Тыныс алу дерттерінің синдромдары

 

Аускультацияда

 

• негізгі  тыныс шуы – везикулярлы -  әлсіреген немесе мүлдем  естілмейді;

 

• қосымша   тыныс   шуы –жоқ;

Қосымша тексерістер

 

Зертханалық  көрсеткіштер:

• Л-тоз,  ЭТЖ – ның   жоғарлауы - қабыну үрдісінде; туберкулездық қабынуы - лимфоцитоз.

 

• Р-логиялық  көрініс - перкуторлық тексерісте анықталған тұйықтық көлеміне сәйкес бір келкі қараю:

 – экссудатта - жоғарғы шекарасы – қиғаш;

- транссудатта - көлденең орналасады

Қосымша тексерістер

 

Плевралық пункция – плевра қуысына жиналған сұйықтықтың сипатын анықтауға арналған тексеріс

Сұйықтық  түрлері:

• кілегейлі,  шірішті -туберкулез, ревматикалық,
• іріңді - қабынулық ,
• қанды –қатерлі ісігі.

 

Сұйықтық сипаттамасы

 

Сұйықтық түрлері (себебі)

 

Экссудат      Транссудат

Лайсаң                                                       мөлдір

Түсі –әр түрлі  -                                        ақшыл  сарғыш

Сұр,сарғыш                                               сарғыш

Жасыл,қоңыр                                                 

Қою                                                           сұйық

Иісті (іріңді)                                              иіссіз

М.с.> 1015 (1018-1022) <1015(1006-1012)

Белок -3-8%                                              <3 % (0,5-2,5)       

 

Плевра құысында сұйықтық  
жиналу синдромы. 

 

Сұрақтар:

 1. Плевра қуысына сұйықтық жиналу синдромының анықтамасы?.

 2. Плевра қуысына сұйықтық жиналуының себептері?

 3. Плевра қуысына сұйықтық жиналуын анықтайтын негізгі тексеру әдістері?

 4. Плевра қуысына сұйықтық жиналуындағы негізгі клиникалық көріністері?

Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы

 

• Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы – пневмоторакс – плеврада ауа жиналу – плевра қуысы мен   бронх  арасында  байланыс.
• Даму жолы: әртүрлі жағдайларға байланысты плевра жапырақшаларының  бүтінділігі бұзылып оның қуысына ауа жиналады

     

Өкпедегі дерттік өзгерістер  түрі

Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы

 

• Себептері:
• өкпе  абсцесының,
• туберкулез кавернасының,
• бронхоэктаздың, 
• өкпе рагының плевраға  жақын орналасуы,
• кеуде жарақаты,
• жасанды пневмоторакс – емдеу шаралары.

Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы

 

• Ауа жиналу жолдарына байланысты пневмоторакстың 3 түрі болады;
• Ашық ПНТ –бронх талы мен плевра қуысы арасындағы қатынас тыныстың 2 кезеңіндеде болады- плевра қуысында қысым =атм. тең;
• Жабық ПНТ- плевраның тесігі тез жабылып ара қатынас жоқ - плевра қуысында қысым – теріс
• Клапандық ПНТ –ауа плевра құысына тек тыныс алғанда кіреді –ондағы қысым - оң

 

Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы

 

• Клиникалық қөрінісі - тексеру әдістері арқылы анықталады.
• Сұрап тексеру:

1.Шағымдары:

 - ентігу –  ателектазға байланысты  өкпенің  қысылуы  - тыныстық  көлемі  азаяды  ;

 - кеуде бүйіріндегі ауру    сезімі  өте айқын – плевра тітіркенуі;

Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы

 

2.анамнезі  - даму себебіне байланысты

• Қарап тексеру :

1.Жалпы қарау – жағдайы ауыр, айқын ентігу – отыруға мәжбүрлі кейпі, терісі мен кілегей қабаттары –көкшіл, мойылдырық веналарының толуы айқын бейнеленеді;

2.Кеуде қуысын қарау:

- пішіні – бір жартысының көлемі үлкеюі;

- тыныс алуда   қалысуы;

- қабырғаралықтардың тегістелуі;

 

Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы

 

3. Пальпацияда – дауыс дірілі әлсірейді немесе мүлдем анықталмайды

4. Перкуссияда: а)салыстырмалы –пневмоторакс  үстінде - тимпаникалық  дыбыс

б)топографиялық  - шекараның жоғарлауы

 5. Аускультацияда – а) негізгі тыныс шуы – везикулярлы - әлсіреген немесе мүлдем  естілмейді;

б ) қосымша   тыныс   шу – жоқ.

Плевра   қуысына  ауа   жиналу синдромы

 

Зерттеу әдісі

6 .Р-логиялық  көрініс - өкпе көлемінің бір келкі ағаруы, өкпе суреті жоқ, ателектазға ұшыраған өкпе тіні жартылай айқын дөңгелектеніп өкпе түбіріне орналасқан; кеуде аралық қарсы ығысқан.

Бронх өткізгіштігі бұзылысы  синдромы.

 

Ішкі аурулар пропедевтикасы  кафедрасы.

Доцент Умарова С.У.

 

Бронх өткізгіштігі бұзылысы  синдромы.

