Жарасыз диспепсия синдромының дифференциалды диагнозы

Белгілері.

Асқазан-өңештік  рефлекс.

Созылмалы гастрит.

Асқазан қатерлі  ісігі.

12-елі ішек жара ауруы.

Жарасыз диспепсия

Асқазан жарасы

Анықтама 

12-елі ішектін қорғаныс  қасиетінің төмендеуінен ж/е әр түрлі этио-қ фекторлардың әсерінен бұлшық ет қабатына енген зақымданулар жара деп аталады.

Асқазан қорғаныс қасиетінің төмендеуінен ж/е әр түрлі этио-қ  фекторлардың әсерінен бұлшық ет қабатына енген зақымданулар жара деп аталады.

Анамнездік мәліметі

1. Кофеинге бай сусындар.

2. Дәрі-дәрмектер.

3. Кезбе нервтің зақымдалуы.

4. Жүктілік.

5. Жүйелік скледермия.

6. Невроз.

1. Helicobakter pylori(95%).

2. Аутоиммундық(15-18%).

3. Дуоденогастральдік рефлекс.

4. Зиянды әдеттер.

5. Алиментарлық фактор.

1. А тобындағы адамдар.

2. Свитаминінің жетіспеушілігі.

3. Консерванттар.

4. Нитрозаминдер.

5. Асқазан кілегей қабығының аурулары.

6. Шылым шегу, ішімдік.

1. Helicobakter pylori(95%).

2. Өткір тағамға әуесқойлық.

3. Дәрі-дәрмектер (СҚҚД)

4. Қанның О (I) тобы.

5. HLA антигеннің анықталуы.

1. Зиянды  әдеттер

2. Жүктілік

3. дәрі дәрмектер

4. Алиментарлы  жағдай

1. Helicobakter pylori(90%).

2. Өткір тағамға әуесқойлық.

3. Дәрі-дәрмектер.

4. . HLA антигеннің анық.

5. Нерв психикалық күйзелістер

Ауырсыну  синдромы: эпигастрий аймағының оң жағында аш қарынға, түнде, тамақтанудан 2-3сағ. Кейін басталатын;тағам қабылдағанда басылатын күйдіріп-қырғандай ауырсыну сезімі.

Диспепсиялық  синдром: Жеңілдік әкелмейтін құсу, қышқыл-ащы кекіру, дискомфорт, тәбеттін жоғарылауы

Астено-вегативтік синдром: Терісі мрамор тәр. бозарған, аяқ басы-қол ұштары салқын-ылғалды. гипотензия/бради-яға бейім, ашушандылық.

Асқыну  синдромы: Қан кету, перфорация, пенетрация(жиі ұйқы безіне), тыртықтық дефор-я, пилоро-дуедональді стеноз.

Анемиялық синдром:

Ішектік диспепсия: Сирек іш қату.

Ауырсыну  синдромы: Эпигастрий аймағының орта н/е сол жағында тамақтанудан 1-1, 5сағ. кейін басталатын күйдіріп ауырсыну сезімі.

Диспепсиялық синдром: Жеңілдік әкелетін құсу, қышқыл, ащы кекіру, дискомфорт

Астено-вегативтік синдром: Терісі мрамор тәр. бозарған, аяқ басы-қол ұштары салқын-ылғалды. гипотензия/бради-яға бейім, ашушандылық

Асқыну  синдромы: Қан кету, перфорация, пенетрация(жиі бауыр сол жақ бөлігіне), тыртықтық дефор-я, пилоро-дуедональді стеноз, малигнизация. .

Анемиялық синдром:

Зақымдалған орны.

Өңештің кілегей қабығы.

Асқазанның жиі антральды бөлігі.

Ісіктің асқазан қабырғасының барлық қабатқа өтеді.

12- елі ішекте.

Асқазан

Асқазан

Ауырсынудың диспепсиялық шағымдар.

Өңештің тағам өткен  кезде ауруы

Тамақ ішкен соң жиі  басталады. Эпигастрий аймағы сыздап ауырсынады.

(70%) Эпигастрий аймағының  ауырсынуы.

Аш қарынға ауырсыну.

Тамақтануда тез тою  сезімі .

Эпигастри де диском форт

Тамақтан 2 сағ соң  эпигастри аимағын да

Кекіру.

Ащы, қышқыл кекіру.

Қышқыл, ащы кекіру.

Ашыған жұмыртқа сияқты иіспен кекіру.

Қышқыл, ащы кекіру.

Ауамен кекіру

Қышқыл, ащы кекіру

Анероксия.

Сирек.

    Жиі.

