Жылулық схеманың есептеулері және қазандық жабдықталудың таңдалуы

Вагон төңкергiштері бар  түсiру құрылымының уатқыш бөлімше  мен ғимараттарында  отынберудің  басты конвейер жолы және түйiндердiң  қайта сыпкалары жұмыстық және апаттық  жарықтандыруды туғызады. Түйіндердің  қайта сыпкалары мен көмекші  конвейер жолдарының ғимараттарының көмір  қоймасында тек бір жұмыстық жарықтандыруды жүзеге асыруға болады.

12 Ватты тозаң өткізбейтiн  штепсель розеткалар қол тасымал  шамдары үшiн  вагон төңкергіштерінің  уатқыш бөлiмшелеріңде, ғимараттарында  орнатылады.Торфты отын беру электростанция  бөлімдерінде тасымал шамдары  ретінде жарылыс қаупi жоқ аккумуляторлық  шамдар қолданылады, ал штепсель  розеткалары қолданылмайды.

Күлдi бөлу және күл ұстау

Ағаш немесе ауылшаруашылық қалдықтарға жұмыс істейтін қазанагрегаттары үшiн күлтұтқыштар вертикальді циклондардың блогi түрінде болады. Олар 200 градусқа дейінгі  максимал температурасы  бар ұшпа күлден қорғау мақсатында құрғақ инерция газын тазартуы үшiн  арналған.

Күлтұтқыштардың конструкциясы (+ 40 градустан - 60 градусқа дейінгі ғимараттан тыс пайдалану үшiн) 15150-69-шы ГОСТ бойынша 3-шi орналастыру дәрежесi бар  УХЛ климаттық орындауға әрдайым  сәйкес келеді.

Ұстаудың ең үлкен тиiмдi жұмысы қазанның  номиналды жүктемесінен 80%-нан қалыспайтын режимінде  өтеді. Түтiнтартқы қазан қуатына  байланысты бекiтiледi және оттық камерадағы жұмыс сиретiлуiн жасайды және түтiндiк газдардың өтудi ұтымды жылдамдықтың сүйемелдеуi үшiн қазан жылу алмастырғыш  арқылы қызмет көрсетедi.

Горизонталь циклонды күлтұтқыштар болады, олар 280 градусқа дейінгі максималды температура мен күл мөлшері 50 мкм-ден асатын құрғақ инерция газын  тазарту үшін арналған.

Көлденең циклондары бар  күлтұтқыштардың конструкциясы  ықшамдырақ, бiрақ оларда күлдiң тұнба  коэффициенті тiк құрастырылымның  құрылымына қарағанда айтарлықтай  төмен.

Күлдi бөлу жүйесі

Күлдi бөлу жүйесі оттықты  кеңiстiктен  арнайы кеңістік жинақтағыш сыйымдылығына өтетін  жану өнiмдерiнiң  механикаландырылған орын ауыстыруын шешедi. Типті жобаларда күлдi бөлудің "ылғалды" схемаларын жүзеге асырады. Онда жонатын транспортер және су ваннаны қолданылады.

Сонымен қатар,күлдi бөлудiң  автоматты жүйесі болады. Бұл өте  қымбат бағалы түйiндер, сондықтан оларды жобалық қуаты 2 мвттан асатын қазан  кешендерінiң құрамына қосады. Күлдiң  алып тастауы басқа қалған жағдайларда  қолдан өндiрiліп алады.

ДКВР-2,5-13 қазаны үшiн ЦН -2x2x400 батареялық циклон орнатылған. Осы  циклонның түрі кезіндегі тазартылған  газдар қабатты жану кезінде шаң  басқандылық мөлшері 0,2...0,6 г/м³ болады. Қабатты жануы кезіндегі газдардың тазарту дәрежесi 80...90% аралығында болады.

Қазандардың бiрiншi кезеңiндегi күлдiң бөлуi арбаларда қолдан iске  асады, ал келесi кезеңдерінде контейнерге  электр тартуы көмегiмен қоймаға  күлдiң беруiмен жонатын транспортердi қою арқылы жүзеге асады.

Желдету қазан дефлекторларының төбесiнде табиғи қоюмен жүзеге асады.

Қазандардан күлдерді түсiру үшін оттық лючкалардың үстiндегі  қазанның ауа өткізгіштері арқылы сорып  шығатын жергiлiктi шатырлары қарастырылады.

