Алматы облысы Іле ауданы «Анжела» ЖШС ірі-қара фермасын, қорадағы кәдеге жарамсыз ауа жылуын жылу сорғыш қондырғысын пайдалану арқылы ғим

 

                                              (5.6 )

 

мұндағы  V – қысқы кезеңдегі ғимараттағы ауа алмасу, м³ / кг

      – ауаның тығыздығы, кг /м³;

      Ср – ауаның жылусыйымдылығы, кДж / кг*1 ˚C.

       Δt – ауа қыздырылатын температуралардың айырымы, ˚C;

        r – жылыту кезеңінің ұзақтылығы, сағ

  Qрн  – отынның жану жылуы, кДж / кг;

    Ст – отынның бағасы, тг /кг;

      – қазандықтың п.ә.к.-і.

 

Өңделіп жасалған қондырғының барлық жабдықтары, түйіспелі жылу алмастырғыштардан басқа, өнеркәсіппен сериялы түрде шығарылады. Материалдар мен жабдықтарға бағаларды прайс-парақтар бойынша табамыз. Түйіспелі жылу алмастырғыштардың құнын жалпы қабылданған әдістеме бойынша анықтаймыз (кесте 5.1).

 

Кесте 5.1 – Түйіспелі жылу алмастырғыштардың құнын есептеу

Реттік №	Шығындардың аталуы	Құны, тг
1	Материалдарға кететін шығындар:
2	ВН типті винипласттан жасалған табақтар	20000
3	№ 4 бұрыштық болат	4500
4	Сугаз өткізетін құбыр dy = 20 мм	1500
5	Барлығы:	26000
6	Көліктік-дайындамалық шығыстар
7	Жұмысшылардың негізгі жалақысы	100000
8	Қосымша жалақы	20000
9	Әлеуметтік сақтандыруға аударымдар	12000
10	Үстеме шығыстар	30000
11	Жылу алмастырғыштардың зауыттық құны	162000
12	Өндірістен тыс шығыстар	8000
13	Толық өзіндік құны	170000
14	Пайда	30000
15	Жылу алмастырғыштардың бағасы	200000

 

Жылу  сорабы бар микроклиматтың өңделіп  жасалған қондырғысына күрделі салымдарды есептеулер нәтижелері 5.2-кестеде келтірілген.

 

Кесте 5.2. –  Жылу сорабы бар микроклиматтың қондырғысына күрделі салымдарды есептеу

№	Жабдықтың аталуы	Жабдықтың көтерме бағасы	Саны	Толық құны, тг
1	2	3	4	5
1	Түйіспелі жылу алмастырғыштар	200000	2	400000
2	Калориферлер КСк4 – 11 – 02ХЛЗ	10000	5	25000
3	Жылу сорабы	150000	1	150000
4	Желдеткіш ц4 – 70 №10	5000	2	10000
5	Жинақ «Климат – 45»	100000	1	100000
6	Сорап «Grunfoss»	15000	2	30000
7	Үшжүрісті бұранда ЕСПА 02 РИ	5000	2	10000
8	Төртжүрісті клапан	2000	2	4000
9	Ауалық реттелетін жапқыш	2000	3	6000
10	Төбе жабатын қаңылтыр Б = 0,5 мм (кг)	300	100	30000
11	Су өткізетін құбыр dy = 50 мм (м)	150	100	15000
12	Электрқозғалтқыш 4А180М4УЗ	5000	2	10000
13	Электрмагниттік қосқыш ПМЛ 3100 04Б	2500	2	5000
14	Электржылулық реле РТЛ – 2053 04 РТЛ – 1008 04	2000 2000	3 2	6000 4000
15	Аралық реле РПУ-0	1500	11	16500
16	Автоматтық сөндіргіш АЕ 2053 – 100 – 00УЗ АЕ 2022 – 100 – 00УЗ АК 63 – IMТУЗ	4000 3500 3000	1 1 6	4000 3500 18000
17	Ауыстырғыш ПЛУ 3- 14 С 5028 УЗ	2000	2	4000
18	Тумблер ТП 1 – 2	500	6	3000
19	Тимелі бекет ПКЕ 622 – 2У2	500	5	2500
20	Термореттегіш ПТР – 3-0,4	3000	1	3000
21	Ылғалреттегіш В4 -53 6У	2500	1	2500
22	Консентратомер Д 2 КВ	2000	2	4000
23	Сатылы-импульстік үзгіш СИП - 01	1000	3	3000
24	Сым АПВ – 4 (м)	100	200	20000
	Барлығы:			889000

