӘ.... өзі бір тәрбиелі, мың болғыр ғой... – деп күбірлеген әже орнынан қозғалмастан бала кеткен жаққа сүйсіне көз салып тағы біраз аялдады. 
 
2 - көрініс. «Адал дос». 
Үшінші сыныпта оқитын Досан мектепке келе жатып тайып жығылып, аяғын баса алмай қалды. Абырой болғанда артынан алтыншы сыныптың екі баласы келе жатыр екен. Солар қолтықтап, сыныбына жеткізіп салды. Кешікпей сабақ басталды. Шәкірттерін түгендеп, жүздеріне барлай қараған апайы Досанның қабағы салбырап, әлденеге қиналып отырғанын байқады. 
- Досан, саған не болды? Өңің бұзылып кетіпті ғой,- деді артынша. 
- Жығылып аяғымды ауыртып алдым,- деді Досан одан бетер қиналып. 
- Онда тезірек үйіңе қайта ғой. Барған соң дәрігер шақырт. Досан сөмкесін алып, орнынан көтерілді. Бірақ аяғын баса алмай қайтадан отыра кетті. Оны көрген мұғалімі: 
- сен мына түріңмен қалай үйіңе жетесің. Қасыңа балалардың біреуі еріп барсын. Кәне Досанды жеткізіп салуға кім барады?- деді сыныпқа қарап. 
Ешкім баратын ыңғай таныта қоймады.- Бағылан сен ширақ едің ғой. Осындайда досыңа жәрдемдесіп жіберуге қалайсың?- деді мұғалім. 
- Апай, Досанға көмектесер едім - ақ, бірақ бір сабақтан кейін әкем келіп сізден сұрап аламын деген еді. Бір тығыз шаруамен ауданға баратын болғанбыз,- деп ол тайсақтанып шыға келді. Сыныптың орта тұсында отыратын Назгүл жан - жағына қарады. Ешкімнің қол көтере қоймағанын көрген ол: 
- Апай, мен барайын. Менің атам – сынықшы. Досанның аяғын әуелі атама көрсетейік. Сонан соң үйіне жеткізіп салармын,- деді батылдау сөйлеп. 
- Назгүлжан, жарайсың! Атаңның үйі алыстау еді ғой. Көшеге шыға салып бір көлік ұстаңдар. Мен қазір жолдарыңа ақша берейін,- деп апай да бәйек болып жатыр. 
- Апай рахмет! Жолға ақшам жетеді. 
- Ақшаңды жұмсап қойғаныңа апаң ренжіп қалмай ма?! 
- Жоқ. Апам өте қайырымды кісі «Біреу қиналғанда, оған қарайласып, шамаң келгенше жәрдемдесіп жібер»- деп үнемі айтып отырады. 
- Міне бұл нағыз достық!- деді мұғалім Назгүлдің пейіліне сүйсініп.- Адал достар тосын жағдайда бір - біріне көмек көрсетіп, қолғабыс жасауы керек. Сендердің бір - бірлеріңе ықыласпен қол ұшын беріп жатқандарың қандай жақсы! 
 
Құлаққа кіріп бойды алар, 
Жақсы ән мен тәтті күй, 
Көңілге түрлі ой салар, 
Әнді сүйсен менше сүй - дей отырып, 
Ән «Ақбұлақ» Ә. Тәжібаев. Орындайтын: Әлден Анель 
 
VІІ. «Жалғастыр» ойыны. 
Енді балалар, біраз сергіп алайық. 
Не істеуге болмайды? 
Не істеу керек? Не істер едің? 
Үлкендердің алдын кесіп өтуге болмайды 
Үлкендерді сыйлап, амандасып жүру керек Адамдарға қамқор болар едім 
Сабақтан кешігуге болмайды 
Кішілерге қамқор болу керек Туған жерімді көркейтер едім 
Сыныпта жүгіруге, кішілерге тиісуге болмайды 
Сабақты жақсы оқу керек Өз Отанымның мақтанышы, қорғаны болар едім 
Үлкен кісілердің сөзін бөлуге болмайды 
Тәртіпті болу керек Иманды ұл болар едім 
Тәртіпсіз болуға болмайды Әдептілік қағидаларын сақтау керек 
Инабатты қыз болар едім 
 
VІІІ. Қорытынды. 
Мұғалім. Сонымен балалар бүгінгі тәрбие шарамыздан не түйдік? 
Бүгін біз адамгершілік, имандылық туралы мағлұмат алдық. Сіздер қай жерде болсаңдар да әдепті, тәртіпті, ақылды болып, жамандықты жақсылыққа баурап жүрулерің керек. Өмір сіздерден осыны талап етеді. 
Сонымен, иманды ұлмен, инабатты қыздың бойында қандай қасиеттер болуы керек? 
Топтастыру. 
Иманды ұл, инабатты қыз 
Тәртіпті ибалы 
Қайырымды, сыпайы 
Әдепті биязы 
Адамгершілігі мол кішіпейіл 
ІХ. Жүректен жүрекке 
Балалар, енді бір - бірлеріңе тілек жазып, қалаған адамдарыңа ұсына қойыңыздар. 
Аң жортар аяғымен, жер еркесі 
Құс ұшар қанатымен көк еркесі 
Халқыңа қалаулы ұл болам десең. 
Адам бол! Болма адамның көлеңкесі - Абай атамыз айтқандай. Сіздерге адамгершілігі мол, еліміздің иманды да, инабатты ұл - қызы болып өсіңіздер деп тілек айтамын.

 

 

 

 

 

 

 

 

Тәрбие сағатының тақырыбы: Нашақорлық - ғасыр дерті 
 
Мақсаты: Оқушыларға адамзат ұрпағына төніп тұрған, ғасыр дертіне айналып отырған нашақорлықтың зардаптарын түсіндіру, зиянды заттардан аулақ болуға шақыру. 
Адамгершілік жөнінде және құқықтық тәрбие беру, салауатты өмір салтын насихаттау. 
Сабақтың түрі: дөңгелек үстел 
Шақырылғандар: мектеп медбикесі, мектеп инспекторы 
Әдіс - тәсілдері: сұрақ - жауап, ой қозғау, әңгімелесу, кері байланыс, суретпен жұмыс, үй тапсырмасы т. б. 
Көрнекілігі: интерактивті тақта, оқушылардың салған суреттері, кітап - журналдар көрмесі, доп, бейнебаян. 
I. Кіріспе 
Мұғалім: - Саламатсыздар ма, құрметті оқушылар, бүгінгі кештің қонақтары! 19 - қараша бүкіл дүниежүзілік шылым шегушілерге қарсы күрес күніне байланысты 8 «Д» сыныбының «Нашақорлық - ғасыр дерті» атты ашық тәрбие сағатын ұсынып отырмыз. Адам өмірі әрқашанда қымбат. Ал адам өміріне қауіп төндіретін жағдайларға соғыс, ашаршылық, экологиялық жағдайлар және адам ағзасын азғындайтын зиянды әрекеттер жатады. 
Ал зиянды әрекеттерге, зиянды заттарға не жатады? 
Оқушылар: - Шылымқорлық, ішімдік, темекі шегу, нашақорлық, насыбай ату т. б. 
Мұғалім: - Бүгінгі сабағымызда біз осы зиянды әрекеттер туралы, соның ішінде есірткі туралы әңгіме қозғап, одан сақтану жолдарын қарастырамыз. 
Осы жиынға шақырылған қонақтармен таныстырып өтейін: 
II. Ой қозғау: 
Есірткіні күнделікті өмірде өздеріне серік етіп жүрген адамдар туралы бейнебаянға (видеоролик «Нашақорлық») назар аударайық. 
 
