Автор работы: Пользователь скрыл имя, 24 Апреля 2013 в 12:23, реферат
Бухгалтерлік есепті реформалауда жасалған тұжырымдама міндеттерінің бірі - ішкі ақпараттық жүйе арқылы кәсіпорынды басқаруды жетілдіру болып табылады. Нарықтық экономика ресурстың барлық материалдық, еңбек және қаржылық түрлерін ұтымды пайдалануды көздейді, олар кәсіпкерлік іс-әрекеттің күтілетін нәтижесін қамтамасыз етуі тиіс.
«Басқару есебі» пәнін оқу мақсаты – болашақ мамандар бойына кәсіпкерлік іс-әрекеттің бухгалтерлік басқару есебін ұйымдастыру, кәсіпорынды ұтымды басқару мақсатымен менеджерге толық ақпаратты дайындау мен ұсыну, оның жұмыс қорытындыларын оперативті бақылау мен бағалау, кәсіпорын дамуын жоспарлау мен үйл
Дәрістің күнтізбелік – тақырыптық жоспары:
Тақырыптары |
Сағат саны |
Апта |
Әдебиеттер | |
1 |
Басқару есебі туралы негізгі түсінік |
2 |
1 |
1,2,3 |
2 |
Жауапкершілік орталықтары бойынша есептің сипаты мен мақсаты |
2 |
2 |
2,3,4 |
3 |
Өндірістік шығындар есебі мен
өнімнің өзіндік құнының |
2 |
3 |
4,5,6 |
4 |
Өнімнің шығындар мен өзіндік құнын калькуляцияиясы есебі әдістері |
2 |
4 |
7,8,9 |
5 |
Тапсырыстық қалькуляция. |
2 |
5 |
4,5,6 |
6 |
Функционалды калькуляция |
2 |
6 |
10,11,12 |
7 |
Нормативтік калькуляция |
2 |
7 |
11,12 |
8 |
Шығындар баптары бойынша |
2 |
8 |
2,3,4- |
9 |
Стандарттық калькуляция |
2 |
9 |
2,3,4 |
10 |
Өзіндік құнды шығындарды толық үлестіру бойынша (абзорншн-костинг) және айнымалы шығындар бойынша калькуляциялау. |
2 |
10 |
4,5,6 |
11 |
Зиянсыздықты талдау |
2 |
11 |
4,5,6 |
12 |
Кешенді өндіріс шығындарының есебі және тарату әдістері. Жанама өнімнің өзіндік құнын калькулициялау |
2 |
12 |
10,11,12 |
13 |
Бюджеттеу, бюджет түрлері және бюджеттік бақылау |
2 |
13 |
10,11,12 |
14 |
Басқару шешімдерін қабылдау |
2 |
14 |
1,2,3 |
15 |
Ұзақ мерзімді инвсстициялық шеімдер қабылдау |
2 |
15 |
1,2,3,4 |
Барлығы |
30 |
Практикалық (семинарлық)
сабақтардың күнтізбелік-
№ |
тақырып және тапсырма |
Сағат саны |
Тапсырылу мерзімі апта | |
1 |
Басқару есебі туралы негізгі түсінік 1Қаржылық және басқару есебінің салыстырмалы сипаттамасы. 2Қаржылық және басқару есебінің мәні. 3Өндірістік есеп түсінігі, мақсаты мен міндеттері. 4Басқару есебінің мақсаты мен міндететрі. Өндірістік және басқару есептерінің айырмашылықтары. 5Жауапкершілік орталықтарының ұғымы. 6Жауапкершілік орталықтарының түрлері: шығындар орталықтары, табыстар орталықтары, пайда орталықтары, инвестициялар орталықтары |
1 |
1 | |
2 |
Жауапкершілік орталықтары бойынша есептің сипаты мен мақсаты 1 Шығындарды жіктеу белгілері: - құрамы бойынша, өндіріс көлеміне қатыстылығы бойынша, -орташаландыру дәрежесі бойынша, - басқару қызметтері бойынша, -шығындар объектісіне жатқызу тәсілі бойынша, - пайданы анықтау кезеңіне шығындарды жатқызу тәртібі бойынша, -шығындардың өзге түрлері. 2 Шешімдер қабылдау үшін шығындарды жіктеу. 3 Жоспарлау мен бақылау үшін шығындарды жіктеу. |
1 |
2 | |
3 |
