Аралық станцияның жол дамуының планын құрастыру

 

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ  БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

 

 

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ЭЛЕКТРОТЕХНИКА КОЛЛЕДЖІ

 

 

 

Мамандығы: 1203000

                      «Жүкті тасымалдауды ұйымдастыру  және қозғалысты басқару»

 

 

 

 

 

 

 

КУРСТЫҚ   ЖОБА

 

 

 

Пәні бойынша:Жолдармен станция құрылымдары

 

 

Тақырыбы:Аралық станцияның жол дамуының планын құрастыру

 

 

Орындаған: Мұратбеков Айдос Мұратбек ұлы

 

Тобы:ОПУД-324

 

 

Жетекшісі:Хамилаева Венера Молдагалиевна

 

 

Қорғаған баға:______________________________________________

 

 

 

 

 

 

 

СЕМЕЙ-2012

 

 

Мазмұны

 

Кіріспе

1 бөлім.Станцияның технико- қолдану сыйпаттамасы.......................................7

2 бөлім.Аралық станцияның схемасын таңдау....................................................9

3 бөлім.Жабдықтардың көлемін таңдау..............................................................11

4 бөлім.Поездық және маневрлік жұмыстарды ұйымдастыру.........................15

5 бөлім. Жер төсемінің көлденең профилі.........................................................24

6 бөлім. Поезд қозғалысының және станция қызметкерлерінің еңбектерінің қауіпсіздігін қамтамасыздандыру.......................................................................25

Қорытынды .........................................................................................................28

Қолданылған әдебиеттер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

Қазақстан жеріндеі тұңғыш теміржол магистралі 1894 жылдың 25 қазанында Покров слободасы (бүгінде РФ Саратов облысындағы  Энгельс қ.) - Орал тар табанды  темір жол телімінің құрылысы аяқталғаннан кейін ашылды. Осы жолдың 130 шақырымы қазіргі Қазақстан жері арқылы өткен. Арада 4 жыл өткеннен кейін  Урбах-Астрахан тар табанды темір  жол іске қосылды. Мұның да 77 шақырымы қазақ даласын басып өтті.Солтүстік  Қазақстанның дамуы үшін 1891-1896 жылдары  салынған Транссібір магистралінің, дәлірек  айтқанда, оның «қазақстандық» 190 шақырымының  маңызы зор еді. Бұл жол қазақ  пен орыс халықтарының экономикалық және мәдени жақындасуына үлкен үлесін қосты.1901-1906 жылдары Қазақстан жерінің 1660 шақырымдық аумағын алған, Орта Азия мен Ресейдің орталығын қосатын, Орынбор-Ташкент темір жолы салынды.1914-1917 жылдары  болашақ Түрксібтің бір бөлігі  Жетісу жолының Арыс-Пішпек телімі салындыҚазақстан экономикасының нарықтық бағытқа аударылғаннан бері көліктің рөлі өте манызды болып табылады. Біздің територямыдан 4жолдық көлік коридорлары өтеді:

Транс Азиялық темір жол магистралінің сол коридоры: Батыс Еуропа- Қытай, Корейя және Жапония, Ресеймен Қазақстаның териториясы арқылы ( Достық –Ақтоғай –Саяқ – Мойынты - Астана – Петрапавл)

 Оңтүстік коридоры:  Оңтүстік – Шығыс Еуропа – Қытай және Оңтүстік шығыс Азия, Түркия, Иран, Орталық Азия және Қазақстан арқылы ( Достық – Ақтоғай – Алматы – Шу- Арыс – Сарыағаш)

 Солтүстік – Оң түстік  коридоры: сол түстік Еуропа – Таяау Шығыс елдері, Ресей мен Иран Қазақстан арқылы (Ақтау тениз порты – Атырау )

ТРАСЕКА коридоры: шығыс Еуропа Орталық Азия, Кавказ және шығыс Каспи теңізі арқылы ( Достық- Алматы –Ақтау )

Берілген  тапсырма бойынша Суықбұлақ кентінің орналасу орны солтүстік. Жолдың орналасу линиясының категориясы бірінші.Қозғалыстың максималдығы жылдамдығы 120км/сағ. Станция  жолының ең қысқа пайдалы ұзындығы 850 м. Станциядағы жол аралығының ені 5,3 м, еністігі 1,5 жердің

жобалық белгісі-200,00. Тәулігіне поездардың қозғалысының көлемі 22 поезд.  Станцияға қабылдау құрама поездың салмағы 3100кг.  Тәулік   ішінде келетін вагондар саны 15 вагон. Станцияда қолданылатын СОП жабдықтары автоблакировака, стрелкабасқару әдісі электрленген. Жолаушыларға арналған бекет сыйымдылығы 50 адамдарды құрайды.