  Жиі.

Жиі.

Жиі

Жиі

Құсу.

Болмайды.

Жиі ашқарынға көп  мөлшерде кілегейдің болуымен.

Тамақтан соң, жүрек айну, сілекей бөлу, кофе татқан болады.

Болады.

Болады 

Сирек

Объективті пальпацияда  ауырсыну.

Болмайды сирек.

Асқазанда орналасқан орнына байланысты эпигастрий аймағында.

Эпигастрий аймағында  орналасады.

Эпигастрий аймағының  оң жағында.

Семсер тәрізді өскіннің түбі тез тою сезімі 

Эпигастрий аймағында тамақтан соң 2 сағ көлемінде

ФГДС.

Кардиальдік сфинктердің  толық жабылмауы, кілегей қабығының гиперемиясы ісінуі, эрозиялар.

Асқазан кілегей қабығының  қабыну белгісі.

Жаңа тізімдердің, асқазанның жуандауы.

Әртүрлі көлемде эрозия, тыртық.

Ешқандай органыкалық  өзгеріс болмайды

Жаралар дың  шеті қызарған, сәл төмпек, түбінде ақшыл-сұр түсті некроздар анықталады

Биопсияда.

Сирек анықталады.

Гастриттің түріне байланысты қабыну жарасы.

Атипиялық клеткалар.

Тән емес.

Тән емес

Хеликобактер пилориді анықтау

Асқынуы.

Эзофагит, фарингит, пневмония, өкпе іріңдігі, темір тапшылықты анемия.

Г иповитаминоз, тілдің қою шөгіндімен қапталады немесе кілегей қабығының атрофиялануы.

Көрші жатқан мүшелерде  лимфа түйіндеріне метастаз береді.

Пенетрация  Перфорация

Қан  кету.

Пенетрация  Перфорация

Қан  кету.

Малигнизация

Тыртықтықтарылу

Белгілері

Гепатит

Эхинококкоз

Бауыр кистасы

Қатерлі ісік

Майлы дистрофия

Анықтама

Кез келген себептерге байланысты бауырдың қабыну ауруы

Echinococcus granulosis.    Ішкі паразитарлық  таспа құрт

Көбінесе бауырдың созылмалы ауруларынан кейін  дамитын бауыр рагі.

Созылмалы алкоголизм әсерінен пайда болатын майлы гепатозбен қабаттасып жүретін соңы бауыр циррозымен аяқталатын ауру.

Шағымы 

Астено-вегативтік синдром: бас ауруы, әлсіздік, щаршағыштық,   тершеңдік, ұйқы бұзылысы, енбекке кәбілиеттің төмендеуі, дисфория. .

Ауырсыну  синдромы: оң қабырға доғасы астында, тамақ ішуге тәуелсіз, дене қимылына байланыссыз тұрақты, сыздап/керіліп /салмақ сезінгендей ауырсыну.  

Диспепсиялық  синдром: тәбетінің төмендеуі,   майлы тағам жақпауы, жүрегі айну, кекіру, кейде кұсу, ауызда ащы дәм сезіну, метеоризм, үлкен дәреттін ретсіздігі.

Холестаз  синдромы: : тері қышынуы, паренхиматозды сарғаю, пиво түсті несеп, ақ түсті нәжіс(Ахолия)

Геморрагиялық синдром: Теріде петехия/қанды сүйелдер, кілегей қабықтардан қан кету

Сарғаю  синдромы: Алғашқыда жұмсақ тандай, кілегей қабаттар, склераның, кейін бүкіл дененің паренхиматозды сарғаюы. (ахолия, пиво түсті несеп)

Цитолиз синдромы: AST, ALT, ЛДГ₀ , ЛДГ₄ , ЛДГ₅ ГДТ

Мезенхималық  қабыну синдромы: Аутоиммундық н/е өте ауыр түрінде кездеседі. (артралгия, түйінді эритема, перикардит, плеврит, тиреоидит, васкулит, гломерулонефрит, жаралы колит)

Гепатомегалия: Шеті мен беті тегіс консистенциясы серпінді пальпацияда ауырсынады. пат-қ процестің ауырлығына бай-ты кішірейеді.

Спленомегалия : Аутоиммунды гепатитте п. б , ал басқа гепатиттерде бауыр циррозының нәтижесінде п. б

  Интоксикациялық синдром: дене қызуының жоғарлауы.

Клеткалық жетіспеушілік синдромы: Теленгиоэктазиялар, петехиялар, кілегей қабаттардан қан кету

Астено-вегативтік синдром: бас ауруы, әлсіздік, щаршағыштық,   тершеңдік, ұйқы бұзылысы, енбекке кәбілиеттің төмендеуі, дисфория. .

