Мазмұны
Кіріспе...........................................................................................................2
1.Басты мұнай айдау станциясы.................................................................3
1.1Жергілікті мекемелердің
мұнай айдау ұйымына талаптары.............3
2.Сораптық станцияның негізгі
жабдықтары............................................4
2.1Жабдығы және жұмыс істеу
принципі..................................................6
3.Салу және монтажға сынау....................................................................10
4.Құрылысы және жұмыс істеу
принципі................................................17
5.ҚОРЫТЫНДЫ.........................................................................................18
6.ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.............................................................................19
Кіріспе
Қазіргі кезде біздің Республикамызда
және шет аймақтарда көп мөлшерде жоғарғы
тұтқырлы мұнайлар ғана емес, сонымен
қатар құрамында көп парафинді, басқалармен
салыстырғанда жоғарғы температурада
қататын мұнайлар өндіріледі. Бұндай мұнайларды
айдау (жай тәсілде) тиімсіз, қоршаған
ортаның температурасы үшін құбырөткізгіштің
гидравликалық кедергісі жоғары. Мұнай
аққыштығының жоғарлатылуының әртүрлі
тәсілдері құбырөткізгіштегі гидравликалық
кедергінінің төмендеуін қамтамасыз етеді:тұтқырлы
және төмен тұтқырлы қататын мұнай
және мұнайөнімдерін араластырып бірге
айдау, су қосып айдау, қататын мұнай және
мұнайөнімдерін термиялық өндеу және
кейінірек айдау, мұнай және мұнайөнімдерін
қыздырып айдау, мұнайдағы присадка –
депресатормен қолдану және басқалар.әр
жағдайда айдау тәсілдерін таңдау техника
– экономикалық есептермен негізделуі
керек.
1.Басты мұнай
айдау станциясы
Басты мұнай айдау
станциясы - арналы мұнай құбырының
немесе оныңжеке пайда- лану бөлігінің
басталар жерінде орналасқан, мұнай мен
оның өнімдерін жинауға жане қубыр
желісі арқылы айдауға арналған құрылыстар
кешені. Қурамына сорап станциялары қорқоймалар паркі,
технологиялық қубыр желілерінің цехы,
шағын электр стан- циясы, қазандық, сумен
қамтамасыз ету нысандары, қосалқы жұмыс
пен әкімшілік үйлері, мәдени-түрмыстық
нысандар т.б. кіреді.Мұнай айдау станциясы - мұнай құбырының тартылымындағы
ғимараттар мен құрылғылар жиынтығы. Мұнайды
қабылдауға, жинақтауға, кейде жылытуға,
үстемелеп айдауға арналған. Мұнай қабылдауға
және сақтауға арналған көлемі 100-20000 м3-ге дейінгі болат қорқоймалар, мұнай қотаратын
арналық сорап агрегаттары, түтікті жылыту пештері, тазарту
қондырғыларының тазарту-жылжыту икамералары,технологиялық құбырлар, сонымен бірге электр жабдықтары, автоматика, телемеханика, байланыс және радиоландыру, канализация, өрт сөндіру және
басқа жабдықтары болады. Мұнай қотару
станциялары мұнай құбырының бүкіл тартылымы
бойында белгілі қашықтықтарда орнатылады,
олар мұнай жылжуының қажетті жылдамдығын,
мұнай құбырының белгілі уақыт ішіндегі
өткізу мүмкіндігін (тәулік, ай, жыл бойына
мың, миллион тонна) қамтамасыз етеді.