 

Қазақстан жеріне темір жолдар батыстан келді. XIX ғасырдың соңғы жылдары бұрын Покровка — Орал қаласы аралығына дейінгі 105 шақырымдық тар рельсті жол тартылған.Елек стансасынан Ташкент   бағытына  темір  жолқұрылысшылар. Қазақжеріменшақырымдық, қашықтықты көктей өтіп,біріншіпаровоз Ташкентке 1900 жылы кетеді. 112

Шақырымдықтеміржол Қазақстан жерінің терістігінде Золотая Сопкадан Қостанайға тартылды. 116 шақырымдық Локоть-Семей теміржолы Қазан төңкерісіне дейініскеқосылғанын білеміз. XX ғасырдың алғашқы жылдары "Жетісу" теміржолы қолға алынды. Ол оңтүстіктегі600 шақырым Арыс, Шымкент, Әулие Ата, Бишкек қалалары өңірің қамтыды.

Кеңестің дәуірі басталған соң да Қазақстан жерін игеру қарқынды жүргізіліп отырды. Ұзындығы 1470 шақырымдық "Түрксіб" құрылысы Семей менЛуговой аралығын қосты. Екі жақтан бірдей басталған "Түрксіб" 1930 жылы 28 сәуір күш Айнабұлақ стансасында шпалға күміс шеге қағуменен туйісті.Күмісшеге қаққанбірінші темір жолинженері Мұхамеджан Тынышбаев болды. Техникалық, құралдың атымен жоқкезінде шөл және шөлейт, сусызаймаққа аса ауыр жағдайда Түрксіб жолын салуда жанқиярлық еңбек үлгісін көрсеткен, негізінен, қазақтар болды. Кешегі көшпенділердіотырықшыға айналдырған да осы Түрксіб еді.

450 шақырымдық  Шу-Мойынты темір жолы 1953 жылысалынып бітті. Ол республикамыздың ілгері дамуына орасан зор үлес қосты. Қазақжерімен өтетін Мақат-Бейнеу-Қоңырат темір жолмагистралі Орталық, Азияны Мәскеуге жақындатты. Ол жолБейнеуден Ақтау-Жаңаөзенге дейін жетті.

1958 жылыұланғайыр қазақ темір жолы құрылды. Республикамызда оған дейін үзік-үзік 6 темір жолбасқармасы болған. Олар Ташкент, Орынбор, Оңтүстік Орал, Челябі, Қарағанды, Түрксіб жолдары. Қазақстанда тың жерлерді игеру барысында темір жолАралыққа, Жезказғанға, Байқонырға дейін созылды. Ертіс өзені жағалауын Көкшетау аркылы батыстағы Қостанаймен жалғастырған жаңа магистраль бағыты түзілді.ШығыстағыұлыкөршімізҚытаймен тығыз байланыс орнады. Ақтоғай торабы Саяк арқылы Балқашқа жетіп, Азия құрлығында Еуропаға қарай төтелеп өтетін жаңа бағыт пайда болды. Ол - Пекин-Алматы-Ташкент-Тегеран-Анкара магистралі. Осы бағытпен "Жібек жолы" аталатын пойыз алғашқы тұсау кесер сапарына да барып қайтты. Республикамыздағы "Қазақстан темір жолы" темір жолқауымдастығымен үзеңгі қағыстыра алатын дәрежеге жетті. Қазақстан темір жолмагистралі тарих бетіне алтын әріптермен осылай жазылуда.Аллаға шүкіршілік, казіргі кездеҚазақстан республикалар ортасында темір жол көлігісаласы бойынша алдыңғы сапта десек асыра айтқандық болмас.