Өндірістік шығындар есебін ұйымдастыру 1.Өндірістік есеп шоттары. 2.Негізгі және қосалқы өндірістің топтамалық және талдамалық есебін ұйымдастыру. 3.Калькуляция баптары бойынша шығындар есебі. 4.Материалдық шығындар есебі. 5.Жұмыс күшіне жұмсалған шығындардың есебі. 6.Үстеме шығындардың есебі. Үстеме шығындарды бөліп таратудың негіздері. Өзіндік құнды калькуляциялаудың екі әдісінің анықтамасы. Шығындарды толық бөліп тарату арқылы және айнымалы шығындар бойынша калькуляциялауды салыстыру. |
1 |
3 | |
4 |
Өнімнің шығындар мен өзіндік құнын калькуляцияиясы есебі әдістері.Үрдіс-пе-үрдіс калкуляциясы. 1. Маржиналдық табыс пен операциялық пайда. 2.Маржиналдық жолдың артықшылықтары. 3.Шығындарды толық бөліп тарату арқылы калькуляциялау жүйесінің артықшылықтары 4.Үрдіс-пе-үрдіс калкуляциялау сатылары:өндірістік шартты көлемін есептеу; өнім бірлігінің өзіндік құнын талдау, жиынтық өзіндік құнды есептеу. |
1 |
4 | |
5 |
Тапсырыстық қалькуляция. 1.Тапсырыстық қалькуляцияның анықтамасы, қолдану аясы. 2.Тапсырыстың өзіндік құнын калькуляциялау. 3.Өндірістік шығындардың процестік калькуляциясы. 4.Тапсырысты процестік әдіс бойынша калькуляциялаудығы аяқталмаған өндірісті бағалау және тапсырыс бойынша толықтыру соммасы. |
1 |
5 | |
6 |
Функционалды калькуляция. 1.Шығын топтары, шығынды тасымалдаушылар, қызмет түрлері бойынша шығын орталықтары. 2.Шыгынның мақсаттық калькуляциясы. 3.Шығын калькуляциясының басқа да әдістері. |
1 |
6 | |
7 |
Нормативтік калькуляция. 1. Нормативтік (стандартты, бюджеттік) шығындарға түсінік. 2. Жеке нормативтерді қалыптастыру тәртi6i. 3.Ұйымның, нормативті базасына койылатын талаптар. 4. Құнды калькуляциялаудың нормативтік әдісі, қолданылу аясы. 5.Нормативті шығындарды анықтау. Нормативті шығындар түрлері. 6.Ауытқуларды анықтау, ауытқуларды басқару |
1 |
7 | |
8 |
Шығындар баптары бойынша 1.Негізгі материалдар бойынша ауытқулар (бағасы мен материалдардың пайдаланылуы бойынша ауытқулар); 2.Негізгі еңбек бойынша (тиімдділік және төлем мөлшері бойынша ауытқуы); 3.Айнымалы үстеме шығындар бойынша ауытқулар (шығындар мен тиімділік бойынша ауытқулар); 4.Тұрақты үстеме шығындар бойынша (смета жэне өндіріс көлемі бойынша ауытқулар). 5.Жалпы ауытқулар. |
1 |
8 |
- |
9 |
Стандарттық калькуляция. 1.«Стандарт - кост» жүйесі шығындар ece6i мен калькуляциялаудың нормативтк әдісінің жалғасы ретінде (нормативтік әдістің «стандарт - кост» жүйесінен айықша ерекшеліктері). 2.Стандарттық өзіндік құн алгоритмі. 3.Ауытқуларды талдау шығындарды бақылау құралы ретінде. 3. Ауытқуларды есептеу және оларды талдау. 4.Ауытқулар түрлері: тікелей материалдық шыгындар ауыткуы; тікелей еңбек шығындарының ауытқуы; үстеме шығындар ауытқуы. 5.Бакыланатын және бақыланбайтын ауытқулар. |
1 |
9 |
|
10 |
Өзіндік құнды шығындарды толық үлестіру бойынша (абзорншн-костинг) және айнымалы шығындар бойынша калькуляциялау. 1.Шығындарды толық үлестіру (абзорпшн-костинг) және айнымалы шығындар бойынша өзіндік кұнды калькуляциялау: өнімнің (жұмыстың, кызметтің) өзіндік кұн құрамындағы тікелей және жанама шығындар ece6i. 2.Айнымалы шығындар бойынша өзіндік кұн калькуляциясы. «Толық емес (кесілген) кұн» түсінігі. «Директ - костинг» жүйесіндегі өнімнің өзіндік кұнына кіретін шығындар. «Директ - костинг» жүйесіндегі және толық шығындар ece6i жүйеіндегі есептік жазбалар. 3.Маржиналдык табыс» түсінігі. Маржиналдык әдіс пен толык шығындар есебін қолдану аркылы пайдасы мен зияны туралы ece6i. 4.Операциялық пайданы есептеу тәртібі. |
