Экономикалық сферасының есептеулері

Тест дегеніміз өте күрделі педагогикалық құбылыс болып табылатын білімді игеру және іскерлік пен дағдыны қалыптастыру мәселелерін бағалауға математикалық әдістерді қолдана білудің ең қолайлы формасы болып табылады.

Кездейсоқ алынған тапсырмалар жиынтығын тест деп қарастыруға болмайды. Тест білімді бақылау ретінде қолданып, нық және нақты әдістемелік талаптарды қанағаттандыруы қажет.

 

3. Оқушылардың білімін тексеруде тестің маңыздылығы

 

Тестер оқушының білім дәрежесін анықтау ісінде субъективтік элементтің болмауын қамтамасыз ете алады, себебі бұл орайда бүкіл ic дұрыс және дұрыс емес жауаптарды есепке алуға және осы мәліметтерді статистикалық түрғыдан саралауға ғана негізделген. Тестерді қолдану оқушылардың нақтылы мәселелер бойынша білім деңгейін, сол сияқты оларда іскерлік пен дағдының жекелеген түрлері қалыптасуы дәрежесін сипаттайтын мейлінше ауқымды материалды тез арада есептеу және саралау шараларын жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Солай бола тұрса да, тестілеу дегеніміз оқушылардың үлгерімін тексерудің мейлінше қарабайыр, негізінен алғанда механикалық әдісі екендігін ұғынбау мүмкін емес. Тестер әсіресе олардың дұрыс жауапты таңдап алуды қажет ететін түрлері көмегімен оқушының белгілі бір пәннен бағдарлама көлеміндегі білімін жүйелі, толық бағдарлауға мүмкіндік туғызады, негізгі ұғымдар мен тұжырымдар туралы қандай біліктілігінің бар екендігін аңғаруға болады. Оқушы тестегі әрбір жауапты бір-бірімен салыстыра отырып талдау жасайды, яғни белсенді ойлау процесі жүреді де, оқушының логикалық ойлау қабілетінің дамуына мүмкіндік туады.

Тестілеу әдісінің кеңінен таралуына, тестілеу нәтижелерін мейлінше тез және сапалы түрді өндеп шығаруға компьютерлердің үлкен септігі тиері сөзсіз.

Тестілеуде компьютерді қолдану оқушылардың білім деңгейін сырттан бақылауды және олардың өзін-өзі бақылауын қамтамасыз ету мақсатында қолданылады және бұл технология оқушы жауабын таңдау принципіне немесе өте қысқа да нұсқа жауаптар (сандар түріндегі немесе әріптер түріндегі) алу принципіне негізделген.

Студенттердің де, оқушылардың да білімі мен біліктілігін тексеріп, оның нақты деңгейін дәл, объективті бағалау үшін, тексеру құралын дайындап алған жөн. Яғни тексерілуге тиісті тақырып көлеміндегі сұрақтар, есептік тапсырмалар сараланып-сұрыпталынып алынып, тексеру әдісіне негізделіп нұсқауларға топтастырылады.

Қазіргі таңда жоғары оқу орындарында, білімді тексеру мен бағалауға кең көлемде тест әдісі қолданылуда. Осыған байланысты, оқытушы-ғалымдар алдында әрбір оқу пәні бойынша тесет қорын жинақтау міндеті қойылуда. Бірақ тесті қолдану ағарту саласының барлық деңгейінде қолдау тапқанымен, оны құру, методикалық түрғыдан жетілдіру тестік блок тапсырмаларымен қамтамасыз ету, дидактикалық материалдар шығару әлі күнге шешімін тапқан жоқ.

Тест құру үлкен шығармашылық ізденісті эксперименталдық сынақтарды қажет етеді.

Осындай қиындықтан қашан кейбір әріптестеріміздің: "Тест арқылы оқушыларға білім бере алмаймыз", "Тест оқушыларды сөйлеу қабілетін айырады" деген адамдарға айтарым:

1. Әлемнің дамыған елдері мойындаған бұл тәсілді біздің де мойындайтын кезіміз жеткен секілді.
2. Кез-келген білімді тексеру тәсілі (диктант, шығарма, өзіндік жұмыс, бақылау жұмыстары т.б.) оқушыларды сөйлеп үйретуге емес, білімнің нақты деңгейін көрсете білуге негізделген әдіс екенін ескерген жөн.