Ауырсыну  синдромы: Үлкен болғанда   ғана  оң қабырға доғасы астында,   дене  қимылына байланысты күшейетін интенсивті ауырсыну болады.

Диспепсиялық  синдром: тәбетінің төмендеуі,   майлы тағам жақпауы, жүрегі айну, кекіру, кейде кұсу, ауызда ащы дәм сезіну, метеоризм, үлкен дәреттін ретсіздігі. іш өту.

Холестаз  синдромы: : тері қышынуы, паренхиматозды сарғаю, пиво түсті несеп, ақ түсті нәжіс(Ахолия)

 Портальды  гипертензия: киста қақпа венасын басып қалса.  

Ішек       өтімсіздігі  аллергиялық реакция пайда болады. Эхинокок киста орналасқан аймағына байланысты бауыр қызметтері бұзылады. .

Сарғаю  синдромы: Алғашқыда жұмсақ тандай, кілегей қабаттар, склераның, кейін бүкіл дененің паренхиматозды сарғаюы. (ахолия, пиво түсті несеп)

Интоксикациялық синдром:   Дене қызуының жоғарлауы. ↑↑

Ацсит Синдромы: киста қақпа венасын басып қалғаннан

Асқыну  Синдромы: Кистаның тесілуі, іріндеуі, ізбестік қатаюы, микрогематурия, пиурия

 Астено-вегативтік  синдром, аздап интоксикациялық,  

қабырға доғасы астында ауырсыну, і Ауырсыну синдромы: үлкен болғанда ғана оң қабырға доғасы астында сыздап ауырсыну болады.   Портальды гипертензия: киста қақпа венасын басып қалса.   Ішек       өтімсіздігі іш-тің ұлғаюы. Киста орналасқан аймағына байланысты бауыр қызметтері кілегей қавбаттарының сарғаюы.  

Астено-вегативтік синдром: бас ауруы, әлсіздік,   тез азуып кету(Кахекция), щаршағыштық,   тершеңдік, ұйқы бұзылысы, енбекке кәбілиеттің төмендеуі, дисфория. .

Ауырсыну  синдромы: оң қабырға доғасы астында, оң жауырын асты және оң бүйірде тамақ ішуге тәуелсіз, дене қимылына байланыссыз тұрақты, сыздап  ауырсыну.  

Портальды  гипертензия: ісік  қақпа венасын басып қалғаннан. өнеш веналарының варикозы/кан кетуі 

Ацсит Синдромы: ісік қақпа венасын басып қалғаннан, альбумин

Диспепсиялық  синдром: тәбетінің төмендеуі,   майлы тағам жақпауы, жүрегі айну, кекіру, кұсу, ауызда ащы дәм сезіну, метеоризм, үлкен дәреттін ретсіздігі. іш өту.

Холестаз  синдромы: : тері қышынуы, паренхиматозды сарғаю, пиво түсті несеп, ақ түсті нәжіс(Ахолия)

Сарғаю  синдромы: Алғашқыда жұмсақ тандай, кілегей қабаттар, склераның, кейін бүкіл дененің паренхиматозды сарғаюы. (ахолия, пиво түсті несеп)

Интоксикациялық синдром:   Дене қызуының жоғарлауы. ↑↑

Спленомегалия :

Паранеопластикалық  Синдром: Гипогликемия, полицитемия, гиперкалциемия, гинекомастия, таяқша саусақ?, остеопороз, тиротоксикоз, полимиезит, невропатиялар, дерматомиозит.

Асқыну  Синдромы: іш қуысына қан кету, лимфа түйіндеріне, жүрекке, өкпеге, сүйектерге метастаз беру.

Ауырсыну  синдромы: оң қабырға доғасы астында аздап ауырсыну. .   Интоксикациялық синдром: дене қызуының жоғарлауы.   Диспепсиялық синдром: тәбетінің төмендеуі,   майлы тағам жақпауы, жүрегі айну, кекіру, кейде кұсу

Мальабсорбция синдромы:   дене массасы жоғарлау,   теріде трофикалық өзгегістер.

