Corel Draw графиктік редакторы

        Программасы тұралы түсінік, ол қуатты және қолайлы жарнамалық материалдарды, логотиптерді, иллюстрациаларды және көркем графиктерін құруға арналған. Шынында да, бұл облыста  программа кең өріс алған. Correl Draw көмегімен дәл машина жасау және архитектрлі сызуларды, графиктерді жасау, оқу материалының иллюстрацисын құруға болады.

      Align  (Поправить) және   Distribute (Вставить) диалогтар терезесін ашып, оның ішінде Arrange (Упорядочить) вкладкасын көруге болады. Align  вкладкасы объектінің центірін (ортасын) немесе шеттерін т.с.с. басқа  объектінің немесе тіреу нүктелерінің бағыттаушы торларын түзетеді. Distribute вкладкасында басқа объектлерге немесе басқа документ бетінде біркелкі анықтайды. Анықтай отырып, оларды түзетіп өлшеумен жағдайларына сай, дәл келтіреді.

       Объектлерді басқару:

       Object Manager (Диспетчер объектов)  ол, құрылыстары бойынша қуатты құралдарымен объектілерді бақылайды. Ашу үшін Tools менюі - Object Manager  (Сервис – Диспетчер объектов). Кез келген объектілерге өту автоматты түрде динамикалық элементтер өзгерісін таңдайды.

         Проекттерді басқару. Object Data (Сведения об объектах) күрделі объектілерді қосымша жүйесі арқылы басқарылады.

2.4 Corel Draw графиктік редакторында график және

текстпен  жұмыс істеу

       Объектілерді  құру және модификациялау. Correl Draw–да типтік объектілерді салу басқа векторлық редактордан аз айырмашылығы бар. Сондықтан негізгі жұмысты объектілердің құрылымының манипуляциясымен және олардың  программаларының құрылымымен стандарттау модификациясын қарастырамыз.

      Барлық  объектілер (программаның құралыменен құрылған) атрибут қатарымен және жалпы модификациялық мүмкіншіліктеріменен  қамтылған. Кез келген объект құралдарын таңдап алғанда Pick Tool (Показатель) параметр өрістік өлшемдер (горизонталь және вертикаль бойымен), масштабты қою өрісі (%) т.с.с. көрініс панелін көрсетеді.

Оқыту әдістері. Редактор жұмысын оқытудың негізгі  әдісі  іс-әрекет тәжірибесін демонстрациялық  жолмен  тарату және оған қоса оқушының дербес  практикасы. Бұл жерде  сөздік  әдіс екінші  кезекте  болады.

Редактор жұмысын адамның және редактордың мүмкіндігін көрсететін  оқушылардың жақсы орындаған  суретін шақырып, демонстрациялаудан бастауға болады. Оқушылардың көңілін бірден таза компьютерлік тәсілдерге  аударуға болады: фонды өрнек түрінде бояу, симметрия және т.б.

Оқушылардың ойлау  әрекеттері мынадай: мәзірдегі  пиктограммалардың  мәнін талдау, қысқа командалар  сериясын синтездеу, суретті синтездеу, мұғалім көрсеткен  жағдайдағы командаларды басқа  жағдайға тасымалдаудағы аналогия, компьютерге дейінгі іс-әрекетпен аналогия.

Оқушыларға  төмендегідей бақылау сұрақтарын беруге болады:

1. Нүктені қалай қоюға болады?
2. Құралды қалай таңдауға болады?
3. Шеңбер, тіктөртбұрыш салу үшін қанша нүктенің орнын белгілеу қажет?
4. Тұйық емес контурды бояғанда нәтиже қандай болады?

Бақылаудың интенсивтілігі редактор командаларының көрнекілігі мен оқушылардың жас ерекшелігіне байланысты. Оқушылар редакторда не істеуге  болатынын және өзінің жұмысына қандай құралдар қажет екенін іздеуге,  орындап көруге барлық  уақытта икем болады. Суреттің күрделілігі мұғалімге оқушының оқушының қандай құралды меңгергені жайлы информация береді.  Сондықтан нәтижені бақылау- оның  әрекетінің  тиімді тәсілін бақылау  болып табылады.