1 |
10 |
|
11 |
Зиянсыздықты талдау. 1.3иянсыздық нүктесі және мақсатты пайда. 2.Пайданың табыстар мен шығыстарға тәуелділігін талдау әдістері: теңдеулер әдіici, жалпы пайда әдici (маржиналдык табыс), графикалык әд1с. 3.Ұйымның зиянсыздық графигін құру тәртібі және катерлі нүктені анықтау (тепе-теңдік нүктеесі). Қayinciздік маржасы. 4.Операциялык тұтқа. 5.«Шығын-өнім көлемі-пайда» талдауы кезінде қабылданған ескерулер |
1 |
11 |
|
12 |
. Кешенді өндіріс шығындарының есебі және тарату әдістері. Жанама өнімнің өзіндік құнын калькулициялау. 1.Бірлесіп өндірілетін және жанама өнімдер түciнiri. Технологиялық ұрдістегі бөліну нүктсі мен бөлек шығындар. 2.Біpлесіп өндірілетін өнімдер арасында кешенді щығындарды таратуәдістері: натуралды бірлік әдісі, сатудың таза кұн әдісі, жалпы пайданың тұрақты үлес әдіci. 3.Шешімдер қабылдау кезіндегі кешенді шығындарды тарату жүйесінің кемшіліктері. 4.Жанама өнім ece6i. |
1 |
12 |
|
13 |
Бюджеттеу, бюджет түрлері және бюджеттік бақылау. 1.Бюджеттеудің сипаттамасы, оның артықшылықтары, мақсаты мен міндеттері. 2.Heгiзгi бюджет үшін функционалды смета кұру мысалы. 3. Heriзri бюджетті кұрудағы негіз ретіндегі сату бюджеті. 4.Өндіріс бюджеті. 5.Материалдар бюджеті. 6.Енбек бюджеті. 7.Өндірістік үстеме шығындар бюджеті. 8.Икемді бюджеттер: бюджетті құру және олардың ауытқуы. |
1 |
13 |
|
14 |
Басқару шешімдерін қабылдау. 1.Релеванттық және сапаның маңыздылығы. Өнімді сату бағасы жөнінде арнайы шешімдер қабылдау. 2.Ұзақ мерзімді шешімдерді бағалау. 3.Өндіріс қуатының шектеулі болған жағдайында өнім ассортименті туралы шешім қабылдау. 4.Жабдықтарды ауыстыру туралы шешім қабылдау: өткен кезең шығындарына тәуелсіз. 5.Әртүрлі ұйымдық деңгейлердегі басқару. Басқарудың типтерінің артықшылықтары мен кемшіліктері. 6. Бюджетті құрудың қосалқы тәсілдері. Тәжірибе қисығы. 7.Шектеуші факторлардың талдауы |
1 |
14 |
|
15 |
Ұзақ мерзімді инвсстициялық шеімдер қабылдау. 1.Күрделі каржы салымы сметасын кұрудың мақсаты мен сатылары. 2.Инвестицияны бағалаудың дисконттық емес әдістері: өтелімділік әдісі және өтелімділіктің есептік коэффициенті. 3.Инвестицияны бағалаудың дисконттық әдістері: дисконтталған ақша ағымы, таза келтірілген кұн (NPV), табыстылыктың iшкі мөлшері (IRR). 4.Таза келтірілген құн мен табыстылықтың ішкі мөлшерін салыстыру. |
1 |
15 |
|
Барлығы |
1 |
15 |
Семинар сабақтарының мақсаттары мен міндеттері.
Басқару есебі курсы бойынша студенттердің алған теориялық білімдері, өз бетінше шаруашылық басқарудың мазмұнына, шоттар корреспонденцияларын құра білуіне, аналитикалық және синтетикалық құжаттарын толтыра алуына үйретеді
Дәріс сағаттары бағдарлама курсы бойынша шектелген, негізгі сағат саны дәрістер мен семинар және СӨЖ -ға берілген. Семинар – студенттің белсенді, дербес нысанда жұмысының бір түрі. Сонымен қатар, студенттің жүйелі және жауапкершілікпен атқарған жұмысы семестрдің аяғында емтихан кезінде оқытушыға студентті обьективті бағалауға көмектеседі.