1.1Жергілікті мекемелердің мұнай айдау
ұйымына талаптары
Шымкент мұнай құбыры басқармасы Қазақстан Республикасы
Оңтүстік Қазақстан облысы Шымкент қаласында орналасқан.Кәсіпорын
құрылуы 1982 жыл.Электрмен жабдықталуы-орталықтандырылған,
жылумен жабдықтау-дара қазандық станциямен,
сумен жабдықтау-артезианскважинасымен.«ШолақҚорған» БМАС Оңтүстік
Қазақстан облысы Созақ ауданы жерінің “Шолақ-Қорған” ауылының
оңтүстігінде 3 километр қашықтықта орналасқан.Станция
типтік және көрінісі технологиялық кешен жұмысшылар
және қызметкерлер үщін административтік
және тұрмыстық ғимараттары бар.«Шолақ-Қорған» БМАС-сы
1983 жылы пайдалануға берілген. 1985 жылы
екі резервуардан тұратын резервуарлық
парк ТБР-20000 м3 пайдалануға берілді.Әрекеттегі заң
шығарушыларпға сәйкес, кәсіпорын өз қызметінде
табиғи ресурстар, қоршаған ортаға әсер
ету дәрежесі, жоспарлау және өткізу іс
шаралары бойынша жергілікті орган, экология
және биоресурстарды мемлекеттік басқару
органдарының бақылаунда.Негізгі қызмет
болып келісілген және мақұлданған негізгі өндіріс
көрсеткіші, ПДС жобалық есебі, табиғатты
пайдалануға рұқсат алу.
2.Сораптық станцияның
негізгі жабдықтары
Агрегат тағайындалуы:
НМ1250-260 типті мұнай электросорапты ортадан тепкіш
магистральды агрегат магистральды құбырөткізгішпен
минус 5°тан 80°С температурада, кинематикалық
тұтқырлығы 3 см2/с үлкен емес, мөлшері
0,05 % және өлшемі 0,2 мм кіші маңызды механикалық
қоспалардан тұратын мұнайды тасымалдау
үшін арналған.
Электросорапты агрегатпен НМ1250-260 сол сияқты
жоғарыда көрсетілген, мұнай температурасы,
кинематикалық тұтқырлығы, химиялық белсенділігі,
және механикалық қоспасы іспеттес мұнай және
мұнай өнімін тасымалдайды.
Электросораптық агрегат агрегат мысалы
НМ3600-230 сан,
әріптерінің шартты көрсетілімі.
НМ-магистральді сорап;
3600-беріліс,м3/сағ;
230-арын,м.
Техникалық сипаттамасы:
Номиналды көрсеткіштерінің қолданылуы
және сапасы ГОСТ 12124-80 және талица 1 көрсеткішіне
сәйкес болуы керек.
Сорапты берілген жұмыстық мерзім сипаттамасы
интервалы, келтірілген қосымша мен пайдалануы
керек.
Келтірілген агрегаттың номиналды
көрсеткіштері
Бұйым аталуы |
Саны |
ескертпе |
1.Мұнай магистральды
сорабы жинақталған
күйінде |
1 |
(Тапсырыс беруші келісімімен
электрлі сорап агрегаты жетекпен
бірге жасалады
2АЗМП немесе
2АРМП.ТУ16-510-372-
75,сондай-ақ СТДП-
2ТУ16-512.403-76
Жетекпен комплектеу
кезінде 2ВРМП немесе
СТДП әуедегі камера
қойылмайды.
Тек сораппен НМ3600 -230.
агрегатқа (тек аралық
айдау станцияда)
4 электросорапты
агрегатқа
4 электросорапты
агрегатқа
|
2.Жетек СТД-2ТУ16-512-214-76 қозғаушы қондырғы |
1 |
3.Сорап астындағы ір-
гетас рама |
1 |
4.Гайкалы қысқыш
бұранда |
4 |
5.Гайкалы шпилка
(фундаменттік) |
4 |
6.Әуедегі камера |
1 |
7.Тісті муфта |
1 |
8.Муфта қоршауы |
1 |
9.Өткел |
2 |
10.Сораптың ағыс айда-
4 электросорапты
ғышы ИНСУН60-330 ТУ24-81065-76 |
2 |
11.Мұнай магистральды
сорабының майлау
қондырғысы |
1комплект |
12.Автоматика және
КИПмұнай айдау станциясы |
1комплект |
Кесте 1 - Комплексті
орнату
Кесте 1 - Комплексті орнату
Ескерту. Тапсырыс беруші келісімі
бойынша комплект орнату қосымша әртүрлі берілістегі
ротормен ауыстырылып қосылуы мүмкін
3.Жабдығы және жұмыс істеу принципі
Электросорапты агрегат сораптан
және қозғаушы жетектен тұрады.Бір сораптық станцияға сораптық
агрегатты орау, майлау жабдығымен, ағынды айдау сорабымен, автоматика
және БӨП пен комплект жіберіледі.