Ұйымдастыру түрлері . Фронтальды басталған  лабораториялық  жұмыс оқушының дербес практикасына  біртіндеп ауысады. Машиналық уақыт жеткіліксіз болған жағдайда  құралдармен жұмыс жасалады. Тақтада бірнеше қадамнан тұратын бір, екі  алгоритмді қарастыруға болады. Редактор жұмысында оқушылардың жалпы тәсіліне айналған  тіктөртбұрыш тұрғызу

командасын  алайық. Ұйымдастырудың ең қызық түрі –сурет салуды топпен орындап, оны  МЖО- да жинастырып , баспаға шығару болып табылады.

Білімді жалпылау. Нәтижені талқылау барысында оқушылардың  көңілін міндетті түрде, графикалық редактор бұл олардың командасын атқарушы екеніне және ол өзіне түсінікті командаларды ғана  атқара алатынына назар аудару қажет. Мысалы, редактор бірден үйдің суретін сыза алмайды, ол адам  атқарушының алгоритміндегі командалар тізбегін орындау нәтижесінде алынады.

Қорыта келе, мынадай жалпылау сұрақтары мен тапсырмаларын ұсынуға болады. Компьютерсіз қолмен сурет салумен салыстырғанда графикалық редактордың қандай артықшылығы бар? Графикалық редакторды атқарушы ретінде қарастыруға бола ма? Редакторды атқарушы ретінде қарастыратын  командаларға  мысалдар келтіріңдер. Редактордың қандай амалдарының суретті қолмен салумен  салыстырғанда ерекшеліктері бар?

Графиктік операцилар:

      Сызық түрлері Free Hand Tool  құралымен сызық құруға болады. сурет салудың алдында панель құрамында, пішіннің соңы, сызықтық типі, оның қалындығы, тегістік деңгейі беріледі.

       Контур:  Барлық түзулер контур бола алады (ашық және жабық). Қисық сызықты тышқанның көмегімен тартады. Түзуді – бастапқы және соңғы нүктелерді басады. CTRL клавишасымен (басқышымен) түзуді бұрыш жасай (15  қадамнан) июге болады. Pick Tool объект құралынан таңдап алынған болса, онда редактивтендіруге хабар алады. Ашық түзуге арнайы құралы Auto – Close Curve (Автоматическое замыкание кривой) соңғы екі нүктені қойып, түзуді жабық контур ретінде қарауға болады.

        Байланыстары: Shape Tool (Фигура) таңдап алсақ, екі нүктенің байланысын модификациялайды. Ол үшін екі нүктенің біреуін алып, қалыпты түрге орналастырады, немесе жанаманы басқаруымен қайта қимыл қатнасы болады. Бұндай операциялар панель құрлысында болады. Оларға жататындар:

• Нүктелер байланысын қосу немесе алу: Add Node немесе Delete Node;
• Екі нүктенің байланысуы: Joln Two Nodes;
• Таңдап алынған нүктелердің түзулер арақашықтығы: Break Curve;
• Т‰зуге қисықты жасау немесе керісінше: Convert to Line  және Convert to Curve;
• Берілген н‰ктеде т‰зудің µзгеруі: Cusp (Острый узел), Smooth (Сгладить узел), Symetrial (Симметризовать узел);
• Түзу бағытының өзгеруі: Revers Curve Direction;
• Жабық контурда соңғы н‰ктені қатарлас таңдап алу біріктіру жолы (SHIFT басқышын пайдаланып): Extend Curve to Close (Жабық қисық);
• Қисық комбинацияны елестете, объектіден бөлек қисықты шығару: Extract Subpath (Извлечь фрагмент);
• Жабық контурда автоматты т‰рде қисықты жасау: Auto – Close Curve (Автоматическое замыкание кривой);
• Масштабты жолмен сегмент жасау, байланысты жµндеу, сегментті айналдыру: Stretch and Scale Nodes (масштабирование и растояние узлов), Rotate and Shew Nodes (Поворот и наклон узлов),  Align (Выравнивание узлов);
• Өте “эластикалық” (иілімді) режимнің қосылуы. Elastic Mode (Гибкий режим);

     Қисық Безье.  Сызық үшін Bezier Tool құралының көмегімен сурет салудың алдында сондай параметрлер берілуі мүмкін. Берілген нүктелерде түзуді тышқанды басу көмегімен құруға болады ал, салу үшін басқаннан кейін, оны тышқанның көмегімен тасуға  (апаруға) болады.

