Қазақстан Республикасының Кеден қызметін реформалау бағдарламасы

2) талдау жасаудың, болжамдаудың, оңтайландырудың және шешімдер  қабылдаудың сандық әдістеріне;

3) кеден органдары қызметінің  тиімділігі көрсеткіштерінің жүйесіне;

4) кеден органдарының  қызметін талдау мен диагностикалауға  және дайындауға арналған ақпараттық  базаға ие болуы тиіс.

Халықаралық кедендік ынтымақтастық, заң және құқықтық базаларды жетілдіру саласында

Сыртқы экономикалық қызметтің  заңнамалық базасын жетілдірудің негізгі  бағыттары:

1) кеден ісінің заңнамалық  базасын Кеден одағының, ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің шеңберінде Қазақстан Республикасы қабылдаған халықаралық шарттарға, Дүниежүзілік кеден ұйымының, Дүниежүзілік сауда ұйымының, басқа да халықаралық ұйымдардың ұсынымдарына сәйкес келтіру;

2) таяу және алыс шетелдердің  кеден қызметтерімен кедендік-құқықтық ынтымақтастықты қамтамасыз ету, экспорттық-импорттық операциялар мәселелері бойынша жедел ақпараттар, сондай-ақ деректер базасын алмасу;

3) транзиттік тасымалдарды  дамытуға ықпал ету;

4) кедендік заңнаманы қолданылуы практикасына талдау жасаудың негізінде оны өзгерту және толықтыру жөнінде ұсыныстар әзірлеу және Қазақстан Республикасының заң шығару органына енгізу;

5) СЭҚ-ң қатысушыларын  құқықтық қорғауды қамтамасыз  ету;

6) кеден ісі жөніндегі нормативтік құқықтық кесімдерді жүйелендіруді және кодтауды жүргізу болып табылады.

Құқық қорғау қызметін құқықтық қамтамасыз етудің негізгі міндеттері:

1) заңнамалық және ведомство  ішілік нормативтік құқықтық  кесімдердің жобаларын әзірлеуді;

2) кеден органдарының  жедел іздестіру қызметі жөніндегі  нормативтік базаны әзірлеу;

3) Қазақстан Республикасының  құқық қорғау органдарымен өзара  іс-қимылдың нормативтік құқықтық базасын әзірлеу;

4) Қазақстан Республикасы  кеден органдарының өз қауіпсіздігін қамтамасыз етуінің құқықтық шараларын әзірлеуді;

5) кеден қызметін кедендік  бақылаудың жаңа буынды техникалық құралдарымен жарақтандыруды шешу қажет.

Кедендік ресімдеу мен кедендік бақылаудың тетігін  жетілдіру саласында

Кедендік рәсімдерді реформалаудың  бірінші кезекті міндеттері:

1) кедендік ресімдеуді  жүзеге асыру және тауарларды  босату туралы шешім қабылдау  кезінде төменгі тұрған бөлімшелердің  жауапкершілігі деңгейін арттыру;

2) кедендік брокерлерді  кедендік ресімдеу, процесіне тарту  жолымен олардың жауаптылығын  күшейту;

3) кедендік рәсімдер мен  кедендік құжаттамаларды халықаралық  практикада, оның ішінде Қазақстанмен  саудаластықта неғұрлым басым  салмаққа ие елдерде жалпы  қолданылатын рәсімдермен және  құжаттармен бірдейлендіру;

4) алдын-ала және мерзімді  мәлімдеудің рәсімдерін жетілдіру  жолымен тауарларды кедендік  ресімдеуді оңайлату;

5) тәуекелдерге талдау  жасаудың негізінде кейін бекеттік-кедендік  бақылау жүргізу жолымен іріктелген  кедендік бақылауды ұйымдастыру;

6) Қазақстан Республикасы  кеден органдарының кедендік  заңнаманың нормаларын біркелкі  қолдануын жетілдіру және оны  бақылауды арттыру;

