Mary Key кәсіпорынының айналым-сальдолық балансы

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым  министрлігі

Л.Н.Гумилев  атындағы Еуразия Ұлттық Университеті

«Ақпараттық жүйелер»  кафедрасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                Пәні: Экономикадағы ақпараттық жүйелерді жобалау

Тақырыбы: Mary Key кәсіпорынының айналым-сальдолық балансы

 

                                                     

 

 

 

 

 

 

 

 

                                       Орындаған: Избасова Г.Е.

Тексерген: Оспанова Т.Т.

 

 

 

 

 

Астана 2012 ж

                        

Жоспар:

 

 

1. Кіріспе.............................................................................................................
2. Негізгі бөлім
1. Есептің қойылымы...............................................................................
2. Жобалаудың түрлері...............................................................................
3. Реляциялық деректер базасын жобалау.......................................

     2.2.Деректер базасының құрылымы...........................................................

2.3.Деректер базасымен жұмыс.

2.4.Қосымшалармен   жұмыс жасауға нұсқау..............................................

3. Қорытынды.....................................................................................................
4. Қолданылған әдебиеттер...............................................................................

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

Қазіргі кезде адам – машиналық ақпараттық жүйелер мен технологиялардың табысты  жұмыс істеуі жобалаудың сапасын  анықтайтыны белгілі.

Жобалау процесінде ұйымның негізгі қызметі  экономикалық объекті ретінде (өндірістік, шаруашылық) және басқару процедураларының ұйымы пайда болды.

Жобалау қағидалары:

Жүйелік принципі ЭАЖ – ны функционалдауда ең маңызды болып табылады. Ол зерттелетін объектіге бүтіндей бір жақындауға мүмкіндік береді; өндірісті – шаруашылық қызметінде жүйені бағыттауды және нақты функцияларының есебін орнатады.

Деректер  базасының жүйесі ретінде құрылған автоматтандырылған жүйелер өзінің есептеуіш қуаттылығын арттыру, жаңа технологиялармен және бағдарламалық  құралдармен жабдықтау, ақпараттық фондты және есептеу ортасын жаңарту  және кеңейтуге мүмкіндігі болуы  керек.

 Бірігу принципі  әртүрлі ЭАЖ – де өзара әрекеттесу мүмкіндіктерін қамтамасыз етуді, біріктірілген функционалдау процесінің деңгейінде түйінделеді. Бірігу принципінің есебі экономикалық объектілердің функцияларын қамтамасыз етеді.

Стандарттаудың және унификациялаудың принципі ЭАЖ – ны функционалдаудың стандартты және унификалды элементтері, типтік пайдаланудың қажеттілігін түйіндейді. Бұл принцип ЭАЖ – сын тәжірибеге енгізу, қолдану және дамыту ЭАЖ – ны құруға кететін уақыттық еңбектік және құндық шығындарды азайтуға мүмкіндік береді.

Тиімділік принципі шығындар арасындағы рационалды арасындағы қатынасының жетістігінде ЭАЖ – ны құру және бүтін тиімділігі түйінделеді.

Бірінші басқарушы принципі тапсырыс беруші қолданушы – кәсіпорын, ұйым, сала, яғни ЭАЖ – ның қызметке енгізілуі  және қызмет етуіне жауап беретін  болашақ қолданушылар үшін жүйе құру кезіндегі жауапкершілікті бекітуді қарастырады.

Жаңа есептер принципі – бұл басқару шешімдерін оңтайландыру мақсатымен қосымша нәтижелік көрсеткіштерді алу, басқару процесін жетілдіру, жүйе мүмкіндіктерін кеңйетуді іздеу. Бұл ЭЕМ – ді және басқа технологиялық құралдарды, жаңа басқару есептерін қолдану кезінде қоылым және жүзеге асырумен жетілдіреді.

 Автоматтандыру принципі  жобалау мақсатында тиімділікті жоғарлатады және ЭАЖ – ны барлық шаруашылық деңгейінде құру. Қазіргі заманғы әдістердің унификациясы және жобалау материалдарын құруға дайындау, ішкі жүйенің және жеке элементтерді жобалау стандарты, өңдеу деңгейі және жүйені енгізу жобалау шешімін кең қолдануға мүмкіндік береді.

