Зиянды газды сусындар

Газдалған алкогольсіз  сусындар дайындау үшін келесі    компоненттерді пайдаланады:

-жеміс-жидекті және спирттелген  шырындар;

-морс;

-тұнбалар;

-өсімдік шикізаттарының  экстрактілері;

-жеміс пен жидектің концентрленген шырындары;

- композициялар;

-ароматтық заттар;

-сусындарға арналған концентраттар;

-бояғыштар;

-қант және оны алмастырғыштар;

-тағамдық қышқылдар;

-ауыз суы;

-көміртегі диоксиді;

-консерванттар;

-дәрумендер;

-биологиялық белсенді  заттар және т.б. қосады.

• Газдалған алкогольсіз сусындар өндірісі келесі негізгі кезеңдерден тұрады:

-қант шәрбатын дайындау;

-колер дайындау;

-аралас (купажды) шәрбат  дайындау;

-суды немесе сусынды  көміртегі диоксидімен қанықтыру;

-шөлмектерге құю;

-бракераж (сапасыз өнімді  іріктеу);

-затбелгілерді (этикетка) жабыстыру және дайын өнімді  қоймаға өткізу;

-өнімді сақтау және тасымалдау.

• Кока-кола ─ коптеген елдерде кеңінен таралған, алкогольсіз сусын. АҚШ-тың брендiне айналған кока-коланың әлемге таралғаны соншалық, бұл газдалған сусынның дүние жүзiнде секундына 8 мың стақаны iшiледi екен.   Кока коланың құрамына келетін болсақ, сусынның әр нұсқасының құрамы әртүрлі болып келеді. Ол әсіресе диеталық нұсқасында аз мөлшерде кездесетін көміртекке байланысты. Мұнда «классикалық» нұсқадағы жай Coca-Cola нұсқасы берілген.

Сусынның компоненттері:

-қант

-көміртек диоксиді(E290)

-бояғыштар: қант коллері(E150),кармазин(азорубин)(E122)

-ортофосфор қышқылы(338)

-кофейн

-табиғи хош иістендіргіштер

Сонымен қатар әдеттегі кола құрамында 11 шай қасық қант болады. Ал диеталық нұсқада оның орнына қант алмастырушы зат қолданылады. Жасанды тәттілендіру күнделікті қолданатын қантқа қарағанда, жүз есе тәттірек келеді.

• Газды сусындардың құрамындағы қоспалардың орталық жүйке жүйесі, жүрек-қан тамыр ауруларына шалдықтырады. Сонымен қатар газды сусындарды ұдайы тұтыну тахикардия, қант диабеті, психомотрлық қозу, жоғары дәрежедегі невроз, күйзеліс сияқты ауыр дерттерге душар ететіндігі ғылыми тұрғыда анықталған. . Сондай-ақ, Кока – Коланы ішектің созылмалы ауруымен, асқазан, өт жолдарының және несеп жолдары ауыратындарға тұтынбауға кеңес береді. Адам денесіндегі гармондардың түзілуіне кері әсерін тигізіп, жиі қолданғандық шамадан тыс семіруге әкеледі. Ал, ер адамдар үшін тіптен қауіптірек, яғни, бедеулікке апаратын бірден–бір қауіпті жол болып тұр. Оның үстіне жас адамдардың ағзасына әсері күшті. Қан қысымын көтеріп, жүйке жүйесінің ауытқушылығын және ойлау қабілеттерін отырғызып тастайтын да қасиеті бар.

«Бірінші байлық – денсаулық»-демекші, бір ғасырлық тарихы бар сусынды  жиі тұтынбағанымыз жөн. Табиғатта таза бұлақтың суынан артық сусын жоқ.Сонымен қатар қазақтың ұлттық сусындарын ішсек денсаулыққа пайдалы.Мәселен, ұлттық сусындарымыздың бірі - қымыз жүйке ауруларына бірден-бір ем. өйткені оның құрамында В витаминімен бірге В2, В12 витаминдері бар.Ал туберкулезбен ауыратын адамдардың организмінде витамин алмасуының құтылатындығы да дәлелденген жайт. Олардың қымызбен емделгенде сауығып кететіндігі де сондықтан. Қымыз организмге жан-жақты әсер етеді. Ол ас қорту органдарының , жүрек-қан тамырлары аппаратының, жүйке системасы мен басқа органдардың қызметін  жақсартады.Болашағымыз салауатты болсын десек, бұл сусындардан аулақ болайық. 

 

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Дубцов Г.Г. Товароведение пищевых продуктов: Учебник. - М.: Издательство "Мастерство", 2001. - 264 с.
2. Сербина Е.М. Книга о минеральной воде. - М.: Вече, 1998. - 172 с.
3. Безалкогольные напитки: сырье, технологии, нормативы / Шумон Н.Г., изд. Профессия. 2004 – 278 с.
4. СанПиН 2.1.4.1116-02 "Питьевая вода. Гигиенические требования к качеству воды, расфасованной в ёмкости. Контроль качества".
5. Варакута С.А. Управление качеством продукции: Учеб.пособие. - М. - ИНФРА-М. - 2002. - 208 с.
6. В.Ситникова. Основы безопастности жизнедеятельности. М., 1997.
7. Гончарова В.Н., Голощапова Е.Я. Товароведение пищевых продуктов: Учебник. - М.: Экономика, 1995. - 256 с.
8. Горфункель И.И., Кононова В.С., Крайнюков В.Д. Товароведение продовольственных товаров: Учебник. - В 2-х т. - Т. II. - М.: Экономика, 1995. - 320 с.
9. Донченко Л.В., Надыкта В.Д. Безопасность продовольственного сырья и продуктов питания. - М.: ДеЛепринт, 2004. - 214 с.
10. Дубцов Г.Г. Товароведение пищевых продуктов: Учебник. - М.: Издательство "Мастерство", 2001. - 264 с.
11. Зуев Е.Т., Фомин Г.С. Питьевая и минеральная вода. Требования мировых и европейских стандартов к качеству и безопасности. - М.: Протектор, 2003. - 98 с.
12. Колесник А.А., Елизарова Л.Г. Теоретические основы товароведения продовольственных товаров. - М.: Экономика, 1985. - 296 с.
13. Кругляков Г.Н., Круглякова Г.В. Товароведение продовольственных товаров: Учебник. - Ростов н/Д. - Изд-во "МарТ", 2000. - 446 с.
14. Кутепова М.А., Матюхина З.П. Товароведение пищевых продуктов: Учебник. - М.: Высшая школа, 1999. - 160 с.
15. Николаева М.А., Лычников Д.С., Неверов А.Н. Идентификация и фальсификация пищевых продуктов. - М.: Экономика, 1996. - 214 с.
16. Николаева М.А. Товароведение потребительских товаров. Теоретические основы. - М.: Норма, 2003. - 284 с.
17. Матюхина З.П., Королькова Э.П., Ащеулова С.П. Пищевые продукты. Товароведение: Учебник. - М.: Экономика, 1997. - 272 с.
18. Меркушева Н.В. Лечение минеральными водами. - Пятигорск: Прайс, 2004. - 136 с.
19. Общая технология пищевых производств / Г.М. Мелькина, Г.Г. Дубцов и др.; Под ред. Л.П. Ковальской. - М.: Колос, 2003. - 384 с.