 

 

1.2 Жылу тасығышының  таңдалуы

 

Жылытудың жүйелерiн жөндеу кезінде мiндеттi түрде қандай жылу тасығыш заттың айналатынын есепке алу керек. Яғни, газды қазанның таңдалуы,циркуляциялық  үрлегiштiң өнiмдiлiгi,батареялардың  саны мен жалпы жүйенің не ашық не жабық болуы осыдан тәуелді  болады. Енді неге осыншама маңызды  екеніне тоқталып кетейік.

Жылыту, желдету, ыстық сумен  жабдықтау үшiн "жылу желiсi" ҚНжЕ 2.04.07-86-ға сәйкес жылумен жабдықтауда және технологиялық мұқтаждықтар үшiн  жылу шығаратын зат ретiнде су қолданылады.

Төмен магистральдағы су температурасы 150 0С-қа тең температура қабылданады, керi құбырда - 70 0С. Егер есептелінетін  жылулық жүктеме Gр<5,8 МВт болатын  болса,төмен магистральдағы жергілікті жылыту жүйелеріндегі температурамен сәйкес болған жағдайда судың 95... 1100С  осы мөлшері алынады.

Егер технологиялық мұқтаждықтар үшiн бу қажеттi болса,онда өндірістік ғимараттар мен құрылыстарда  техникалық-экономикалық негіздемелерге сәйкес болатын болса  оны бірыңғай жылутасығыш ретінде  де қолдануға болады. дәлелдеу тиiстi техникалық-экономикалықтарда ол өндiрiстiк ғимараттар және ғимараттардағы бiртұтас жылу шығаратын зат сапада қолдануға болады. Жылытқыш - өндiрiстiк қазандарда екi жылу тасығыш заттарды қолдануына рұқсат етiледi: ол су және бу.

Көріп тұрғанымыздай, су өте  жоғары жылу сыйымдылық және төмен  тұтқырлыққа ие. Су өте қолайлы  және арзан зат болып табылады. Бiрақ, қолайлы жылу шығарғыштық  қасиеттеріне,төмен құндылығына,судың  экологиялық және токсикологиялық  қауiпсiздiгіне,жанғыш емес қасиетіне  қарамастан,оның пайдалануы көптеген мәселелермен байланысты. Бұл мәселелердiң  қатарына жататындар:

-металл болғандықтан жоғары коррозия белсендiлiгi(әсіресе, қара болаттарға);

-құбырлардың қабырғаларындағы қақ пен тұзқабатының пайда болу әуестілігі;

Қазіргі кезде жылыту жүйелерінде  этиленгликоль(арзан болғаны үшін) немесе  пропиленгликольдің(қымбаттырақ) негiзінде жасалған қатуға қарсы (антифриз) заттарды қолданады.

Этиленгликольннiң негiзде  жасалған қатуға қарсы заттар жылытқыш жүйелердiң экстримальді жұмыс тәртiптерiне жеткілікті критикалы,әсiресе, қызып  кетуге . Егер жүйедегi су температурасы , тiптi қандай да бір болмасын оның бір  нүктесiне қатуға қарсы заттың маркасы  үшiн кризистiк шектен шығатын  болса - этиленгликольдiң және  қатты  тұнбалардың түсуі мен қышқылдардың пайда болуының коррозияға қарсы  қоспаларының термиялық қыздыру  жiктелуi болуы мүмкін. Егер тұнбалықтар  қазанның қыздыру элементтерiнің  үстіне түсiп қалатын болса, қыздыру  элементiнiң осы бөлiмшесiнде жылуайырбастаудың  нашарлауына,жаңа тұнбалардың пайа болуына және де келешекте осы  бөлімшелердің қызып кетуіне  әкеп соқтыратын күйік пайда болады.