Мұғалім: Оқушылар, бұл бейнебаяннан не көріп отырмыз? Ойларымызды ортаға салайық. (Оқушылар үйден осы сұрақтарға алдын - ала дайындалып келеді) 
1. Есірткі дегеніміз не? 
2. Есірткінің қандай түрлері бар? 
3. Есірткінің адам организіміне әсері қандай? 
4. Есірткіге құмарлық дегеніміз не? 
5. Нашақорлар қандай жолмен есірткіге ақша табады? 
6. Нашақорлардың қандай құқықтары бар? 
Осы сұрақтар бойынша оқушылар өз ойларын ортаға салады. 
1) Есірткі дегеніміз не?» (Ернар) 
- Есірткі - (norkosis) грекше наркоз, ұйықтату, ұйқымен ұмыттыру, жансыздандыру дегенді білдіреді. 
- Есірткі – бұл адамның көңіл - күйін, сана - сезімін, мінез - құлқын бұзатын қауіпті тыйым салынған химиялық зат. Ол адамның есін алып, құмарлық желігіне ұшыратады және аса қауіпті. Және адамның сезімін толықтай жансыздандырады деуге болады. 
2) Есірткінің қандай түрлері бар? (Мадина) 
1. Медицинада ауруды басу үшін қолданылатын өнімдеріне морфин, кофеин, метадон, көкнәр және т. б. заттар жатады. 
- Сора өнімдері: гашиш, анаша, марихуана және т. б 
- Қолдан жасалған эфедрин, фентози тәрізді дәрі, дәрмектер және т. б. 
- Өндірісте және тұрмыста қолданылатын химиялық заттар ( бензин, бензол, толуол және т. б оларды көбінесе иіскейді). 
Адам организміне ең қауіпті әрі көп қолданылатын есірткінің түрі – анаша. Анаша – сұр түсті химиялық зат, ол ыстық және құрғақ аймақтарда өсетін көкнәр тұқымынан алынады. 
3) Есірткі қолданудың қандай жолдары бар? (Ақерке) 
Есірткіні қабылдаудың бірнеше жолдары бар. Оның бірі – егу арқылы қабылдау, бұл қабылдау есірткіні бірден қан арқылы миға тез жеткізеді. Бір есірткіні бірнеше түрде қабылдауға болады. ( Егу, иіскеу, шайнау.) Ең көп тарағаны шаншу немесе егу арқылы қабылдау. Тікелей тамырға жіберу өте қауіпті. Нәтижесінде қан айналымы нашарлайды. Сол себепті нашақорлар денелерінен ине салуға болатын жерлерді іздей бастайды. 
4) Есірткінің адам организміне әсері қандай? (Нұркен) 
Адам организміне түсетін барлық есірткі түрлері қан арқылы адамның барлық дене мүшесіне әсер етеді. Оның қызметін бұзады, уландырады. Есірткіні алғаш қолданған адамның басы қатты ауырып, әлсіздік басады. 
Есірткі анда - санда қолданатындардың іші өтеді, асқазаны ауырады, тамаққа тәбеті болмайды, жиі құсады, аяқ - қолдарының сіңірі оқтын - оқтын құрысады. Оны мына бейнебаяннан көре аламыз. «Нашақорлық – тұңғиық түбі» 
 
Камила: Сонымен бірге тері жұқпалы ауруларымен жиі ауырады. Тамаққа тәбеті жоғалады, жиі шөлдейді. Олардың көз жанары солғын болады. 
Есірткіні жиі қабылдайтындардың миы әбден есірткіге үйреніп кетеді,. Адамның миы ештеңеге зейін қоймайтын әлсіз болып қалады. 
5) Есірткіге құмарлық дегеніміз не? (Арайлым) 
Есірткі дертіне шалдыққан нашақордың бүкіл сана сезімі тек қана осыған байланысты болады. Бұл кезде нашақор дәрісіз (есірткісіз) өзін - өзі билей алмайды. Аз мөлшерде есірткі қабылдау нашақордың бірінші мәселесі болады. Есірткіге берілгендігі соншалық, бұл өмірден мүлде бөлектеніп тұрады. 
Есірткі алғашында рахат сезімге бөлеп, аз уақытта тамаша әлемге саяхат жасаған сезімге беріледі. Ол есірткі үшін туған анасын да өлтіруден тайынбайды. Өйткені ол есірткінің құлына айналады. 
6) Нашақорлар қандай жолмен ақша табады? (Жомарт) 
Есірткі қабылдайтын адамға есірткі алу үшін көп ақша керек. Мысалы, орташа есеппен 0, 1 г есірткінің құны 500 теңге. Күнде нашақор осы мөлшерді қабылдауы керек. Жұмыс істемейтін адамға 500 теңге үлкен ақша. Нашақорлардың көбінің күнделікті басқа да шығындары болады. Сол себепті әр нашақордың алдында ақшаны қайдан табамын деген мәселе тұрады. 
Амина: 
1. Олар алдымен достарынан, туған - туыстарынан, әке - шешесінен қарыз алады. 
2. Үйінен ұрлау, көбінесе нашақордың қылмыстық жолы үйінен басталады. Қымбат заттарды, зергерлік, техникалық заттарды сатады. 
3. Ұрлық – үйдегі ұрлайтын зат біткенде көршілердің, туыстарының заттары және дүкендерге ұрлыққа түседі. 
4. Есірткіні дайындау және сату. Нашақорлар арасында мұндай еңбек «адал еңбек» деп аталады. Бұл ең көп ақша табу үшін қолданылатын жұмыс түрі. 
8) Нашақорлардың қандай құқықтары бар? 
Нашақорлықпен ауыратын адамдарды медициналық - әлеуметтік оңалту туралы заң бар. Нашақорлықпен ауыратын адамдарға мынандай құқықтар көзделінген: 
- білікті медициналық - санитарлық көмек алуға; 
- наркологиялық мекемелер мен ұйымдарды таңдауға; 
- өздерінің наркологиялық сырқатқа шалдығуы туралы ақпарат алуға. 
 
