Азаматтық құқық жүйес

241-бап.  Жаппай тјртiпсiздiктер     

1. Кїш ќолданумен, ќиратумен,  ґртеумен, бўзумен, мїлiктi жоюмен, атыс  ќаруын, жарылыс заттарын немесе  жарылыс ќўрылєыларын ќолданумен, сол сияќты олардыѕ ґкiмет ґкiлiне ќарулы ќарсылыќ кґрсетумен ўласќан жаппай тјртiпсiздiктi ўйымдастыру -  
      тґрт жылдан он жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Осы баптыѕ бiрiншi бґлiгiнде кґзделген жаппай тјртiпсiздiкке ќатысу -  
      їш жылдан сегiз жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      3. Ґкiмет ґкiлдерiнiѕ заѕды талаптарына белсене баєынбауєа жјне жаппай тјртiпсiздiкке шаќыру, сол сияќты азаматтарєа зорлыќ-зомбылыќ жасауєа шаќыру - 
      екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не екi айдан тґрт айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.      

242-бап.  Терроризм актiсi туралы кґрiнеу  жалєан хабарлау     

 Дайындалып жатќан  терроризм актісі туралы кґрінеу  жалєан хабарлау, - 
      екi жїзден бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ екi айдан бес айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не бiр жылдан екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не тґрт жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас  бостандыєынан айыруєа жазаланады.   
      Ескерту. 242-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2002.02.19. N 295, 2004.12.09. N 10 Заѕдарымен.        

243-бап.  Жаппай заќымдау ќаруын, ќару-жараќ  жјне јскери 
                техника жасау кезiнде пайдаланылатын 
                технологияларды, єылыми-техникалыќ аќпаратты 
                жјне ќызметтердi заѕсыз экспорттау     

 Жаппай заќымдау ќаруын, олардыѕ жеткiзу ќўралдарын, ќару  жараќ жјне јскери техниканы  жасау кезiнде пайдаланылуы мїмкiн  жјне арнайы экспорттыќ баќылау  орнатылєан технологияларды, єылыми-техникалыќ  аќпаратты жјне ќызмет кґрсетулердi  заѕсыз экспорттау -  
      жетi жїзден бiр мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ жетi айдан бiр жылєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не їш жылдан жетi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.      

244-бап.  Атом энергетикасы объектiлерiнде  ќауiпсiздiк 
                ережелерiн бўзу     

1. Атом энергетикасы объектiлерiн  орналастыру, жобалау, салу, жґндеу  немесе пайдалану кезiнде ќауiпсiздiк  ережелерiн бўзу, егер ол кiсi  ґлiмiне немесе ќоршаєан ортаныѕ  радиоактивтiк заќымдануына јкеп  соќтыруы мїмкiн болса -  
      екi жїзден бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ екi айдан бес айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге де табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Абайсызда кiсi ґлiмiне немесе ќоршаєан ортаныѕ радиоактивтiк заќымдануына немесе ґзге ауыр зардаптарєа јкеп соќтырєан дјл сол јрекет -  
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айырып немесе онсыз бес жылдан он жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.     

245-бап.  Тау-кен немесе ќўрылыс жўмыстарын  жїргiзу 
                кезiнде ќауiпсiздiк ережелерiн бўзу     

1. Тау-кен немесе ќўрылыс  жўмыстарын жїргiзгенде ќауiпсiздiк  ережелерiн бўзу, егер бўл абайсызда  адам денсаулыєына ауыр немесе  орташа ауырлыќтаєы зиян келтiруге  јкеп соќса -  
      бес жїзден бiр мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ бес айдан он айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып не онсыз дјл сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Абайсызда кiсi ґлiмiне немесе ґзге де ауыр зардаптарєа јкеп соќќан дјл сол јрекет -  
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып не онсыз алты жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.     