Қазіргі Қазақстан темір жолы

Темір жолдың негізгі қорлары — рельсті  жол, вагондар, локомотивтер. Оның жүйке  тамырлары іспетті СЦБ және байланыс тораптары әрдайым жақсы күтімде  ұсталуы тиіс. Мыңдаған темір жол  қауымының азаматтық борышы —ұлттық  мүддеге қызмет ету. Республикамыздың ұзақ мерзімді рейтингінен соң 2002 жылдың19 қыркүйегінде "Қазастан темір жолы" акционерлікқоғамы таратылды да, Ұлттық Компания болып жаңаданқұрылды. Ол "Moodys Investors Servicen" рейтингтік агентігінің ВА-2 межелігінесәйкес белгіленді.Қазақстандағы магистралдық теміржолдардың жалпы ұзындығы - 13,6 мың шақырым. 2001 жылы  16 млн.-нан астам жолаушы, 165 млн.тонна-километр жүк тасымалданды.Республикадағы жүк тасымалы айналымының 70%, жолаушы тасымалының 60% темір жол көлігіқұрап отыр. "Қазақстан теміржолы Ұлттық Компаниясы" жабық акционерлік қоғамының мемлекеттік бюджетке қосатын үлесі16-18% төңірегінде."Қазақстан темір жолыҰлттық Компания" болып жаңадан құрылуы негізіненалғанда:

• Жүк және жолаушылар тасымалы секторында ел бойынша жетекші сипатқа ие болуын қамтамасыз етеді;
• Табыс көздері, мемлекеттікқаржы көрсеткіштерітүгелдей алғанда бір қазына қорына түсүін көздейді.Оның талан таражға түспеуінқадағалайды;
• Үкімет алдындажауапкершілікқызметқатынасыжақсарады;
• Техникалықмүмкіндіктерінарттырып, тарифтікшаралардыңаясынзандастырады;
• Қазақ темір жолыдербестігінқамтамасызетеді, және т.б

1991 жылы  КСРО тараған соң да Қазақстан Республикасы теміржол саясатында қосылған жоқ. Көліктідамыту мен модернизациялау үзілмеді, теміржол салу үрдісітежелместен жүріп жатты. Осы жылдары Арыс-Шу аралығында соңғы 200 шақырымдық жолды электрлендіру аяқталды. Теміржол саласының экономикалық жағынан әлденуінң кепілі- солтүстік шығыстағы 184 шақырымдық Ақсу-Дегелеңтеміржол учаскесініңіскеқосылуы болды. ҚазірБатысҚазақстанда салынып жатқан Алтынсары -Хромтау теміржолы Қостанай мен Ақтөбе облыстары арасын жақындастырады. Оныңұзындығы - 445 шақырым. Бұл аралықта он шақты станса мен жолайрықтар іргекөтерді, 14 мыңдай адам жұмысқа тартылды. Басқасын айтпағанда, Хромтау мен Алтынсарин арасы қосылған соң, тасымалдау процесіндегітелем шығындары 25 пайызға төмендейдідеп жоспарлануда.XXI ғасыр темір жол техникасы мен технологиясына соңғы жаңалықтар әкелді. Бұлар бұрынғы аға буын өткен сүрлеуден тіптен жаңа өзге, тосын жаңалықтар болып отыр. Теміржолшылар жаңа заман техникаларын окып,үйреніп, жақсы меңгеріпкеледі.Теміржол техникасы (олар СЦБ) байланыс саласында да,локомотив, вагон саласында да жеке-жеке бағытта дамуда.

Жылжымалы құрамдарды пайдалану ісі, вагон, локомотивтерден өзге, өздігінен журетін техникаларда өз мамандарын күтуде.Электротехникаларды тиімді пайдалануда да сауатты инженерлер мен техниктер керек.Тасымалдау процесін ұйымдастыру жүйесі білікті де алымды оперативті мамандарлы қажет етіп отырғандығы аян. Жүк тасымалдауды жақсы игерген әрі жолаушылармен айналысатын маркетингтік білімі бар білікті инженерлер кажет. Жастар шоғырын тәрбиелеп өсіріп шығару шарт болмақ. Жаңаша ойлап, жаңа дәуір талабын ұққан жас қауым өсіп жетіліп келеді. Бұл өмір заңы дей тұрсақ та, болашақ үшін тартымды жеткіншектерді даярлау жоғарғы оқу орындарының, институттар мен     колледждердің,  кәсіптік мектептердің қасиетті міндеті болуы тиіс.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I. Станцияның техника- қолдану сыйпаттамасы

 