 

 

Кесте 5.3 –  Жылу сорапты пайдалану арқылы желдетілетін ауаның жылуын кәдеге жаратумен микроклимат  жүйесінің техника-экономикалық көрсеткіштері

 

Көрсеткіштер	Белгіленулер	Өлшемділігі	Жылу сорабы бар қондырғы	Электр калорифері бар қондырғы
Күрделі салымдар	К	тг	889000	760000
Амортизациялық аударымдар	Ра	тг	126238	107920
Ағынды жөндеуге және техникалық қызмет көрсетуге аударымдар	Рр	тг	160020	136800
Келтірілген шығындар	П1; П2	тг	410718	351120
Отынды үнемдеу	эт	т.у.т.	84,5	84,5
Электр энергияны жылдық тұтыну	Рэ	МВт	110	150
Электр энергияны жылдық үнемдеу	ээ	МВт	40,0	-
Электр энергияның құны	цэ	тг/кВт*ч	10	10
Электр энергияға кететін жылдық шығындар	Рэ*цэ	тг	11000000	15000000
Электр энергияны үнемдеуден алынатын жылдық эффект	Ээ	тг	4000000	-
Жылдық пайдаланулық шығындар	эк	тг	410718	351120
Пайдаланулық шығындарды үнемдеуден алынатын жылдық эффект	Эк	тг	-	59600
Қондырғыны қолданудан алынатын жылдық экономикалық эффект	Э	тг	3940400	-

 

 

Қорытынды

 

1 Желдетілетін ауаның жылуын кәдеге жарату ғимаратты жылытуға энергия шығысын 1,3...2,0 есе азайтуға мүмкіндік береді. Желдетілетін ауаның жылуын рекуперативтік және регенеративтік кәдеге жаратушыларды кең қолдануға жылубергіш беттердің мұздануы және кәдеге жаратушы құрылғалардың жетілмегендігі кедергі болады.

2 Желдетілетін ауаның жылуын кәдеге жарату үшін, гидрофильдік қатпайтын айналатын, екі түйіспелі жылу алмастырғыштан тұратын, жылудың қатпайтын кәдеге жаратқышты пайдалану мақсатқа сай. Қатпайтын кәдеге жаратқышта соратын ауаны тереңірек салқындатудың арқасында, рекуперативтік және регенеративтік жылу алмастырғыштарға қарағанда, 30…40%-ға көбірек жылу беріледі.

3 Теориялық және эксперименталдық зерттеулердің нәтижесінде негізгі параметрлерді анықтауға арналған тәуелділіктер алынған.

4 Соратын ауадан құйылымға берілетін, жылудың мөлшерін ұлғайту мақсатында, жылудың қатпайтын кәдеге жаратқышының сұйықтық айналымының контурына, құйылым ауаның арнасында орнатылған жылу алмастырғыштың алдында сұйықтықты жылытатын және оны соратын ауаның арнасында орнатылған жылу алмастырғыштың алдында салқындататын, жылу сорабын қосу мақсатқа сай.

Жырудың қатпайтын кәдеге жаратқышы және жылу сорабы бар микроклимат қондырғысы бүкіл жыл бойы тек қана электрлік  энергияны тұтыну есебінен ғимаратта  ауаның талап етілетін температурасы  мен ылғалдылығын қолдауға қабілетті.

5 Өткізілген  зерттеулер өңделіп жасалған  қондырғы оның жұмысына шығындалған  электр энергияның әр кВт-қа, құйылым  ауаны талап етілетін температураға  дейін қыздыра отырып, 2...4 кВт  жылу энергияны беретінін көрсетті.