Осы мақсатта студентке біріншіден, оқу бағдарламасымен танысу ұсынылады, оқулық тізімі, анықтама және қосымша әдебиеттер, семинарға дайындалу кезінде көмектеседі.
Әдебиетпен
жұмыс оны дұрыс таңдап алумен
шектелмейді. Ең қажетті дағды операция
мазмұндарына арналған есептер мен
жұмыс кезінде, дұрыс есептей
білу, сонымен қатар тестпен жұмыс
кезінде негізгі тақырыпты
Есіңізге сақтаңыз, семинар сізге қажет екенін.
Сіздің белсенділігіңіз және қызығушылығыңыз осы курсты үйренудегі жеткен жетістіктеріңіз, уақытысымен сіздің біліміңізді бағалау болып табылады.
Сонымен бірге пәнді толық меңгеруі және семинарлық сабақтарға дайындалу үшін ұсынылады:
СОӨЖ-дің күнтізбелік-тақырыптық жоспары
Сағат саны |
Апта |
Өткізу формасы | ||
1 |
Басқару есебі туралы негізгі түсінік |
6 |
1,2 |
Тапсырманы орындау үшін студенттер арнайы оқулықтармен, түп нұсқалармен және жазба дәрістерімен өзіндік жұмыс жасауы қажет. |
2 |
Шығындардың жіктелуі |
6 |
3,4 |
Тапсырманы орындау үшін студенттер арнайы оқулықтармен, түп нұсқалармен және жазба дәрістерімен өзіндік жұмыс жасауы қажет. |
3 |
Жауапкершілік орталықтары бойынша есептің сипаты мен мақсаты |
6 |
5,6 |
Реферат |
4 |
Өндірістік шығындар есебі |
8 |
7,8,9 |
Есеп шығару |
5 |
Өнімнің шығындар мен өзіндік құнын калькуляцияиясы есебі әдістері |
7 |
10,11,12 |
Реферат |
6 |
Шығындар динамикасы. |
6 |
13 |
Тапсырманы орындау үшін студенттер арнайы оқулықтармен, түп нұсқалармен және жазба дәрістерімен өзіндік жұмыс жасауы қажет. |
7 |
Өндірістің зиянсыздығын талдау |
6 |
14,15 |
Эссе жазу |
Барлығы. |
45 |
- |
- |
Кредиттік оқыту жүйесі СОӨЖ оқытушылармен дәрісханада және дәрісханадан тыс орындалуын қарастырады. Ол :
• дәрісханада алған білімін кеңейтуге, бекітуге, тереңдетуге;
• білім жаңалыктарын белсенді пайдалануға;
• қойылған проблемаларды шешу үшін шығармашылықты дамытуға;
• студенттің дара білімінің көрінуіне;
• студенттің практикалық дағдыларды ситуациялык міидеттерді шешуде қалыптастыруына мүмкіндік туғызады.
Өздік жұмыстары арнайы әдебиеттермен, сөздікпен, кезеңдік басылымдармен, интернетпен жұмыс істеу сияқты қойылатын міндеттерді шешудегі сапалар мен дағдыларды, ұйымшылдықты, тәртіптілікті, ынталылықты, белсенділікті дамытады. Өздік жұмыстарының төмендегі түрлерін кеңірек қолдануға болады:
• тәжірибиелік, зертханалық сабақтарға әзірлік,
• коллоквиумға, сұрақтарға өзірлік,
• тестке, дәрісханадағы бақылау жүмысьша өзірлік,
• үй тапсырмаларын жөне бақылау жүмыстарын орындау,
• реферат, баяндама, эссе жазу,
• іскерлік ойынға әзірлік,
• курстық жүмыс,
• кейстармен жүмыс,
• интернеттегі жүмыс,
• статьяларды аннотациялау,
• тәжірибе туралы есеп жазу,
• бітіру, диплом жұмыстары.