     Салудың  көркемдік құралы. Artistic Median  Tool (Натуральное перо) қызықты кейбір қатарлары бар. Олар, түрлі объектілерді құруға мүмкіндік жасайды.

     Brush (Двухфиксированное натуральное перо) каллиграфиалық қауырсынды таңдағанда бұрыштың иілгенін  Brush таңдайды.

      Элементтер  құрылысын жөндеу. Brush құралында элементтерді таңдағанда жеке объектіні және барлық объектіні модификациялауға болады. Sptayer (Аэрограф) құралымен құрылған объектілерді жеке элементтерге бөлуге болады.

       Arrange – Separate (Ремонтировать – Отделить), Arrange - Ungroup  (Ремонтировать - Убрать группу). Содан кейін әрбір элементтерімен жеке объект ретінде жұмыс істеуге болады.

        Өлшемді түзулер. Dimention Tool (Размер) таңдап алғанда сурет салудың алдын-ала өлшемі қойылады. Тура өлшемдерді форматқа таңдауға болады. Prefix   және Suffix  өрісінде керек жағдайда ғана текстік және сандық берілгендерді қояды.  Dynamic басқышымен (Түзу өлшемдерінің динамикалық көрінісі) уақытында таңдап алынған нүктені динамикалық режимін қосады. Text Positoning  Drop/Down (Правильность текста) өлшемдердің таңдап алған жағына қарай ашылу кілті болып табылады. /Прямоугольники, эллипсы, многоугольники, спирали, сетка/.

Текстік операциялар:

 Correl Draw құралында ерекше орын алатын құрал Text Tool. Бұл құрал басқа құралдар сияқты графиктік объектілерімен жұмыс істейді. Бірақ текст графиктік емес, сондықтан спецификалық жағынан басым. Мысалы, шрифтерді сызу т.с.с. бір уақытта керекті текстік объектті графиктікке ауыстыруға болады. Arrange - Convert to Curve (Упорядочить – Преобразовать в кривые), ал керісінше мүмкін емес.

        Текстік объектілердің типтері. Correl Draw  жүйесінде объект екі типті:

1)  Текстік объект Artistic Text  (Фигурный текст) текстік жолдың бос орнына қою.

2) Paragraph Text (Простой текст) текстік болатын символдарды арасына орналастыру.

        Теру және форматтау. Text менюінде меню жолының палитра құрамында текстік наборлау, форматтау және редактрлеу құрылысын ашады. Осылардың құрамында текстік редакторлардың стандарттық құралы мен программаны ашып отыру құралы бар. Арнаулы программада текстің қайта жасалуына, олар, арнаулы құралдарын қажет етпейді. Fit Text to Path (Текст вдоль кривой) құралы тексті сызықтың қатарына орналастырады. Ол үшін  Artistic Text  объект типін және кез келген графиктік объектіні құрал ретінде салыстыруға болады. текстік құралды қисық қатарына жақындатып, одан шыққан ирек сызық пайда болады. содан кейін басқышты басып, тексті еңгізуге болады.  Text Orientation (Ориентация текста) тізімді ашушы, Vertical Plasement (Вертикальное расположение), Text Plasement ( Положение текста), Distance from Path  (Расстояние от кривой) және Horizontal offset  (Горизонтальное смещение), тағы бір  Place on other Side (Размещение с другой стороны), текстік редактірлеуге Text Tool (Текст) мазмұнды құру мүмкіндігі.

       Арнайы  текстпен жұмыс істеу құралы Fit Text to Frame (Вписать текст в рамку). Жабық контурдың ішіндегі текстік блокты еңгізеді. Контур шекаралары алаң шекаралары сияқты қарастырылады. Жабық контурдың арасына тексті еңгізу үшін Text Tool құралы таңдап алынады. Текстік курсорды контурдың шекарасына тігінен орналасқан сызықтың қасында АВ символы түрінде пайда болады. Басқышты басқаннан кейін тексті еңгізуге болады.

       Объектілерді толтыру құралдарының үстінен құрылатын операциялар.