Холестаз  синдромы: : тері қышынуы, паренхиматозды сарғаю, пиво түсті несеп, ақ түсті нәжіс(Ахолия)

Анамнез

Сонғы 6 айда : Қан құйдыру, инъекция- татуировка жасату,   тіс дәрігеріне, шаштаразға бару, сенімсіз партнерлер мен корғанысыз жыныстық қатынасқа түсу,

Сенімсіз-таныс емес асханаларда самса, шашлық  жеу,   етке әуестәк,   жануарлармен тығыз контактта болу н/е олардан травма алу(іт тістеу)

Бүйрек ұйқы без кисталары болуы

Цирроз, Амебиаз, описторхоз, Альфа-1 антитрипсин тапшылығы, HBV-HCV, Гемохроматоз, 8 жылдан артық контрасептифтерді құл-у, темекі-алькогол, Қант диабеті, инсулин құлдану, Экологиялық аймак, канцерогенді заттар, басқа мүшелерде қатерлі ісік кездесуі

Алкогольі зиянды қабылдау,   ҚД,   тамақанудың бұзылысы

Объективті  мәліметтер

Сарғаю, тері қышынуы,   телеангиоэктазиялар, скелара кілегей қавбаттарының сарғаюы. Холестаз   синдромы: тері қышынуы пигментациялар. Бауыр шеті беті тегіс,   консистенциясы серпімді,   ауырсынумен. Спленомегалия.

Бауырдың оң бөлімінде жиі алдыңғы және төменгі беткейінде эхинококк кистасы, тыныс алғанда жоғары және төменге жылжиды.   Сарғаю синдромы: скелара кілегей қавбаттарының сарғаюы. Холестаз   синдромы: тері қышынуы пигментациялар. бұзылады.

Бауыр аз мөлшерде ұлғайған( жиі бір бөлік)кейде домабалақ түзілім сезіледі, ауыр сынбайды, тығыз консистенциялы. Сарғаю синдромы: скелара кілегей қавбаттарының сарғаюы. Холестаз   синдромы: тері қышынуы пигментациялар. бұзылады

Түйіндік гепатома бауыр консистенциясы тас тәрізді, ауырсынусыз, кіндікдеңгейіне дейін түскен  жоғарғы шекарасы 4 қ/а дейін көтеріледі

Ауырсынбай  ды, шеті доғал консистенция сы көп жағдайда жұм сақ, кейде тығыз болуы мүмкін. Бет гиперемиясы, қолда тремор, балтыр еттерінің атрофиясы.   Мальабсорбция синдром: дене массасы жоғарлауы, теріде трофикалық өзгегістер.

Лабораторлық  зерттеу

Цитолиздік  белгілер: AST, ALT, ЛДГ₀ , ЛДГ₄ , ЛДГ₅ ГДТ, ГГТП(ГаммаГлютамилТрансПептиаза) ферменттерінің жоғарылауы

Қабынулық белгілер: лейкоцитоз, ЭТЖ↑ жоғарлауы. СРБ↑, гиперглобулинемия, гиперфиброгенемия.

Холестаздық белгілер: Холестрин, билирубин, фосфолипаза, өт қышқылы

Клеткалық жетіспеушілік белгілері: Альбумин↓ , протромбин↓, проконвертин↓(диспротеинемия) тромбоцитопения,

Зәрде:   Уробилинурия

Қанда: Аммиак фенол, бос амин қышқылдары, гипербилирубинемия(тік-й ж/е тік-й емес)

Маркерлер: HBsAg, Anti-Hbs, Anti- HBc IgM-IgG, HbeAg IgM-IgG, Anti HBe, HBV DNA , DNA-Polimeraz. . (гепатитВ) . . HCV-RNA , Anti-HCV, HCBNs , Anti HCBNs (гепатитС)

Цитолиздік  белгілер: АлТ, АсТ, альдолаза, ГЛДГ, ЛДГ₅. 6орнитинкарбомилтрансфераза.

Қанда: Эхинококка қарсы антиденелер, Эозинофилия.   Холестаздық белгілер: холестерин. ГГТП, билирубин, әт қышқылы, фосфолипаза. Қабынулық белгілер: Лейкоцитоз, ЭТЖ ↑↑ жоғарлауы. СРБ↑↑, гиперглобулинемия, гиперфиброгенемия

Холестаз синдромы; холестерин. ГГТП, билирубин, әт қышқылы, фосфолипаза. Бейспецификалық қабыну синдромы; лейкоцитоз, ЭТЖ жоғарлауы. СРБ, гиперглобулинемия, гиперфиброгенемия.   Шунт синдромы; аммиак, фенол, бос амин қышқылдары.   Цитолиз синдромы; АлТ, АсТ, альдолазрансферазаа, ГЛДГ, ЛДГ, 5. 6орнитинкарбомилтрансфераза.

Паранеопластикалық белгілер: гипогликемия,   эритроцитоз,   гиперкальциемия.