СӨЖ-дің күнтізбелік-тақырыптық жоспары
№ |
Тапсырмалардың мазмұны |
Сағат саны |
Тапсыру мезгілі |
Бақылау түрі |
1 |
Тақырып бойынша сөзжұмбақ және тест жасау Практикалық жұмыс: есептер шығару, проводкалар жасау |
10 |
4 апта |
Эссе Үлестірмелі материал
проводкалар |
2 |
Практикалық жұмыс: есептер шығару, проводкалар жасау |
12 |
7 апта |
Жазбаша есептар, проводкалар |
3 |
Қорлар, олардың шағару түрлері Практикалық жұмыс: есептер шығару, проводкалар жасау |
12 |
11 апта |
ФИФО бойынша есептер, проводкалар |
4 |
Практикалық жұмыс: Қаржылық есептілік үлгісін жасау |
11 |
14 апта |
Нақты мысалдар келтіру |
Барлығы |
45 |
Өздік жұмыстарының түрлеріне жалпы сипаттама
Тәжірибелік және зертханалық жұмыстарға әзірлігі - студентгердің өздік жұмыстарына дәрістік материалдарды меңгеруі, ұсынылған әдебиеттерді оқуы, оқу кұралдарымен статьяларды конспектілеуге кіретін дәстүрлі үлгісі.
Коллоквиумге, сұраққа әзірлік — тәжірибелік және зертханалық сабактар рамкасында өтілген сөйлеуге әзірленуді, негізгі терминологияны қайталауды, формула мен алгоритмді есте сақтауды, нақты сабақтардың сұрақтарын оқуды талап етеді.
Тестке даярлық тақырып не блок бойынша мұқият оқуды, терминдерді анықтауға, түсініктеме мазмұнына, алгоритмдерге, ғалымдардың сол тақырыптағы еңбектеріне көңіл бөлуді талап етеді.
Дәрісханадағы бақылау жұмысына әзірлік жоғарыдағы үлгілерге ұқсас, бірақ оқу әдісі мен есептеу формуласына, есептелген көрсеткіштер мазмұнын анықтауға ерекше көңіл бөлінеді.
Үйдегі бақылау жумыстары өздері оқуға, берілген материалды меңгеруге, сол сияқты ірі тақырыптар мен блоктар бойынша білімдерін көтеру мақсатында өткізіледі.
Үй тапсырмасы берілген әр түрлі жұмысты жүйелі түрде орындау.
Рефераттар анықталған проблема бойынша ғылыми және арнаулы әдебиетгер негізінде талдау жасау немесе берілген тақырьшты қысқаша мазмұндау.
Баяндамалар рефератқа ұқсас, тек қамтитын сұрақтары маңызды. Баяндама әзірлеу студентке оны қызықтыратын сұрақты оқуға, материалды оңай жөне жинақы түрде мазмұндауға, тақырыпқа сөз талас, ғылыми зертгеу жұмыстарының дағдысын тудыруға жағдай жасайды.
Эссе студенттің анықталған такырыбына қысқаша пайымдау жасауы. Көзге түсетін ерекшелігі — оқытушы тапсырған проблеманы түсінудегі даралығы, өзіндік ерекшелігі, шығармашылықпен орындалуы. Студенттердің өздік жұмыстарында берілген эссенің тақырыптары оқыған пәндері бойынша нақты сұрақтарды көрсетеді. Оқытушыны студенттің өткен тақырып бойынша берілген сұраққа пікірі қызықтырады. Есептеулерде эссе тұрғысында пән бойынша бұрын қабылданған есептеулердегі нақты жариялымдар көрінуі мүмкін.
Студенттің эсседегі экономика теориясының жеке сұрақтары бойынша жеке көзқарастарын, тарихта қолдану тәжірибелерін, нормативтік реттелуді ұсынуы керек.
Іскерлік ойынға әзірлік рөлдер бөлумен, қажет материалды жинаумен, нөтижені рәсімдеумен, берілген, анықталған тұжырымдамамен ұсыныстардың нәтижесін жинақтауды талап етуімен байланысты.
Курстық жумыс студент жүргізген кезде, ғылыми, оқу, арнайы әдебиеттерменен, қүжаттармен, анықтама және архив материалдарымен жұмыс істеуді үйрететін, ізденгіштік әрекеттердін өдісін игертетін, әзірлемелерді, жинақтауларды, ақпарат нөтижесін дағдыларды қабылдайтын, анықталған тақырып бойынша өз бетімен зерттеулер: пән бойьнша білім алуды және жалпы ойлауын кеңітеді, теориялык білім негіздерінде тәжірибелік есептерді шешеді, өздік жұмыстары мен шығармашылық ойлауы арттырылады.