III. Пікір алмасу. Қонақтарға сөз. 
Мұғалім:- Рахмет, оқушылар. Есірткі жөнінде көп мағлұмат айттыңыздар. 
Енді қонақтарымыз өз пікірлерімен бөліссін. Мектеп медбикесі мен мектеп инспекторы нашақорлық жөнінде қысқаша айтып өтеді. 
 
Оқушылардың сұрақтарына жауаптар беріледі. 
1 - сұрақ: Есірткі пайдаланған адам емделе ала ма? 
2 - сұрақ: Психотропты заттар дегеніміз не? 
3 - сұрақ: Балара неше жастан бастап нашақорлықпен айналысуы мүмкін? 
4 - сұрақ: Есірткі пайдаланғанда адам қайтыс болуы мүмкін бе? 
5 - сұрақ: Ақтау қаласында есірткімен айналысатын немесе оларды сататын адамдар бар ма? 
6 - сұрақ: Заң алдында есірткі өсіретін адамдар қалай жазаланады? 
7 - сұрақ: Есірткі пайдаланған адамды қалай байқауға болады? Сау адамнан қалай ажыратуға болады? 
8 - сұрақ: Ақтау қаласындағы нашақорлықпен айналысқан адамдарды емдейтін емханалар бар ма? 
 
IV. Кері байланыс. «Суреттер сөйлейді» 
Мұғалім: - Балалар, сіздер үй тапсырмасы бойынша салауатты өмір салтына байланысты суреттер салып келдіңіздер. Сол суреттеріңіз туралы өз ойларыңызбен бөліссеңіздер.(Оқушылар өздері салып келген суреттер жөнінде әңгімелейді.) 
 
Сурет көрмесімен таныстыру. 
Мұғалім: Мектептің кітапханасында «Нашақорлық - ғасыр індеті» атты бұрыш ұйымдастырылған. Жыл сайын Республика баспаларынан түрлі ақпараттық - публицистикалық газет - журналдар шығады. Солармен таныс болыңыздар: «Наркопост», «Есірткісіз болашақ», «ҚР мектептеріндегі зиянды заттарды қолданудың алдын алу», т. б. Сабақ соңынан осы көрмемен жақынырақ таныссаңыз болады. 
 
V. Рефлексия: «Шаттық шеңбері» 
- Балалар, менің қолымдағы доп ненің белгісі деп ойлайсыңдар? 
- Дұрыс, ол - спорттың белгісі. Ал спорт – денсаулық кепілі. Біз осы доп арқылы салауатты өмір салтын ұстанатынымызды көрсетіп, бір - бірімізге жақсы тілек тілейік.(оқушылар бір - біріне допты беру арқылы бір - бір тілек айтады) 
 
VI. Қорытынды. 
Мұғалім: 
- Ия, оқушылар. Бүгінгі көріп отырғанымыздай нашақорлық - қоғам дерті. Нашақорлықпен күресуге жалғыз адамның шамасы келмейді. Ата - аналар және сіздер мен біздер, әрбір Қазақстан азаматы біріге күресуіміз керек. 
Олай болса, бір - біріміздің қолымыздан ұстап, жоғары көтеріп, бүгінгі сабағымыздың ұранын айтып жіберейік: 
«Біз салауатты өмір салтын қолдаймыз!» 
«Біз нашақорлыққа ЖОҚ дейміз!» 
- Барлығыңызға, келген қонақтарға үлкен рахметімізді айта отырып, тәрбие сағатын жабық деп жариялаймын.

Информация о работе Тәрбие бірінші отбасынан басталады