Тест по дисциплине "Казахский язык"

Д) «Білім кілті-тіл»     Е) «Сөздің көркі-мақал»

14. Туған жер - Отан туралы мақалды табыңыз.

А) Аққу көлін аңсайды, адам туған жерін аңсайды.   В) Жаман айтпай, жақсы жоқ.   

С) Өнер алды-қызыл тіл.     Д) Сөз сүйектен өтеді.     Е) Ештен кеш жақсы.

15. Мақалды толықтырыңыз.

       Ғалыммен жақын болсаң, қолың жетер, залыммен жақын болсаң ... кетер.

А) Басың      В) Жолың    С) Жүрегің      Д) Гүлің     Е) Кітап  

16. «Человека прославляет труд» мақалының қазақша баламасын табыңыз.

А) Еңбек етсең емерсің.    В) Ердің атын еңбек шығарады.   С) Не ексең, соны орарсың.

Д) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарының тіленбей.     Е) Көз қорқақ , қол батыр.

17. Мақалды толықтырыңыз:  «Аз ... алтын, көп ... күміс»

А) Негіз.     В) Өмір.     С) Ақыл.      Д) Сөз.    Е) Ой.

18. Мақалды толықтырыңыз.  «... өмір – сөнген көмір.»

А) Еңбексіз.    В) Бақытсыз.    С) Ақшасыз.    Д) Сенсіз.    Е) Жұмыссыз.

19. Достық туралы мақалды табыңыз.

А) Өнерлінің өзегі талмас.    В) Досы көппен сыйлас, досы азбен сырлас.    С) Отан оттан да ыстық .

Д) Ұрлық түбі – қорлық.      Е) Ер дәулеті – еңбек.

20. Мақал-мәтелдерді жинастыратын сөздікті табыңыз.

А) Синонимдік.    В) Фразеологиялық .    С) Түсіндірмелі.    Д) Орфографиялық .    Е) Омонимдік.

21. Мақалды аяқтаңыз:  Ер қанаты - ... .

А) серігі.     В) қару.     С) табандылық .     Д) жылқы.      Е) ат.

22. Мақалдың жалғасын табыңыз.

Жеті жұртың тілін біл,

Жеті түрлі ... ... .

А) елге құрмет.    В) тіл біл.    С) тас жарады.     Д) білім біл.    Е) ұлт жоқ .

23. Достық тақырыбындағы мақалды табыңыз.

А) Ұрлық түбі-қорлық .     В) Отан-оттан да ыстық .    С) Ата-баланың қорғаны.    Д) Жақсыны жолдасынан таниды.     

Е) Бес саусақ бірдей емес.

24. Мақалды толықтырыңыз.

«Қоянды қамыс өлтіреді,

  Батырды ... өлтіреді».

А) Қыз.     В) Ой.     С)Жігіт.     Д) Соғыс.     Е) Намыс.

25. Мақал-мәтелдерден антонимді табыңыз.

А) Еңбек етсең емерсің.    В) Мың досың болса да аз, бір қасың болса да көп.    С) Білекті бірді жығады, білімді мыңды жығады.    Д) Мектеп-кеме, білім-теңіз.    Е) Оқу инемен құдық қазғандай.

 

 

 

Сөздің тура және ауыспалы мағынасы.

1-нұсқа.

1. Сөздің ауыспалы мағынасын  табыңыз.

А)Тұлпар-батырлар мінген жүйрік ат.  В)Бала қыздың алдына асыл тұқымды тұлпарды тарта берді 

С) Тұлпар туған шұбар ат   Д) Халықтан небір тұлпарлар шығады.   Е) Түп атасы-араб тұлпары.

2. Ауыспалы мағынада берілген  сөз тіркесін табыңыз.

А) Қара жұмыс.     В) Ескі үй.     С) Күзгі орман.     Д) Қалың кітап.     Е) Сары бояу.

3. Ауыспалы мағынада берілген  сөз тіркесін көрсетіңіз.

А) Үлкен мектеп     В) Көрші ауыл     С) Қызыл тіл     Д) Жаңа қала     Е) Жазғы кеш

4. Ауыспалы мағынада қолданылған  сөзі бар сөйлемді табыңыз.

