Тест по дисциплине "Казахский язык"

Д) Мағынасы қарама-қарсы сөздер.     Е) Ауыспалы мағыналы.

17. «Дәулет» сөзінің синонимін  табыңыз.

А) Аз.     В) Қас.     С) Үлкен.     Д) Бас.     Е) Байлық.

18. Синоним сөздерді табыңыз.

А) Мұғалім, ұстаз, оқытушы.     В) Әдемі, сұлу, алтын.     С) Тақта, орындық , бүгін.

Д) Қараша, қабат, үй.     Е) Сынып, оқу бөлмесі, бірінші.

19. Синоним сөздерді табыңыз.

А) Сұлу, бай, байтақ     В) Ұлаң-байтақ , кең, ұлаң-ғайыр    С) Жақын, шалғай, биік

Д) Алыс, үлкен, кең     Е) Таза, терең, мөлдір

20. «Апта» сөзінің синонимін  көрсетіңіз.

А) Жеті күн, жұма    В) Кешке, түнде    С) Уақыт, ай, күн    Д) Ғасыр, дәуір    Е) Кеше, бүгін

21. «Билеушілер» деген мағынаны білдіретін синонимдерді белгілеңіз.

А) Көсем, бедел, ерік.   В) Шаруа, жұмысшы.     С) Хан, патша, сұлтан.     Д) Малшы, егінші.

Е) Батыр, би, әскер.

22. Синоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Орташа, қысқаша    В) Арық, толық    С) Көңілді, үнемді    Д) Жарық, ашық    Е) Ақылды, есті

23. Синоним сөздерді табыңыз.

А) Жәрдем, көмек, қолғабыс    В) Халық, дәстүр, тарих    С) Әділ, ақыл, білім     Д) Арық, толық

Е) Парыз, жалақы, қайырым

24. «Уақыт сөзіне синонимдес қатарды табыңыз.

А) Мезгіл, кезең.   В) Тиімді, пайдалы.   С) Күшті, мықты.   Д) Күрес, арпалыс.   Е) Әдемі, көркем.

25. «Тілге бай» сөз тіркесінің  синонимін табыңыз.

А) Сөзге жоқ.     В) Шешен.    С) Тілге кедей.     Д) Сөзге шорқақ.     Е) Сөзге кедей.

 

 

 

 

Синонимдер.

2-нұсқа.

1. Синонимдер қатарын табыңыз.

А) Түбіне-басына.   В) Бірінші-алғашқы.   С) Пікір-саяхат.   Д)Баянды-сіңірген.   Е)Белгілі-белгісіз.

2. «Бетінен оты шығу» фразеологизмінің синонимін табыңыз.

А) Тез.    В) Қорқақ .     С) Ұялу.     Д) Жылдам.     Е) Жоғалу.

3. «Қоян жүрек»фразеологизмінің синонимін табыңыз.

А) Жақсы.    В) Жақын.     С) Кішкентай.     Д) Қорқақ.    Е) Үлкен.

4. Синоним емес қатарды көрсетіңіз.

А) Сабырлы, ұстамды.   В) Жуас, момын.   С) Бет, жүз.    Д) Аласа, биік.    Е) Нәрсе, зат.

5. «Сұлу» сөзінің синонимін табыңыз.

А) Көрікті.     В) Атақты.     С) Ақылды.     Д) Белгілі.     Е) Көп.

6. Синоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Менен, жетеу.    В) Көркем, сұлу, көрікті.     С) Қыс, жаз, күз, көктем.     Д) Сырмақ , шекпен, алаша.     Е) Сөк, түс, көз.

7. Синоним сөздердің тізбесін  көрсетіңіз.

А) Ат, есім.  В) Адал, арам, азат.  С) Жетім, жесір, жігіт.  Д) Ту, жалау, елтаңба.  Е) Алаң, ал, алды.

8. Синоним сөздерді көрсетіңіз.

А)Туылу, дүниеге келу.   В)Терең, саяз.   С)Жүрек, сезім.    Д)Ортаншы, кіші.   Е)Таразы, тартылу.

9. Синоним сөздер тізбегін көрсетіңіз.

А) Төңірек, құрбы, мінез.    В) Пысық , үлкен, ынта.    С) Арман, асыл, әрең.    Д) Ескі, көне, ежелгі.    

