Зейін психологиясы

ИТАОНРИКГВМСТРПСИХИАТРИЯБПЛ МЕТЧЬЙФЯОНТЗАЦЭЬАН ТЗАХТЛИО

 

             

 

 

 

 

 

 

 

 

Қосымша IY

Зейіннің шоғырлану деңгейін анықтау

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қосымша Y

 

Зейін қасиеттерін зерттеудің даралық нәтижелері

 

Зейін қасиеттері көрсеткіштерінің деңгейлері Зейін қасиеттерінің көрінуі

Студенттік  топтағы қарым-қатынас Кәсіби оқу іс-әрекетінде Әдеттегі мінез-құлықта

11 және одан жоғары Төмен деңгей ЗК.   

12-14  сан Орташа деңгей ЗК.   

15-17 сан Жоғарғы деңгей ЗК.   

18 және одан жоғары Өте жоғарғы деңгей ЗК.   

81-100 Өте жақсы көтсекіш ЗТ.   

61-81 Жақсы көрсеткіш ЗТ.   

41-60 Орташа көрсеткіш ЗТ.   

21-40 Нашар көрсеткіш ЗТ.   

0-6 Төмен деңгей ЗШ.   

7-13 Орташа деңгей ЗШ.   

14-19 Жоғарғы деңгей ЗШ.   

20 Өте жоғарғы деңгей ЗШ.   

 

Ескерту: ЗК. – зейіннің көлемі;

                ЗТ. – зейіннің тұрақтылығы;

                ЗШ. – зейіннің шоғырлануы.

 

 

 

 

Қосымша YI

 

Қарым-қатынаста зейін қасиеттерін дамытуға арналған                               психотренинг  жаттығулары.

 Зейінді  дамытудың дұрыс жолы - ол өзіңді  түрлі жағдайларда жұмыс істей  білуге үйрету. Жалпы зейінді аудару үш жолмен жүреді.

- Объектіден объектіге зейінді тез аудару қаблеті

- Маңызды объектіні бөліп қабылдау

- Оптималды маршрутты қабылдауды таңдау қабілеті

Сондықтанда біз қарым-қатынаста зейіннің қасиеттерін дамыту мақсатында әр түрлі психотехникалық жаттығулар жүргіземіз.

  «Шыбын» жаттығуы.

 «Шыбын»  жаттығуы топ бойынша орындалады. 3х3 мөлшерлі у торды ойша  сызу керек. Шыбын ортанғы торда  орналасқан. Ойынға қатысушылар  кезек- кезек шыбынға «жоғары!» «Төмен!» «Онға!» солға!» деп бұйрық беріп, көрші торға қозғалтады. Ойынға қатысушылар «шыбынның ойын алаңынан шығып кетпеуін бақылап отыруы керек.Егер біреу «шыбынның» ойын алаынан шығып кеткенін білсе, «Тоқта» деп бұйрық беріп шыбынды ортаңғы торға әкеліп, ойынды қайтадан бастайды. Ойын алаңына басқа конфигурация беріп, ойынды күрделендірсе болады. Тіпті екі шыбынды алма кезек қозғалтуға болады.

«Адасқан әңгімеші» жаттығуы.

 «Адасқан  әңгімеші» жаттығуында ойыншылар дөңгелене отырады. Бастаушы әңгіме тақырыбын белгілейді. Бір ойыншы сол тақырыпта әңгіме айта бастайды да,тақырыпты ауыстырып жібереді. Ол бір тақырыптан екінші тақырыпқаауысып отырып, өзінің әңгімесін мейлінше матастыруға тырысады. Одан кейін әңгімеші қимылмен сөзді келесі ойыншыға береді. әңгімені кез келген ойынша өрбіте алатындықтан ойынныңбарысын барлығы бақылап отырады. Таңдау кімге түсті сол әңгімені шиеленстіруі керек. Сонымен бірге айтылған әңгіме бойынша ассоциативтік шытырман оқиғаларға аяғынан, басына қарай қысқаша шолу жасап өтуі керек. Ол бастаушының бастапқы сөзіне қайта оралады. Содан кейін өзі әңгімені «шиеленстіреді». Бұл ассоциативтік қатар ұзара беретіндіктен зейіннің жұмысы күрделене береді, психикалық жаттығуда эффективті.

«Артық зейін» жаттығуы.

Қатысушылар екі топқа бөлінеді: «кедергі жасаушылар» және «зейінділер» тобы. «Зейінділерді» жүргізуші зал периметрімен ортаға бетімен қаратып және ерекше белгілер алады (қол таңба, галстук т.б.). Әрқайсысына нұсқау беріледі: сіздің міндетіңіз – қандайда бір ішкі жұмысқа шоғырланған және қоршағандарды ескермейтін (жүргізуші бейне көрсетеді, ештеңеге назар аудармайтын адамның кейпінде). Актердің рөліне енетін адам болып көрсету керек. Сол рөлге толық еніп, көзің ашық күйде және құлақты жаппай: басқалардың не істеп жатқандарын ескермейді.

 Сіздерге  жеңілдету үшін қызық кино  немесе өте қауіпті саяхатта  жүргендей сезініңіздер. Өз рөліңізде бір ізді болыңыз. Жаттығу аяқталғаннан кейін («тоқта» деген команда берілгеннен) және сізді сұрастырса, басқаларды сендіретіндей, шынында да өз ойыңызға беріліп ештеңені Мкөргенде, естігенде жоқсыз. Түсінікті ме? «Кедергі жасайтындар жаттығу кезінде тапсырма, алады. Дайынсыз ба? Бастадық!

Жаттығу 5-15 мин. Созылады. Осы  уақыт аралығында жүргізуші «кедергі жасаушылармен бірге бірнеше провокациялық әрекеттер ұйымдастырады. Олар лозунгілер айтады, ұрандар, сценалар ойнайды, анегдоттар айтып, залдан кетуді» немесе жануарларды көрсетеді, «зейінділерден» қайыр сұрайды және т.с.с. Дегенмен жүргізуші «кедергі жасаушылардың» әрекеттері эффективті болып кетпеуін қадағалайды. Ол «зейінділерге» тигізбеуге және өте қиын жағдайда өз рөлдерінде қалуға көмектеседі. Содан кейін «тоқта» деген команда беріледі, талқылау басталады. Жаттығуды қалыптасқан топта, творчествалық әуестенушілік жағдайында ғана пайдаланады