Альфа- фетопротеинді анықтау.

Шунт син. белгілері; Аммиак, фенол, бос амин қышқылдары. Клеткалық жетіспеушілік белгілері: Альбумин↓ , протромбин↓, проконвертин↓ (диспротеинемия) тромбоцитопения,

 Цитолиздік белгілер: AST, ALT, ЛДГ₀ , ЛДГ₄ , ЛДГ₅ ГДТ, ГГТП (ГаммаГлютамилТрансПептиаза) , Альдолаза, 6орнитинкарбомилтрансфераза.   Холестаздық белгілер: Холестрин, билирубин, фосфолипаза, өт қышқылы Қабынулық белгілер: лейкоцитоз, ЭТЖ↑ жоғарлауы. СРБ↑↑гиперглобулинемия, гиперфиброгенемия.

. .

Холестаздық белгілер: Холестрин, билирубин, фосфолипаза, өт қышқылы.  

Цитолиздік  белгілер: АлТ, АсТ, альдолаза, ГЛДГ, ЛДГ₅. 6орнитинкарбомилтрансфераза.

Қанда Макроцотоз lgA тенгейінің  жоғарлаую

Аспаптық зерттеу

Лапороскопияда үлкен қызыл бауыр

Радиоизотоптық  Гепатогра-фия(секреторлық фун-я)

УЗИ- (ұлғаю)

Биопсия- (HbcAg)

Лапорскопияда: алдыңғы және төмен беткейде орналсқан сұр түсті және домалақ кистаны көруге болады. ( киста мен паренхима арасында тамыр шоғыры бар)

КТ- Гепатомегалия, куыстың ығысуын, бауыр-өт жолдары-өт қабы өзектерінің кеңігені. .  

 МР,    

УЗИ- орналасуы, көлемі пішіні. .

Кальцификация сызығы анық-ды

Касони  сынамасы:     60-99% нәтижелі.

( 0, 1г касони ерт-сі тері астына→15мин. кейін ексудатты папилла п. б), 24сағ. кейін  Эозинофил саны↑↑

Латекс-аглютинация  сынамасы 96, 3%  нәтижелі.

Анфилогов Сынамасы:

Тек тірі куыстарды  сипағанда Эозинофилдер көбейеді.

Ю. А. Кузмин Сынамасы  90% нәтижелі сероло-қ реак-я.   (ҚР  Эпид. Институты)

УДЗ жай киста  оңай анықталады,   солитарлы қуыс н/е көп теген  акустикалық гомогенді дақ н/е сопақ пішінді шеті анық шектелген көлеңке анықталады

Егер бүйрек УДЗ де киста анықталса диагноз расталады

УЗИ-солитарлы домалақ пішінді эхо-құрылымы тығыз көлеңке

КТ-

Лапороскопияда

Целиакографияда ісік гиперваскуляризация болады

Биопсия-атипиялық клеткалар анықталады.

Лапороскопияда беткейі тегіс саы- қошқыл түсті ұлғайған бауыр. егер дәнекер тін айқын дамыса онда бауырда ақ түсті дақтармен жолақтар анықталады

Биопсия  Майлы инфильтрация, Мэллори денешіктері

Белгілері

Бауыр циррозы

Вильсон-Коновалов  ауруы

Гемохроматоз

Созылмалы миелолейкоз

Сипаттама

Тыртықтық бүрісу және құрылымының  қайта құрылуымен жүретін созылмалы  бауыр ауруы

Мыс алмасуының бұзылысынан,   оның бауырға, бүйрекке,   теріге артық жиналуымен жүретін тұқым қуалаушылық ауруы

Темірдің ішкі ағзаларға  көптеп жиналуымен жүретін тұқым  қуалаушылық ауруы.

Лейкоцитозбен соның  ішінде жетілген және жетілмеген гра  нулоциттердің жоғарылауымен жүретін  қан жүйесі қатерсіз ісігі

Жас ерекшелігі

40жас ерлер

6-7 жастан 32-35жас аралығы

45-65жас аралығы

Жас өспірімдер

Шағымдары

Тамақтанудан соң  іштің керілуі, көп желдену, қатты құрылдар, тез шаршағыштық, тәбет төмендеу

Оң қабырға доғасы астындағы  ауырсыну,   орташа интенсивті сарғаю

Терідегі пигментациялар,   буындағы ауырсыну,   Оң қабырға доғасы астындағы ауырсыну

Біртіндеп күшейе беретін  әлсіздік,   ентігу,   бозғылттвқ,   дене қызуы көтерілуі,   Оң қабырға доғасы астындағы ауырсыну