Мұнай магистралды ортадан
тепкіш сорабы.
Сораптың әсер ету принципі қорытындысы жұмыстық
органдарына сұйықтың гидравликалық өзара әсерінен
механикалық энергияның өзгерісі.Ортадан
тепкіш сорап горизонтальды, бір сатылы,
спираль типтес, жұмыстық дөңгелегі екі жақты кірісті,
сырғанақ маймен майланған подшипниктен
тұрады.
Сораптың негізгі деталы горизонтальды жалпақ
өлшемді корпус және төменгі бөлікке орналастырылған
табан.
Корпустың төменгі және жоғарғы бөлігі
шпилька қалпақты гайкамен байланыстырылады.
Корпустың горизонтальды өлшемі паранитті орнатыммен
тығыздалып және контур бойынша сауыттан
ашылады.
Кірердегі арын ағыны корпустың
төменгі бөлігінде және қарма-қарсы жаққа бағытталып
орналастырылған.Сорап роторы валдан,
осыған орнатылған жұмыстық дөңгелектен сақтандырғыш
втулкадан, аралық сақинадан және бекітілген
детальдан тұрады.Корпуста ротордың дұрыс жабдықталуы өстік бағытта
аралық сақина қалыңдығы қиыстырып кіргізіледі.
Ротордың айналу бағыты – егер жетек жағынан қарасақ сағат
тілімен бағыттас.Ротор тірегі подшипник
сырғанауына қызмет етеді. Срап роторының
корпустаға ортаға дәл келтіруі реттеу
винт көмегімен полшипниктер корпустарын
ауыстыру арқылы жүргізіледі, осыдан кейін
подшипниктер штивтеледі. Вкладыштады
қайта құю немесе ауыстыру кезінде ротордың
ортаға дәл келтірілуін қайтадан жүргізу керек.Подшипниктерді майлауда
жеткізілетін майдың ықтиярсыз көлемі,
подшипниктерге майды жеткізіп салуда
қондырылатын дросселді шайба көмегімен
реттеледі.Электр энергиясының авриялық
өшірілу жағдайында майды валдық мойын жеріне
беру үшін майлау сақинасы қарастырылған.Торцты нығыздаудың құрылысы
сораптық шашу және жинауда подшипник
корпусы және демонтажды қақпақсыз жіберіледі.
Торцтың нығыздамалар герметизациясы
жылжымайтын және айналатын сақиналардың
тығыз байланысын жасайтын серіппелер
әсерімен қамтамасыз етіледі.
Сорапта импеллер мен сұйықты
торцты нығыздама камерасы арқылы айдау
есбімен соңы нығыздамаларда салқындату
жүйесі қарастырылған.
Сұйықты алып сорап корпусының
саңылауы арқылы және жұмыстық сақина
шетінен құйылады.Импеллерді тығын әртүрлі
құйылады сол (жетек жағында) және оң (төзімді-тірек подшипнигі
жағында) витті кесіндіден тұрады.
ҚозғалтқышСораптың жетек сапасының
қозғалтқыш орындауында сорап және қозғалтқыш
екеуі екі бөлек ғимаратта қондырылады.
Ғимараттарды изоляциялау ауалы шымылдықкөмегімен,
іске асырылады. Ол электро қозғалтқыштың тісті
тығынымен ауалы камера сығылған ауаны беру
кезінде пайда болады. Ауалы камера және
сорап ғимараты арасындағы минималды қысымы-0,02м.
Заказ беруші талабы бойынша
қозғалтқыштар қабылдануы мүмкін.
- синхронды негізгі орындау
СТД-2 типтес.
- аинхроды жарылысқа қауіпсіздікті орындау СТД-2
типтес.
-асинхронды жарылысқа қауіпсіздікті орындау АТД-2(АЗМП-2
немесе АРМП-2) типтес.Сораптық және қозғалтқыштың
валдарының байланысуы тісті муфта көмегімен жүргізіледі.Тісті муфта
майлау консистентті-литол-24ТУ 38-101139-71
немесе ИНАТНМ-221.ГОСТ 9433-80.
