Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау
Ұйымы(ДДСҰ) – 1946 жылы БҰҰ-ның жанынан құрылған халықаралық медициналық мекеме. Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау
Ұйымының жарғысында бекітілген негізгі
мақсаты — жер бетіндегі барлық халықтардың денсаулығын жақсартуға қол жеткізу.
ДДСҰ-ның жарғысы қабылданған күн (1948,
7 сәуір) Дүниежүзілік денсаулық қорғау
күні болып аталады.Дүниежүзілік Денсаулық
Сақтау Ұйымының жоғары органы — Дүниежүзілік
денсаулық сақтау ассамблеясы. Ассамблея Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымының жұмыс бағытын анықтап, Бас директорын (5 жылға)
тағайындайды. Дүниежүзілік Денсаулық
Сақтау Ұйымының орта әкімшілік органы
— Хатшылық (штаб пәтері Женева қаласы; Швейцария). Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымына
192 мемлекет мүше (2000). Қазақстан Республикасы Дүниежүзілік
Денсаулық Сақтау Ұйымына 1992 жылы 19 тамызда
мүше болып қабылданды (Еуропа аймақтық
ұйымына кіреді). Дүниежүзілік Денсаулық
Сақтау Ұйымы 6 аймақтық ұйымнан (олардың
атқару органдары — аймақтық бюро) тұрады:
[Еуропа] (аймақтық бюросы — Копенгаген қаласында, Дания);Африкалық (Браззавиль қаласы; Конго); Жерорта тенізнің шығыс
бөлігі (Александрия қаласы, Египет); Оңтүстік-Шығыс Азиялық (Нью-Дели қаласы,Үндістан); Тынық мұхит жағалауының батыс бөлігі (Манила қаласы, Филиппин) және америкалық (Вашингтон қаласы, АҚШ). Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымының
жұмысының негізгі бағыттары: жұқпалы
және жұқпалы емес аурулармен күрес жүргізу, оған мүше елдердің денсаулық сақтау жүйесі мен
қызметін дамыту, маман дәрігерлер дайындау, медицина статистика есеп жүргізу (мысалы, ауру түрлері мен одан
қайтыс болу себептерін халықаралық деңгейде
саралап жүйелеу, адамдардың денсаулығы
туралы мәліметті тарату, т.б.), дәрілік
препараттардың дайындалуын жіті қадағалау,
медицинаның маңызды мәселелерін шешуде ғылым зерттеулер жүргізуді қолдау, т.б. Дүниежүзілік
Денсаулық Сақтау Ұйымының сәтті аяқталған
халықараралық жобаларына дүние жүзінде
безгек және шешек ауруларын жою бағдарламасы
жатады. Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау
Ұйымы, сондай-ақ, туберкулезбен, жыныстық
қатынас арқылы берілетін аурулармен,
паразиттік, жұқпалы және жұқпалы емес
аурулармен (мысалы, жүрек-қантамыр, қатерлі
ісік, психикалық аурулар, т.б.) күрес жүргізу бағдарламаларын іске асыруда.
1978 жылы Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау
Ұйымы мен БҰҰ-ның балалар қоры (ЮНИСЕФ) ұйымдастырған Алматы халықараралық
конференциясында 20 ғасырдағы Денсаулық
сақтау ісінің хартиясы аталған “Алматы декларациясы”
қабылданды. 1979 жылы Өлкелік патология
ғылым-зерттеу институты (қазіргі Гигиена
және эпидемиология ғылым-зерттеу ортлық)
жанынан Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау
Ұйымымен бірлесіп жұмыс істейтін алғашқы
медицина-санитариялық көмек жөніндегі
Халықараралық орта ашылды. Дүниежүзілік
Денсаулық Сақтау Ұйымы бюджетінің негізін
оған мүше елдерден жүйелі түрде жиналатын
жарналары құрайды.
Дүниежүзілік метеорологиялық
ұйым (ДМҰ) — метеорологиялық бақылаулар мен зерттеулерді дамыту бағытындағыхалықаралық ынтымақтастыққа жәрдемдесу, ұлттық ауа райын қадағалау қызметтерін үйлестіру мақсатын көздейтін ұйым. 1947
жылы БҰҰ жанынан құрылды. Дүниежүзілік метеорологиялық ұйым
құрылғанға шейін оның қызметін Халықаралық
метеорология ұйым (1871) атқарып келген.
Қазір ұйымның 150 мүшесі бар. Жоғары органы
— 4 жылда 1 рет шақырылатын Дүниежүзілік метеорология конгресс. Атқару кеңесі ұлттық метеорол.
қызметтердің 24 директорынан тұрады және
жылына 1 рет шақырылады. Ірі географиялық
аудандардағы арнаулы қызметтерін 6 аймақтық
ассоциация (Африка, Азия, Оңтүстік Америка, Солтүстік және Орталық Америка, Оңтүстік-батыс Тынық мұхиты, Еуропа) үйлестіріп отырады. Метеорология бақылауларды
жасау және стандарттау, ақпараттар алмасу, ауа райын болжау, т.б. үрдістеріне
байланысты техникалық мәселелерді тиімді
шешіп отыру үшін арнаулы комиссиялар құрылған. Дүниежүзілік метеорологиялық
ұйымның тұрақты жұмыс істейтін хатшылығы Женевада (Швейцария) орналасқан.
МАГАТЭ- Атом энергиясы жөніндегі халықаралық
агенттік 1957 құрылған.