Клебсиеллдер

 

Патогенділік  факторлары. Клебсиеллалардың негізгі патогенділік факторлары К-антиген (фагоцитозды тежейді) және эндотоксин. Сонымен қатар, термолабилді және термостабилді энтеротоксин түзеді, әсер ету механизмі мен ақуыздар құрылысы бойынша энтеротоксигенді ішек таяқшасының токсиніне ұқсас келеді. Клебсиеллалардың адгезивтік қасиеті жоғары (маннозаресзистентті фимбриялар). Вируленттік ферменттер түзеді: ДНҚаза, нейраминидаза, фосфатаза.

 

           К. pneumaniae патогендігі факторларын үш топқа бөлуге болады:

1) бактерияның  эпителимен байланысын анықтаушы  факторлар;

2)  микроағзаның  торшалық және  гуморальдық   қорғаныс факторларына  төтеп  бере алатын және in vivo  көбейе  алу мүмкіндігін көрсететін факторлер.

3) токсиндерді  өндіру мүмкіндігі.

Патогендік  факторлардың бірінші тобы.

К. pneumaniae атгезивтілігі  финбрийдің болуымен анықталады.

бөлінген К. pneumaniae 22% жоғары және орта адгезивті  болады.

Патогендік  факторлдардың екінші тобы.

Клебсиеллдің  қабыршағы микроағзаның фагоцитозадан  қорғануындағы негізгі қорғанышы. Тығыз қабыршақ қышқылтың полисахарид  іспеттес. Қабыршақтың құрамы жақсы  зерттелген. Қабаршақты полисахариттың маркері галактурон және  глюкурон қышқылдары екені белгілі.

Клебсиеллдер  қабыршақ  құрамынан басқа  бірқатар ферменттері бар. Олар микроорганизмді  әртиүрлі деңгейінде қарама-қайшы фактрлардан  сақтайды.

Патогендік  факторлердің үшінші тобы.

Клебсиеллдің  токсиндермен  токсикалық өнімдерді  өндіру қабілеттілігі токсиндердің ақуазды және ақуазсыз табиғатты бірнеше тобтармен аңықталады.

Ақуазды табиғат токсиндері:

1. интеротоксиндер – патогенезді негізін аңықтайды және оның ауруларға клиникалық белгілерін аңықтайды.
2. цитотоксин - әрекет аумағы кең, цитотоксикалық  сызықта пайда болады. Цитотоксиннің  клебсиеллге әсері әрі толық зерттелмеген.
3. гемолизин – патологиялық процесске үш жыл арқылы қатысады:
• «Эукариотикалық торшаларға цитотоксикалық әсер ету арқылы»;
• «Микроорганизмнің фагоцитарлық механизмін жену арқылы»;
• «in vivo  микробының өсуіне қажетті темір концентрациясының көбейту арқылы».

Клебсиеллде гемолизиндер  альфа және бета варианты болып кездеседі.

Клебсиеллдерді зерттеу сатылары.

Диагнозды айқындау үшін мынаны жасау керек:

1. таза өнімін шығару, сонымен қатар диагностика процесіне жас колониялармен өнімнің Грамм және Бурий – Гинс бояуына еңген түрлерін микроскопиялар жатады.
2. биохимиялық тестлеу.
3. серологиялық реакциялардың диагностикасын қою (РСК, РА,РНГА).
4. склероманы диагностикалау кезендегі цитоскопия.

Клебсиеллдің  негізгі түрлерін өнімдік және биохимиялық ерекшеліктеріне қарай деффирециялау келесі кесте көрсетілген:

 

Клебсиелл дифференциациясы

№	Клебсиелл түрі	Агарда өсуі	Бұзылуы				Рекация		Цитраттың игерілуі
			глюкозалар	лактозалар	сахарозалар	сарқыншақтар	Фогес- Проскаэра	Метилды қызылмен
1.	К. Pneumaniae	Концентрикалық	К	-	К	-	-	+	-
2.	К. ozanae	Жайылған концентрикалық	К	К	К	+/ -	-	+	+/-
3.	К. rhinoscleromatis	Тұзақтәріздес	КГ	КГ	КГ	+	+/-	+/-	+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.

1. Агабалян А.С - Биолог Армения 1973 ж.
2. В.Д. Тимаков, B.C. Левашев, Л.Б.Борисов -Микробиология
3. Микробиология және вирусология -Артыкбаева, К.Х.
4. Алмағанбетов, Н.М. Бисенва, Ә. Ө. Байдүйсенова, Н.Б.          Рахметова, Г.Д. Асемова
5. www.google.kz