Анамнез

Созылмалы гепатитпен ауыру, тұқым қуалаушылық жиналу аурулармен , тамыр ауруларымен ауыру, алькоголді зиянды қолдану

Активті вирусты гепатиттен айырмашылығы бүйрек зақымдануы қатар  жүреді: гематурия,   фосфатурия,   аминоацидурия

Тұқым қуалаушылық сұрастыр, темірге бай тағамдарды жиі қолдану

Радиациялық аймақта болу

Объективті мәліметтер

Беттері солыңқы, бозғылт, бауы көлемі кішіреген, алдбеті сүйі, тығыз, оңай сипалады, ауыр-сыз, талақ үлкен, доғал, тығыз консист, құрсақ алдыңғы қабырғасында тері асты венелары білеуленген, жоғарғы және төменгі шеткі аймақ еттері атрофияланған, қолтық асты және шап аймағы түктерінің түсуі, гинекомастия, тері кұрғақ, ыстық, қабыр- шақтанған

Сарғаю, неврология лық бұзылыстар: қолда ұсақ амплитудалы діріл, дөрекі дауыс,   жазудың қиындауы,   қинап күлу және жылау,   көздің қасаң қабығының айналасында қою жасыл түсті сақина ( Кайзер- Флейшнер сақ) анықталады

Тері пигментациясы,   ҚД,   баыр тығыз, беті тегіс, шеті сүйір, ауыр-сыз,   сол жақ ұлғайған,   асцит,   буын сырты, шап, үрпі аймағында қошқыл қара түсті дақтар,   синовиттер,   артропатия,   гипогонадизм

Лейкоцитоз ұлғайған сайын талақ мөлшеріде ұлғаяды,   шеті доғал,   ауыр-сыз,   инцизура анықталады,   көзтүбінде қан құйылулар болады.

Лаборатолық зерттеу

Аминотрансферазалар және билирубин жоғары, Албумин төмен, гамма глобин 90-100% жоғары, вир гепатитте-G , альког  гепатитте –А ұлғаяды

Қанда мыс және церрулоплазмин мөлшерінің төмендеуі,   зәрмен мыстың көптеп шығуы,

Қан сарысуындағы темір  мөлшерінің жоғарылауы

Эритроцит мөлшерінің төмендеуі,   тромбоцит мөлшері жоғарылауы ( 450*10 г/л),   лейкоцитоз 80*10 г/л,   миелобласт,   промиелоцит мөлшері көп

Аспаптық зерттеу

Лапороскопияда: көлемі кішірейген, консистенциясы тығыз, шеті сүйір, беті сары-қоңыр түсті түйір және олардың арасын дәнекер тінді сары жолақтар бөліп тұрады, талақ ұлғайған,   париетальді ішастар, шарбы май , аяқ венлары ұлғайған

Селетивті целиакография: талақ және сол жақ асқазан артериясы кеңейген, бауыр артериясы және оның тармақтары тарылған,

Егер ҚД инсулинге  резистентті болса онда бауыр пунциясын жасау қажет.   Гепатоциттерде және Купферов жасушаларында темір мөлшері жоғары

Лапорскопияда: қара-қошқыл түсті бауыр

Биопсияда : қызыл сүйек миының гиперплазиясы,   жасушалардан филяделфиялық хромосоманың анықталуы,  

-промиелоцит

-миелобласт

-миелоцит млшері жоғары

Көрсеткіштер

Бауыр үстілік сарғаю

бауырлық

Бауыр және жалпы өт жолдарындағы тастар

Жалпы өт жолдарының обыры

Ұйқы безінің және дуоденалды емізікшенің обыры

Өт жолдарының сырттан ісікпен  қысылуы.

Бауырлық-клеткалық

Бауырішілік холестаз

Жас ерекшелік

Кез келген,  жиі жастар

Кез келген

Кез келген

Жиі орта жас

Жиі орта және егде жас

Жиі орта және егде жас

Кез келген

Сарғаю синдромы

Лимон сары

қызқыштау

қызғыштау

Тері қатпары жасылдау

жасылдау

Жасыл

Жасыл түстес

ауырсынусиндромы (бауыр  аймағындағы)

Болмайды

Әлсіз,  жедел кезеңінде айқын

Әлсіз,  жедел кезеңінде айқын

Қарқынды,  ұстама тәрізді

Айқын,  қысқа уақытты

Айқын,  қысқа уақытты

Жиі болмайды

Интоксикациялық синдром

Болмайды

Жедел кезеңінде

Жедел кезеңінде

Қысқа уақытты,  1-2 күн

Қайталамалы (рецидивтеуші)

