Ауқымды компьютерлік желі. Электронды пошта

 Жұмыстың бұл түрі  негізінен екі бағытта іске  асады: біркелкі немесе бірыңғай (однородный) және бірнеше бөлшекке бөлу (диференция) жағдайында ұйымдастыру.

 Оқушылардың бірыңғай, біркелкі оқу жұмыстары мұғалімнің  барлығына ортақ бірыңғай тапсырмасын  шағын топтарға бөліп өзара  әрекеттесу жағдайында орындауы  жатқызылады.

 Ал бөлшекке бөліп  оқыту - бір мезгілде бірнеше  тапсырманы әр түрлі тәсілдермен  оқушылардың бірнеше тобы арқылы  орындалуы қарастырылады. 

 Жұмыстың бұл түрі  топ ішінде оқушылардың тап-сырманың  мақсатын , мазмұнын, оны орындау  тәсілдерін бір-бірімен өзара ақылдасып шешуі, оның нәтижесін талдауы, бағалауымен ерекшелінеді. Оқушылардың осын-дай өзара бірлесіп атқаратын оқу-танымдық жұмыстары олардың жеке дара жұмыстарына қарағанда әлдеқандай жемісті болып келеді. Әрі уақытты аз және тиімді пайда-лануға мүмкіндік туғызады.

 Сонымен қатар бір  сыныптағы оқушылардың оқу міндеттерін  топ болып шешуде өзара әрекеттесуі  немесе жарысы олардың ортақ  іске деген жауапкершілік сезімін  тудырады.

 

 

 

 

 

 

 

 

2.3 Тақырып бойынша сабақ жоспары

 

Сабақтың тақырыбы:  Ауқымды компьютерлік желі. Электронды пошта

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Интернет, Электрондық пошта жайлы айтып, тақырыптың мазмұнын ашып түсіндіріп, Интернет жүйесін қолдана білуге үйрету.

Дамытушылық: Оқушыларды Интернет жүйесінің жаңа мүмкіндіктерімен, қасиеттерімен таныстыра отырып, жан-жақты ойлау қабілетін дамыту, жаңа технологияларды пайдалану жолдарын, ғылыми дүниетанымдарын қалыптастыру.

Тәрбиелілік: Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын, жігерлілігін, ынталылығын арттыру.

Сабақтың түрі: Іскерлік дағдыны қалыптастыру сабағы

Сабақта қолданылатын көрнекі құралдар:

Компьютерлер, интерактивті тақта, мультимедиалық проектр, Электронды оқулық, карточкалар, плакт суреттер

Сабақтың өту  кезеңдері:

Кіріспе нұсқау

1 кезең. Ұйымдастыру кезеңі

2 кезең. "Білгенге маржан" (Өтілгенді қайталау)

3 кезең. Жаңа сабақ (презентациялық  көрсетілім)

Ағымдық нұсқау

4 кезең. "Интернет  ақпараттың қайнар көзі"  (практикалық   тапсырма)

5 кезең.  "Ретін тап"  (сабақты бекіту)

6 кезең. Техникалық  диктант (сабақты  қорытындылау)

7 кезең. Бағалау (Балдық  жүйе)

8 кезең. Үйге тапсырма  беру

 

Сабақтың барысы:

1.Ұйым дастыру  кезеңі

 

2 кезең. "Білгенге  маржан"   (Өтілгенді қайталау)

Өткен тақырыпты  қайталау сұрақтары:

1. Мультимедия дегеніміз не?

(Мультимедия-компьютерде дыбысты, ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бейнені біріктіріп көрсету үшін жинақталған компьютерлік технология)

2. Мультимедия қай жылы қай жерде шықты?

(1990 жылы Америкада  шығарылған)

3. Мультимедиялық зат құрамына нелер жатады?

(Музыкалық және ауызекі  жетелеу, анимация, гоафиктер және слайдтар, мәтіндер базасы кіретін интерактивтік компьютерлік жиынтық кіреді)

4. Лазерлік ойнатқыштың мүмкіндіктері?