Е) Жайдары, құрғақ , ақырын. 

10. Синонимді анықтаңыз.

А) Ұқыпты-тиянақты.  В) Үлкен-кішкентай.   С) Сары-жасыл.   Д) Жарық-қараңғы.  Е) Саусақ-қол.

11. «Адам» сөзінің синонимін табыңыз.

А) Ағайын.     В) Құда.     С) Құдаша.    Д) Кісі.     Е) Құдағи.

12. Синонимді табыңыз.

А) Сыйлау-құрметтеу.    В) Әке-шеше.     С) Өлім-өмір.    Д) Ақ-қара.     Е) Отан-отаншыл.

13. «Мөлдір» сөзінің синонимін табыңыз.

А) Әдемі.    В) Жуан.    С) Тұнық .     Д) Үлкен.    Е) Тәтті.

14. Синоним сөзді көрсетіңіз.

А) Шын, өтірік.    В) Жаңбыр, дауыл.   С) Қарулы, нашар.   Д) Оқулық , оқушы.   Е) Құнды, бағалы.

15. Синоним сөздерді табыңыз.

А) Ақылдасу, кеңесу.    В) Алды-арты.    С) Жүзік, алқа.     Д) Бала, туыс.    Е) Қой, ешкі.

16.Синоним емес қатарды көрсетіңіз.

А) Ағайын, туыс.     В) Ар, ұят.     С) Атақ , даңқ .     Д) Жақын, алыс.      Е) Арам, харам.

17.Синоним сөздерді көрсетіңіз.

А) орақ ,балға, балта.     В) қулық , сұмдық , арамдық .      С) қол, аяқ , саусақ .     Д) ажар, өң, келбет, сақал.      Е) жауынгер, қорқақ , қаһарман.

18. Синоним сөздерді табыңыз.

А) Терең, таяз.     В) Қара, бурыл.    С) Бас, қол.     Д) Заман, намаз.     Е) Бет, жүз.

19. «Ұлаң-байтақ» сөзінің синонимін табыңыз.

А) Кең, ұлан-ғайыр.    В) Жақын, тар, ұзын.     С) Басқа, шалғай, шалқар.     Д) Шетсіз, қиыр-шығыс, алыс.     Е) Ұзақ , алыс, шалғай.

20. Артық сөзі бар синонимдік қатарды белгілеңіз.

А) Жиналыс, мәжіліс.    В) Сұлу, әдемі, әсем.     С) Мезгіл, уақыт, рет.    Д) Күрес, арпалыс, тартыс.

Е) Тиімді, пйдалы, қажетті.

21.Синоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Жылдам, тез.    В) Ауру, сау.    С) Дос, қас.     Д) Бас, аяқ .     Е) Жақсы, жаман.

22. Синоним сөздерді табыңыз.

А) Шәкірт, оқушы.    В) Қараша, қабат, үй.    С) Әдемі, сұлу, алтын.     Д) Тақта, орындық , бүгін.    

Е) Сынып, оқу бөлмесі, бірінші.

23. «Қайратты» сөзіне синонимдес қатарды табыңыз.

А) Мезгіл, кезең.    В) Тиімді, пайдалы.   С) Күшті, мықты.   Д) Күрес, арпалыс.    Е) Әдемі, көркем.

24. «Толық» сөзінің синонимін табыңыз.

А) Қызық.   В) Жіңішке.    С) Жуан .    Д) Үлкен.    Е) Тәтті.

25.Синоним болатын сөз қатарын белгілеңіз.

А) Көп, мол.    В) Жаман, тартымды.    С) Кең, жуық .    Д) Қызық , сұлу.    Е) Биік, аласа.

 

 

 

Антонимдер.

1- нұсқа.

1. Антоним нені білдіретінін көрсетіңіз.

А) Мағыналары бір-біріне жуық сөздер.    В) Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер.

С) Дыбысталуы бірдей, мағынасы басқа.    Д) Сөйлемді зерттейтін тіл білімінің саласы.

Е) Сөздің дыбыстық бірлігі.

 2. «Артық» сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) аз      В) толық      С) кем       Д) оңай      Е) ұсақ

3. Антонимдер  бар сөйлемді табыңыз.