7) жеке адамдардың тауарларын, багажын және жеке заттарын  кедендік ресімдеудің оңайлатылған  схемаларын әзірлеу және енгізу;

8) жеке адамдардың қол  жүгі мен багажын "қызыл-жасыл  дәліздер" қағидаты бойынша жеделдетілген  кедендік ресімдеу жүйесін дамыту;

9) кедендік режимдердің  шеңберінде кедендік бақылауды  жүзеге асыру кезінде тауарларды  бірдейлендірудің тәсілдерін жетілдіру;

10) экспортталатын технологияларды  ноу-хауды, интеллектуалдық меншік  объектілерін кедендік ресімдеу  және бақылау рәсімін ұтқырландыру;

11) тауарлардың әкелінуін  және кедендік режимдердің пайдаланылуын  бақылаудың тиімділігін арттыру  шараларын әзірлеу болып табылады.

Кеден органдарының фискальдық-экономикалық қызметін жетілдіру саласында

Кеден органдарының СЭҚ-ны кедендік-тарифтік реттеудің тетігін одан әрі жетілдіру, кедендік-банктік валюталық жүйені одан әрі жетілдіру жөніндегі  жұмысының негізгі бағыттары:

1) кедендік баждардың  деңгейін бірте-бірте төмендетудің  қажеттігін ескере отырып кедендік-тарифтік  саясатты жетілдіруге бағытталған  талдаулық ұсыныстарды әзірлеу;

2) кедендік төлемдер мен  салықтардың есебін жүргізудің  автоматтандырылған жүйесін құрудың  базасында кедендік-тарифтік реттеу  бөлігінде деректерді қалыптастырудың  бірыңғай жүйесіне кезең-кезеңмен  көшу;

3) кеден органдары мен  банктерді біріктіретін ақпараттық  желілерді құру;

4) есеп жүргізудің толық  автоматтандырылған жүйесі деректерінің  базасына негізделген, іріктеп  бақылау мен тексерулердің технологиялары;

5) тауарлардың кедендік  құнын тиімді бақылаудың тетігін  одан әрі жетілдіру;

6) ГАТТ/ДКҰ-ның талаптарына  сәйкес тауарлардың кедендік  құнын айқындаудың және белгілеудің  тәртібін іске асыру;

7) тауарлардың шығарылған  елдерін айқындай отырып, СЭҚ  ТН-ге сәйкес тауардың жіктелуінің  дұрыстығын бақылаудың тетігін  жетілдіру;

8) тауарларды СЭҚ ТН-ге  сәйкес бірдейлендірудің рәсімдерін  жетілдіру;

9) Қазақстан Республикасы  кеден органдарының бенефициар  елдердің құзыретті органдарымен  ұсынылған тауарлардың шығу тегі  сертификаттарының дұрыстығын бақылау  жөніндегі өзара іс-қимылының  тәртібін әзірлеу және іс-жүзінде  іске асыру;

10) Қазақстан Республикасының  кеден және салық қызметтерінің  СЭҚ-ға қатысушылардың кедендік  және салықтық заңнамаларды сақтауын  бақылау жөніндегі өзара іс-қимылының  тетігін әзірлеу және іс-жүзінде  іске асыру;

11) Қазақстан Республикасымен  бірге еркін сауда аймағын  немесе Кедендік одақ не екі  жақты келісімдер құратын мемлекеттерде  шығарылған тауарларды әкелуге  тарифтік жеңілдіктер ұсынудың  тетігін әзірлеуге қатысу;

12) кедендік төлемдер мен  салықтар салынатын тауарлар  бойынша экспорттық-импорттық келісім-шарттардың  мониторингі;

13) валюталық-банктік кедендік  бақылауды жүргізудің нормативтік  құқықтық базасын қалыптастыруды  аяқтау қажет болып табылады.