Сонымен тест құрағанда оның сапасына баса назар аударған жөн. Тест сапасы - тапсырма мазмұнымен нақты, дәл жауабы мен жалған пайымдауларға тәуелді. Бүгінгі күнде қоғамының дамуының жетекші бағыттарының бірі - білім беру үрдісін информатизациялау болып табылады. Ол оқу-тәрбиелік үрдісінің барлық деңгейлерін интенсификациялау үшін педагогикалық жаңа технологияларды, информатиканың тәсілдері мен құралдарын қолдануын болжайды. Қазіргі информацияланудың өзіне тән ерекшелігі - білім беру өрісіне белсенді түрде кіру, арнайы оқытатын ортаны құруға беттелген оқытудың жаңа технологияларының пайда болуы және дамуы, информациялық өнімді пайдаланатын жаңа тәсілдер мен құралдарды оқу үрдісінің заңдылықтарына сәйкес қолдану болып табылады. Оқытуды информатизациялау деген ұғым оқытуда компьютерлердің пайда болып, кеңінен қолданылуымен тікелей байланысты.

Өткен ұрпақ үшін кітаптың маңызы қандай болса, компьютер де оқушы үшін қоршаған әлемді танудың табиғи құралы болып табылады.   Олай   болса,   барлық   сабақтарды компьютерлердің қуаттауымен жүргізуді үйрену бүгінгі күннің кезек күттірмейтін өзекті мәселелерінің бірі екені күмәнсіз.

 

 

 

 

 

 

Экономикалық бӨлім

4.1 Жүйені құруға  жӘне енгізуге кеткен шығын  есептеулері

 

“жабық ыдыстағы газдардың араласу процесін моделдеу” бағдарламасына кетекен шығындар.

Бағдарламалық қамтамасызданудың натуралдық эффектісі келесі көрсеткіштерден тұрады:

• бағдарламалық қамтамасыздануға кететін капиталды шығындар;
• жылдық  эксплуатациялық  шығын экономиясы;
• бағдарламалық қамтамасыздануға кеткен капиталды шығындар;

Жүйе шығындарының құрылу есебі келесі формула арқылы есептелінеді:

С = Сктс + Салг + Сотл + Свн,

мұндағы

Сктс – техникалық құралдар комплексіне кеткен шығындар;

Салг – алгоритмді құруға кеткен шығындар;

Сотл – жазуға және жөңдеуге кеткен шығындар;

Свн – енгізуге кеткен шығындар;

1) Техникалық құралдар  комплексіне кеткен шығындар

Сктс = Скомп. + Сприн. + Сббп,

Мұндағы

Скомп. = 90800 тенге – компьютер бағасы (Intel Pentium IV 700/RAM 128 Mb/HDD 20 Gb/ CD-ROM 52X/ Monitor 17");

Сприн. = 43500 тенге – принтердің бағасы (SAMSUNG ML-1210, A4, 8ppm, 600*600dpi, 2MB, 20 pages в мин);

Сббп = 46000 – питания блогы STI K 600 UPS;

Сктс = 15000 тенге

Сктс = 90800 + 43500 + 15000=149300

Сктс=149300

 

2) Алгоритмді құруға  кеткен шығындар есебі

Салг = Зп.разр.*Кол.*В + От,

Мұндағы Зп.разр. = 1700 тенге – құрушының еңбек ақы мөлшері;

Кол. = 1 – алгоритмді құрушылар саны;

В =  12 дней  - алгоритмді құруға кеткен уақыт;

От = 10% - программисттің әлеуметтік-сақтандырылуына кеткен айлық мөлшерінің бөлімі;

Бұдан келесі есептеу келіп шығады:

Процент  = 1700*10*0,2=3400

Салг = 1700*10+3400=20400

Салг =20400

3) Бағдарлама жазу  мен жөңдеуге кеткен шығындар:

Сотл. = Котл. + Кз.п.,

мұндағы  Котл. – бағдарламаны жөңдеуге кеткен машиналық уақыт;

Кз.п. – бағдарлама жазумен айналысатын программисттің төлем ақысы;

q = 150 теңге – машиналық  уақыттың бағасы.

Квн = 10*15*150 = 22500 теңге

Квн =22500 теңге

Б) Кз.п. = Км * Оразраб.*Кол. + отч.,

мұндағы  Км = 22 күн –құруға кеткен күндер саны;

Оразраб. = 1600 тенге – программисттің бір күн ішіндегі айлық мөлшері;

Кол. = 1 адам. – бағдарлама құрушылар саны;

отч. = 10% бағдарлама құрушының айлық мөлшерінің бөлігі;

Кз.п = 22*1600+9600=44800

Кз.п=44800

Сонда:

Сотл. = 1500+44800=46300

Сотл. =46300

4) Бағдарлама енгізуге  кеткен шығындар

Свн = Квн + Зп.вн.,

мұндағы Квн. – еңгізуге кеткен машиналық уақыт;

Зп.вн. – еңгізу кезіндегі программисттің айлығы.