А) Ол күрделі жөндеуден өткізілді.    В) Үлкенінде ет, кішісінде жеңіл тағам әзірленген.    С) Ақын өмірі, шығармашылығы берілген.    Д) Оның терезесі шығысқа қараған.    Е) Екі қазан орнатылған.

4. Антоним  сөзді табыңыз.

А) Қағаз-көмір.     В) Ту-жалау.     С) Оқушы-шәкірт.     Д) Биік-аласа.     Е) Ақ-ағаш.

5. «Жоғары»  сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) төмен     В) ұсақ     С) аласа     Д) кішкентай     Е) қысқа

6. «Кеңейту»  сөзінің антонимін белгілеңіз.

А) Тарылту.     В) Дамыту.     С) Нығайту.     Д) Таныту.     Е) Қолдау.

7. Антонимдік  қатарды көрсетіңіз.

А) Қасқыр, түлкі   В)Шығарды, отырды  С) Шаңғы, боран   Д)Сүйкек, асық   Е)Басталды, аяқталды

8. «Қысқа»  сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) биік      В) кең      С) ұзын     Д) тап      Е) аласа

9. Антоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Жанды, сөнді.   В) Қасиетті, құрметті.    С) Үлкен, ұзақ.    Д) Әдемі, сұлу.    Е) Жаны, қасы.

10. «Батыс»  сөзінің антонимін табыңыз.

А) Дөңгелек.    В) Орталық.    С) Шығыс.    Д) Оңтүстік.    Е) Солтүстік.

11. «Арзан»  сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) Тегін    В) Қымбат     С) Биік     Д) Терең     Е) Алыс

12. «Мықты»  сөзінің антонимін көрсет.

А) кішкентай     В) жеңіл     С) әлсіз     Д) ұсақ     Е) аз

13. Антоним  сөздерді көрсетіңіз.

А) Байтақ, кең.    В) Дейін, шейін.    С) Бәрі, түгел.    Д) Көлемі, аумағы.    Е) Таулы, жазық..

14. Антоним  сөздерді табыңыз.

А) Биік, үлкен.    В) Биіктен түсті.    С) Келе жатыр.    Д) Мектеп, дала.    Е) Қате, дұрыс.

15. «Жиі»  сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) Кішкентай.     В) Аз.      С) Сирек.     Д) Ұсақ.     Е) Қиын.

16. Антоним  сөздерді көрсетіңіз.

А) Мектеп, сабақ.    В) Асхана, мұражай.    С) Салт, дәстүр.    Д) Ата, әке.   Е) Үлкен, кіші.

17. «Қой  аузынан шөп алмас» фразеологиялық  тіркесінің антонимін табыңыз.

А) Тентек.     В) Момын.     С) Жайлы.     Д) Нәзік.     Е) Баяу.

18. Антоним  сөзді табыңыз.

А) Көмектесіп жүр.    В) Шапшаң, жылдам.    С) Соғыс, бейбітшілік.     Д) Алысқа кетті. 

Е) Шаршап-шалдығу.

19. «Алға»  сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) алыс     В) кең     С) артқа     Д) төменге     Е) жоғары

20. «Дұшпан»  сөзінің антонимін табыңыз.

А) Дос.     В) Жер.     С) Жау.     Д) Адам.    Е) Ер.

21. Антоним сөздерді белгілеңіз.

А) Ежелгі, мекен     В) Тұрғын, өнер   С) Ескерткіш, қоршау   Д) Күмбез, ғимарат   Е) Келді, кетті

22. «Табу»  сөзінің антонимін көрсетіңіз

А) Бар     В) Пайда болу     С) Әкелу      Д) Әкету     Е) Жоғалту

23. Антоним  сөздерді көрсетіңіз.

А) Көйлек-көншек    В) Қисық-қыңыр    С) Тамаша-әдемі     Д) Шағын-ірі     Е) Жоғары-биік

24. «Қиын»  сөзінің антонимін табыңыз.

А) Ұзақ.     В) Жақсы.     С) Оңай.     Д) Аудар.    Е) Көн.

25. Антоним  сөздерді көрсетіңіз.