 

• Бронх өткізгіштігі бұзылысы синдромы – бұл бронх жолдарының тарылу себебіне байланысты ауа өтуінің нашарлауы.
• Тарылу себептері:

-қабыну – инфекциялық; 

-аллергиялық жиырылуы,  яғни бронхоспазм

-бөгде зат тұруы- бітелу-  бронх рагы

-сырттан қысылу – айналадағы  ағзалар немесе өкпе тіні ісіктері

Құрғақ сырылдардың даму  жолы

Бронх өткізгішті бұзылысы  синдромы

 

Бронхоспазм синдромы –аллергиялық

себеп. Бронхиалды астма  немесе демікпе.

Аллергендер әр түрлі:

• Өсімдік
• Тағамдық
• Химиялық заттар
• Шаң  -  тозаң

Бронх өткізгішті бұзылысы  синдромы

 

Клиникалық көрінісі

1.Сұрап тексеру

Шағымдары:

• Тұншығу, демікпе –кенеттен, ұстамалы түрде пайда болады, бірте-бірте үдееді – бірнеше минуттан бірнеше сағатқа немесе тәуліктерге созылады – “Status astmaticus”
• Ұстама арасында - ентігу

Бронх өткізгішті бұзылысы  синдромы

 

1.Сұрап тексеру

Шағымдары:

• Жөтел – құрғақ немесе аз мөлшерде кілегейлі, шырышты, қиын бөлінетін қақырық – ұзақ жөтелдің аяғында;

2.Қарап тексеру

  Ұстама кезінде:

• Төсектегі кейпі – мәжбүрлі – отырады, қолдарымен тізесе тірелген, ауызы ашық – ауа аулаған тәрізді, тынысы шулы, сырылдар қашықтан есітіледі, жөтел қысады.

Бронх өткізгішті бұзылысы  синдромы

 

Кеудені қарау

• ұстама кезінде – тыныс алу кейпінде- кеңейген, иығы көтеріңкі, тыныс алу күштелген – көмекші бұлшық еттері айқын.
• Перкуссияда –қорапты дыбыс; төменгі шекаралар төмен ығысқан; өкпенің төменгі жиегінің жылжымалығы шектелген

Бронх өткізгішті бұзылысы  синдромы

 

Аускультацияда:

• негізгі тыныс - әлсіреген, тыныс     шығару кезеңі ұзарған;
• қосымша тыныс дыбыстары – таралған құрғақ ысқырықты сырылдар – тыныс шығаруда жақсы есітіледі.
• Ұстама басылғанда – қақырық сұйықталып, жеңіл бөлінеді – ызыңдаған, төмен дыбысты сырылдар пайда болады

 

 

Бронх өткізгішті бұзылысы  синдромы

 

Зертханалық көрсеткіштер:

• Қанда – эозинофилдер жоғарылайды
• Қақырықта – Куршман иіршіктері –жиырылған бронх қабырғаларының мөлдір шіріштерінің кейпі; Шарко-Лейден денешіктері –ыдыраған эозинофилдер қалдықтары; 

Бронх өткізгішті бұзылысы  синдромы

 

Аспаптық тексеріс

 - R - ген тексерісі - ұстама кезінде:

• Өкпе суретінің мөлдірлігі жоғарлаған, үйлесімі бұзылған;
• Төменгі жиегінің жылжымалығы шектелген

 - Спирография – сыртқы тыныс қызметі көрсеткіштері өзгереді - ӨЖТС, ӨМА – төмендейді; қалдық ауа көлемі (ҚАК) жоғарылайды

 

 

 

Өкпеде қуыс пайда болу  синдромы синдромы.Балалардағы ерекшеліктері

 

Ішкі аурулар пропедевтикасы  кафедрасы.

Доцент Умарова С.У.

 

Өкпеде қуыс пайда болу  синдромы

 

Өкпеде қуыс пайда болу синдромы - бұл   

өкпе тінінің әртүрлі  дерттерге байланысты 

ыдырау салдарынан онда  қуыстың дамуы.

Себептері

• Өкпе абсцессы
• Туберкулез
• Киста
• Ісіктің ыдырауы

Өкпедегі дерттік өзгерістер  түрі

Өкпеде қуыс пайда болу  синдромы

 

Клиникалық көрінісі байланысты

• пайда болу себебіне,
• қуыстың бронхпен жанасуына,
• айналасында қабынулық  тіннің болуына, 
• қуыс көлеміне,
• орналасқан тереңдігіне
• бос немесе бос еместігіне (сұйықтық - ірің, қан)

Өкпеде қуыс пайда болу  синдромы

 

Сұрап тексеру

Шағымдары – себебіне байланысты:

• Жөтел;
• Қақырық – іріңді, қанды, жағымсыз иісті, көп мөлшерде;
• Ентігу
• Дене қызуының көтерілуі

Өкпеде қуыс пайда болу  синдромы

 

• Пальпацияда –

1.Дауыс дірілі әлсірейді:

-оқшауланған қуыс үстінен

-бронхпен  жанасып жатса,  бірақ бос болмаса (сұйықтық  болса) 

2.Дауыс дірілі күшееді

-бронхпен жанасып жатса  және бос болса 

 

 

Өкпеде қуыс пайда болу  синдромы

 

Перкуссияда:

• тимпаникалық дыбыс – ауасы бар немесе бронхпен байланысқан қуыс үстінен анықталады;
• тұйықталған тимпаникалық дыбыс - бос, айналасында қабынулық тін бар қуыс үстінен анықталады;
• тұйықталған немесе айқын тұйық дыбыс

– қуыс ішінде сұйықтық  болса анықталады 

Өкпеде қуыс пайда болу  синдромы

 

Аускультацияда: