Тест по дисциплине "Казахский язык"

10. Үнді дауыссыз дыбысқа аяқталған көне қала атын көрсетіңіз.

А) Йассы.     В) Ақмола.     С) Семей.     Д) Түркістан.     Е) Қарағанды.

11. Жалғауы  ұяң дауыссыз дыбыстан басталған  сөзді көрсетіңіз.

А) Тәуелсіздіктен    В) Әйелдер    С) Өнерлер    Д) Шеберлер     Е) Көшпенділерге

12. Үнді  дауыссыз дыбыстармен басталған сөздерді көрсетіңіз.

А) Қазына, әдіс, ұят.     В) Наурыз, райхан, мереке.     С) Кездік, серік, бой.     Д) Отбасы, шығыс, әлем.     Е) Дауыл, бөлме, доп.

13. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын сөзді көрсетіңіз.

А) рухани     В) қоғам     С) шығыс     Д) бағыт     Е) әділ

14. «У» дыбысының дауыссыз дыбысты таңбалап тұрғанын көрсетіңіз.

А) бару, келу    В) сурет, жуан    С) сулы, сұлу     Д) тау, дау, сау     Е) су, шу, қу

15. Қатаң дауыссызды көрсетіңіз.

А) д       В) в      С) қ     Д) у      Е) р

16. Үнді дауыссыздан басталатын сөзді көрсетіңіз.

А) Емен.     В) Зерек.     С) Намыс.     Д) Теңге.     Е) Дастан.

17. Ұяң дауыссыз  дыбысты көрсетіңіз.

А) й      В) б     С) қ     Д) м     Е) п

18. Қ - әріпі  жазылатын сөзді көрсетіңіз.

А) ө...іл     В) үзді...сіз      С) уа...ыт      Д) ше...ара      Е) іс...ер

19. Ұяң дауыссыз  дыбыстардан қазақ тіліне тән  дыбыстарды көрсетіңіз.

А) қ, т     В) б, д       С) з, ж       Д) ғ, һ      Е) д, ж

20. Қатаң  дауыссыздан басталатын сөзді  көрсетіңіз.

А) күрес      В) үміт      С) орман      Д) байлық      Е) ғарыш

21. Мына  дыбыстардың қайсысы ұяң дауыссыз дыбысқа жататынын көрсетіңіз.

А) қ ,к     В) б, в      С) й, л      Д) р, у      Е) ч, ш

22. «Баяндама»  сөзіндегі әріп пен дыбыс санын  анықтаңыз.

А)9 әріп, 8 дыбыс.  В)8 әріп, 9 дыбыс.  С)8 әріп, 8 дыбыс.    Д)9 әріп, 9 дыбыс.   Е)8 әріп, 7 дыбыс.

23. Тек үнді  дауыссыз дыбыстары бар сөзді  табыңыз.

А) Сапар.     В) Айман.     С) Алпыс.    Д) Азат.    Е) Аймақ.

24. Қатаңға  басталып, қатаңға аяқталған сөзді  белгілеңіз.

А) Орман.     В) Жолбарыс.      С) Тауық.      Д) Торғай.     Е) Арыстан.

25. Ұяң дауыссыздан  басталған қосымшаны табыңыз.

А) Қаламның.     В) Мерекеге.     С) Тойлар.     Д) Достың.     Е) Есіктер.

 

 

 

Дауыссыз дыбыстар.

3-нұсқа.

1. Дауыссыз  дыбыстардың түрлерін көрсетіңіз.

А) Ашық, қысаң.    В) Ұяң, жуан, қатаң.   С) Қатаң, ұяң, үнді.  Д) Үнді, жіңішке, езулік. 

 Е) Еріндік, езулік.

2. Қатаң  дауыссыздар қатарын табыңыз.

А) Б, В, Г.     В) Р, У, Н.    С) Б, Л, Қ.    Д) Ф, Х, Ч.    Е) Ж, Р, С.

3. Құрамында төрт дауыссыз дыбысы бар сөзді табыңыз.

А) Азан.    В) Тау.     С) Қарақат.    Д) Қарт.    Е) Сахара.

4. Тек ұяң  дыбысты сөзді көрсетіңіз.

А) Халық.      В) Ұшқыш.      С) Жазғы.     Д) Айқын.     Е) Көпір.

5. Үнді дыбыстары бар сөзді табыңыз.

А) Наным.      В) Жаға.      С) Отбасы.      Д) Көкжиек.     Е) Бастық.

6.Ұяңнан басталып ұяңға аяқталған сөзді табыңыз.

А) Төрт.    В) Сегіз.    С) Жүз.     Д) Тоғыз.     Е) Бір.

7. Құрамында  тек қатаң дыбыстары бар сөзді  табыңыз.

А) Дөң.    В) Ру.     С) Қатық.      Д) Ғалым.     Е) Жаза.

8. Үнді дауыссызға  аяқталған сөзді белгілеңіз.

А) Ұшқыш.     В) Қала.     С) Шәкірт.     Д) Көпір.    Е) Аймақ . 

9. «У» әрпі қай қатарда дауыссыз болып тұрғанын анықтаңыз.

А) Жазушы, шешуші.    В) Жабу, кебу.    С) Туды, жуды.    Д) Дауыс, қауын.   Е) Бу, қу.

10. Тек ұяң дыбысты сөзді көрсетіңіз.

А) Нарық .      В) Ұшақ.      С) Жазда.      Д) Айқын.      Е) Қара.

11. Үнді  дауыссызға аяқталған сөзді белгілеңіз.

А) Қонақ.  В) Дала.   С) Шәкірт.     Д) Өмір.      Е) Қаймақ.

12. Жұп болып келмейтін ұяң, қатаң дауыссыздарды табыңыз.

А) З-Х.     В) Т-Д.     С) Қ-Ғ.     Д) В-Ф.    Е) П-Б.

13. Қатаң  дыбыстары бар сөзді табыңыз.

А) Із.     В) Қыс.     С) Май.     Д) Лаң.     Е) Біз.

14. Дауыссыз дыбыстың түрін табыңыз.

А) Ашық .     В) Жіңішке.     С) Еріндік.     Д) Үнді.     Е) Езулік.

15. Қатаң  дауыссыздан басталып қатаң дауыссызға  аяқталған сөзді табыңыз.

А) Парыз.     В) Сақтан.     С) Тамыр.     Д) Қайрат.     Е) Арман.

16. Үнді дауыссыздан құралған сөзді белгілеңіз.

А) Дыбыс.     В) Ынта.     С) Бұлақ .     Д) Тоқты.     Е) Аңның.

17. Бірыңғай ұяң дауыссыздан құралған сөзді белгілеңіз.

А) Қобыз.    В) Мұрат.     С) Мылтық .     Д) Мезгіл.     Е) Доға.

18. Ұяң дауыссыздар қатар тұрған сөзді анықтаңыз.

А) Наурыз.    В) Кітап.     С) Жаңбыр.     Д) Аспан.     Е) Қаздар.

19. Дауыссыз дыбыстардың үндесуін табыңыз.

А) Сингормонизм.    В) Екпін.    С) Дыбыс үндестігі.     Д) Үндестік заңы.    Е) Буын үндестігі.

20. Ұяң дауыссыздан басталатын бес арыстың бірін көрсетіңіз.

А) Ахмет.     В) Мағжан.     С) Шәкәрім.     Д) Жүсіпбек.    Е) Міржақып.

21.Тек қатаң дауыссыз дыбыстарды табыңыз:

А) с, т, п, қ , к.    В) қ ,ш, ғ, д, г.    С) б, в, ғ, г, з.     Д) а, м, р, т, н.    Е) ы, с, х, м, ң.

22. Дауыссыздан басталып, дауыссызға аяқталған сөзді көрсетіңіз.

А) Сана.    В) Ешкі.     С) Жаңа.    Д) Шана.    Е) Табиғат.

23. Тек орыс тілінен енген сөздерде ғана қолданылатын әріпті табыңыз.

А) а.      В) в.      С) м.      Д) с.      Е) т.

24. Қос қатаң  дауыссыз дыбыс тұрған сөзді  көрсетіңіз.

А) Әліпби.    В) Етпетінен.    С) Жазғы.     Д) Арман.    Е) Түнгі.

25. «Ұжымдастыру»  сөзіндегі ұяң дауыссыз нешеу  екендігін көрсетіңіз.

А) 2.      В) 1.     С) 5.      Д) 4.     Е) 3.

 

 

 

Буын.

1. нұсқа.

1. Тұйық және бітеу буындары бар сөзді көрсетіңіз.

А) Ғарыш.     В) Күн.     С) Кеше.     Д) Ай.     Е) Аспан.

2.Тұйық  буынды сөзді көрсетіңіз.

А) ел, ер, үй   В) есік, шөп, егін   С) жел, жер, жаз   Д) су, күн, шық   Е) ұя, жыл, жүз

3. Тек ашық  буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.

А) байлық, қорықтар    В) бай, асхана    С) жорық, кілем     Д) қала, мереке     Е) басшылық, ұлттық

4. Сөздің  түбірі тұйық буыннан тұрған  сөзді көрсетіңіз.

А) Шалқарда.      В) Кереге.     С) Оқушының.     Д) Сумен.     Е) Ұлттар.

5. Бітеу буыннан тұратын сөзді табыңыз.

А) Таразы     В) Іні     С) Шағала     Д) Жаңғақ     Е) Ұлт

6. Тек ашық  буынды сөздерді көрсетіңіз.

А) Отбасы, адам, жексенбі     В) Жеміс, егін, ағаш     С) Құстар, жаңбыр, аспан     Д) Терезе, таза, мағына     Е) Достар, автобус, демалыс

7. Жіңішке буынды қатарды көрсетіңіз.

А) Жақты    В) Сұраулы сөйлем.    С) Лепті сөйлем.    Д) Хабарлы сөйлем.    Е) Атаулы

8.Ашық буыннан  ғана тұратын сөзді табыңыз.

А) Тамыр     В) Шам     С) Тамаша     Д) Дастархан     Е) Арқар

9. Бітеу  буынды сандар қатарын көрсетіңіз.

А) 7, 5      В) 3, 2     С) 5, 4     Д) 2, 6     Е) 10, 100

10. Бітеу  буыны бар сөзді табыңыз.

А) Бала.    В) Ата.     С) Мектеп.     Д) Оқушы.     Е) Оқу.

11. Бірыңғай  ашық буынды сөздерді табыңыз.

А) Абырой, жұлдыз, арман      В) Баспасөз, гүлзар, даңғыл      С) Табыс, саяхат, тұлпар  

Д) Уақыт, хабар, шетелдік     Е) Қазына, оқиға, табиғи

12. Бір ғана  бітеу буыннан тұратын сөзді  табыңыз.

А) Білім.     В) Ел.     С) Ғалым.     Д) Күш.     Е) Мақал.

13. Тұйық  буынды сөздерді көрсетіңіз.

А) дәптер, мектеп, гүл   В) кісі, таза, үн   С) сұлу, жұқа, кіші    Д) мереке, үлгі, аула   Е) ән, ас, ал

14. Бітеу  буынды киіз үйдің ағашының  атын көрсетіңіз.

А) Киіз.     В) Уық.     С) Адалбақан.     Д) Кереге.     Е) Қанат.

15. Тек тұйық  буынды сөздерді көрсетіңіз.

А) Ең, өте, тым.    В) Аш, әл, әк.    С) Ал, жай, көр.    Д) Есі-дерті, еш.    Е) Ет, кет, аса.

16. Тек бітеу  буыннан тұратын сөздерді көрсетіңіз.

А) жаңа, ескі, оқу     В) қызық, жарық, қалың     С) өмір, кітап, ұстаз     Д) жарыс, көрме, жалаң   

Е) тіл, кең,сөз

17. Буын  атауларының қатарын көрсетіңіз.

А) Дыбыс, әріп, жуан.   В) Ашық, тұйық, бітеу.    С) Тұйық, үнді, дыбыс.    Д) Қысаң, ашық, жуан.

Е) Үнді, дыбыс, әріп.

18. Тұйық  буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.

А) Сөйлем, барыс     В) Үтір, нүкте     С) Сұлтан, хан      Д) Үш, бес     Е) Ер, оқ

19. Ең соңғы  буыны бітеу сөзді көрсетіңіз.

А) Мағына.     В) Таза.     С) Үй.     Д) Үлкен.     Е) Жақсы.

20. Бітеу  буынды сөзді көрсетіңіз.

А) оқушы     В) терезе     С) ай     Д) су     Е) жұмбақ

21. Тұйық, бітеу  және ашық буындары бар сөзді  табыңыз.

А) аққу     В) аударма     С) елдер     Д) бірлік     Е) мектеп

22. Тек ашық  буынды сөзді көрсетіңіз.

А) Ар-ман.    В) Дәп-тер.     С) Өрт.     Д) Ба-ла-мен.     Е) Қа-ла-ға.

23. Бірыңғай  бітеу буынды көрсетіңіз.

А) ұлт     В) ара     С) данышпан      Д) тіл    Е) ойшыл

24. Ашық  буыннан тұратын сөзді көрсетіңіз.

А) Күз     В) Тақпақ       С) Торы      Д) Ант      Е) Оқ

25. Бітеу  буынды сөзді табыңыз.

А) Ата.     В) Өрт.     С) Әке.     Д) Бұлт.      Е) Дала.

Буын.

2-нұсқа.

1. Ашық буынды  көрсетіңіз.

А) ой      В) жас      С) бас     Д) ал     Е) қа

2. «Серт»  сөзі буынның қандай түріне  жататынын табыңыз.

А) Төрт дыбысты ашық буын    В) Екі дыбысты бітеу буын    С) Төрт дыбысты тұйық буын 

Д) Үш дыбысты ашық буын     Е) Төрт дыбысты бітеу буын

3. Бірынғай  тұйық буынды сөзді көрсетіңіз.

А) Ең, өте, тым.   В) Аш, ат, от.    С) Есім, мысал, көп.    Д) Ал, жай, көр.   Е) Ет, кес, аса.

4. Буынға  дұрыс бөлініп тұрған сөзді көрсетіңіз.

А) Ша-ппа-шот.   В) Көрс-ет.   С) Бас-па-сөзд-ен.   Д) А-лыс-тан.    Е) Ыст-ық .

5. Қазақ  тілінде буынның неше түрі  барын көрсетіңіз.

А) 2       В) 3      С) 4        Д) 7      Е) 5

6. Ашық , тұйық , бітеу буынды сөзді табыңыз.

А) Туысқан.     В) Жұрағат.     С) Қиылыс.     Д) Жиналыс.     Е) Қатысқан.

7. Тек ашық  буыннан құралған сөзді табыңыз.

А) Ойбай.    В) Алтай.     С) Өзге.    Д) Шағала.   Е) Қарағай.

8. Бір буынды  сөзді табыңыз.

А) Еңлік.    В) Жалт.    С) Түлік.    Д) Қуатты.      Е) Проект.

9. «Мемлекет»  сөзінде қанша буын барын табыңыз.

А) 3.    В) 2.     С) 6.     Д) 4.    Е) 5.

10. Дауыссыздан  басталып дауыстыға аяқталатын  буын түрін анықтаңыз.

А) Ашық.      В) Буын     С) Аралас      Д) Бітеу    Е) Тұйық

11. Буынға  қате бөлінген сөзді табыңыз.

А) Құ-мырс-қа.    В) Жо-лау-шы.   С) Ад-ам.    Д) Жа-рай-сың.     Е) Қа-йық.

12. Ашық  буыны бар сөзді көрсетіңіз.

А) Дара.      В) Арман.     С) Алтын.      Д) Көлдер.     Е) Мектеп.

13. Сөйлемде  буынның қай түрі жоқ екенін  анықтаңыз:

      Машинада әжелерге орын береді.

А) Ашық.     В) Тұйық.      С) Бітеу.     Д) Бірыңғай.      Е) Аралас.

14. Үш буынды сөзді табыңыз.

А) Көйлек.     В) Уақыт.     С) Дауылпаздай.      Д) Әділет.     Е) Тыйым.

15. Буынға  бөлінбейтін сөзді табыңыз.

А) Халық .     В) Ата.     С) Ән.      Д) Үкі.     Е) Маса.

16. Ашық буынды сөзді табыңыз.

А) Ынтық .     В) Тіле.     С) Бірлік.     Д) Күш.     Шындық .

17.Соңғы буыны бітеу үш буынды сөзді табыңыз.

А) Әке.     В) Ақылдылық .     С) Керемет.     Д) Жан.

18. Тұйық буынды сөзді көрсетіңіз.

А) Ант.     В) Жоқ.      С) Баспана.      Д) Анар.     Е) Бұрғы.