       Жабық  контурда толтыру әдісі пайдаланылады.  Ең оңай әдіс, сол жақ басқышымен  палитра элементтерін тышқанның  сол жақ басқышымен толтыруға  болады. Ал оң жақ басқышпен  бассақ түс контурын таңдап алады. Келесі бір әдіс, ол объектілерді таңдағанда оң жақ контекстік меню Propertles (Свойство), одан диалог терезесінен Fill (Заливка) таңдап алып, түсті толтыру әдісін көрсетуге болады. Содан кейін, диалог терезесінен Uniform Fill (Однородная заливка), Fill Tool  басып, одан соң Fill Color Dialog (Диалог однородная заливка) басып,  одан қойылған (салынған) панель пайда болады.

      Толтыру  амалы. Жабық контурда Interactive Fill Tool (Интеактивная заливка) түсті орындауға қолайлы. Мысалы, градиеттік толтыруға керекті түсті таңдап алып, одан соң, контурдың ішінде курсорды  бағыттауға болады. Interactive Fill Tool құралын таңдағанда панель құрылысына басқару эементтері пайда болады. Edit Fill (Редактировать заливку) басқышын басқанда диалог терезесі ашылып,  Fill Type (Тип заливки) тізімін ашады. Барлық тізімдегі Corel Draw әдісі Outline Width (Толщина абриса) тізімін және Copy Fill Propertties (Копировать параметры заливки) тізімін ашады.

      Толық  толтыру. Uniform Fill Tool (Тип однородной заливки) ашық тізімде түсті модельді таңдап, одан соң жеке параметрлерді тура дәл түсті модель типіне қояды. Мысалы, CMKY моделіне палитра түсінің пайызына тең болады.

      Градиенттік  толтыру. Fountain Fill (Градиентная) градиенттік құюлар әдісін таңдағанда, панель құралында келесі басқару элементтері пайда болады.  Linear Fountain Fill (Линейная градиентная заливка), Radial Fountain Fill (Радиальная градиентная заливка), Square Fountain Fill (Квадратная градиентная заливка), Conical Fountain Fill (Коническая градиентная заливка).

       Тізімді  ашып алғашқы және соңғы градиент  түсін таңдауға болады: Fister Fill Picker (Первый указатель заливки) және Last Fill Picker (Последний указатель заливки).

       Fountain Fill Midpoint (Средняя точка градиентной заливки), Fountain Fill Angel and Edge Pad (Угол и ширина градиентной заливки)  счетчиктері. Градиенттік құюларды құрап болғаннан кейін параметрлерді интерактивті жолмен объект бойымен басқару элементтерімен тасуға болады.

       Оюлармен  толтыру.  Pattern Fill (Узор) оюды толтыру әдісі бойынша құю моделі басқыш Pattern Fill (Заливка двухцветным растровым узором), Full Color Pattern Fill (Заливка полноцветным узором), Bitmap Pattern Fill (Заливка растровым узором) таңдалынады. Two Color Bitmap Pattern Fill құю моделіне қатысты Front Color (Цвет переднего плана) және соңғы планды басқышпен таңдап ашу. Элементтерін толтыру басқышы Small Tile for Pattern (Мелкая мозайка для узора),  Large Tile for Pattern (Крупная мозайка для узора), Medium Tile for Pattern (Средняя мозайка для узора) өлшемдерін таңдау әдісі. Объектіні модификациялағанда басқышпен қосу (жабу) режимін трансформациялық толтыру Transform Fill With Obgect (Масштабирование узора с объектом) әдісі. Объектілерді таңдау басқышы одан әрі қажет ету әдісі Select Pattern (Выбрать узор).

       Текстуралармен  толтыру.  Texture Fill (Заливка текстурой) әдісі Texture Library (Библиотека текстур) тізімінен басқару элементін ұсынады. Сондай-ақ, First Fill Pickers (Первый указатель заливки), Regenerate Texture (Восстановить текстуру), Texture Options (Параметры текстуры) басқыштары.

       Post Script толтыру. Post Script Fill толтыру әдісін таңдағанда бір ғана басқару элементі Post Script Fill Texture (Заливка текстурой Post Script) текстура тізімін ашу-үлгісінің пайда болуы. Post Script текстурасында интерактивті редактрлеу жолы жоқ текстураның параметрін өзгерту үшін Fill Tool құралын қолдануға болады.   Post Script Fill Dialog (Диалог заливка узором Post Script) басқышын басып, диалог терезесінде Post Script таңдап, заливка параметрін счетчиктерімен өзгерту.