Автоцистерна

КІРІСПЕ

         Цистерналар сұйық газ сияқты,сусымал сұйық сияқты газ,тәрізді жүктерді шанақтың ерекше формасымен ұсынатын қазандықтарда мұнай өнімдерін,Цистерналар тасымалданатын жүкке байланысты екі топқа бөлінеді тамақ өнімдерін тасымалдау үшін арналған кең наменклатурасын тасымалдау үшін;

   - арнайы  жүктер түріне арналған арнайыландырылған  цистерна.

Жалпы тағайындауға арналған цистерналар келесідей  бөлінеді: ашық (бензин, және тамақ өнімдері сүт,табиғи ауыз су т.б) және  қара (мұнай,минералды майлар және т.б) мұнай өнімдерін тасымалдауға арналған.

       Үлкен қауіп-қатер ашық мұнай  өнімдерінің тұтануынан төменге  ағызып жіберу құралдарын және  жоғарғы қақпақты толық тығыз  бекітіліп жасалуын міндеттейді.Жүк  көтергіш элементтердің түріне  байланысты цистерналардың барлық  негізгі жүктеме конструкциясы  рамамен қабылданады, және бұл жүктемелерде қазандармен қабылданатын конструкция рамасыз цистерналар.

       Автомобиль цистерналарын арнайы газ өтетін колонкалар арқылы сұйытылған газбен толтырылады және булы фазамен ілмектік арматура, манометр, амозапорлы жылдам клапандар, үрленетін свечалар, қорғаныс қабаты, және жерге қондырғыш орнатылады. Колонкалар арасы сұйытылған газдарды сақтайтын резервуарлардан  жер бетінен 30м қашықтықта,ал жер астынан 20 м қашықтықта жәнеде автомобильдер өтетін жолдардан 1 м қашықтықта орналасуы қажет.Автомобиль цистерналарын дайындау ГОСТ 6030-63 енгізбестен бұрын немесе 5000л кем емес сыйымдылық қалқа орнатылады,ол жедел тежеуіш іске қосылған кездепайда болатын  инерциялық күштерді және имульсиялық күштерді  азайтады.Сұйық мұнай өнімдеріне арналған автомобиль цистерналары базалық шассиден,жабдық резервуардан және гидравликалық жүйеден тұрады.

     Автомобиль цистерналарын тек қана сұйытылған газдарды,шығарылған орынынан пайдалану обьектісіне тасымалдау үшін арналған.Сол себептен цистерналарды минималды қажетті сақтандырғышпен,әлмекпен,өлшеу аппаратурасымен,газды ағызу және толтыру патрубоктарымен жабдықтайды. Автомобиль цистерналары рамалық және рамасыз конструкциялы,және автомобиль шассиі жоғары жүргіштікті тіркеме мен жартылай тіркемелер орнатылады.Автомобиль цистерналары және газбалонды автомобильдері арнайы толтырғыш бағанамен  жақсы кірме жолдар орнатылады.

      Автомобиль цистерналары сопақ тәріздес тесік  остермен өлшемі  400 х 450 мм кем болмаитын және дөңгелек тесік диаметрі 450 мм кем болмауы тиіс.Люк қақпағына орнатылатын арматураны қорғау қабықшасымен қаптау керек.Автомобиль цистернасы тек қана сұйытылған газдарды жеткізіп қана қоймай оларды әр түрлі деңгейлерілерде құйып алып және төгу арқылы  резервуарларды толтырамыз.Автомобиль цистерналары негізінен болаттан жасалған ыдыс болып келетін ,үлестіру беріліс  түйіндерімен бірге басқада түйіндері автомобиль шассиіне орнатылады.Автомобиль цистерналары қалыңдығы 4-5 мм болатын электр пісірме қолданып темірден жасалған қазандық.Шет қабырғаларын тасылатын сұйықтықтың әсерінен болатын гидравликалық соққылардан сақтап қалу үшін цистерна конструкциясында ішкі толқын кескіштер қарастырылған.Автомобиль цистерналары,тез жанып кететін,өртке қауіпті жарылғыш және тағы басқа сұйықтықтарды тасымалдауға арналған.Олар өртке қарсы жабдықпен жабдықталған,металл жерге отырғызғыш шынжырлармен,шлангі бекітуге лайықты жұмыс қалыпында болуы тиіс.Тасымалданатын сұйықтық төгіліп шашылмас үшін ағызу крандары мен люк толық жұмыс қалыпында болуы керек.Шығарушы құбыр міндетті түрде автомобиль радиаторына толық шығарылып және шығару тетігі төмен қарап орналасады.Өртке қауіпті сұйықтықтардың минималды ұшып кетуден сақтау үшін цистернаны ашық түстермен бояйды.Автомобиль цистернасы  негізінен горизонтальды цилиндрлі ыдыс, артқа жақ түбінде саймандармен люк жапсарылады.МЕСТ 21561 - 76 сәйкес автоцистернаның келесідей түрлері болады:АЦ – автомобиль цистерналары, ПЦ – тіркеме цистерна, ППЦ – жартылай тіркемелі цистерна.Транспорттық цистерналар сұйытылған көмірсутекті газдарды завод-жабдықтаушыдан КБ дейін,КБ дан толтыру пунктеріне дейін,май құятындарға   тасымалдауға  арналған.Автомобиль цистернасында эллипс немесе дөңгелек тәріздес резервуар автомобиль шассиіне немесе тіркемеге горизонталь орналастырылады.Мұнай өнімдерін тасымалдауға арналған автомобиль цистерналары арнайыландырылған автотранспорт түріне жатқызылады, онда шанақ орнына арнайы жабдық цистерна орнатылады

 

1. ЖАЛПЫ БӨЛІМ

       1.1 Автомобиль концепциясы

       Құрылымды құрастыру жэне автомобиль аналогтың техникалық берілгендеріне анализ:

Автоцистерна  АЦ-66052 (Газ-3302 4x4 шассиі)

Автоцистерна қысқа мерзімде ашық мұнай ѳнімдерінін сақтау 
тығыздығы 860 кг/мЗ тен аспайтын ѳнімдерді тасымалдау үшін арналған. 
Автоцистернаның комплектациясы:

66052-11-15 -ЖН-30-Л-У2 насосымен немесе 1CBH-80A- Л-У2, толтыру 
операциясын жүргізу қызметін атқарады, бір сыйымдылықтан екінші 
сыйымдылыққа отынның босатуы және қайта толтыруы. Цистернанын, 
әрбір бѳлімі деңгейдін, нұсқағышы ішінде орнатылатын қылтаның деңгейін 
кѳрсететін нұсқағыш, қылтаның, қақпағы құйма люкпен және тыныс 
клапандарымен жабдықталған.Автоцистерна жабдықталған ауа айналып ѳту құрылыммен, жұмыс қылтаның аймағында және ѳртке қарсы жабдығының жұмыс алаңымен жәшік айдау және copy жеңдерінің, қалауы, тұтқасы бар саты үшін қаламсауыттармен жабдықталған. Арнайы электр жабдықтары - тұрақты токтың бір ѳткізгіш жүйесі,отыннын, шекті деңгейінің бақылауының жүйесінен 
тұрады. Автоцистерна базалық шасси жүретін жол жағдай шарттарына 
пайдалануға арналған.

Базалық  шассиі                                                                                         ГАЗ-3302

Дѳңгелек формуласы                                                                                           4x2

Автоцистернаның толық массасы                                                                     3500

Цистернаның моделі                                                                                АЦ-66052

Цистернанын, материалы                                                        Тот баспайтын болат

Цистернаның сыйымдылығы л                                                                      1800

Секция саны                                                                                (1ден 3-ке дейін )

Цистерна                                             сопақ қималы, екі шеттетілген бѳлімдермен

Жүк көтергіштігі                                                                                               1800

Автоцистернаньщ толық массасы, кг                                                          3500

Толық массаның, үлестірілуі, кг:

• алдыңғы ось                                                                                                  1300
• артрқы оське                                                                                                 2200

Ең үлкен жылдамдығы км/сағ                                                                            115

Қозғалтқыш                                                                                       карбюраторлы

Ең үлкен қуаты кВт                                                                                               71

Ең үлкен айналдырғышмомент Нм                                                             1710,41

Ең үлкен айналдырғыш момент кезіндегі иінді біліктің айналу жиілігі

айн/мин                                                                                                              2500

Ілініс муфтасы                                                               механикалық,фрикционды.

Беріліс қорабы                                                                    механикалық ,5 сатылы.

Негізгі беріліс                                                                             біртекті гипоидты

Шина                                                                                                      185/75R16C

Бақылау отын шығыны 50 км/сағ кезінде100л/км                                            12,8

Цистернадағы  жанармай ѳнімінің

мүмкін қалдығы                                                          0- ден ойылған сыйымдылғы

Ішкі  қуыстың атмосферамен

қатынасы                                                          тынысты құрылғы арқылы (клапан)

Габаритті ѳлшемдері, мм:

Ұзындығы                                                                                                          5470

Биіктігі                                                                                                               2120

Максималды жылдамдығы км/сағ                        ѳздігінен copy,күйын тәрізді,

бір сатылы                                                                              ЖН-30-Л-У2 
Цистернаның бір бөлімінен құйылу уақыты, мин:

• кұйынды  насос арқылы                                                                              45/35

Қозғалтқыш:

Моделі                                                                                              740.31 (Евро-2)

 

Сурет. 1.Автокѳліктің цистернасы АЦ-4,0-131-цистернаның қазандығы, 2-артқы бѳлігі, 3-артқы түбі,5-тұндырғы, 6- 
сүзгі, 7-тұндырғының қақпағы, 8-каттылық қыры, 9-бекіткіш, 10- 
Қысым арқылы соратын құбыр, 11-обод,12-алдыңғы түбі, 13,15,18- 
құбырлар; 14-алаң; 16-қылта, 17-бұрыш.