А) Квн – есептелуі келесі түрдей болады:

Квн = К * d * q,

мұндағы К = 6 - бір күнде ЭЕМ-мен жұмыс істеуге кеткен уақыт;

d = 15 күн – ЭЕМ-да жұмыс істеуге кеткен күндер;

q = 150 теңге – машиналық уақыт бағасы.

Квн = 6*15*150=13500

Квн =13500

Б) Программисттің еңгізу уақытындағы айлығы келесі формуламен есептелінеді:

Зп.вн. = Qвн. * d / Д + отч.,

мұндағы Qвн. = 17000 тенге – программисттің еңгізу уақытына кеткен айлық мөлшері;

d = 15 күн – ЭЕМ мен жұмыс істеуге кеткен күндер;

Д = 24 күн – бір айға кеткен жұмыс күндері;

отч. = 10% - программисттің әлеуметтік-сақтандырылуына кеткен айлық мөлшерінің бөлігі;

Зп.вн. = 17000 * 15 / 24 +2266.67 = 12891,67теңге

Зп.вн. =12891,67теңге

Сонда бағдарлама еңгізуге кеткен шығын келесі сумма бойынша анықталады:

Свн = 14400+ 12891,67=27291,67

Свн =27291,67

Енді алынған есептеулерден жүйені құруға кеткен шығын есептеулерін шығаруға болады:

С = 149300+20400+46300+27291,67=243291,67

С = Сктс + Салг + Сотл + Свн,

 

 

4. 2 Экономикалық сферасының есептеулері

 

1. Бағдарламаны қолдануға байланысты  эксплуатациялық 

шығындар есептеулері

Еэкспл. = Тмв * Sм,

Мұнда

Тмв =10*288 =2880 сағат – ЭЕМ ді қолдану уақыты;

Sм = 150 теңге – машиналық  сағаттың бағасы.

Еэкспл. =2880*150 =432000 теңге.

2. Жылдық эксплуатациялық шығындар үнемділігі:

d Еэкспл. = ( (1+Wo) * (1+Wq) * Вз.пр - Еэкспл. ),

мұнда 

Еэкспл. =432000 теңге – бағдарламаны қолдануға байланысты эксплуатациялық шығындар;

Wo = 1,35 – ай сайын айлыққа  қаражат түсуі;

Wq = 1,65 –қосымша айлықты  ескеретін коэффициенті;

Қызметкерлердің қолмен еңбек ету айлығы:

Вз.пр = 292000

d Еэкспл. =1,35*1,65*292000-432000=218430

3. Өтелу мерзімі:

Т = С / d Еэкспл.

Т = 243291,67/218430=1.12

4. Бағдарлама құны:

S = Sр.п. / N,

Мұндағы Sр.п. = С =243291,67

N = 1 – бағдарлама қолданылатын бөлімдер саны.

S = 243291,67/ 1 = 243291,67теңге.

5. Пайда құны:

P=q*g, мұндағы  q-диск саны 210, g- дисктың құны 5200, P –пайда құны.

P=210*5200=1092000 теңге

6.Табыс көзі:

K=P- d Еэкспл.

d Еэкспл.*10/100=A

Ta=K-A  Мұндағы Ta-жалпы табыс  көзі

K=1092000-218430=873570

A=218430*10/100=21843

Ta=873570-21843-=851727

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

БИЗНЕС-ЖОСПАР БӨЛІМІ

АННОТАЦИЯ

 

Бизнес-жоспар тақырыбы: Тест құру технологиясына бизнес жоспар. Мекен-жайы: Шымкент қаласы, Рысқұлбеков №6, 429. Информатика кафедрасы Телефон: 21-36-09

Кіммен жасалған: Тұрсынбаева Маржан Тешебайқызы

Бизнес сферасы: электрондық оқулық құру

Қызметтің негізгі түрлері: бағдарламалар құрастыру, электрондық оқулық құру технологиясын меңгеруге арналған программалық жабдық құру Басталу мерзімі: 2006 жыл Бизнес-жоспар қандай мерзімге есептеліп жасалған: 8 ай

 

РЕЗЮМЕ

Дипломдық жоба тақырыбы: «Тест құру технологиясына бизнес жоспар». Дипломдық жұмыста Оқыту бағдарламасының технологиясын меңгеру мақсатындағы электрондық оқулық HTML, Front Page, Screen Camera және Delphi орталарында дайындалған.