Қайталамалы (рецидивтеуші)

Жиі болмайды

Продромалды кезең

Болмайды

Әлсіздік,  бауыр тұсының ауырсынуы

Әлсіздік,  бауыр тұсының ауырсынуы

Болмайды

Ауырсыну сарғаюды үдетуі мүмкін

Ауырсыну сарғаюды үдетуі мүмкін

Болмайды

Холестаз синдромы

Болмайды

Тән емес

Айқын

Жиі қарқынды

Жиі қарқынды

Жиі қарқынды

Жиі әлсіз

гепатомегалия

Қалыпты,  не аздап ұлғайған

Тұрақты ұлғаю

Тұрақты ұлғаю

Әдетте ұлғаймайды,  сирек ұлғаяды

Кейде ұлғаяды

Кейде ұлғаяды

Жиі ұлғаяды

спленомегалия

Ұлғаяды

Жиі ұлғаяды

Ұлғаюы мүмкін

Ұлғаймайды

Ұлғаймайды

Ұлғаймайды

Кейде ұлғаяды

Билирубинурия

Болмайды

Кейде болмайды

Болады

Болады

Өтпелі

Өтпелі

Жиі болмайды

Уробилинурия

Өте аз

Болады

болмайды

 Жиі болмайды

Болмайды

Болмайды

Болмайды

Нәжістегі пигмент

Бірден  жоғарылаған (плейохромия)

Қалыпты

Төмендеген,  не болмайды (ахолия)

Болмайды (ахолия)

Болмайды (ахолия)

Болмайды

Жиі болмайды

Билирубинемия

Конюгирленбеген (3-5 есе жоғарылаған)

Әр түрлі дәрежеде; конюгирленген,  конюгирленбеген

Әр түрлі дәрежеде; әсіресе конюгирленген

Айқын конюгирленген

Айқын конюгирленген

Конюгирленген

Айқын конюгирленген

Қандағы холестерин

Қалыпты

Қалыпты,  не төмендеген

Қалыпты,  не жоғарылаған

Қалыпты,  не жоғарылаған

Қалыпты,  не жоғарылаған

жиі қалыпты,  не жоғарылаған

Қалыпты

Қандағы сілтілі фосфатаза  белсенділігі

Қалыпты

Жоғарылаған,  сирек қалыпты

Жоғарылаған

Жоғарылаған

Бірден жоғарлаған

Бірден жоғарлаған

Жоғарылаған

Тимол сынамасы

Қалыпты

Жоғарылаған

Жоғарылаған

Ерте сатысында қалыпты кейін  жоғарылаған

Ерте сатысында қалыпты кейін  жоғарылаған

Ерте сатысында қалыпты кейін  жоғарылаған

Ерте сатысында қалыпты кейін жоғарылаған

АлТ,  АсТ

Қалыпты

 Жоғарылаған

Жоғарылаған

Жиі жоғары

Қалыпты,  кейде жоғары

Қалыпты,  кейде жоғары

Жоарылауы мүмкін

Глюкокортикоидтардың әсері

Болмайды

Оң мәнді

Оң мәнді

Болмайды

Болмайды

Болмайды

Болмайды 

Аспаптық зерттеу:

Пункциялық биопсия

Екіншілік гемасидерозды анықтау

Гепатит немесе цирроздың морфологиялық  белгілері

Атипиялық клеткалар анықталады

Атипиялық клеткалар анықталады

Атипиялық клеткалар анықталады

Атипиялық клеткалар анықталады

УЗИ

Гепато, спленомегалия

өт жолдарындағы тастарды, олардың көлемін анықтайды

Ісіктің орналасқан орнын, оның көлемін  анықтайды

Ісікті анықтайды

Ісікті, локализациясын, көлемін анықтайды

Ісіктің орналасқан орнын анықтайды

Бауырүстілік (гемолитикалық)

Бауырлық (паренхиматоздық)

Бауырастылық (механикалық)

Ұйқыбез басының обыры

Фатеров емізігінің ісігі

Бауырдың біріншілік обыры

Тері және склераның сарғаюы  әлсіз,  лимон-сарғыш түсте болады

Сарғаю қызғыш түсте (rubinicterus) болады

Сарғаю 40 жастан асқан адамдарда 40% ісік,   30-40% өт тас ауруы

Ауру жиі ерлерде 40 жастан асқанда  дамиды

Ауру 50-60 жастан асқан ерлерде дамиды

40-50 жастан асқан ерлерде дамиды

Анемияға байланысты терінің бозғылт  болуы

Жиі бауырлық кіші белгілер болады(пальмарлық эритема, гинекомастия,  аталық бездің атрофиясы,  тамырлық жұлдызшалар)