 

       1.2 Мұнай ѳнімдеріне арналған автокѳлік цистернасының

            классификациясы

       Мұнай ѳнімдерінің бір жағынан жіберуі үшін автокѳлік шандары 
шанақ орынына қасында цистерна және арнайы жабдық орнатылатын 
мамандандырылған автокѳлік құралдарға жатады.

       Мұнай ѳнімдері үшін автокѳлік шандары келесі белгілер 
бойынша классификациялайды базалық шассидің түрі мұнай ѳнімнің 
түрі қолданылуы базалық шасси ѳсіне жүктеме базалық шассидін 
ѳткізгіштігі  базалық шассидың жүк кѳтергіш элементтің түрі.

       Автокѳлік цистерналары базалық шасси ретінде жүк таситын 
автокѳліктерді түр ескерілген негізді үлгілерді қолданылады, тіркеме және 
жартылай тіркемелерде.

       Тасылатын мұнай ѳнімдерінің түрлері бойынша автокѳлік шандарының, 
классификациясы олардың, физикалық-химиялық қасиеттерін 
айырмашылықпен ескертіледі.Цистерналарға тѳлқұжаттардағы олар үшін 
арналған мұнай ѳнімдерінің тығыздығы кѳрсетіледі ѳлшем бір жағынан 
жіберуде ауыр мұнай ѳнімінен астам сол ѳстік күштер үлкеді. Бұл негізді 
автокѳлікті қызмет мерзімін азайтады. Цистерналар толтыруда ауыр мұнай 
ѳнімнен астам сергектемеп олардың қолдануының, тиімділігі тѳмендетеді. 
Мұнай ѳнімдері үшін цистерналар тағайындауға және атқарылатын 
функциялар бойынша кѳлік және жанар май құятынға бѳлінеді.

1.1-кесте.  Автоцистерналардың классификациясы.

 

 

      Кѳлік цистерналары тасымалдау үшін тек қана мұнай арналған-өнімдер. 
Қатар тасымалдаумен жанармай құятын цистерналар автокѳліктерді 
жанармай бактарда мұнай өнімдерінің беруін арнайы таратылатын 
жүйелер арқылы жүзеге асырады. Автокѳлік шандарының параметрлері 
негізді шассилардың параметрлерімен реттеледі:толық масса мүмкін жүк 
кѳтеретінмен,ѳткізгіштік,габаритті ѳлшем.Осылай мұнай ѳнімдері үшін 
цистерналар сондықтан, сонымен қатар негізді шассилар, астында - екі 
топтарда бѳлінеді.Автомобиль жолдарындағы пайдалануы үшін ортақ 
желі жэне топтық, цистернасының барлық автомобиль жолдарына 
пайдалануы үшін болып табыл топтың цистерналары (цемент бетон, 
асфальтобетон және тарау) іргелі.Ѳстер бойынша массаның,лестірілуі 
және ГОСТтың, талаптарымен сәйкес автокѳлік шандарының, толық 
массасы келесі шамалар асуы керек:

        Автокѳліктердің ѳткізгіштігі маңызды қолдану кезіндегі сапалардың, бірі болып табылады. Автокѳлік шандарының қабілеттілігімен ол жер және 
жолсыздық бойынша қозғалуға бейнеленеді, сонымен бірге жұмсақ жер 
астындағы жолдар бойынша. Мысалы, мұндай жұмыс жағдайлары ѳріске 
мұнай ѳнімдерінің жеткізуінің жанында жазғытұры және күзде кездеседі. 
Автокѳлік шанының ѳткізгіштіктері бойынша үлкен ѳткізгіштіктің 
автокѳліктерінің, негізді шассиларына кәдімгі ѳткізгіштік және автокѳлік 
шанының автокѳліктерінің, негізді шассиларына автокѳлік шанында бѳлуге 
болады. Цистерналар сұйықтардың тасымалдауы үшiн арналған: оның өңдеуiнiң мұнай және өнiмдерi, (қышқыл, сiлтi сал тағы басқалар күрделi заттар) химиялық жолмен - белсендi және агрессивтi сұйық заттар, (пропан, оттек) сұйытылған газ,су,(сүт тасушы)жастар, сiрне. Автоцистерналар - цистерна (ұн арба )ұнның тасымалдауы және цемент үшiн сонымен бiрге қолданылады.

       Цистерналар танып бiледi:

Түр бойынша  жалпы тағайындау - мұнай өнiмдерiнiң  тасымалдаулары үшiн,арнайысы - жүктердiң  нақтылы түрлерi үшiн,конструкциялар бойынша,болатын рамалар цистерналар,қапталсыз  конструкцияның,цистерналары болып  жіктеледі.

Өстердiң  саны бойынша:

- төрт өстiсi;

- сегiз өстiсi;

сыйымдылығы  бойынша:

- 60 тонналық;

- 120 тонналық;