Жобалаудың ұйымдық  – техникалық принциптері.Абстрактілеу принципі жүйе аспектісінің нақты (қарастыру позициясының нақтылығы) ерекшелігінде және талдау мен жобалау үшін ыңғайлы қарапайым жалпы түрдегі мәселелерді көрсету мақсатымен түйінделеді.

Формализациялау принципі бейнелеу әдісінің формализациялануын қолдану және модельдерді ұйғару мен процестердің жобалау мәселелерін шешу жолында қатал методикалық қажеттілікті түйіндейді.

Қарама – қайшылық және толықтылық принципі қайта құрылған жүйедегі барлық қажетті элементтерінің бірігуін түйіндейді.

Тәуелсіз деректердің принципі өңделу процесіне қарамастан деректер модельдері жобалануы және талдануы, сонымен қатар олардың физикалық құрылымдары және техникалық ортадағы бөлінуі қажет.

Деректердің құрулы принципі құрылу мүмкіндігін және ақпараттық жүйе базасындағы иерархиялық ұйым элементтерін көрсетеді.

Соңғы қолданушының қатынау принципі қолданушыда деректер базасына қатынау құралдары болуы керек, онда оны міндетті түрде қолданады (бағдарламасыз).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Есептің қойылымы

Бөлшек сауда өнеркәсіптеріндегі саудалық түсімдер есебінің қойылымын  орындау керек.

Шешім нәтижесі дебеттік жақ  негізінде жобаланған машинограмма болып табылады «Тауарлар қозғалысы  есебі бойынша ведомостар (бухгалтерлік есеп шоты бойынша, материалдық-жауапты  тұлғаларға)».

Кіріс ақпараттары: материалдық-жауапты  тұлғалар есеп берулері, оларға қосымша: шот-фактуралар, тауар-көлік құжаттамалары, кіріс және шығыс құжаттамалары, тауардың санындағы (сапасындағы) алшақтықтың  белгіленуі туралы акт.

 

Тауарлар қозғалысы есебі  бойынша ведомостар (бухгалтерлік есеп шоты бойынша, материалдық-жауапты  тұлғаларға)

1. Бухгалтерия бөлімі:

Кіріс құжаттары:

1. Тауарды өткізу есебі;
2. Айналым ведомості;
3. Қоймадан тауардың келіп түсу есебі;
4. Кассир есептемесі.

Шығыс құжаттары:

5. Айналым-сальдолық баланс.

 

Мен мысал ретінде «Mary Key» компаниясын алдым. Бұл компанияның әрбір бөлімінде кіріс және шығыс құжаттары бар. Осы құжаттарды негізгі бөлімдер бойынша қарастырайық:

 

1. Бухгалтерия  бөлімі

«Айналым-сальдолық  баланс» экономикалық есебінің қойылымы

 

1 бөлім. Есептің ұйымдастырушылық-экономикалық маңызы

1. «Айналым-сальдолық баланс» есебі бухгалтерияның ААЖ ішкі жүйесінде шешіледі .
2. Есептің нәтижелерін директор пайдаланады.
3. Шығыс машинограммасы ай сайын шығып тұруы қажет.
4. Бастапқы деректер ЭЕМ-ге бастапқы құжаттардан пернетақта көмегімен енгізіледі.
5. Есепті шешу нәтижесінде машинограмма берілуі тиіс және ақпарат магнитті дискке сақталады.

 

 

 

 

 

 

 

2 бөлім. Шығыс ақпараты

Шығыс ақпараты келесі түрде (формада) болады:

 

«АЙНАЛЫМ-САЛЬДОЛЫҚ  БАЛАНС»

 

Кәсіпорын _______________________________

«__» ____________ 200_ ж.

 

 

Форма ВО1О

Тауар коды	Айдың басына	Сн	Айналым кіріс	Кіріс сомасы	Айналым шығыс	Шығыс сомасы	Айдың соңына	Ск
Барлығы:

 

Бас бухгалтер ___________________________

 

 

Кесте 1.