245-1-бап.  Сапасыз ќўрылыс     

1. Ќўрылыс ўйымдары басшыларыныѕ, жўмыс жїргiзушiлердiѕ жјне ќўрылыстыѕ  сапасын баќылауды жїзеге асыратын  лауазымды адамдардыѕ сапасыз  салынєан, аяќталмаєан немесе шарттыѕ  жјне жобалау ќўжаттамасыныѕ  талаптарына сјйкес келмейтiн  єимараттар мен ќўрылыстарды, автомобиль  жолдарын, тоннельдердi, электр станцияларын, тўрєын їйлердi немесе ґзге де  ќўрылыс объектiлерiн пайдалануєа  тапсыруы жјне (немесе) пайдалануєа  ќабылдауы, сол сияќты оларды  сапасыз жґндеуi, егер бўл абайсызда  адам денсаулыєына ауыр немесе  орташа ауыр зиян келтiруге  јкеп соќса, - 
      бес жїзден бiр мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ бес айдан он айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге де табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз, наќ сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      2. Абайсызда кiсi ґлiмiне немесе ґзге де ауыр зардаптарєа јкеп соќќан наќ сол јрекеттер, - 
      мїлкi тјркiленiп, їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз, алты жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      3. Осы баптыѕ бiрiншi бґлiгiнде кґзделген, абайсызда екi немесе одан да кґп адамныѕ ґлiмiне јкеп соќтырєан јрекеттер, - 
      мїлкi тјркiленiп, їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз, їш жылдан сегiз жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 245-1-баппен толыќтырылды - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2007.01.08. N 210 Заѕымен.      

246-бап.  Жарылыс ќаупi бар объектiлерде  ќауiпсiздiк 
                ережелерiн бўзу     

1. Жарылыс ќаупi бар объектiлерде  немесе жарылыс ќаупi бар цехтарда  ќауiпсiздiк ережелерiн бўзу, егер  бўл кiсi ґлiмiне немесе ґзге  де ауыр зардаптарєа јкеп соќтыруы  мїмкiн болса -  
      бес жїзден бiр мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ бес айдан он айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып не онсыз дјл сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Абайсызда кiсi ґлiмiне немесе ґзге де ауыр зардаптарєа јкеп соќќан дјл сол јрекет -  
      бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге не алты жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.      

247-бап.  Радиоактивтi материалдармен заѕсыз  жўмыс iстеу     

1. Радиоактивті материалдарды  заѕсыз иемденіп алу, саќтау, тасымалдау, пайдалану, бїлдіру немесе кґму, -  
      екі жылєа дейінгі мерзімге бостандыєын шектеуге, не їш жылєа дейінгі мерзімге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      2. Радиоактивті материалдарды заѕсыз ґткізу, сондай-аќ ґткізу маќсатымен радиоактивті материалдарды заѕсыз иемденіп алу, саќтау, тасымалдау, -  
      екі жылдан алты жылєа дейінгі мерзімге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      3. Абайсызда кісі ґліміне немесе ґзге де ауыр зардаптарєа јкеп соќќан, осы баптыѕ бірінші немесе екінші бґліктерінде кґзделген јрекеттер, - 
      їш жылдан он жылєа дейінгі мерзімге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 247-бап жаѕа редакцияда - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2002.02.19. N 295 Заѕымен.      