А) Туды жоғары ұстау.     В) Атасы баласын иіскеді.     С) Ұлттық намысты жоғары ұстайық.

Д) Адамгершілік туралы айту.     Е) Әдеби кітаптарды оқу.

5. Тура мағынада берілген сөзді  көрсетіңіз.

А) Қабағын түйді     В) Ақ жүрек     С) Алтын ғасыр     Д) Жарқын жүзді     Е) Қызыл алма

6. Қара деген сөздің тура мағынасында  қолданылған жерін көрсетіңіз.

А) Қара қарындаш.     В) Қара дауыл.     С) Қара ниет.     Д) Қара жүрек.     Е) Қара тер.

7. Тура мағынасында қолданылып  тұрған сөзді көрсетіңіз.

А) Жуан жіп.    В) Жуан дауыс.    С) Жуан ауыл.    Д) Жуан жол.    Е) Жуан сіңірлі.

8. Ауыспалы мағынада жұмсалып  тұрған сөзді табыңыз.

А) Салқын ауа.     В) Суық жел.     С) Суық қолды.    Д) Кеңпейіл.     Е) Мамық төсек.

9. Тура мағынада айтылған сөздері  бар сөйлемді табыңыз.

А) Адамның басы.   В) Таудың басы.   С) Бас дәрігер.   Д) Істің басы.   Е) Жиналыстың басы.

10. Тура мағыналы сөзді табыңыз.

А) Суық сөз.    В) Ыстық ықылас.    С) Ақ ниетті.    Д) Жақсы адам.    Е) Терең ойлы.

11. Ауыспалы мағынада қолданылып  тұрған сөзді көрсетіңіз.

      Жаңбырсыз жер  жетім, жақсысыз ел жетім.

А) Жаңбырсыз.     В) Ел.     С) Жер.     Д) Жақсысыз.    Е) Жетім.

12. Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз.

А) Ол досына алтын сағат сыйлады.    В) Кешке қызық кино басталды.     С) Түн салқындай бастады.   

Д) Айман оған жылы лебізін білдірді.    Е) Күзде жапырақтар сарғаяды.

13. Ауыспалы мағынада тұрған  сөзді көрсетіңіз.

А)Жануардың терісі.  В)Көліктің дөңгелегі.  С)Таудың басы.   Д)Құстың қанаты.  Е)Адамның көзі.

14. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз.

А) Асыл жан.    В) Сөзге сараң.    С) Терең құдық .     Д) Арам ой.    Е) Жібек мінез.

15. Ауыспалы мағынадағы сөзді табыңыз.

А) Қисық бұтақ .    В) Қызыл гүл.    С) Білімді оқушы.    Д) Қоңыр дауыс.     Е) Қара сиялы қалам.

16. Тура мағыналы сөзді табыңыз.

А) Сен менің оң қолымсың.    В) Қолды болып жүрме.     С) Ол қол ұшын берді.     Д) Қолы жеңіл. 

Е) Қолыңды көтер.

17. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз.

А) Жылы жүзді.    В) Жылы сөз.     С) Жылқы жылы.    Д) Жылы өң.     Е) Су жылы.

18. Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз.

А) Ақырын қозғалу.   В) Жел мінез.    С) Жүйрік ат.    Д) Ұйқыдан ояту.    Е) Бұзаулы сиыр.

19. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз.

А) Баласы өсті.     В) Бұл ойды мен өсірген емеспін.    С) Өсу жолы-бұл емес.     Д) Халық саны өсуде.    

Е) Сен өсіріп сөйлеме.

20. Сөздің тура мағынасын табыңыз.

А) Арқасынан таяқ үзген жоқ .    В) Ол әке-шешеден ерте қол үзді.    С) Нариман-тепсе, темір үзетін жігіт.    Д) Бала нанның жартысын үзіп берді.    Е) Қарт әбден күдер үзген екен.

21. Ауыспалы мағынада тұрған сөз тіркесін табыңыз.