19. Екі буыны да ашық сөзді көрсетіңіз.

А) Әке.     В) Ақылдылық .      С) Жан.     Д) Бастық .     Е) Керемет.

20. Тұйық буыны бар сөзді табыңыз.

А) Халық .    В) Қазақ .    С) Арман.    Д) Ғылым.     Е) Адам.

21. Бірыңғай  тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз.

А) Өң, аса, тым.    В) Ақ, ет, от.    С)  Әсем, мысал, көп.    Д) Әл, тай, көр.    Е) Ет, жет, ас.

22. Бірыңғай  бітеу буынды сөзді табыңыз.

А) Қасқыр.    В) Құмырсқа.     С) Қарға.     Д) Қарағай.    Е) Қаршыға.

23.Ашық буынды күрделі сөзді табыңыз.

А) Қалада.     В) Бүге-шіге.    С) Он бірінші.    Д) Үш машина.    Е) Отбасы.

24.Бір буынды сөзді табыңыз.

А) Қанат.    В) Сезім.    С) Адам.     Д) Орман.    Е) Қант.

25.Тұйық  буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.

А) Қант, бұлт.   В) Сөз, қамал.    С) Ас, ұн.    Д) Қол, бас.    Е) Ағаш, сезім.

 

 

Үндестік заңы.

1- нұсқа.

1. Буын үндестігін құрайтын дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.

А) Жуан, жіңішке.   В) Ұяң, қатаң.   С) Қатаң, жуан.   Д) Үнді, ұяң.    Е) Дауыссыз, қатаң.

2. Үндестік  заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.

А) Іскер     В) Қайраткер     С) Қолғанат     Д) Қуанышты     Е) Саяхат

3. Буын үндестігіне  бағынбайтын сөзді табыңыз.

А) Орман.     В) Өнер.     С) Жазушы.     Д) Мектептер.     Е) Қолөнер.

4. Буын үндестігіне  қарай жалғанатын  қатаңнан басталатын көптік жалғауларды көрсетіңіз.

А) –мен, -пен     В) –ның, -нің     С) –сыз, -сіз     Д) –мын, -мін     Е) –тар, -тер

5. Буын үндестігі сақталмаған сөзді көрсетіңіз.

А) Оқушы.     В) Орман.     С) Ғарышкер.     Д) Мектеп.      Е) Дәптер.

6. Буын үндестігіне  бағынбай тұрған біріккен сөздерді  табыңыз.

А) Бірсігүні, ендігәрі.     В) Сарыарқа, Талдықорған.     С) Ақсуат, Сарысу.     Д) Көкшетау, Екібастұз.     Е) Халықаралық, өнеркәсіп.

7. Буынның  жуан, жіңішкелігіне қарай болатын үндестікті көрсетіңіз.

А)Үндестік заңы.   В)Кейінді ықпал.   С) Буын үндестігі.   Д) Ілгерінді ықпал.   Е) Дыбыс үндестігі.

8. Үндестік  заңындағы үндестіктің атауларын  көрсетіңіз.

А) Буын үндестігі, дыбыс үндестігі    В) Үндеу, дауыстау    С) Ашақ буын, бітеу буын, тұйық буын    Д) Дауысты, дауыссыз дыбыстар     Е) Тасымал, екпін

9. Буын үндестігі  заңы бойынша жазылған сөзді  көрсетіңіз.

А) Жауынгер      В) Кәсіпорын      С) Отбасы       Д) Мұғалім      Е) Кітап

10. Үндестік  заңы нешеге бөлінетінін көрсетіңіз.

А) 4      В) 2      С) 5      Д) 3     Е) 6

11. Буын  үндестігіне қарай жалғанатын  көптік жалғауларды көрсетіңіз.

А) –тан, -ден      В) –қа, -ке     С) –ған, -ген     Д) –нікі, -дікі, -тікі     Е) –дар, -дер

12. Үндестік  заңына бағынбайтын сөзді табыңыз.

А) Атақты.     В) Жарыс.     С) Жеңімпаз.     Д) Арман.     Е) Жүйрік.

13. Буын  үндестігі бойынша жіңішке буынды  сөздерді көрсетіңіз.

А) ағартушы    В) ғалым, батыр    С) сыншы, шаңырақ    Д) теңіз, ұйым    Е) билік, әділдік