(CD-ROM-ды пайдаланып, музыкалық компакт дискіні ойнатуға мүмкіндік береді)

5. Әмбебап ойнатқыштың қызметі қандай?

(CD-ROM-ды пайдаланып, дыбыстық және бейнелік ақпарат көрсетілім қызметтерін атқарады)

6. Фанограф программасының қызметі қандай?

(Компьютерге микрафон  қосып, фанограф программасының  көмегімен өз дауысыңды жазуға, оны файлда сақтауға мүмкіндік  береді)

Мен сабағымды материалдық тұрғысынан да қарастырып , дайындап қойдым. Материалдық тұрғыда плакат пен карточкаларды пайдаланамын.

 

 

 

 

 

3 кезең. Жаңа сабақ (презентациялық  көрсетілім)

 

Жаңа  сабақ:

WWW  дүниежүзілік  тармакталған желісі (World Wide Web - всемирная паутина) - бұл Internet-тің ең кең таралған, күннен күнге тоқтаусыз өсіп жатқан қызмет түрі. World Wide Web -   Internet-тегі барлық құжаттар және мультимедиалық ресурстарды сипаттайтын термин. Бұл мәліметтерді пайдалану жолында оларды оқып көру үшін Microsoft Internet Explorer, Netscape Navigator сияқты программалық жабдықтар қолданылады. Олар Internet-тен керекті құжаттарды іздеп табуға, қарауға, жазып алуға мүмкіндік береді. «Гипермәтін» (байланысқан мәтіндер) мүмкіндігі Web мәліметтерінің бірінен біріне көшуді жеңілдетеді. Файлдардың «HTML» (hipertext markur Language) форматын іске қосатын гипермәтін мүмкіндігі Web-парақтарының бір бетінен екінші бетіне «сілтеу» бойынша көшуді жеңіл жүзеге асырады. Бұл беттерде суреттер, бейнежазбалар, дыбыстар, үшөлшемді (кеністіктегі)  нақты бейнелер т.с.с. орналасады. Осындай сілтемелер арқылы байланысқан парақтар World Wide Web - тің негізгі құрылымын құрайды. Web жүйесіне қосылғаннан кейін әрбір адам WWW-желісіндегі кез-келген мәліметті басқалармен бірдей пайдалану құқығына ие болады. Бұдан соң басқа компьютерлермен байланысу үшін немесе қосымша артықшылық, шектеулер үшін ақы төлеудің қажеті жоқ.

      World Wide Web (WWW немесе Web) Интернет мәліметтерін жеңіл көруге болатын графикалық интерфейс мүмкіндігін береді. Ондағы мәліметтер мен олардың бір-бірімен байланысын ақпараттық «Өрмек» деп айтса да болады.

     Web-тің әр бетінің басқа парақтармен байланысын көрсететін сілтеме белгілері бар, оны бір-бірімен байланысқан парақтардан тұратын өте үлкен кітапхана деуге болады. Бір тораптық компьютерде орналасқан мәліметтер Web кітабы секілді, ал оның беттері кітап парақтарын көзге елестетеді. Бұл беттердегі мәліметтер дүниенің кез-келген бұрышында орналаса береді. Солар арқылы жер шарындағы барлық серверлік компьютерлердегі ақпараттар көз алдынызда орналасады, мұнда қашықтағы - қымбат, жақындағы - арзан деген ұғым жоқ, олардың бағасы тек мәліметтің көлеміне немесе сіздің байланысып отырған уақытыныздың ұзақтығына байланысты. Web мәліметтерін қарау адресі көрсеілген белгілі бір тораптық (түйінді) компьютерден басталады.

    Түйінді компьютердегі  мәліметтің бірінші беті кітаптың  сырты немесе мазмұны тәрізді,  әрбір беттің URL (Universal Resource Locator) форматында берілген қайталанбайтын өзіндік адресі болады.