Шығыс мәлімдемелерінің тізімі мен сипаттамасы

№	Идентификатор	Көрсету формасы	Шығару периоды	Шығару мерзімі	Қабылдаушы
1.	ВО1О	құжат	ай сайын	Келесі айдың 1 жұлдызынан кеш емес	директор

 

 

Кесте 2.

Шығыс мәлімдемелері  реквизиттерінің тізімі мен сипаттамасы.

№	Реквизит атауы	Шығыс мәлімдемесінің идентификаторы	Шартты белгілер	Реквизит ұзындығы
1.	Тауар коды	ВО1О	КТ	9(6)
2.	Айдың басына	ВО1О	NM	9(6)
3.	Сн	ВО1О	CN	9(10),9(2)
4.	Айналым кіріс	ВО1О	OP	9(6)
5.	Кіріс сомасы	ВО1О	SP	9(10),9(2)
6.	Айналым шығыс	ВО1О	OR	9(6)
7.	Шығыс сомасы	ВО1О	SR	9(10),9(2)
8.	Айдың соңына	ВО1О	KM	9(6)
9.	Ск	ВО1О	CK	9(10),9(2)
10.	Барлығы Айдың басына	ВО1О	INM	9(6)
11.	Барлығы Сн	ВО1О	ICN	9(10),9(2)
12.	Барлығы Айналым кіріс	ВО1О	IOP	9(6)
13.	Барлығы Кіріс сомасы	ВО1О	iSP	9(10),9(2)
14.	Барлығы Айналым шығыс	ВО1О	IOR	9(6)
15	Барлығы Шығыс сомасы	ВО1О	ISR	9(10),9(2)
16	Барлығы Айдың соңына	ВО1О	IKM	9(6)
17	Барлығы Ск	ВО1О	ICK	9(10),9(2)

 

«Айналым-сальдолық баланс» есебін шығару нәтижесінде «TD» «Тауар коды бойынша бір айға кіріс және шығыс бойынша қалдықтар мен айналымдар» массиві құрылады.

 

Кесте 3.

«TD» массивінің сақталатын ақпарат реквизиттерінің тізімі мен сипаттамасы

№	Реквизит атауы	Шартты белгілер	Реквизит ұзындығы	Ақпарат көзі	Ақпарат көзінің идентификаторы
1.	Тауар коды	KТ	9(6)	BD	TD
2.	Айдың басына	NM	9(6)	BD	TD
3.	Айналым кіріс	OP	9(6)	BD	TD
4.	Айналым шығыс	OR	9(6)	BD	TD
5.	Айдың соңына	KM	9(6)	BD	TD

 

 

3 бөлім. Жедел кіріс ақпараты

Деректерді ЭЕМ-ге бастапқы құжаттардан (кіріс және шығыс накладнойлары, айналым ведомості) пернетақта көмегімен  енгізеді.

 

Кесте 4.

Кіріс мәлімдемелерінің тізімі мен сипаттамасы

№	Идентификатор	Көрсету формасы	Келіп түсу жиілігі
1.	PN	құжат	ай сайын
2.	RN	құжат	ай сайын
3.	OV	құжат	ай сайын

 

 

 Кесте 5.

Кіріс мәлімдемелері  реквизиттерінің тізімі мен сипаттамасы

№	Реквизит атауы	Шартты белгілер	Реквизит ұзындығы	Ақпарат көзі	Ақпарат көзінің идент-ры
1.	Накладной нөмірі	NN	A(9)	Құжат	PN,RN,OV
2.	Дата	DATA	9(6)	Құжат	PN,RN,OV
3.	Тауар коды	KT	9(6)	Құжат	PN,RN,OV
4.	Тауар атауы	NT	A(50)	Құжат	PN,RN,OV
5.	Бағасы	Z	9(10),9(2)	Құжат	PN,RN,OV
6.	Саны	K	9(10)	Құжат	PN,RN,OV
7.	Келу/шығу орны	MPR	Х(24)	Құжат	PN,RN,OV
8.	Өлшем бірлігі	EI	A(10)	Құжат	PN,RN,OV
9.	Ведомосттің номенклатуралық  нөмірі	NNV	9(5)	Құжат	PN,RN,OV