Кеден органдарының экономикалық мүдделерді қорғауды күшейту жөніндегі жұмысының негізгі бағыттары:

1) тауарлар мен көлік  құралдарының Қазақстан Республикасының  кедендік шекарасы арқылы өтуі  кезінде рұқсат етулік тәртіптің  сақталуын қамтамасыз ету;

2) экономикалық контрабанда  мен кедендік құқық бұзушылықтарға  қарсы күрестің нысандары мен  әдістерін жетілдіру;

3) құқық бұзушылықтарды  тергеудің әдістемесі мен Қазақстан  Республикасының құқық қорғау  органдарымен өзара іс-қимылдың  тетігін әзірлеу;

4) есірткілердің, қару-жарақ  пен оқ-дәрілердің, валюталардың, энергия  таратқыштардың заңсыз өткізілуін  бақылау жөніндегі шараларды  күшейту, интеллектуалдық меншік  құқықтарын қорғауды қамтамасыз  ету;

5) кеден ісі саласындағы  қылмыстар мен құқық бұзушылықтарды  бірыңғай жедел есеп пен қылмыстық  статистикаға кіргізу болып табылады.

Кадр жұмысы саласында

Бұл саладағы басты міндеттер  кеден қызметін басқару жүйесін  жетілдіру, қазіргі заманғы талаптарға жауап беретін құрылымдарды құру, кадрларды кәсіби іріктеудің, кәсіби бағыттаудың, даярлаудың және біліктілігін арттырудың тетіктерін жасау болып  табылады. Жүйенің ішіндегі бар штат санын тиімді қайта бөлу жолымен кеден органдарының орталық аппаратын күшейту ұйғарылып отыр.

Бұл жағдайда кеден органдары  басшылығының негізгі міндеті кеден  органы қызметшілерінің өз функцияларын орындауы сапасын ұдайы жақсартуына  ықпал ететін еңбек жағдайын жасау  болуы тиіс.

Кадр жұмысын реформалаудың негізгі мақсаттары:

1) кеден жүйесіне кеден  органдарының қазіргі заманға  мәртебесі мен олардың сыртқы  экономикалық қызметтегі роліне  сәйкес келетін кадрларды іріктеуді қамтамасыз ету;

2) кеден органдары қызметкерлерінің  өздерінің кәсіби мүмкіндіктері  мен шығармашылық қабілеттерін  неғұрлым көп дәрежеде іске асыруы мүмкіндігін қамтамасыз ету;

3) оқу процесінде ақпараттық технологияларды, оқытудың игерілген модульдік жүйелерін пайдаланудың, оқу процесіне оқытудың белсенді және ара қашықтық әдістерін енгізудің негізінде кәсіби даярлау процестерінің тиімділігін арттыру болып табылады.

 

Кадр жүйесін реформалау барысында шешілуі тиіс маңызды проблемалар:

1) кеден органдарында  қызмет атқарудың қазіргі заманғы  құқықтық негізін құру;

2) кеденшілер мен олардың  отбасы мүшелері тұрмысының материалдық  тіршілігі деңгейін арттыруды,  әлеуметтік, құқықтық және басқа  да кепілдіктерді кеңейтуді қамтитын  кадрлық қызметтің дәлелдендірілген жүйесін әзірлеу;

3) кеден қызметінде кәсіби және лауазымдық өсуді, тегін оқытуды, жеке басының қауіпсіздігі кепілдігін және басқаларды қамтамасыз ететін құқықтық реттеу мен құқықтық кепілдіктердің жүйесін әзірлеу;

4) кеден қызметіндегі  ұйымдастырушылық-штаттық жұмыстың оралымды, ғылыми негізделген жүйесін құру;

5) резервтер мен жұмысқа жаңа қадамдардың негізінде кадрларды қызмет бойынша жоспарлы ауыстырудың, жеке құрамды, оның ішінде басшы буынды даярлаудың және қайта даярлаудың, кеден органдар кадрлар есебінен басқару ақпаратын жаңартудың жүйесін әзірлеу және енгізу;