URL – адрестері

        URL ұғымы «Uniform Resource Locator» деген сөзден шыққан, яғни «Ресурстардың әмбебап атауы»- деген ұғымды білдіреді. Бұл желіге қосылған компьютерлердің Web-тегі адресін нақты, әрі дәл белгілеп, олардың орналасуын ыңғайлы және бір мәнді түрде анықтайтын адрестеу тәсілі. URL адрестерінің көрші бөлмедегі достарынызға немесе Австралиядағы Гиперорталарды (HTTP://) сипаттайтын, Gopher (Gopher://) мен FTP (FTP://) ресурстарын, жаңалықтар топтарын, электрондық хабарландыру тақталарын (News://) т.б. сипаттайтын URL-адрестері бар. URL-кез келген ресурстың орналасуының нақты анықтауышы. Қысқаша айтқанда, ол көру - программаларына (броузерлерге) белгілі бір іс-әрекетті орындататын нұсқау. Мысалы, мынадай адрес: URL:HTTP//www.ropnet.ru/ogonyek/  - Огонек  журналы сайтының Интернеттегі адресі. Осы адресті броузердің адрестер өрісіне еңгізсе Огонек журналыңын алғашқы іске қосу (бастапқы парақтарын оқимыз).

        «URL адресі табылмай жатыр» деген хабарлама шықса, не істеу қажет?   Ол әлі аяқталмаған әлде қате терілген URL-адресі дегенді білдіреді, әлде осы адрес көрсетіп тұрған парақ басқа орынға ауыстырылған немесе өшіп қалған. URL-адресін еңгізе кезінде (еңгізгеннен кейін) оның дұрыс екнеіне көз жеткізу керек. Терілген URL-адресінің ішінде бос орын болмауы тиіс.        

 

       Бұл  Интернетте орналасқан құжаттардың  адресін жазудың арнайы формасы.  Ол - желінің қай серверінде орналасса  да, керекті мәліметті айнытпай  қатесіз табуды қамтамасыз ететін  сөз тіркесі. URL - адрестерінің жазылуынан мысал келтірейік:

http://www.soccer.ru/dinamo/rus/index.html

мұндағы,

http - протокол, яғни хаттама;

http://www.soccer.ru - адрестің домендік бөлігі, оның ішінде:

               www - компьютердің (сервердің) аты:         

               soccer.ru - доменнің аты;

               dinamo/rus - серверлегі каталог (бума) аты;

               index.html - Web-парақтары файлының аты.

 Домен - бір компьютермен  басқарылатын немесе бір желілік жұмыс машинасының (желі торабының) басшылық етуімен істейтін информациялық желі қорлары тобы.

 

Интернет қосымшаларының адрестік құрылымы:

Қосымша://қосымша.мекеме.домен

gov-үкіметтік

org-үкіметтен, коммерциядан тыс

edu-білім

com-коммерциялық

mil-әскери

net-желілік

museum-музейлер

name-жеке есімдер

aero-авиакомпании

coop-бірлеске, коммерциялық

biz-бизнес

info-ақпараттық

pro-кәсіпқой

Аймақтық белгісі  бойынша домендер атауы:

uk- Ұлыбритания

us-АҚШ

ru-Ресей

se-Швейцария

kz-Қазақстан

de-Германия

ua-Украина

fr-Франция

it-Италия

Интернеттің негізгі  қосымшалары

E-mail (Electronic Mail) –электрондық почта. Желі тұтынушылары арасындағы мәлімет алмасу ісін жүзеге асыратын қызмет жүйесі. Ол арнайы почта программалары көмегімен  жүзеге асырылады. Мысал ретінде, Outlook Express программасын атауға болады.  Оның көмегімен сіз санаулы минуттар ішінде хабарды жеткізе аласыз.  Ол үшін клавиатурада тиісті хабар мәтінін теріп, белгілі электрондық адреске жіберсеңіз болғаны. Осынау тәсілдеме арқылы достарыңызбен, әріптестеріңізбен араласуға болады.

E-mail адрестік  құрылымы:

есім@мекеме.домен

Мысалы:

сommon@pushkinlibrary.kz

Usenet- тегі жаңалықтар тобы дүние жүзіндегі адамдардың пікірлесетін, яғни ақпарат алмасуына арналғани электрондық пікірталас топтары. Usenet-тегі жаңалықтар ретінде оқыған мақалаңызға жауап беруге және өз ойларыңызды мақала ретінде жариялауға болады.

