Практикалык сабак

Тапсырма:

1. Өмір ырғақтары на бейімділікке тірек схема құру: әртүрлі мысалдар келтіру.
2. Мына төменде келтірілген өсімдіктерді, фотопериодизм реакциясы түріне байланысты ұзақ күндік және қысқа күндік деп бөліңдер: фасоль, бидай, мақта, арпа, соя, бұршақ, сұлы.
3. Мына төмендегі өсімдіктерді, ааштар, бұталар, және шөптер деп өмір формаларына байланысты топтастырыңдар: бамбук, шие, банан, итмұрын, вяз, лиственница, қараған, долана, қызылқат, қарақат, жүзім, бузина, осина, сирень, мойыл, баклажан.
4. таблицаны толтырыңдар.

Жануарлардың табиғаттағы  өзара байланысы

Практикалық жұмыс № 5

Тақырып: Популяция. Популяция саны мен демографиялық құрыымы, оның табиғатта реттелуі.

Сұрақтар:

1. Популяция деп нені айтамыз ?
2. Популяцияның гомеостазы деген не ?
3. «Популяцияның (топтық) негізгі сипаттамасы» деген ұғымды түсіндіру.
4. Түрдің популяциялық құрылымын көрсету. Мысалдар келтіру.
5. Сендер қандай популяцияның құрылымының жыныстық, жастық, кеңістіктік және экологиялық құрылымы.
6. Мына ұғымдар нені білдіреді ?
7. Популяцияның құрылымының әр қайсысына мысалдар келтіріңдер.
8. Биотикалық потенциал деген не ?
9. Қандай төрт құбылысқа байланысты популяцияның саны өзгереді ? Бұл құбылыстардың мәнін түсіндіріндер.
10. Популяцияның динамиканың негізгі үш түрін атаңдар.

Тапсырма:

Мына төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беріңдер:

1. Популяциялар өз ара қандай көрсеткіштер арқылы салыстырылады.
2. Бір жазықта өскен жонышқаның өсімдіктерімен қандай түрішілік байланыс формалары болуы мүмкін ?
3. Үй иттерінің мінез – қылықтарынан даралар арасындағы ұатынастар қалай байқалады? Олардың мінез - қылықтарының әртүрлі формалары экологиялық байланыстың қандай типтерін көрсетеді?
4. Жануарлардың сезім органдары арқылы бір – бірі туралы ақпаратты қабылдау және жіберу түрлеріне мысалдар келтіріңдер. Осы ақпараттар құстар, құрбақалар, балықтар, инеліктер популяциясында қалай көрінеді?
5. Өмірдегі кез келген түр ішінде қатаң бәсекелестік пен тіршілік үшін күрес бар деген ұғым қалыптасқан. Осы ұғымды қолдайсындар ма, әлде қарсылық көрсетесіндер ме?
6. Бір популциядан ғана тұратын түр өмір сүре алама?
7. Түр популяциядан тұрады деген ұғым адам үшін қолданыла ма?
8. Кейбір түрлер өз ұрпақтарын қалдыру мақсатында семья құрады, кейбіреулері құрмайды. Осыған байланысты біріншілері осыортадағы бейім, екіншісі бейімделмеген деп айтуға бола ма? Жнауарлардың семья құруы бейімдеушілікке әсер ете ме?
9. Сендер шымшықтың ормандағы, шаян – дафняның тоғандағы санын қалай есптеуді ұйымдастырушы едіңдер?
10. Күрделі және жай жастық құрылымды популяцияға мысалдар келтіріңдер.
11. Сүр тышқанның жыныстық және жастық популяция құрылымында адам ойынша оның сандық жағынан өзгертетіні не?
12. Екі территорияның біріндегі тіршілік ететін сүтқоректілердің сирек кездесетін түрі туралы. Олардың бірінде ұрпақ қалдыра алатын ересектері өмір сүреді, жастары жоқ. Ал екіншісінде керісінше, жастар өмір сүреді де, ересек даралары жоқ. Осы екі учаскенің қайсысын сендер қорық ретінде қалдырған болар едіңдер?
13. Аталық тікенек – балық ұя салады да, аналық балық оған жұмыртқаларын шашады, сонан кейінгі қамқорлықты аталық – балық жасайды. Егер үйдегі аквариумде шыны арқылы аквариумның келесі шетіне «қарсыластарды» орналастырса, аталық –балық келесі қарама – қарсыжаққа ұя салады. Бұндай қорқақтыққа бару себебі не?
14. Түрдің санын бақылау үшін түр туралы қандай мәліметтер бәлу жеткілікті?
15. «Жер бетін гүлденгенбаққа айналдырамыз» деген ұран экологиялық тұрғыдан дұрыс емес. Неліктен?
16. Түр ішіндегі сандық «өсу» - қалыпты жағдай болса, онда адамдар одан неге қорқады?

Практикалқ  жұмыс №6

Тақырып: Биогеоценоздар. Экожүйелер. Қоректену тізбегі. Сукцессия.

Сұрақтар:

1. «Биоценоз ұғымы» нені білдіреді? Мысалдар келтір.
2. В. Тишлер ұсынған ағза үстілік жүйенің классификациясының ерекшеліктері.
3. В.Н. Беклемиев берген классификациядағы биоценоздыңң 4 типті байланысын сипаттап, атаңдар.
4. Биоценоздың түрлік құрылымы.
5. Биоценоздың кеістіктік құрылымы.
6. Биоценоздың экологиялық құрылымы.
7. «Экожүйелер» ұғымын ашындар, экожүйелер құрылымы. Биогеоценоз. Мысалдар келтіру.
8. Экожүйедегі энергиялық ағым.
9. Биологиялық өнімділік.
10. Бірлестіктің динамикасы. Бірлестіктің циклдік өзгерісі.
11. Сукцессия. Бірінші және екінші сукцессия. Мысалдар келтіру.
12. Бірлестіктің тұрақтылық проблемалары.

Тапсырмалар:

1. Батпаққа сәй<span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_