А) Жер аттары.   В) Жалшы-жақыбай.   С) Таласа-тармаса.   Д) Тәтті-ащы.    Е) Жер-жаһан.

Антонимдер.

2-нұсқа.

1. Аласа сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) Әдемі.     В) Жақсы.     С) Таза.     Д) Биік.     Е) Төмен.

2. «Дос» сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) жігіт      В) бөтен     С) батыр     Д) қас     Е) көрші

3. Антонимдік жұпты табыңыз.

А) Өте-мол.    В) Әдемі-әсем.    С) Шаш-бас.    Д) Үлкен-кіші.    Е) Кітап-қалам.

4. Антонимдерді табыңыз.

А) Әдемі-сұлу.    В) Жазалау-тексеру.    С) Ақ-көк.    Д) Ақымақ-ақылды.     Е) Биік-жоғары.

5. Антоним сөздерді табыңыз.

А) Жылдам, ақырын.   В) Сұлу, әдемі.   С) Алғаш, тұңғыш.    Д) Көзі, мұрны.   Е) Қыздар, әйелдер.

6. Антоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Көрші-көлем.   В) Жұт-жұрт.   С) Соғыс-бейбітшілік.    Д) Арман-мұрат.    Е) Салт-дәстүр.

7. Антоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Көктем, жаз.   В) Жақсы, жаман.   С) Өте, тым.   Д) Оқушы, бала.   Е) Мектеп, қала.

8. Антоним сөздерді көрсетіңіз. 

А) Мектеп, сабақ.    В) Асхана, мұражай.    С) Таза, кір.    Д) Салт, дәстүр.   Е) Ата, әке.

9. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздердің атауын табыңыз.

А) Антоним.     В) Көп мағыналы.    С) Фразеологизм.    Д) Синоним.    Е) Омоним.

10. Антоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Шын, рас.    В) Жас, кәрі.      С) Тұлға, бейне.     Д) Ақымақ, есер.      Е) Есім, ат.

11. Антоним сөздерді табыңыз.

А) Алды-арты.     В) Ту-жалау.    С) Ақ-ағаш.      Д) Қалам-көмір.    Е) Оқушы-шәкірт.

12. «Шық» сөзінің антонимін табыңыз.

А) Кір.     В) Жаман.     С) Бар.     Д) Жоқ.     Е) Кіші.

13. Антоним сөздерді табыңыз:

А) Аш, жап.    В) Кілтпен ашты.     С) Әдепті бала.     Д) Әдейі, арнайы.    Е) Қалаға барды.

14. Антонимдер қатарын анықтаңыз.

А) Ескі-жаңа, жарық-қараңғы.    В) Қысқа-келте, қызыл-жасыл.     С) Ыстық-жылы, жылы-жұмсақ .

Д) Көру-қарау, есту-ұғу.     Е) Салқын-суық , ұзын-байтақ .

15. «Жаңару»  сөзінің антонимін табыңыз.

А) Молаю.    В) Ескеру.     С) Түн.    Д) Көпшілік.     Е) Азшылық .

16.Антонимдерді табыңыз. 

А) Ит өлген жер-таяқ тастам жер.    В) Іші жылу-көз жұму.    С) Бетінен оты шығу-жүрегі жарылу.

Д) Бетінен қақпау-көз ілмеу.     Е) Өлердегі сөзін айту-екі көзі төрт болу.

17. Антонимі бар мақал-мәтелді табыңыз.

А) Еңбек түбі береке.   В) Ерлік білекте емес, жүректе.    С) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.     Д) Көз-қорқақ , қол-батыр.     Е) Балықшы балықшыны алыстан көреді.

18.Антоним сөздерді табыңыз.

А) Үлгі-өнеге.     В) Ілгерінді-кейінді.     С) Шеше-ене.     Д) Шаншу-түйреу.     Е) Хабар-дерек.

19.Антонимдерді табыңыз.

А) Алыс пен жақынды жүрген біледі.    В) Сабақ өте қызық өтті.    С) Қарағанды-өндірісті қала.

Д) Көктемде күн жылынады.     Е) Кітап – білім бұлағы.

20. Антонимді табыңыз.

А) Үйір-табын.    В) Арсыз-әдепсіз.    С) Жина-шаш.    Д) Жүрдім-бардым.    Е) Шұғыл-жедел.

21. Антоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Шыбын-шіркей.    В) Бұлғақтау-бұраландау.    С) Көктем-жазғытұры.    Д) Аштық-тоқтық .

Е) Аға-әке.

22. Антонимді табыңыз.

А) Дос-жолдас.    В) Ақ-қызыл.    С) Бұзу-жөндеу.    Д) Көп-қыруар.    Е) Халайық-әлеумет.

23. Антоним сөздерді табыңыз.

А) Жомарт-сараң.    В) Нәтижелі-жемісті.    С) Соқтығыс-қақтығыс.    Д) Жоламау-жуымау.

Е) Маңдай алды-бетке ұстар.

24. «Көзі ашық» сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А) Елгезек.    В) Білімді.    С) Оқыған.     Д) Аңқау.     Е) Надан.

25. Антоним қай сөз табынан  жасалған, дұрысын көрсетіңіз.

      Өмірде қуаныш  пен реніш қатар жүреді.

А) Етістік.    В) Сын есім.     С) Үстеу.     Д) Есімдік.     Е) Зат есім.

 

 

 

Мақал-мәтелдер.

1- нұсқа.

1. Мақалды аяқтаңыз.  Тау мен  тасты ... бұзады, адамзатты сөз бұзады.

А) Көңіл.     В) Мұз.      С) Ой.     Д) Шөп.     Е) Су.

2. Шешендік сөзді аяқтаңыз.

    Жаңбыр жаумаса, жер жетім,

    Басшы болмаса, ...

А) Ел жетім.     В) Тау жетім.     С) Жол жетім.     Д) Күн жетім.     Е) Сөз жетім.

3. Мақалды толықтырыңыз.

    ... тас жарады, тас жармаса  бас жарады.

А) Тіс.      В) Қол.      С) Бас.      Д) Көз.     Е) Тіл.

4. Мақалды табыңыз.

А) Ғылым-теңіз, білім-қайық.       В) Ғылым адамды биіктетеді.      С) Ғылым шыңдайды. 

Д) Ғалым ғылыммен айналысты.     Е) Ол-әйгілі, білімді ғалым.

5. Мақалды толықтырыңыз.  Өнер алды- ... тіл.

А) Ақ.     В) Қызыл.     С) Жасыл.     Д) Көк.     Е) Қара.

6. Туған жер туралы мақалды белгілеңіз.

А) Ұят-адамның өз бойындағы адамшылығы.     В) Тіл қылыштан өткір.    С) Әке-балаға сыншы.

Д) Атаңа не қылсаң, алдыңа сол келеді.     Е) Ит тойған жеріне, ер туған жеріне.

7. Мақалды аяқтаңыз. Еңбек етсең  ерінбей, тояды қарның ... .

А) Тіленбей.     В) Сұранбай.     С) Жыланбай.     Д) Ойланбай.     Е) Білінбей.

8. Мәтелдің жалғасын табыңыз.  Сегіз қырлы, бір ...

А) өнерлі     В) сырлы     С) жырлы     Д) ақылды     Е) үлкен

9. Отан тақырыбындағы мақалды  табыңыз.

А) Тәрбие басы - тіл.    В) Отансыз адам - ормансыз бұлбұл.     С) Ғылым - теңіз.

Д) Еңбек түбі – зейнет.     Е) Кітап – тілсіз мұғалім.

10. Мақалды толықтырыңыз. 

       ... ұстадан нұсқа.

А) Ұшқыш     В) Азамат     С) Дәрігер     Д) Ұста     Е) Шебер

11. Білім кілті-тіл.

Мәтелдің дұрыс аудармасын көрсетіңіз.

А) Знание-ключ к языку.    В) Язык и знание-сила.    С) Знание-сила.   Д) Люби и береги свой язык.   Е) Язык-ключ к знаниям.

12. Мына мақалды аяқтаңыз.

      Мектеп – кеме,

     Білім - ... .

А) Өзен.     В) Мұхит.     С) Көл.     Д) Көлшік.     Е) Теңіз.

13. Достық туралы мақалды табыңыз.

А) «Көп қорқытады»     В) «Өнер алды-қызыл тіл»      С) «Жаман жолдастан таяғым артық»