А) Терең ой.     В) Ұзын арқан.    С) Тар жол.     Д) Үлкен үй.     Е) Қара шаш.

22. «Күн» сөзіне тіркесетін ауыспалы мағынадағы сөзді көрсетіңіз.

А) Жабық .     В) Бүгінгі.     С) Кешегі.      Д) Ашық .     Е) Бес.

23. Ауыспалы мағыналы сөз тіркесін  анықтаңыз.

А) Жеңіл жүк.    В) Қисық ағаш.     С) Ауыр сөз.     Д) Қоңыр түс.     Е) Сынық айна.

24. Ауыспалы мағынада тұрған сөздерді көрсетіңіз.

А) Қара бояу, қалың киім, суық су.    В) Қара жүрек, қалың жұрт, суық хабар.     С) Қалың шөп, адал ас, қара көз.   Д) Суық жел, бет әжімі, ұлпа қар.    Е) Қоңыр сиыр, көк көйлек, жасыл жапырақ

25. Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді табыңыз.

А) Мамық төсек.    В) Суық жел.    С) Кеңпейіл адам.     Д) Суық қолды адам.     Е) Салқын ауа.

 

Қазақстан.

1-нұсқа.

1. Сөйлемді  толықтырыңыз: Алматы ... жылдан астана  болды.

А) 1931.     В) 1929.     С) 1927.     Д) 1930.     Е) 1928.

2.Мемлекеттік  тудағы көк түс ненің белгісі  екенін белгілеңіз.

А) Қуаныштың, бейбітшіліктің.   В) Адалдықтың, тазалықтың.   С) Жамандықтың, бейбітшіліктің.  

Д) Қуаныштың, жеңістің.     Е) Еркіндіктің, бақыттың.

3. Ертеде  қазақтар киіз үйдің ортасына қандай темір ошақ қойғанын белгілеңіз.

А) Үш сирақты.    В) Бес қанатты.     С) Үш қанатты.     Д) Алты сирақты.    Е) Төрт сирақты.

4. Астана  қаласы орналасқан өзеннің атауын  белгілңіз.

А) Есіл.     В) Қаратал.     С) Тобыл.     Д) Ертіс.     В) Обаған.

5. Елбасының  «Қазақстан-2030» жолдауын жариялаған  жылын белгілеңіз.

А) 1998.      В) 2000.      С) 1981.      Д) 1999.      Е) 1997.

6. Латын  алфавиті қолданылған жылдарды  белгілеңіз.

А) 1937-1957ж.ж.     В) 1929-1940ж.ж.     С) 1928-1938ж.ж.     Д) 1927-1937ж.ж.     Е) 1929-1957ж.ж.

7. Көктемгі  мерекелерді табыңыз.

А) Республика күні      В) Жеңіс күні, Республика күні      С) Тәуелсіздік күні, Жаңа жыл  

 Д) Конституция  күні, Жеңіс күні     Е) Жеңіс  күні, Халықаралық әйелдер күні

8. Алматы  және Талдықорған өңірлерінің атауын табыңыз.

А) Солтүстік Қазақстан.     В) Күріштің отаны.     С) Сарыарқа.     Д) Жетісу.     Е) Жібек жолы.

9. Киіз үйге  қатысты сөздерді табыңыз.

А) Биік, аласа     В) Ағаш, кірпіш     С) Шаңырақ, кереге     Д) Сурет, кескін     Е) Қабырға, төбе

10. Ядролық  қаруға қарсы қоғамдық қозғалыстың  атауын белгілеңіз.

А) «Экология»    В) «Жас-Алаш»    С) «Жер Ана»    Д) «Жасыл ел»     Е) «Невада-Семей»

11. Киіз  үй неден тұратынын белгілеңіз.

А) Кірпіштен     В) Балшықтан     С) Қағаздан     Д) Шүберектен     Е) Киізден

12. «Шахмат»  сөзінің қазақшаға аударғанда  білдіретін мағынасын анықтаңыз.

А) Патша өлді     В) Патша тірілді    С) Патша бар     Д) Патша келді    Е) Патша сайланды

13. Қазақстан  Конституциясының құрамындағы тараулардың  санын көрсетіңіз.

