Тест по дисциплине "Казахский язык"

14. Үндестік  заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.

А) күзен     В) жыртқыш     С) ақбөкен     Д) тоқылдақ     Е) құр

15. Үндестік  заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.

А) Біраз.    В) Табиғат.    С) Көжек.    Д) Жылқышы.    Е) Қонжық.

16. Үндестік  заңына бағынбайтын қосымшасы  бар сөзді табыңыз.

А) Үйге     В) Балалар    С) Талапты    Д) Ағаштікі     Е) Мектепте

17. Буын  үндестігіне бағынбай тұрған  сөзді көрсетіңіз.

А) Қаламгер, баламен.      В) Қаламдар, қыздар.     С) Жазушы, суретші.     Д) Көлдер, өзендер.

Е) Тауды, ұшқыш.

18. Үндестік  заңына бағынбайтын қосымшасы  бар сөздерді табыңыз.

А) бақытты, өнерлі    В) сауатсыз, кешірімді    С) суретші, үйлер   Д) ұстаздан, өмірде    Е) таудікі, даланікі, жұрттікі

19. Үндестік  заңына бағынбайтын қосымшалы сөзді белгілеңіз.

А) Арманды.    В) Ертеңгіміз.     С) Үшінші.     Д) Қарашашпен.     Е) Балаға.

20. Үндестік  заңына бағынбайтын қосымшаны  табыңыз.

А) –лар.      В) –кеш.      С) –ым.      Д) –лық .      Е) –шы.

21. Буын үндестігін тағы қалай атауға болады, табыңыз.

А) Орфография.     В) Орфоэпия.     С) Дыбыс үндестігі.     Д) Сингармонизм.     Е) Ассимиляция.

22. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөзді көрсетіңіз.

А) Кәсіпорын.     В) Табыс.     С) Бөлінгіш.     Д) Қарыздар.     Е) Алатау.

23. Буын үндестігіне бағынбайтын біріккен сөзді табыңыз.

А) Көкқұтан.    В) Қосаяқ .    С) Жолбарыс.    Д) Тасбақа.    Е) Қарақұрт.

24. Үндестік заңына бағынатын қосымшаны табыңыз.

А) –мен.       В) –ды.      С) –паз.      Д) –хана.      Е) –кер.

25.Үндестік заңына бағынбайтын сөзді белгілеңіз.

А) Қосаяқ .     В) Түйеқұс.     С) Асқазан.      Д) Тасбақа.      Е) Атжалман.

Морфология                                                                          

                                                                             Зат есім

1-нұсқа

1. Жалпы  есімді табыңыз.

А) Балқаш.     В) Сырдария.     С) Бетпақдала.     Д) Тау.     Е) Жамбыл.

2. Туынды  зат есімді көрсетіңіз.

А) Еңбекті.     В) Еңбекші.     С) Еңбекпен.     Д) Еңбегің.     Е)Еңбектен.

3. Туынды  зат есім жасаушы қосымшаны көрсетіңіз.

А) Сөйлем.     В) Қолға.     С) Мектеп.     Д) Әке.     Е) Кеңесші.

4. Туынды  зат есім жасаушы қосымшаны  көрсетіңіз.

А)Септік жалғау  В)Көптік жалғау. С)Жіктік жалғау. Д)Тәуелдік жалғау.  Е)Жұрнақ.

5. Көптік жалғаулы зат есімді табыңыз.

А) Гүлдер.     В) Өлең.     С) Өтірік.     Д) Шын.     Е) Есік.

6. Синонимдік  қатар құрайтын зат есімді  табыңыз.

А) Суретші, сурет.   В) Әдемі, сұлу.   С)Жоғары, төмен.   Д)Дәстүр, салт.   Е)Ем,дәрі.

7. Туынды  зат есімді табыңыз.

А) Дүкен.     В) Жерде.     С) Айна.     Д) Жазушы.     Е) Ән.

8. Керекті  зат есімді табыңыз.

    Мен дүкеннен жаңа ... сатып алдым.

А) Сабақ.     В) Үй.     С) Көйлек.     Д) Дәптерде.     Е) Қаламның.

9. Зат есімнің  жалпы есім түрін табыңыз.