Этиленгликольннің термиялық  ажыратылуынан пайда болған қышқылдар  жылыту жүйесінiң металлдарымен  әрекеттесіп,олардың коррозиялану дәрежесін арандата түседі. Қоспалардың  термиялық ажыратылуы резеңке, паронит  және тағы сол сияқты  тығыздағыштар  материалына қарағанда қатуға қарсы  заттың қорғайтын қасиеттерiнiң жоғалтуына әкеп соқтыруы  және жалғанатын орындарда  күйлеулердің пайда болуына әсерін тигізуі мүмкін. Этиленгликоль сияқты iшкi мырыш жамылғысы бар  құбырларды қолдануға болмайды, өйткенi, олар цинкпен  әрекеттессе жылытудың бір маусымында ғана сөзбе-сөз жеп қояды. Қатуға қарсы зат қызып кетсе, бірден жүйеде ауаның пайда болуына әкелетін жүйеде көп мөлшерде көпірік пайда  болады. Айтылған этиленгликоль қатуға қарсы заттар үшiн қауiп-қатердің ең үлкенi қызып кету. Бұл  жағымсыз құбылысты тек қана қазанның жұмыс  тәртiбi мен жылыту жүйесін мұқият тексерген де ғана жоюға болады. Өкiнiшке орай, барлық қазандар  бұл  шарттарға қанағаттандырыла алмайды.

Сонымен бiрге радиаторлардың санын үлкейтiп немесе қосымша  секцияларды оған толықсытуға тура келедi, өйткені, қатуға қарсы заттардың  жылу сыйымдылығы 15-20%-ға суға қарағанда төмен,сондықтан,жылуды суға қарағанда нашар береді. Қатуға қарсы заттың тұтқырлығы суға қарағанда 2 – 3 есе жоғары, сондықтан  өнiмдiлiгі үлкенiрек сорғыш қойып және сонымен бiрге кеңейткiш бактiң көлемін көбейту керек,себебі, қатуға қарсы заттың көлемдi кеңейтуі қыздыру кезінде 40-60%-ға жоғары келедi.

Бірақ этиленгликольдің улағыштық  қасиетінің бар екенін ұмытпауымыз  керек. Екi контурлы қазандар мен жылутасығыштың булануы болатын жылытудың ашық жүйелерінде этиленгликольдi  қатуға қарсы зат ретінде қолдану  орынсыздау және рұқсат беріле қоймайды.

Соңғы кездерде азық-түлiк  негiздегі пропиленгликоль  қатуға қарсы заттары кең қолданысұа ие болуда. Бірақ та бiр жағынан  этиленгликоль қатуға қарсы заттарының жылутехникалық және гидравликалық  мiнездемелерi пропиленгликольді қатуға қарсы заттарға ұқсас, бiрақ жылыту жүйелерiнiң металлдарына және материалдарына агрессивтiлігі кемірек.

Сұйық-жылыту жүйесінің ең аңызды  бiр бөлiгi болып табылады, өйткенi оның негiзгi жұмысы жылуды тасымалдау және беру, яғни,  жылытудың бірінші  тұтынушысынан(мысалға, қазан) жылытудың  өзiнiң  элементтеріне жеткізу (мысалы, радиатор, конвектор және т.б.) 

Қандай талаптарға жылыту жүйесіне құйылатын сұйықтық немесе тасығыш жауап бередi. Осындай  жылуалмастыру сияқты физикалық  құбылыс нәтижесінде сұйықтық озінің жылуының біраз бөлігін құбырларға береді, осылайша жылыту элементтеріне  жетеді,ал жеткен кезде соңғы жылуын береді, соның нәтижесінде судың  өзі суып қалады. Бiзге түсiнiктi себептер бойынша сұйықтық минималды жылу шығындарымен болатын болса тиімдірек  болушы еді және де жылыту жүйесінде  сұйықтықтың айналым жылдамдығы ең маңызды рөл атқарады. Және де сұйықтыққа деген тікелей тәуелділік  жылдамдықтың әсері бақыланып отырады. Сонымен, бұрылыстар сияқты жүйе элементтер ішінің жылдамдығы және әр түрлі айналмалар және т.б. кезінде турбуленттілік пайда  болады, соның нәтижесінде жылыту жүйесі шулай бастайды немесе кейбір жағдайларда оте қатты шулауы да мүмкін. Сұйықтық параллельді ішіне  жиналып қалған ауадан босайды және әр түрлi жүйенiң  бөлiктерiнде жинала бастайды.

Турбуленттiлік табиғи таралуы  бар жүйелерде  мүлдем қорқынышты емес, өйткенi ол бұл жүйелерде жоқ. Ауаның босатылуынан ешбір жүйе қорғалынбаған, тіпті кейбір тәжiрибелерде ауаны  жарты жыл бойы айдаған жағдайлар   кездескен.

Сондықтан да, жылутасығышқа  қойылатын ең бірінші талап, ол- оттексіздігі. Кәдiмгi су бұл талаптарды орындай  алмайды, тек бір ерекше су оған келеді, ол -қатпайтын су. Тазартылған су осы талаптарға 90%-ға жауап бередi.