Кесте 2
Сорапты агрегат |
Тісті муфтаны майлаушығыны
(бір заправкалауда),л |
НМ1250-260 |
1,8 |
НМ2500-230 |
1,8 |
НМ3600-230 |
1,8 |
НМ7000-210 |
2,4 |
НМ10000-210 |
3,4 |
Мұнай айдау стансаларында БӨП және
автоматиканың блокты жүйесі 4 электросорапты
агрегатқа орнатылады.
Автоматтандыру және БӨП станцияның тұрақты кезекші қызметшілерсіз
жұмысты қамтамасыз етеді және телемеханика
каналдары бойынша дистанциялық басқару мүмкіншілігімен магистральды
мұнай құбыры мұнай станциясының технологиялық жабдығының
басқаруды орталықтандыру үшін арналған.
Автоматика және БӨП жабдықтарының құрылысы
және схемасы автоматика және БӨП-ке арналған
сәйкесінше құжатта көрсетілген.
Монтажға дайындау:
Жабдықтар монтажға түскенде алу орныан
шешу орнына дейін монтаждың барлық түрін транспортқа орап
тасымалдауға жіберіледі.
Монтаждау жұмысын жүргізуден бұрын өз
паспортымен, жинау сызбасымен, схемасымен,
жабдықтарды орнатып пайдаланужәне монтаж
бойынша нұсқасымен және оның негізгі жинау бөліктерімен
танысу;
слесар-монтажшы құрал-жабдықтарының толық комплектін дайындау сондай-ақ
инструмент және жабдық жасап шығарушы жабдықтармен бірге
жеткізіледі;
агрегат жабдығы бойынша қажетті монтаж жұмысы үшін
техникалық құжат және ақылау-өлшеу инструменттерін дайындау;
монтажға түскен жабдықтың комплектілігін және пломб бар;
жоғын мұқият тексеру;
деталь жабдықтарын және бөлшектерін жинап, салуға
сәйкес
орнын (реттеу, төсеу, отырғыш және т.б) дайындау;сақтандырғышты алып.
Алынған сақтандырғыштар орнына сұйық
майды жұқа қабатпен бақылау өлшеу инструменттерін дайындау;
сорап подшипниктерін ашу;
сорап қақпағын ашу;
подшипниктердің қосымша беті
бойынша саңылауларын тексеру;
ротордың өстік және радиалы орналасуын тексеру.
Жасап шығарушы кәсіпорынның пайдалану және монтаждау бойынша
жабық комплекті нұсқа келісімі бойынша монтаж жұмысына дайындықты
жүргізу.Сорапты шашу және жинау бойынша
жұмыстар оны монтаждауға дайындау 8,2 бойынша жүргізіледі.
Монтаж:
Тісті муфтаға тығынды және жетек валына
оның шпонкаларын дайындауды жүргізу.Тісті
муфта втулкасын қайнаған майлы ваннаға айтарлықтай қыздырып
жетек валына престеу.
Сорап валына тісті муфта втулкасын кигізіп және
оны гайкамен қатыру керек.
Монтаж сызба жоспарына сәйкессорап жәнежетекті фундаментке
биіктік бойынша және ось бойынша қойылады.
Фундамент және фундаменттегі раманың төменгі жазықтығы арасы
65мм кем (бетонды құю мүмкін) болмау керек.
Торц пен вал арасын өлшеу жетек роторының орта
жағдайы кезіне келтіру.Сорапты агрегат осі бойынша
1000 мм 0,1 мм-ге және сораптың кете құбыр
осі бойынша 1000 мм 0,2 мм дәлдік осі бойынша қозғалту
керек.Бозой деңгейі үшін агрегат осі бойынша сораптық
вал мойыны және сорап корпусы
жазықтығы қосылысы орнына келте құбыр осі бойынша подшипниктер
жалғастырылып қызмететеді.
Металды төсенішті қатал жинаумен және
бейімдеу көмегімен 0,03 мм дейінгі дәлдікпен жетекті сораппен
бірге алдын-ала орталықтандыру .Орталықтандыру
кезінде ИЧ02кл 0 ГОСТ 577-68 –пен сағат типтес
индикаторды ауыстыру керек.