А) Алакөл маңы.   В) Ердің анасы-елі.   С) «Балдырған» журналы.   Д) Қазақстан Республикасы.   Е) Есіл өзені.

10. Киім  тігумен айналысатын адамды белгілеңіз.

А) Тігінші.     В) Ұста.     С) Хатшы.     Д) Басшы.     Е) Мұғалім.

11. Туынды сөзді табыңыз.

А) Аң.     В) Жұмыскер.     С) Жол.     Д) Оқ.     Е) Ас.

12. Тәуелдік  жалғаулы зат есімді табыңыз.

А) Басқа.     В) Аяғым.     С) Кеудеден.     Д) Қолдың.     Е) Көзді.

13. Негізгі  зат есімді анықтаңыз.

А) Адам.     В) Қойшы.     С) Бұрғы.     Д) Жақсылық.     Е) Білім.

14. Дерексіз зат есімді табыңыз.

А)Тұңғыш президент.   В)Атақты ғалым.   С)Алғашқы махабат.   Д)Алғашқы ұстаз.  Е)Жақсы адам

15. Күрделі жалқы есімді табыңыз.

А) Астана.     В) Жомарт.     С) Тараз.     Д) Абай.     Е) Қартқожа.

16. Туынды  сөзді табыңыз.

А) Оқушы.     В) Қол.     С) Ана.     Д) Ас.     Е) Аға.

17.Кім? деген сұрақ қай сөзге қойылатынын табыңыз.

А) Үй.     В) Алма.     С) Бала.     Д) Қоян.     Е) Гүл.

18. Түбір  сөзді табыңыз.

А) Бұрғы.     В) Ойыншық.     С) Ауыл.     Д) Атадан.     Е) Егін.

19. Жер-су  аттарына қатысты жалқы есімді табыңыз.

А) Төле би.     В) Асанқайғы.     С) «Ботагөз»     Д) Ақтөбе.     Е) «Астана хабары»

20. Заттық  ұғымды білдіретін сөз табын  табыңыз.

А) Сан есім.     В) Есімдік.     С) Зат есім.     Д) Сын есім.     Етістік.

21. Зат есімді  табыңыз.

А) Екеу.     В) Тарихи.     С) Қызық.     Д) Кең.     Е) Қолөнер.

22. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.

А) Шөп.     В) Тұз.     С)Құс.     Д) Басшы.     Е) Үй.

23. Түбір  сөзді табыңыз.

А) Кісі.     В) Апам.     С) Дастарханға.     Д) Бауырының.     Е) Үйде.

24. Жұрнақ жалғанған сөзді табыңыз.

А) Ағаң.     В) Жұмысшы.     С) Жұмыста.     Д) Жұмыстар.     Е) Кімсің.

25. Табиғат  тақырыбына сәйкес сөзді табыңыз.

А) Оқушы.     В) Бұтақ.      С) Сабақ.     Д) Мектеп.     Е) Бала.

 

Зат есім

2-нұсқа

1. Тырнақшаға  алынып жазылатын жалқы есімді көрсетіңіз.

А) Абай, Балбырауын.     В) Іле, Лепсі.     С) Амангелді,Ақбота.     Д) Қарағанды, Жетісу.                   Е) Балқаш, Зайсан.

2. Негізгі  зат есімді табыңыз.

А) Егін.     В) Балықшы.     С) Әке.     Д) Кітапхана.     Е) Бұрғы.

3. Шығыс  септігіндегі зат есімді табыңыз.

А) Сабақтар.     В) Табысқа.     С) Дәрігерден.     Д) Гүлді.     Е) Оқушының.

4.Түбір  сөздер қатарын табыңыз.

А) Күйші, биші.   В) Қалқатай, шырағым.   С) Іні, аға, көке.   Д)Әнші, суретші.   Е)Анашым, әкетай.

5. Асыл тастармен  жұмыс істейтін адамды белгілеңіз.

А) Ұста     В) Зергер     С) Дәрігер     Д) Мүсінші     Е) Ұстаз   

6. Ілік септігіндегі  зат есімді табыңыз.

А) Түлкі.     В) Радиодан.     С) Иттер.     Д) Терезенің.     Е) Ағашқа.

7. Әкеңнің шешесі  сізге кім болатынын анықтаңыз.

А) Әпке.     В) Тәте.     С) Туыс.     Д) Нағашы әже.     Е) Әже.

8. Жануарлардың ұйқыға кететін мезгілін көрсетіңіз.

А) Күз.     В) Көктем.     С) Жаз.     Д) Қыркүйек.     Е) Қыс.

9. Үй ішіне қатысты сөздерді табыңыз.

А) Қабырға, төбе, есік  В) Тұлпар, күн сәулесі   С) Дәптер, кітап, сызғыш    Д) Емен, қайың, шырша      Е) Бөлме, қабат, терезе

10. Қыстың  өзіне тән белгісін атаңыз.

А) Жауын.     В) Жел.     С) Шөп.     Д) Жаңбыр.      Е) Қар.

11. Анаңның  анасы сізге кім болатынын  анықтаңыз.

А) Тәте     В) Апа     С) Әке     Д) Нағашы әже    Әпке

12. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.

А) Көл.     В) Құс.     С) Көлшік.     Д) Төсек.     Е) Қой.

13. Жаз айын  белгілеңіз.

А) Маусым     В) Ақпан      С) Қыркүйек      Д) Қазан      Е) Мамыр

14. Қай түбір  сөзге қосымша дұрыс жалғанғанын  көрсетіңіз.

А) Күйшы.     В) Қобызші.     С) Домбырагер.     Д) Биші.     Е) Сауынші.

15. Жұрнағы  бар сөзді табыңыз.

А) Дәптерлер.    В) Сыныбым.    С) Оқулық.    Д) Жүр.    Е) Сен.

16. Отбасы  тақырыбына жатпайтын сөздер.

А) Әке.     В) Апа.     С) Қол.     Д) Қарындас.     Е) Шеше.

17. Түбір  сөзді табыңыз.

А) Асхана.     В) Түн.     С) Қалада.     Д) Көрсеткіш.     Е) Түндік.

18. Қыс айларын анықтаңыз.

А) Қаңтар, ақпан.   В) Маусым, шілде.   С) Қазан, тамыз.   Д) Наурыз, сәуір.   Е) Мамыр, қыркүйек.

19. Жұрнағы  бар сөзді табыңыз.

А) Таулар.     В) Доп.    С) Ала-құла.     Д) Аурухана.      Е) Қара.  

20. Түбірлес сөздерді табыңыз.

А) Тал, қамқор.    В) Құлыншақ, бота.   С) Жұмыс, жұмыскер.   Д) Зат, доп.   Е) Қалам, бақша.

21. Жұрнағы  бар сөзді табыңыз.

А) Үйдің.     В) Көшеге.     С) Даңғылдан.     Д) Кітапхана.     Е) Салтанатпен.

22. Киіз үй сөз тіркесіне қойылатын сұрақты табыңыз.

А) Қашан?     В) Қайда?     С) Неге?     Д) Ненің?     Е) Не?

23. Түбір сөзді табыңыз.

А) Кәмпиттер.     В) Бауырының.     С) Ақылың.     Д) Дастарқанға.     Е) Ақыл.

24. Түбірлес  сөздерді табыңыз.

А) Жаз, орман.    В) Орман, арман.    С) Доп, ойыншық.    Д) Түн, түндік.    Е) Ақ, аға.

25. Мектепке қатысты сөздерді табыңыз.

А) кең, таза, суретші      В) сынып, қабат, жарық      С) әдемі, сұлу, көрікті

Д) шебер, тігінші, қоғам      Е) көше, даңғыл, шағын аудан

 

Зат есім.

3-нұсқа.

1. Туынды  зат есімді табыңыз.

А) Сушы.    В) Үйді.     С) Көлдің.     Д) Кітапқа.     Е) Бала.

2. Жұрнағы  бар сөзді анықтаңыз.

А) Елім.     В) Елдік.    С) Елмен.     Д) Елде.     Е) Еліміздің.

3.Септік  жалғаулы зат есімді анықтаңыз.

А) Жердің.     В) Аналар.     С) Мапқсатым.     Д) Оқытушымын.    Е) Даласы.

4. Туынды түбірді табыңыз.

А) Жапырақ.     В) Бөлім.     С) Мектеп.     Д) Арыстан.     Е) Мәдениет.

5. «Бала»  сөзіне қосылатын қосымшаны анықтаңыз.

А) –шы.     В) –лық .     С) –тың.      Д) –лік.     Е) –ші.

6. Күрделі  зат есімді табыңыз.

А) Балалар, оқушы, қыз.   В) Отбасы, саяжай, белбеу.    С) Қызыл, жасыл, көк.    Д) Ешкім, ештеңе, әлдекім.    Е) қыс, жаз, күз.

7. Туынды  түбірді анықтаңыз.

А) Жол.     В) Тазалық.     С) Сынып.     Д) Жаңа.     Е) Бол.

8. Жұрнағы  бар сөзді анықтаңыз.

А) Мемлекетте.    В) Мемлекеті.     С) Мемлекеттік.     Д) Мемлекеттің.     Е) Мемлекетім.

9. Жалқы  есімді көрсетіңіз.

А) Абай.     В) Білгіш.     С) Орман.     Д) Оқушы.      Е) Кітап.

10. Оқу құралдарын  табыңыз.

А) Қалам, сызғыш, кітап, дәптер.    В) Есік, тақта, шкаф, қабырға.    С) Еден, терезе, желдеткіш.

Д) Ағаш, шөп, жапырақ , гүл.     Е) Асық , ойыншық , шаңғы, доп.

11. Түбірлес сөздер тобын табыңыз.

А) Күрес, тартыс, арпалыс.     В) Үнемді, тиімді, пайдалы.     С) Сұлу, әдемі, көркем.

Д) Паналау, панасыз, пана.     Е) Тіршілік, орталау, улы.

12. Етістіктен  жасалған туынды зат есімді  табыңыз.

А) Белдік.    В) Сағат.     С) Білім.    Д) Кітап.    Е) Қызметкер.

13. Негізгі зат есімді белгілеңіз.

А) Қолбасшы.     В) Әуежай.     С) Қолғап.     Д) Тілші.    Е) Дәптер.

14. Жұрнақ арқылы жасалған зат есімді табыңыз.

А) Дәптердің .     В) Дәріге.    С) Қаламмен.     Д) Балалық .     Е) Үйлер.

15. Жұрнақ  жалғанған сөзді анықтаңыз.

А) Балалар.     В) Оқушылар.     С) Мұғалімге.    Д) Ақкөңіл.      Е) Сабыр.

16. Деректі жалпы есімді көрсетіңіз.

А) Жел.     В) Өмір.     С) Ағаш.     Д) Көңіл.      Е) Ауа.

17. Жалқы есімді табыңыз.

А) Қарлыға.     В) Дуадақ.      С) Қарға.     Д) Сауысқан.     Е) Тауық .

18. Негізгі  зат есімді анықтаңыз.

А) Білім.    В) Жақсылық .    С) Адам.     Д) Қойшы.     Е) Бұрғы.

19. Зат есімді көрсетіңіз.

А) Өлең айт.     В) Осында.    С) Әдемі.     Д) Жыл.     Е) Сұр.

20.Кім? сұрағына жауап беретін сөздердің қатарын анықтаңыз.

А) Сағат, мектеп, қалам.    В) Кеше, бүгін, ертең.     С) Әдемі, жақсы, таза.      Д) Оқушы, сатушы, биші.     Е) Бес, он бес, сегіз.

21. Негізгі зат есімді белгілеңіз.

А) Жазу.     В) Аяқ .      С) Он алты.      Д) Бұлтты.     Е) Қара.

22. Жалпы есімді табыңыз.

А) Абай.     В) Алатау.     С) Балқаш.      Д) Көкшетау.      Е) Тау.

23. Күрделі зат есімді анықтаңыз.

А) Азық-түлік.    В) Тағамдар.    С) Нан.    Д) Сушы.    Е) Аспаз.

24. Етістіктен жасалған туынды зат есіді табыңыз.

А) Қаламсыз.     В) Тарақ .     С) Еңбекші.      Д) Жерлес.     Е) Басшы.

25. Дерексіз зат есімді белгілеңіз.

А) Оқушы.     В) Бала.      С) Ой.     Д) Ағаш.      Е) Кітап.

