Korxona oborotidan olinadigan soliqlar auditi

 

 

3-Jadval

“Bog’izag’on” MCHJ ishlab chiqarish zahiralari bo’yicha moddiy javobgar shaxslarining hisobotlarini auditorlik tekshiruvidan o’tkazish natijalari to’g’risida ma’lumot

Korxona ma'lumotlari bo'yicha
Kod	Ko'rsatkichlar		Narxi		Bosh qoldiq			Kirim				Chiqim				Oxirgi qoldiq
					soni	summa		soni		summa		soni		summa		soni		summa
407	Aksiz marka (aroq 0,25)		20,4		1848	37699,2		60000		1224000		59660		1217064		2188		44635,2
1	Aksiz marka (aroq 0,45)		20,4		42454	866061,6		372000		7588800		412080		8406432		2374		48429,6
2	Aksiz marka (aroq 0,5)		20,4		9497	193738,8		240000		4896000		242932		4955812,8		6565		133926
477	Aksiz marka (aroq 0,7)		20,4		4019	81987,6				0		1014		20685,6		3005		61302
3	Aksiz marka (aroq 0,75)		20,4		1491	30416,4				0				0		1491		30416,4
4	Aksiz marka (aroq 1,0)		20,4		968	19747,2				0				0		968		19747,2
	Jami					1229650,8				13708800				14599994,4				338456,4
Auditor ma'lumotlari bo'yicha
Kod		Ko'rsatkichlar		Narxi	Bosh qoldiq				Kirim				Chiqim			Oxirgi qoldiq
					soni		Summa		Soni		Summa		soni		summa	soni	summa
407		Aksiz marka (aroq 0,25)		20,4	1848		37699,2		60000		1224000		59660		1217064	2188	44635,2
1		Aksiz marka (aroq 0,45)		20,4	42454		866061,6		372000		7588800		412080		8406432	2374	48429,6
2		Aksiz marka (aroq 0,5)		20,4	9497		193738,8		240000		4896000		242932		4955812,8	6565	133926
477		Aksiz marka (aroq 0,7)		20,4	4019		81987,6				0		1014		20685,6	3005	61302
3		Aksiz marka (aroq 0,75)		20,4	1491		30416,4				0				0	1491	30416,4
4		Aksiz marka (aroq 1,0)		20,4	968		19747,2				0				0	968	19747,2
		Jami					1229650,8				13708800				14599994,4		338456,4

 

Chetlanish
Kod	Ko'rsatkichlar	Narxi	Bosh qoldiq		Kirim		Chiqim		Oxirgi qoldiq
			soni	Summa	soni	summa	soni	summa	soni	summa
407	Aksiz marka (aroq 0,25)	20,4	0	0	0	0	0	0	0	0
1	Aksiz marka (aroq 0,45)	20,4	0	0	0	0	0	0	0	0
2	Aksiz marka (aroq 0,5)	20,4	0	0	0	0	0	0	0	0
477	Aksiz marka (aroq 0,7)	20,4	0	0	0	0	0	0	0	0
3	Aksiz marka (aroq 0,75)	20,4	0	0	0	0	0	0	0	0
4	Aksiz marka (aroq 1,0)	20,4	0	0	0	0	0	0	0	0

Aksiz markalari dezayini xar 2 yilda yangilanadi. Bunda eski markalar yopishtirilgan alkogoli ichimliklari yangi namunadagi aksiz markalari jori etilgan kundan boshlab 9-oy mobaynida Ozbekistonda realizatsiya qilishga ruxsat etiladi.

Bizning korxonamizda aksiz solig’I stavkalari 2015-yildan(5% dan15%gacha) qilib bilgilandi yani

• Oddiy vino(qizil,oq),stavkasi 5%
• Piva, stavkasi 10%;
• Kaniyak, stavkasi12%
• Aroq(xamma turi uchun) 15%

Bundan tashqari korxonamizda transport vositalariga benzin, dezil yoqilg’isi va gaz ishlatish uchun olinadigan soliqning stavkalari endiksiya qilingan va quydagi miqdorlarda belgilangan:

• Transport uchun benzin 1-litr uchun290/1 tonna uchun 385200 so’m;
• Dezil yoqilg’isi-1 litr uchun 290/1 tonna uchun352400 so’m;
• Suyultirilgan gaz-1litr uchun 200 so’m;
• Siqilgan gaz(10%ga)-1Mз uchun240 so’m

 

 

 

 

 

 

 

Xozir kunda soliq yukini kamaytirish orqali xujalik subektlariga keng yo’l ochib berilmoqda buning natijasi ularoq ularning faoliyatini erkinlashtirish va iqtisodiyotni revojlantirish eng muxim ustuivor yunalishdir. Bizning korxonamiz xozirgi kunda o’z maxsulotlarini ko’piroq chitga chiqarmoqda xususan Rossiya,Qozoqiston, Turkmaniston va boshqa mamlakatlarga exisport qilmoqdaQuydagi deagirama orqali soliq yukini yillar bo’yicha kamayishini kuramiz

2-deagirama

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.2 « BOGIZAGON» MCHJ da oborotdan olinadigan soliqlar hisobining auditi

   

       « BOGIZAGON» MCHJ da oborotdan olinadigan soliqlar ya’ni QQS va aksiz solig‘ining buxgalteriya hisobida aks ettirilish tartibi bilan tanishamiz.

21-son BHMSga muvofiq byudjetga soliq to‘lovlari bo‘yicha majburiyatlarning hisob-kitoblari 6410 “Byudjetga to‘lovlar bo‘yicha qarz (turlari bo‘yicha)” schyotida hisobga olinadi. « BOGIZAGON» MCHJining ishchi schyotlar rejasiga muvofiq har bir soliq turiga alohida schyotlarni,   6411 “ Byudjetga QQS bo‘yicha qarz”, 6412 “Byudjetga aksiz bo‘yicha qarz” va shu kabi boshqa schyotlar, ochilgan. Auditor ushbu passiv schotlardagi kredit qoldiqlarini tekshiradi.

Bundan tashqari auditor korxonamizda quydagi opiratsiyalarni tekshirib quydagilarni aniqlaydi.

«BOGIZAGON» MCHJda 2014-yil  haridor va buyurtmachilarga sotilgan mahsulotlarning qiymati 1 799 234 083ni tashkil etgan, (8-ilova) Unga to‘g‘ri keladigan QQS summasi belgilangan stavka (20 foiz) bo‘yicha quyidagi usulda  aniqlanadi:

bunda: Sqqs - buyurtmachilardan undiriladigan soliq summasi;

Tq - qo‘shilgan qiymat solig‘i ham hisobga olingan mahsulotlar qiymati.

S - qo‘shilgan qiymat solig‘i stavkasi.

Sqqs = Tq x S / (S + 100)                   

bunda: Tq - qo‘shilgan qiymat solig‘i ham hisobga olingan mahsulotlar qiymati.

TQ= 1 799 234 083

K= 20%

Sqqs =1 799 234 083*20% /(100%+20%)= 299 872 347,17

Hisoblangan soliq summasiga auditor quyidagicha buxgalteriya yozuvilarini tekshiradi.

      Debet                 Kredit                    Summa

      4010                     6411                  299 872 347,17

 Mahsulotlar ta’minotchilardan sotib olinganda

      Debet                 Kredit                    Summa

      4411                    6010                  129 075 995.57

     Hisoblangan bo‘nak va qarz summasi o‘rtasidagi farqni aniqlash uchun bo‘nak va qarz summasining kichigi hisoblangan summani bir-biriga korrespondensiyalaymiz. Bunga quyidagi buxgalteriya yozuvi beriladi:

     Debet                 Kredit                    Summa

      6411                     4411                  170 796 351,6

 

Bo‘nak to‘lovlaridan keyingi qolgan majburiyatlar summalari byudjetga har oyning 25-sanasigacha o‘tkazib beriladi. Yanvar oyi uchun o‘tkazilgan QQS summasiga quyidagi yozuvlar qilinadi:

     Debet                 Kredit                    Summa

      6411                    5110                14 233 029,3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

“Bog’izag’on” MCHJ  da oborotdan olinadigan  soliqlar bo’yicha opiratsiyalar (8-ilova)