Дипломдық жүмысты құру барысында мен қазіргі кезде оқыту процесіндегі негізгі шешімін таппай жатқан мәселелердің бірі болып табылатын қазақ тіліндегі оқулықтармен қамтамасыз ету, қашықтан оқыту технологиясына арнап әдістемелік материалдар дайындау, дербес компьютері бар студенттер мен ізденушілерге жылдам әрі сапалы пайдалануға жарамды электрондық оқулықтарды дайындаудың технологиясын үйретуге арналған программалық жүйе құрдым. Мұнда негізінен, электрондық оқулықтарды құру технологиясына қатысты мәліметтермен жұмыс істедім.

Жалпы, электрондық оқулықтар жөнінде айтар болсақ, онда артайы стандарт бойынша:

- «электрондық басылым - программалық басқару құралдары мен құжаттамалары бар және кез-келген электрондық ақпарат тасымалдаушысында орналасқан немесе компьютерлік желілерде жарық көрген сандық, мәтіндік, графикалық, аудио, видео және басқа ақпараттар жиынтығы.

- электрондық оқу басылымы - оқытуды және білім бакылауды автоматтандыруға арналған және оқу курсына немесе оның жеке бөлімдеріне сәйкестендірілген, сонымен қатар оқыту траекториясын анықтауға мүмкіндік беретін және әртүлі оқу жұмыстарымен қамтамасыз ететін электрондық басылым;

- электрондық оқулық - құрамында оқу курсының немесе оның бөлімінің жүйелі мазмұны бар және берілген басылым түріне мемлекеттік мекеме беретін арнайы дәрежеге ие электрондық оқу басылымы;

- электрондық оқу құралы - құрамында оқу курсының ең маңызды бөлімдері, сонымен қатар есептер жинағы анықтамалықтар, энциклопедиялар, карталар, атластар, оқу тәжірибесін өткізуге нұсқаулар. практикумға, курстык және дипломдық жұмыстарды дайындауға әдістемелік нұсқаулары бар берілген басылым түріне мемлекеттік мекеме беретім арнайы дәрежеге ие электрондық оқу басылымы»

Құрылған бағдарламаның сатылу жағына келсек, қазіргі заманда Интернет желісін пайдалана отырып, әлемнің түкпір-түкпіріне осы шығарылған өнімді ұсынуымызға болады. Әрине, бүкіл әлемдік желіде біздің өнімге деген қызығушылық айтарлықтай жоғары болмауы да мүмкін. Сондықтан, біз өзіміздің ОҚМУ-дің маркетингтік бөлімі арқылы сатуға болатын бағдарламалард құруды қолға алдық.

Бағдарлама өнімін диск түрінде және Интернет-дүкендерде сату көзделіп отыр.

Бағдарламалық өнім диск түрінде және Интернет - дүкендерінде сатылатын болады. Жоспар бойынша келесі жарты жылдықта сату көлемінің мөлшері 250 диск (күндізгі және кешкі бөлімде оқитын студенттерге -130, қашықтықта оқитындарға-120)

Жыл бойындағы сату көлемінің мөлшері 250 диск, 7000 теңге әр диск үшін. Бір дисктен көшірудің ағындық шығындары CD-R дискінің сомасы (150 теңге) қосылады, машиналық уақыттың құны - 120 теңге /сағ, бөлінетін қаржы көлемі -20%.

Алға қойған мақсатқа жету үшін – 739345.5 теңге қажет. Ол қаражат комплексті техникалық құралдарға-173150 теңге, алгоритімді ендіруге-16800 теңге, бағдарламаны ендіруге -262650.003 теңге және откладкаға- 345600 теңге жұмсалады, пайда-1010654.5 табыс- 1750000

Несие Халық банкінен алынады Несие 8- айда толығымен қайтарылады

 

КӘСІПОРЫННЫҢ СИПАТТАМАСЫ

Негізгі қаржылық көрсеткіштер      Кесте 1

№	Сатып алушылар	Өлшем бірлігі	Мәні
1	БҚ құруға жэне енгізуге кеткен шығындар	теңге	345600
2	Жыл бойындағы эксплуатациялық шығын	теңге	739345.5
3	Өтелу мерзімі	ай	8