А) 5       В) 25       С) 10      Д) 15      Е) 9   

14. Мемлекеттік  рәміздер қабылданған жылды белгілеңіз.

А) 1996      В) 1993      С) 1995      Д) 1992      Е) 1998

15. Қазақстан  Республикасы Конституциясының күнін атаңыз.

А) 30-мамыр.     В) 30-тамыз.      С) 25-қазан.     Д) 1-мамыр.     Е) 22-наурыз.

16. Қазақстанның  қазіргі астанасын белгілеңіз.

А) Алматы.    В) Семей.     С) Қызылорда.     Д) Астана.     Е) Қарағанды.

17. Шахмат  ойыны пайда болған елді табыңыз.

А) Үндістан     В) Қазақстан     С) Грекия     Д) Қытай     Е) Франция

18. Мемлекеттік  тудағы қыран құс ненің белгісі  екенін атаңыз.

А) Бостандықтың.   В) Тыныштықтың.   С) Бейбітшіліктің.   Д) Тазалықтың.   Е) Адалдықтың.

19. Сарарқаға  жататын қалаларды табыңыз.

А) Алматы,Тараз,Шымкент,Қызылорда.   В) Қарағанды,Жезқазған,Ақмола,Павлодар.   С)Қостанай Арқалық, Павлодар, Ақтөбе.   Д) Ақмола,Шымкент,Тараз.   Е) Көкшетау,Петропавл,Ақтөбе.

20. Баланың  ең алғашқы қадам басуына байланысты  дәстүрді табыңыз.

А) Мүшел той.  В) Бесікке бөлеу.   С) Ат қою.   Д) Шілдехана.   Е) Тұсау кесу.

21. Қазақ  тілі қай тілдер тобына жататынын көрсетіңіз.

А) Латын     В) Түркі     С) Қытай     Д) Грек     Е) Славян

22. Көкшетаудағы  суы тұщы, мөлдір көлдің атауын анықтаңыз.

А) Бурабай     В) Зайсан    С) Алакөл     Д) Балхаш     Е) Сасықкөл

23. Алғаш  рет спорттық ойындар пайда  болған елін көрсетіңіз.

А) АҚШ      В) Үндістан     С) Грекия     Д) Қазақстан     Е) Қытай

24. Күн мен  түн теңелетін айды белгілеңіз.

А) Наурызда      В) Мамырда      С) Сәуірде      Д) Қаңтарда      Е) Ақпанда  

25. 1929-1997 жылдары  Қазақстанның астанасы болған  қаланы анықтаңыз.

А) Орынбор     В) Алматы     С) Қызылорда     Д) Астана     Е) Ақмешіт.

                                                  Қазақстан.        2-нұсқа.

1. Мемлекеттік елтаңбада шаңырақ бейнесі нені білдіретінін көрсетіңіз.

А) Киелі шамшырақты     В) Адалдық, тазалықты    С) Бес құрлықты    Д) Еркіндік, биік арманға самғауды     Е) Отанымыздың біртұтастығын

2. Қазақстан  оңтүстікте қандай мемлекетпен  шектесетінін белгілеңіз.

А) Ресеймен.     В) Қытаймен.    С) Маңғолиямен.     Д) Өзбекстанмен.   Е) Ауғанстанмен.

3. Желтоқсан  оқиғасы болған жылдарды белгілеңіз.

А) 1988ж.     В) 1989ж.     С) 1990ж.     Д) 1986ж.     Е) 1987ж.

4. 1 мамырда  болатын мейрамның атауын табыңыз.

А) Қазақстан халықтарының бірлігі мейрамы.      В) Жаңа жыл.      С) Конституция күні.

Д) Наурыз мейрамы.     Е) Республика күні.

5. Қазақстанның  ұлттық теңгесі шыққан жылды  көрсетіңіз.

А) 1993 ж.     В) 1994 ж.     С) 1990 ж.     Д) 1991 ж.     Е) 1992 ж.

6. Қазақстанның  «Швейцариясын» атаңыз.