FTP (File Transfer Protocol)- файлдарды жіберу протоколы –бұл көбінде үлкен көлемдегі файлдарды жібнеру кезінде қолданылатын Интернеттің қосымшасы. ҒТР көмегімен кез-келген файлдарды жіберуге және қабылдауға болады.

Чат (IRC-Internet Real Chat)-Интернеттің қосымшасы, желіде нақты уақытта интерактивті сұхбаттасу. Әңгімелесушілер бір-бірімен өз компьютерлеріндегі клавиатурада сөздерді теріп жібереді және ол сөздер бірнеше секундтардан кейін сұхбаттасушыларға монитордан көрінеді, осындай тәсілмен әңгімелесулеріне болады.  

Интернет қосымшаларының адрестік құрылымы:

Қосымша://қосымша.мекеме.домен

gov-үкіметтік

org-үкіметтен, коммерциядан тыс

edu-білім

com-коммерциялық

mil-әскери

net-желілік

museum-музейлер

name-жеке есімдер

aero-авиакомпании

coop-бірлеске, коммерциялық

biz-бизнес

info-ақпараттық

pro-кәсіпқой

Аймақтық белгісі  бойынша домендер атауы:

uk- Ұлыбритания

us-АҚШ

ru-Ресей

se-Швейцария

kz-Қазақстан

de-Германия

ua-Украина

fr-Франция

it-Италия

 

Интернеттегі  ауқымды іздестіру жүйелері:

Интернет желісіндегі мәліметтерді милллиондаған мекемелер даярлайды.Әлемдік желідегі ақпараттарды тез тауып алуда іздеу серверлерінің көмегі зор. Оларда мыңдаған іріктелген құжаттардың, сайттардың адрестері сақталады. Көптеген іздеу серверлерінің ішіндегі нң тараған іздеу каталогтары мен машиналары бар.

http://www.google.com- GOOGLЕ ақпаратты іздестіру жүйесі 1999 жылы қыркүйек айында ашылған. Бүгінгі күндері Searchenginewatch.com эксперттерінің айтуына қарағада базаның көлемін 560 млн құжаттар құрайды. Жүйе қолданушыларғ қарапайым және кңейтілген іздестіру интерфейсін ұсынады. Көптеген тілдерде соңнымен қатар орыс тілінде ақпарат іздеу мүмкіндігі бар.

http://www.hotbot.com-HotBot - іздестіру жүйесі арқылы құжаттар ішінде кездесетін бір немесе бірнеше терминдер арқылы жеке фразалар бойынша іздестіру мүмкіндігін береді. Құрамыніда аудио, видио немесе анимациялары барфайлдарды іздестіруге де болады.

http://www.yahoo.com-Yahoo- тез іздестіретін анықтамалардың бірі. Ақпараттарды жеке сөздер бойынша немесе классифиатор бойынша іздеу мүмкіндігі бар.

http://www.rambler.ru-Rambler- іздестіру жүйесінде Россияның және ТМД елдеріндегі  12 миллионға жуық мәліметтер индекстелген.Өзекі сөзбен қатар классификаторлар арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған.

http://www.altavista.com-   Alta Vista  ақпараттық ізлдестіру жүйесі 1995 жылы желтоқса айында ашылған. Ол қазіргі таңда индекстелген html-құжаттар (350 миллионға жуық) көлемімен алдыңғы қатарда. Alta Vista  қарапайым және кеңейтілген іздестіру мүмкіндігін және WWW арасындағы жұмыс істеуде қосымша сервистерді ұсынады. Арнаулы "Help" (көмек) деген бөлімде барлық парақтарды қолданушылар интерфейсі сілтемелермен жабдықталған. Ол қарапайым қолданушылар интерфейсі сілтемелермен жабдықталған. Ол қарапайым қолданушыларға өздерінің тапсыратын дұрыс құрастыруда көмек бере алады. Әлемнің 25 тілінде ақпарат іздестіру мүмкіндігі бар.