Аралық  станцияда  атқарылатынатын  жұмыстар мен нұсқаулар

Бөлу  пункттердің  арасында аралық станциялар үлкен  көлемде  таралған.Жолдың хабарлама  жүйесінде 5000 нан астам аралық станция  жұмыс істейді және тасымалдау  жоспарының  жаңартылған сонымен  қатар толық түрде орындалуы  оның нақты әрі жинқталған жұмысына байланысты болады. Аралық  станциялардың  негізгі міндеті  теміржол линиялардың  өткізу  қабілетін қамтамасыз  ету,жергілікті жүк жұмыстарын және халықты жолаушы  тасымалдаумен  қамтамасыздандыру.Өткізу қабілеті  қамтамасыздандырады: бір жолдық   линияларда  -  поездарды  айқастыруының  ұйымдастырылуы  арқасында, кәдімгі  жүк поездарды жолаушы және тездетілген  жүк  поездармен озып өткізу. Екі  жолдық  участіктерде – байланыс және  сигнализация  жабдықтармен  қамтамасыз  етілген  бір бағытқа  жүретін  поездардың  интервал  арқылы  қамтамасыз ету  және  дереу  поездарды  озып өткізу.

Транзиттік  поездар  арнайы  қабылдау – атқару  жолдарға қабылданады  немесе станциядан  тоқтаусыз  бас жолдармен  өткізіледі.

Жергілікті  жүктерді  түсіру, тиеу  үшін  вагонда   құрама поездармен  жеткізіледі. Станцияға  келгеннен кейін өңдеуге түседі:  олардың ішінен түсіруге   жергілікті  вагондарды  таңдайды,  тиеуге бос  вагондарды алады.Құрама поездардың  локомативімен  немесе  станцияға   тіркелген локомативімен вагондарды  жалпы  қолданатын  жүк  қоймалардың  жолдарына және кірме жолдарға береді. Жолаушыларды мінгізіп және шығарып  салатын, багаждар мен почталарды тиеп- түсіретін жолаушы поездарды  арнайы жолаушылар жолына немесе жолаушы  платформасы бар жолдарға қабылдайды.

Қазіргі уақытта  аралық станциялардың жергілікті жүк  ағымына қызмет көрсету мәні қарқынды өсіп келеді. Мысалы, қабылдауға, сақтауға арналған ауыл шаруашылық өнімдерін, және станция ауданында көп көлемде  қолданылатын тауарларды өңдейтін әртүрлі  ауыл шаруашылық техникалары және  ауыл шаруашылығын минералды тыңайтқыштармен  жабдықтау қоймаларын қойылған, сонымен  қатар жергілікті өндіріс те дамып  келеді, және т.б. Механизация әдістерімен  дұрыс қолдану және тиеу- түсіру жұмысының аз көлемде шығындалуы мақсатында жүк операцияларын аралық станцияларда шоғырлайды. Мұндай станцияларды тіреу деп атайды.

Жергілікті  жұмыстың көбейуі, кейбір аралық станцияларда өнім шығарып, оларды өңдейтін мекемелердің болуы, бұл станциялардан құрама поездармен қатар маршруттық поездардың өтуіне әкелді.

Қандай да бір кәсіп орынның кірме жолы еніп тұратын аралық станцияларда, оларға қызмет көрсету үшін арналған арнайы жол болады.

Курстық жобаның тапсырмасы бойынша  станция II категориялық линияда орналасқан.

 

Тапсырмаға сәйкес қозғалыстың  максималды жылдамдығы – 120 км/сағ, ал станция жолының ең қысқа пайдалы ұзындығы – 1250 м-ге тең. Аралық платформаның түрі – төменгі болғандықтан, биіктігі – 5 м. Тапсырмасы бойынша тартымның түрі  тепловоз. Кент Солтүстік жақта орналасқан. Қозғалыстың көлемі  24 поезды құрайды. Құрама поездың салмағы 3100 кг, ал онымен тәулік ішінде 10 вогон келеді. Станцияға қосылған кірме жолы – мұнай базасы, кірме жол Оңтүстік Батыс бағытында тіркелген. Жолдың аралығы – 5,3 м, ал еністігі – 1,4 м-ді құрайды. Жердің жобалық белгісі – 201,0. СЦБ жабдықтарына  автоматтандырылған блокировка жатады. Стрелка электрлік әдіспен басқарылады. Бекеттің сыйымдылығының есебі  100 адамға тең, ал жүк айналымының есебі белгіленбеген.