Сарғаюдың пайда болуы ауырсынумен  жүреді

Сарғаюдан бұрын науқаста тәбетінің  төмендеуі,  іштің жоғарғы аймағында  ауырсыну,  салмақ жоғалту,  тері қышынуы мазалайды

Сарғаюдың пайда болуы дене салмағын жоғалтумен жүреді

Рактың дамуын цирроз үдетеді 

Тері қышынуы және тарақ ізі  қалуы болмайды

Тері қышынуы және тарақ іздері қалуы мүмкін

Диспепсиялық бұзылыстар тән

10%науқастарда сарғаю субъективті және объективті симптоматикасы дамиды

Сарғаю баяу дамиды ауырсыну болмайды

Науқастарды үдемелі жалпы әлсіздік,  салмақ жоғалту,  тәбетінің болмауы,  оң жақ қабырға астының ауырсынуы,  дене қызуының жоғарлауы мазалайды

Бауыр тұсында ауырсыну  тек  өт тас ауруында пайда болады

Порталды гипертензия белгілері - цирроздың айқын өршу сатысында

Дене салмағын жоғалту жиі қатерлі  ісікке тән

Сарғаю қарқыны күшті,  ол жедел  дамиды және  бозғылт-көкшіл түске  енеді

Механикалық сарғаюдың белгілері  тән

Өт жолдарының бітелуінен бауырастылық сарғаю,  тері қышынуы тән

Бауырдың ұлғаюы әлсіз

Бауыр ұлғаюы

Дене қызуы жоғарылаған

30-40% науқастарда Курвуазе симптомы  оң болады

Сарғаю рецидивтеуші сипатта болады

Бауыр өте тез ұлғаяды,  беті тегіс емес,  консистенциясы тығыз

Аурудың созылмалы ағымында талақтың ұлғаюы

Талақ ұлғаюы мүмкін,  әлсіз айқындалатын анемия

Тері қышынуы өте айқын

Өт іркілуіне байланысты бауырдың ұлғаюы

Бауыр ұлғаяды

Тұрақты асцит

Әр түрлі дәрежедегі анемиялар

Перифериялық қанда айқын ретикулоцитоз

Гемолиз белгілері жоқ,  эритроциттердің  осмотикалық тұрақтылығы сақталған

Көкшіл түстегі айқын сарғаю

Аурудың кеш сатыларында метастаз эпигастрий аймағында анықталады

Курвуазе симптомы дамиды

Спонтантты гипогликемия жиі гипогликемиялық  комамен ауысады

Эритроциттердің осмотикалық төзімділігінің төмендеуі

Қанда тікелей билирубин деңгейі  жоғарылаған

Ұзаққа созылған холестаздан бауыр  ұлғаяды

Анемия,  лейкоцитоз,  ЭТЖ нің  жоғарлауы,  дене қызуының жоғарлауы

Ыдыраған ісік қан кетумен асқынады

Анемия,  лейкоцитоз,  ЭТЖ нің  жоғарылауы,  байланысқан гипербилирубинемия,  гипогликемия,  АлТ, АсТ СФ,  өт қышқылының жоғарылауы,  А-фетопротеиннің анықталуы

Бауырдың функционалды сынамалары қалыпты

Цитолиз синдромы айқын

Талақ ұлғаймаған

R-да асқазан және 12 елі ішек деформациялары

R-да фатеров емізікшесінде ісікке  тән белгілер анықталады

УДЗ,  КТ және МРТ 

Тікелей емес билирубин 85, 5 мкмоль/л  жетеді

Зәрде сарғаюдың шыңында билирубин  анықталады,  кейін қайта жойылады

Панкреатодуоденалды аймақтағы ісіктен  пайда болған сарғаю өт қабының ұлғаюына әкеледі

Дуоденографияда ісіктің түрін анықтайды

Дуоденоскопияда карцинома анықталады,  биопсия алынады

Зәрде  уробилин жоғарылаған,  билирубин  жоқ

Пункциялық биопсия және лапароскопия арқылы гепатит не цирроздың белгілерін анықтайды

Тікелей гипербилирубинемия

УДЗ,  КТ,  ретроградты панкреатохолангиография

Нәжісте плейохромия

Зәрде уробилин,  нәжісте стеркобилин  анықталмайды

Созылмалы гемолизден өт тас ауруы  дамуы мүмкін

Цитолиз синдромы бауырлық түріне қарағанда  төмендеу