Қазандарға арналған нұсқауларда : "…Р51232 ГОСТ бойынша суды жылу шығаратын зат ретiнде қолданылады. Қатуы оте төмен тұрмыстық қатуға қарсы суйықтығы қолданылуы мүмкін " көрсетілген. Аппараттың пайдалану мерзiмiн созу  және  газ шығынының үнемін үлкейту үшiн жүйені жұмсартылған сумен  толтыру ұсынылады. Сондықтан, суды жұмсарту үшiн әр түрлi құралдар қолданылады.

Жылыту жүйесiнің қабырғаларындағы қақтың мөлшері 1 мм болатын болса, тұтынылатын  газ шығынының 10%-ға өсетінін  бiлуіміз керек. Осыдан жылутасығышқа екінші маңызды талап-жұмсақтық туындайды . Жылутасығыштың жұмсақтығы жылтасығыштағы калций мен басқа тұздардың тазалануына  байланысты.

Сонымен суды  жылу тасығыш  зат ретiнде қолданғанда, жылыту жүйесінiң жiбiту қауiп-қатері болады. Осылайша электр қазанын пайдалану  салдарынан электр энергиясының ажыратулары  болуы мүмкiн.газды қазандарда да дәл осындай жағдай. Отын немесе көмiрдің отын ретінде пайдаланылуға  болмайды.

Ауданы 350 м² –тан асатын коттедждер үшiн   мiндеттi түрде (незамерзайку ) қатуға қарсы затты пайдаланады, өйткенi жүйенің бөліктерінде суды қолдануда,қатты аяздарда су қатып қалуы мүмкін, мысалға  гаражға баратын су.

Жүйелердің үлкен сыйымдылығы  кезінде тонна тазартылған суды сатып алу ұсынылмайды, ең дұрысы, жақын бұлақтан алған жөн және де  жұмсартқыш ретінде арнайы сүзгілер қолдануға ұсынылады.Сүзгілер арқылы су жүйеге түсіп отырады.

 

 

1.3 Жылулық жүктемелердің  есептеулері

 

5 Кесте-Мойылды санаториясының  жылу тұтынушыларының сипаттамасы

 

Атауы	Көлемі, м3
Әкімшілік корпусы	1800
Галерея	996
Корпус №1	10440
Асхана	4928
Корпус №2	30862
Кірмен емдеу бөлмесі	7568
Корпус №3	18056
Қоймалар	965
Жылытылатын ғимараттардың          ортақ көлемі	75615

 

6 Кесте -Өндірістік сектордың  жылу тұтынушыларының сипаттамасы

 

Атауы	Сипаттамасы
Ремонт шеберханасы, тыс. м2	1,8
Бу қысымы, МПа	0,2
Бу шығыны, кг/с	0,15
Ыстық су шығыны, кг/с	0,16

 

7 Кесте - Отын түрі және  құбырларды есептеу объектісі 

 

Атауы	Сипаттамасы
Отын	Тас көмір
Жану жылуы	Qdi=21МДж/нм3
Объект	Санаторий корпустары

 

8 Кесте - Есеп -климаттық шарттары

 

Елді мекен	Сынақ кiтапшасының соңғы нөмірі №	Өте суық бес күндiктiктiң ауасының температурасы, tн.в, °С.	Вентиляция температурасы, tн.в, °С	Орташа тәулiктiк екпiнмен салыстырмалы мерзiмнiң ұзақтығы., °С		Желдің орташа жылдамдығы
				h, сут.	tср.о
Павлодар	7	-35	-20	213	-5,9	3,5

 

Жылыту және желдетуге  есептi жылулық қуаттың анықтауы

 

                               Ф₀ = q_от×V_н×(t_в - t_н.о) ×а                                                     (1.1) 

 

                               Ф_в = q_в×V_н×(t_в. - t_н.в)×а                                                    (1.2)

   

мұндағы  q_от и q_в - ғимараттардың меншiктi жылытқыш және меншiктi желдету сипаттамасы, Вт/(м³×К); ғимараттың тағайындалуына және  өлшемдерiне байланысты қолданылады;

        V_н – ғимарат көлемі, м³;

        t_в - көпшілік ғимараттардың бөлмелерiне тән ауаның орташа есептi температурасы, ⁰С;