248-бап.  Радиоактивтi материалдарды ўрлау  немесе 
                ќорќытып алу     

1. Радиоактивтi материалдарды  ўрлау немесе ќорќытып алу  - 
       жетi жїзден бiр мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ бес айдан он айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа не бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Дјл сол јрекеттер: 
      а) адамдар тобыныѕ алдын ала сґз байласуы бойынша; 
      б) бiрнеше рет; 
      в) адам ґз ќызмет бабын пайдаланып; 
      г) ґмiрге немесе денсаулыќќа ќауiптi емес кїш ќолдана отырып, не осындай кїш ќолданамын деп ќорќыта отырып жасалса - 
      мїлкi тјркiленiп не онсыз тґрт жылдан жетi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      3. Осы баптыѕ бiрiншi немесе екiншi бґлiктерiнде кґзделген:  
      а) ґмiрге немесе денсаулыќќа ќауiптi кїш ќолдана отырып немесе осындай кїш ќолданамын деп ќорќыта отырып; 
      б) ўйымдасќан топ жасаєан јрекеттер - 
      в) (алынып тасталды - 2002.12.21. N 363) 
       мїлкi тјркiленiп, бес жылдан он жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. <*> 
      Ескерту. Осы Кодекстiѕ осы бабында, сондай-аќ 255, 260-баптарында бiрнеше рет жасалєан ќылмыс деп осы Кодекстiѕ аталєан баптарында, сондай-аќ 175-181-баптарында кґзделген ќылмыстардыѕ бўєан дейiн бiр немесе одан да кґп рет жасалуы танылады. 
      Ескерту. 248-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2002.12.21. N 363 Заѕымен.      

249-бап.  Радиоактивтi материалдармен жўмыс  iстеу 
                ережелерiн бўзу     

1. Радиоактивтi материалдарды  саќтау, пайдалану, есепке алу,  кґму, тасымалдау ережелерiн жјне  олармен жўмыс iстеудiѕ басќа  да ережелерiн бўзу, егер бўл  јрекеттердiѕ кiсi ґлiмiне немесе  ґзге де ауыр зардаптарєа јкелуi  мїмкiн болса, - 
      бес жїзден бiр мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ бес айдан он айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге де табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа не алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа жазаланады.  
      2. Абайсызда кiсi ґлiмiне немесе ґзге ауыр зардаптарєа јкеп соќќан дјл сол јрекет -  
      жетi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.     

250-бап.  Айналыстан алынєан заттардыѕ  немесе айналысы 
                шектелген заттардыѕ контрабандысы     

1. Кедендiк баќылаудан  тыс немесе жасырын жасалєан  не ќўжаттарды немесе кедендiк  теѕдестiру ќўралдарын алдап пайдалана  отырып, не есiрткi заттарды, психотроптыќ, кїштi јсер ететiн, улы, уландырєыш, радиоактивтi немесе жарылєыш  заттарды, ќару-жараќты, јскери техниканы,  жарылєыш ќўрылєыларды, атыс ќаруы  мен оќ-дјрiлердi, жаппай ќырып-жоятын  ќарудыѕ ядролыќ, химиялыќ, биологиялыќ  жјне басќа да тїрлерiн, жаппай  ќырып-жою ќаруларын жасау їшiн  пайдаланылуы мїмкiн материалдар  мен жабдыќтарды декларацияламай  немесе жалєан декларациялаумен  ўштастыра мемлекеттiѕ кеден шекарасы  арќылы ґткiзу -  
      мїлкі тјркіленіп, бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      2. Дјл сол јрекет: 
      а) бiрнеше рет; 
      б) лауазымды адам ґз ќызмет бабын пайдалана отырып; 
      в) кеден баќылауын жїзеге асырушы адамєа кїш ќолдана отырып; 
      г) адамдар тобыныѕ алдын ала сґз байласуы бойынша; 
      д) есірткі немесе психотроптыќ заттарєа ќатысты ірі мґлшерде жасалса, - 
      мїлкі тјркіленіп, жеті жылдан он екі жылєа дейінгі мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      3. Осы баптыѕ бiрiншi немесе екiншi бґлiктерiнде кґзделген, ўйымдасќан топ немесе ќылмыстыќ ќоєамдастыќ (ќылмыстыќ ўйым) жасаєан јрекеттер - 
      мїлкi тјркiленiп, он жылдан он бес жылєа дейінгі мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      4. Осы баптыѕ бірінші, екінші немесе їшінші бґліктерінде кґзделген, ґте ірі мґлшерде жасалєан, есірткі немесе психотроптыќ заттарєа байланысты јрекеттер, - 
      мїлкі тјркіленіп, он бес жылдан жиырма жылєа дейінгі мерзімге бас бостандыєынан айыруєа не мїлкі тјркіленіп, ґмір бойы бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
     Ескерту. 250-бапќа ґзгерту енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2002.05.31 N 327, 2005.07.08 N 67-ІІІ (Заѕныѕ ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз), 2008.06.27 N 50-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕдарымен.     

