Өнеркәсіптік негізде сүт өндірісінің тиімділігі

 Малшылардың демалыс  және еңбек тәртібі жұмысшылардың  демалысы мен жұмыс уақытын  тиімді пайдалануға жағдай жасауы  тиіс. Оларды енгізу негізінде  екі ауысымды және бір ауысымды  , екі циклдық және үш циклдық жұмыстарды атқаратын орындаушылармен жетілдіру керек.

 Екі ауысымды және  үш циклдық жұмысты енгізгенде  жұмыс күнін тым ерте бастаудан  және кеш аяқтаудан аулақ болу  керек.

Еңбекті ұйымдастырудың топтық нысаны мен сиырларды 3 рет  сауғанда , демалыс  және еңбек тәртібінің бір ауысымдық және екі циклдықпен екі ауысымды аралас нұсқасын ұсынуға болады.

 Аралас еңбек пен  демалыс тәртібін негізгі мал  табыны мен туу бөлімшесін  қолдануға болады. Оны енгізгенде  еңбек өндірісі  бір ауысымды  және үш циклдық жұмыспен салыстырғанда 20 -25 % ұлғаяды.

Осы және басқа да нұсқаларды еңбек және демалыс тәртібі таңдағанда келесі талаптарға сүйенуі қажет:

• күн , апта және жылдардың ұзақтығы белгіленген заңнамаға сәйкес болуы;
• озық технологиялар  өндірісінде  сауыншылардың еңбек  және демалыс өнімділігін және жоғары жұмысқа деген қабілеттілікпен қамтамасыз ету;
• жұмыстан тыс уақыттарды тиімді пайдалану үшін қажетті шарттарды құу;

 

Екі ауысымды  жұмыстағы сауыншылардың еңбек тәртібінің үлгісі.

 

 

Жұмыс ауысымы	Жұмыс уақыты және жұмыстағы үзіліс сағ, мин
	басы	соңы	ұзақтығы	Түскі үзіліс

 

 

                             Бірінші нұсқа 

           (сиырды үш рет сауу кезінде)

 

Бірінші	6.00	14.00	7.00	1.00
Екінші	12.00	20.00	7.00	1.00

                                   Екінші нұсқа

                 (сиырды екі рет сауу кезінде)

 

 

Бірінші	6.00	14.00	7.00	1.00
Екінші	14.00	22.00	7.00	1.00

 

Бір ауысымды  жұмыстағы еңбек және демалыс тәртібінің үлгісі

Нұсқа	Жұмыс циклдары(сағ., мин)								Жұмыс ауысыдарының ұзақтығы
	бірінші			екінші		үшінші
	басы		соңы	басы	соңы	басы		соңы
Үш циклдық	6.00	8.00		12.00	14.30	18.30	21.00		7.00
Екі циклдық Созылыңқы	6.00	9.00		17.00	21.00				7.00
Екі циклдық Реттелген	8.00	11.00		16.00	20.00	-			7.00
Екі циклдық жеделдетілген	8.00	11.00		14.00	18.00	-			7.00

 

 

Орындаушылардың  жұмыс күндерінің тізімі жалпы жұмыс графигі көмегімен өз арасында сабақтасуы қажет. Ол үздіксіздікті , қалыптылықты, барлық өндіріс процестерін атқарудағы  келісімділікті , өндірістік тәртіпті қамтамасыз етеді.

Фермалар мен кешендердегі сүт өндірісінде ағымдық – цехтық  жүйені енгізу еңбекақы төлеу принциптеріне өзгерістер әкеледі , ұжымдық  ынталардың күшеюіне , сонымен қатар әрбір жұмысшының табысы барлық ұжымның соңғы  жұмыстарының нәтижелерімен тікелей байланысты болады.

  Бұл мақсатта  ұжымдық мердігерлік толығымен сәйкес келеді. Ұжымдық  мердігерліктің экономикалық мәні мен мазмұны келесілерден құралады: бригададғы , топтағы , фермадағы ұжымдық мердігерлік бұл – өзара жалға тұрған жұмысшылардың қызығушылықтарымен  құрылған, шаруашылық есептегі  экономикалық байланыстардың жетілдірілген формасы.

  Сонымен қатар еңбек  еңбек ұжымы өнімнің жоспарлық  есебін алуға міндетті, ал шаруашылық  басшылығы өз уақытында оған  қажетті өндірістік ресурстарды  береді және бұл тапсырмалардың  ойдағыдай шешілуіне әрі алдын  ала уәделескен келісімге байланысты  өндірілген өнімді төлейді.

    Бригада мен  топ ұжымдарында негізгі сұрақтарға  өз бетінше шешім табатын , өндіріс  программасының орындалуына байланысты  белгіленген шаруашылық есептегі  тапсырмаларды шешуге байланысты  ондағы жұмысшыларды бөледі. Олар  жұмыс сапасы мен оның орындалуын  жүзеге асырады, тәртіп бұзушыларға шаралар қолданады, әрбір жұмысшыға төленетін  күнбе – күнгі алғы төлемдердің, сонымен қатар үстеме ақы мен сыйлық ақының мөлшерін анықтайды.

   Жиналған барлық  бригадалардың шешімімен бригада  кеңесі құрылады. Ол бригадаішілік  сұрақтарды шешу мен талқылауда  шақырылады. Кеңес  бригадасын бригадир  басқарады.

   Кеңес бригадасы  өз жұмысында  құрастырылған орындарды  негізге алады. Онда барлық ұжымдардың құқықтары мен міндеттері, негізгі қызметтері баяндалған.