Микроклиматтың  жаңа қондырғысының орнатылған қуаттылығы, жылуды кәдеге жаратусыз жылыту-желдету  жүйесіне қарағанда, 3...4 есе кем. Жылыту кезеңінде өңделіп жасалған қондырғы, дәстүрлі жүйелерге қарағанда, 2...3 есе  аз энергияны тұтынады.

6 Қондырғыны  «қысқы» және «жазғы» тәртіптерде  автоматтық басқаруды және оны  жұмыстың бір тәртібінен басқасына  қайта ауыстыруды қамтамасыз  ететін, басқарудың принципиалдық  электрлік схемасы өңделіп жасалған.

7 Алматы  облысының жағдайларында 15 мың  тауықтарға құс қораның мысалында  орындалған, микроклиматтың энергия  үнемдеуіш қондырғысын қолданудан  жылдық экономикалық эффект 3 940 400 теңгені құрайды. Өңделіп жасалған қондырғыны пайдалану 40 мың кВт*сағ энергияны үнемдеуге мүмкіндік береді.

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттердің тізімі

 

1 Afgan Developing Countries Energy Strategy Production and Technology Transfer. Fuelling 21 th Century. Pub. Corp, 1989. -С. 14-15.

2 Султангазиев  Т.К. Исследование режимов работы  и повышение теплопроизводительности  двухконтурной гелиоустановки с  тепловым насосом для теплоснабжения  процессов в сельском хозяйстве:  дисс …. канд. техн. наук: 05.20.01. –  Алматы, 2010. – 133 с.

3 Кокорин О.Я. и др. Энергетическая эффективность применения холодильной машины для тепло- и хладоснабжения // Холодильная техника. 2011. – №6. -С 40-44.

4   Голосов М.М. Микроклимат животноводческих ферм. –М.: Лениздат, 1974.-120 с.

5 ОНТИ 4-72. Общесоюзные нормы технологического проектирования птицеводческих предприятий. -М.: ВНИТИП, 1980.-58 с.

6 Быстров В.П., Ефимов А.Л., Корзакова М.В., Соснер Ю.М. Утилизация тепла вытяжного воздуха с помощью рекуперативных теплообменников «воздух-воздух». // Водоснабжение и санитарная техника, 1981.-№3. -С.10-12.

7 Корзакова М.В. Использование рекуперативных теплообменников при утилизации энергии отработанного воздуха. / В. кн.: Воздушно-тепловой режим жилых и общественных зданий.-Сб.н.тр. ЦНИИЭД инженерного оборудования, 1979. -Вып.2. -С. 83-87.

8 Бялый Б.И., Диыцин Б.А., Щекин И.Р., Розенштейн И.Л. Оборудование для утилизации тепловой энергии вентиляционных выбросов. // Водоснабжение и санитарная техника, 1982. -№5. -С. 10-12.

9 Гренишен Н.Т. К вопросу утилизации теплоты при вентиляции животноводческих помещений. / В.кн.: Вопросы рационального использования электрической энергии в сельском хозяйстве. Сб. науч.тр. УСХА. – Киев, 1983, -С. 76-79.

10 Шубин С.Ф.  Теплоснабжение и вентиляция животноводческих помещений.-М.: Госстрой издат, 1957.-123 с., ил.

11 Шкеле А.Э. О выборе теплообменных систем вентиляции для животноводческих помещений. // Механизация и электрификация сельского хозяйства, 1981. -№11. -С. 23-24

12 СНиП 2.04.05–91*. Отопление, вентиляция и кондиционирование воздуха. Госстрой РФ. — М.: АПП ЦИТП, 1998.

13 Баркалов Б.В., Павлов Н.Н., Амирджанов С.С. и др Внутренние санитарно-технические устройства. Ч. 3. Вентиляция и кондиционирование воздуха. Кн. 2 /. Под ред. Н.Н. Павлова и Ю.И. Шиллера. — Изд. 4е, перераб. и доп. — М.: Стройиздат, 1992.

14 ГОСТ Р 53056-2008 «Методы экономической оценки». Техника сельскохозяйственная. - М., Изд. Стандартов, 2008. – 25 с.