А) Қарағайлы.     В) Баянауыл.     С) Қарқаралы.     Д) Бурабай.     Е) Алма Арасан.

7. Ту бетіндегі  ою-өрнек бейнесі нені білдіретінін  көрсетіңіз.

А) Қазақ елінің өзіндік ерекшелігін      В) Киелі шамшырақты      С) Бес құрлықты 

Д) Еркіндік, биік арманға самғауды    Е) Адалдық, тазалықты

8.Тайпаларды  басқарған адамды белгілеңіз.

А) Елші     В) Хан     С) Би     Д) Сұлтан     Е) Батыр

9. Қазақстан облыстарының санын белгілеңіз.

А) 16.      В) 17.      С) 13.     Д) 14.      Е) 15.

10. Наурыздың  қандай мейрам екенін көрсетіңіз.

А)Адамдар мейрамы.  В)Жаңа жыл мейрамы.   С)Еңбек мейрамы.   Д)Ардагерлер мейрамы.    Е)Жастар мейрамы.

11. Қазақ  драма театрының ең бірінші  қойған пьесасын табыңыз.

А)«Ревизор»    В)«Айман-Шолпан»    С)«Еңлік-Кебек»    Д)«Абай»    Е)«Қозы Көрпеш-Баян сұлу»

12. Ойлауға  үйрететін қазақ халқының ұлттық  ойынын табыңыз.

А) Қыз қуу.     В) Ақ сүйек.     С) Тоғызқұмалақ.     Д) Ханталапай.     Е) Бәйге.

13. Еуропаша  Жаңа жылды атаңыз.

А) 16 желтоқсан.    В) 1 мамыр.    С) 9 мамыр.    Д) 1 қаңтар.     Е) 8 наурыз.

14. Күз айын  көрсетіңіз.

А) Шілде     В) Желтоқсан     С) Наурыз     Д) Қыркүйек     Е) Қаңтар

15. Мұсылман  мәдениетінің орталығы болып  саналатын қаланы анықтаңыз.

А) Қызылорда     В) Түркістан     С) Ақмола     Д) Тараз     Е) Ақмешіт

16. Халықаралық  әйелдер күнін белгілеңіз.

А) 8 наурыз    В) 30 тамыз     С) 1 қаңтар     Д) 22 наурыз     Е) 9 мамыр

17. Мемлекеттік  тудың ені мен ұзындығын анықтаңыз.

А) Ені-2 метр, ұзындығы-1 метр     В) Ені-2 метр, ұзындығы-3 метр      С) Ені-2 метр, ұзындығы-

2 метр     Д) Ені-3 метр, ұзындығы-2 метр     Е) Ені-1 метр, ұзындығы-2 метр

18. Киіз  үй қай халықтың баспанасы  болғанын табыңыз.

А) Түрік.     В) Украин.     С) Татар.     Д) Орыс.     Е) Қазақ. 

19. Қазақстан  Республикасы тәуелсіздік күнін  белгілеңіз.

А) 22 наурыз.    В) 16 желтоқсан.    С) 1 қаңтар.    Д) 1 қыркүйкек.    Е) 25 қазан.

20. Отырар  қаласының алғашқы атауын белгілеңіз.

А) Фараб.     В) Ақмола.     С) Ақмешіт.     Д) Шабғар.     Е) Шымкент.

21. Шешесінің  әкесі балаға кім болатынын  табыңыз.

А) Шеше.     В) Нағашы ата.     С) Балдыз.     Д) Әке.     Е) Аға.

22. Ежелгі Отырар қай облыста екенін табыңыз.

А) Солтүстік Қазақстан.   В) Жамбыл.   С) Оңтүстік Қазақстан.    Д) Қызылорда.    Е) Алматы.

23. Наурыз  мерекесінде пісірілетін тағамды  белгілеңіз.

А) Тұшпара.     В) Қуырдақ.     С) Бауырсақ.     Д) Көже.     Е) Палау.

24. Елтаңбаның  жоғарғы жағында не бейнеленгенін  көрсетіңіз.

А) Ай.     В) Жұлдыз.     С) Жер.     Д) Ұшақ.     Е) Қала.