Зат есімнің жалғаулары.

1- нұсқа.

1. Барыс септігіндегі сөзді табыңыз.

А) Дәрігерге.     В) Сатушы.     С) Аспаз.     Д) Заңгерлер.     Е) Мұғалім.

2. Септік  жалғауы жуан буынды сөз тіркесін  көрсетіңіз.

А) Орманды дала   В) Табиғатты қорғау   С) Газет шығару   Д)Сурет салу  Е)Жануарлар мен құстар

3. Керек  жалғауды таңдаңыз: Сен... досың.

А) –де.    В) –мен.     С) –ім.     Д) –ің.     Е) –ың.

4. Тәуелдік  жалғауындағы сөзді табыңыз.

А) Апайлар.    В) Жолдас.     С) Ауылданбыз.     Д) Дәптеріңіз.      Е) Уақыт.

5. Шығыс  септігіндегі сөзді табыңыз.

А) Әншіден.     В) Орындаушымен.     С) Мұғалімнің.     Д) Малшыға.     Е) Дәрігермін.

6. Шығыс  септігінің сұрағын табыңыз:

А) Кімде? Неде?    В) Кім? Не?    С) Кімнің? Ненің?    Д) Кімнен? Неден?    Е) Кімге? Неге?

7. Көптік  жалғаулы сөзді табыңыз.

А) Пияз.     В) Көкөніс.     С) Бақша.     Д) Жидек.     Е) Жемістер.

8. Қай септіктің  жалғауы жоқ?

А) Барыс.     В) Көмектес.     С) Атау.     Д) Табыс.     Е) Жатыс.

9. Көптік  жалғаулы сөзді табыңыз.

А) Құстар.     В) Дәптер.     С) Өшіргіш.     Д) Тапсырма.     Е) Сызғыш.

10. Заттың  меншіктілігін білдіретін қосымшаны  табыңыз.

А) Болымсыздық.    В) Тәуелдік жалғау.   С) Септік жалғау.   Д) Жіктік жалғау.   Е) Көптік жалғау.

11. Көптік  жалғауды табыңыз.

А) Көрпем.     В) Төсектің.     С) Найзағай.     Д) Ауруханаға.     Е) Қызғалдақтар.

12. Тек қатаң дауыссыз дыбыстан басталатын септік жалғауларын көрсетіңіз.

А)–мен,-пен,-ын    В)–ты, -ті, -ды, -ді    С)–на, -не, -де    Д)–тар, -тер, -лар, -лер   Е)–пен, -қа, -ке,-та

13. Көптік  жалғауды көрсетіңіз.

А) –лар.     В) –ым.     С) –ге.     Д) –ды.     Е) –ның.

14. Ісмердің  – сөзі қай септікте тұрғанын  анықтаңыз.

А) Шығыс септік     В) Атау септік     С) Табыс септік      Д) Барыс септік     Е) Ілік септік

15. Жіктік  жалғауын табыңыз.

А) –ын, -ін.     В) –пын, -пін.     С) –ға, -ге.     Д) –мен, -бен.     Е) –дың, -дің.

16. Жатыс  септігіндегі сөзді табыңыз.

А) Көктемгі.     В) Жазғытұры.     С) Күзде.     Д) Жазғы.     Е) Қыстың.

17. Көптік  жалғаулы сөзді табыңыз.

А) Жағада.     В) Көлдер.     С) Өзен.     Д) Тау.     Е) Биіктен.

18. Барыс  септігіндегі сөзді табыңыз:

А) Қаламмен.     В) Қағазды.     С) Әншіге.     Д) Кітаптың.     Е) Ақынның.

19. Жатыс  септігіндегі сөзді табыңыз.

А) Көшемен.     В) Оңтүстікте.     С) Ағаштан.    Д) Қаламмен.     Е) Көршінің.

20. Жіктік жалғауының ІІ-жағында тұрған сөзді табыңыз.

А) Азаматсың.     В) Азаматпен.    С) Азаматпыз.   Д) Азамат.    Е) Азаматқа.

21. Көптік  жалғаулы сөзді табыңыз:

А) Аспан.     В) Ұшақтар.     С) Ай.     Д) Жұлдыз.     Е) Күн.