6) алмастыруды және қызметті  вахталық әдіспен атқаруды жүргізу  жолымен кеден органдарындағы  сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі ескертулік шараларды қолдану;

7) қызметкердің орындайтын  лауазымдық міндеттеріне кәсіби сай келуінің лауазымдық стандарттар мен нормативтерін әзірлеу;

8) кадрларды даярлау және  қайта даярлаудың кадрларды арнаулы  орта және жоғары білім базасында  оқытуды, сондай-ақ Қазақстан  Республикасының кеден органы  жүйесінің шеңберінде кеден органдарының  лауазымды адамдарын қайта даярлауды  және олардың біліктілігін арттыруды  қамтамасыз етуге қабілетті жүйесіне  көшу;

9) кеден органдарының  және олардың қызметкерлерінің  қызметінде заңдылықты, тәртіпті және кадрлардың жоғары жауапкершілігін қамтамасыз етуге бағытталған құқықтық, жедел, тәрбиелеу-алдын алу, идеологиялық шаралардың кешенін әзірлеу және іске асыру;

10) жеке құраммен тәрбие  жұмысын кадрлармен жұмыс істеудің  функционалдық дербес бағытына бөлу;

11) кадрларды іріктеу, оқыту, бөлу және тәрбиелеу жөніндегі функцияларды неғұрлым нақты және жан-жақты белгілеудің негізінде кадр қызметінің өзін реформалау болып табылады.

Кедендік инфрақұрылымдар  саласында

Жаңа кеден органдары  мен мекемелерін құру және жұмыс  істеп тұрғандарын қайта ұйымдастыру, олардың Қазақстан Республикасының  аумағы бойынша орналастыруды оңтайландыру кеден жүйесін реформалаудың  маңызды бағыттарының бірі болып  табылады. Бұл бағыттағы реформалаудың  мақсаты тауарлар мен жолаушылар ағынының өзгермелі көлемдері мен  күрделене түсіп отырған құрылымы жағдайларында тауарларды тиімді үзіліссіз  және СЭҚ-ға қатысушылар үшін қолайлы  кедендік ресімдеуді қамтамасыз ету  болып табылады.

Кедендік құрылым мен  инфрақұрылымды реформалау саласындағы  міндеттер:

1) кеден объектілерін  дамытудың 2000-2005 жылға дейінгі  кезеңге арналған перспективалық  бас жоспарын әзірлеу;

2) кеден органдарының  жеке адамдарды кедендік ресімдеуді  жүзеге асыратын штат санын  ұтымды қайта бөлу, тауарлар мен  жолаушылар ағындарының көлемдері  арта түсіп отырған учаскелерде  мамандандырылған құрылымдық бөлімшелер  құру;

3) кедендік ресімдеуді  жүзеге асыратын кеден органдарының  бөлімшелерін қайта ұйымдастыру,  сыртқы сауда жүктерін өңдеу  орындарына барынша жақындатудың  қажеттігіне сүйене отырып, оларды  ұтымды орналастыру;

4) кедендік ресімдеу орталықтарын  құру, бұл орталықтарда кеден  органдарынан басқа "кеден  төңірегіндегі инфрақұрылымдардың" өкілдерін біріктіру;

5) кеден органдарының  бар инфрақұрылымдарын кедендік  ресімдеудің қазіргі заманғы  талаптарына сәйкес келтіру;

6) Кеден одағының кеңейтілуі  перспективасын ескере отырып  кедендік инфрақұрылымдар объектілерін  оңтайлы орналастырудың сызбасын  әзірлеу;

7) интеллектуалдық меншік  объектілерінің, радиоактивті, бөлінгіш  материалдардың және қауіпті  қалдықтардың қозғалысын кедендік  бақылау жүйесінің қанат жаюы;

8) кеден органдарының  техникалық базасын жетілдіру,  кедендік бақылаудың қажетті  техникалық құралдарын әзірлеуді,  жасауды және пайдалануды ұйымдастыру;