251-бап.  Ќаруды, оќ-дјрiлердi, жарылєыш заттарды  жјне 
                жарылєыш ќўрылєыларды заѕсыз сатып алу, беру, 
                ґткiзу, саќтау, тасымалдау немесе алып жїру     

1. Атыс ќаруын (тегiс ўѕєылы  аѕшы мылтыєынан басќа), оќ-дјрiлердi, жарылєыш заттарды немесе жарылєыш  ќўрылєыларды заѕсыз сатып алу,  бiреуге беру, ґткiзу, саќтау, тасымалдау  немесе алып жїру -  
      бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге не алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа, не екi жїзден бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ екi айдан бес айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салына отырып, бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Адамдар тобы алдын ала сґз байласу арќылы жасаєан немесе бiрнеше рет жасалєан дјл сол јрекеттер -  
      їш жылдан сегіз жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      3. Осы баптыѕ бiрiншi немесе екiншi бґлiктерiнде кґзделген јрекеттердi ўйымдасќан топ жасаса -  
      бес жылдан он жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      4. Суыќ ќаруды алып жїру, аѕшылыќ кјсiпшiлiкке байланысты болатын реттердi ќоспаєанда, ќанжарларды, фин пышаќтарын немесе басќа да суыќ ќаруды заѕсыз алып жїру немесе сату -  
      жїз сексен саєаттан екi жїз ќырыќ саєатќа дейiнгi мерзiмге ќоєамдыќ жўмыстарєа тартуєа не екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не тґрт айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа, не екi жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ екi айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге де табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл сала отырып не онсыз бiр жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      Ескерту. Осы бапта кґрсетiлген заттарды ґз еркiмен тапсырєан адам, егер оныѕ јрекетiнде ґзге ќылмыс ќўрамы болмаса, ќылмыстыќ жауаптылыќтан босатылады. 
      Ескерту. 251-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2000.05.05. N 47 Заѕымен.      

252-бап.  Ќаруды заѕсыз жасау     

1. Атыс ќаруын, оныѕ жинаќтаушы  бґлшектерiн заѕсыз жасау немесе  жґндеу, сол сияќты оќ-дјрiлердi, жарылєыш  заттарды немесе жару ќўрылєыларын  заѕсыз жасау -  
      бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Адамдар тобы алдын ала сґз байласып жасалєан немесе бiрнеше рет жасалєан дјл сол јрекеттер -  
      їш жылдан сегіз жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      3. Осы баптыѕ бiрiншi немесе екiншi бґлiктерiнде кґзделген јрекеттердi ўйымдасќан топ жасаса -  
      бес жылдан он жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      4. Газ ќаруын, суыќ ќаруды, оныѕ iшiнде лаќтырєыш ќаруды заѕсыз жасау -  
      екi жїз айлыќ есептiк кґрсеткiштен бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ тґрт айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа не жїз сексен саєаттан екi жїз ќырыќ саєатќа дейiнгi мерзiмге ќоєамдыќ жўмыстарєа тартуєа не екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.   
      Ескерту. Осы бапта кґрсетiлген заттарды ґз еркiмен тапсырєан адам, егер оныѕ јрекетiнде ґзге ќылмыс ќўрамы болмаса, ќылмыстыќ жауаптылыќтан босатылады. 
     Ескерту. 252-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2000.05.05. N 47, 2002.12.21. N 363 Заѕдарымен.