4-jadval

№	Operatsiya mazmuni	Schotlar korespondensiyasi		Summa
		Debet	Kredit
1	haridor va buyurtmachilarga sotilgan mahsulotlarning qiymati	4010	9010	1 799 234 083
2	QQS summasiga	4010	6411	299 872 347,17
3	Mahsulotlar  ta’minotchilardan sotib olinganda	4411	6010	129 075 995.57
4	Hisoblangan bo‘nak va qarz summasi o‘rtasidagi farqni aniqlash uchun bo‘nak va qarz summasining kichigi hisoblangan summani bir-biriga korrespondensiyalaymiz. Bunga quyidagi buxgalteriya yozuvi beriladi:	6411	4411	170 796 351

 

Bundan tashqari

Quyidagi diagrammada «BOGIZAGON» MCHJda 2014-yil 2-chorak uchun Toyloq DSIga topshirilgan soliq hisobotiga ko‘ra oylar uchun taqsimlangan QQS summalari dinamikasi ko‘rsatilgan.

 Aprel oyi uchun      54 266 369

 May oyi uchun         55 645 039

 Iyun oyi uchun         30 891 460

 

 

 

 

 

 

«BOGIZAGON» MCHJda 2014-yil aprel, may va iyun oylari uchun hisoblangan QQS summalari dinamikasi

3-diagramma

 

Diagrammadan ko‘rinib turibdiki, «BOGIZAGON» MCHJda 2014-yil aprel va may oylaridagi oborotlar dinamikasi bir xil tempda saqlangan.

Iyun oyiga kelib relizatsiya hajmi tushganligi sababli QQS sumasida ham kamayish kuzatilgan.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2014-yilda Auditor quydagi operatsiyalarni kurib chiqadi. Unda quydagilarni yani Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq, Mol-mulk solig'I hamda hisob- kitob schotida yuz bergan operatsiyalarni schotlarda aks etiriladi. (4-ilova)

 

“BOG’IZAG’ON” MCHJning hisob-kitob schotida yuz bergan operatsiyalarning schotlarda aks ettirilishi

5-jadval

 

№	Operatsiyaning mazmuni	Schotlar korresp.		Summa
		Debet	Kredit
1	Kassadan naqd pul topshirildi	5110	5010	500 000,00
2	Ta'minotchilardan pul olindi	5110	6010	5 999 282,60
3	Boshqa kreditorlik qarz vujudga keldi	5110	6990	21 862 000,00
4	Xaridorlardan pul kelib tushdi	5110	4010	2 082 681 258,41
5	Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq to'landi	6418	5110	300 000,00
6		9434	5110	430 573,98
7	SHJBPHga to'lovlar to'landi	6530	5110	802 840,93
8	Bank xizmatlari uchun to'landi	9433	5110	2 411 198,00
9	Boshqa kreditorlik qarzlari to'landi	6990	5110	3 700 000,00
10	Kassaga naqd pul olindi	5010	5110	5 000 000,00
11	Mol-mulk solig'I to'landi	6412	5110	6 046 048,54
12	Yo'l fondigfa ajratma to'landi	6524	5110	10 000 000,00
13	Xodimlarga boshqa muomalalar bo'yicha avans berildi	4790	5110	10 905 000,00
14	Boshqa operatsion harajatlar	9430	5110	10 970 760,00
15	Pensiya fondiga ajratma to'landi	6522	5110	12 209 392,00
16	Foizlar to'landi	9610	5110	22 763 823,78
17	Yer solig'I to'landi	6419	5110	23 698 126,44
18	Obuna uchun to'landi	6012	5110	25 499 874,00
19	Konyak uchun aksiz solig'I to'landi	6404	5110	35 000 000,00
20	Yagona ijtimoiy to'lov to'landi	6521	5110	35 000 000,00
21	Plastik kartochkaga o'tkazildi	5720	5110	42 238 000,00
22	Daromad solig'I to'landi	6410	5110	46 452 624,00
23	Foyda solig'I to'landi	6413	5110	61 694 941,49
24	Vino uchun aksiz solig'I to'landi	6407	5110	80 000 000,00
25	QQS to'landi	6411	5110	294 000 000,00
26	Qisqa muddatli bank krediti to'landi	6810	5110	303 000 000,00
27	Ta'minotchilarga to'landi	6010	5110	469 721 881,00
28	Aroq uchun aksiz solig'i to'landi	6402	5110	585 000 000,00