Антрактиданың табиғаты

Күні

Топ

11

12

14

15

Сабақтың мақсаты

Білімділік:

Осы шақтың түрлерін меңгерту, сөйлем ішінде қолдану, өмірмен байланыстыру.

Дамытушылық:

Өз ойын толық әрі  түсінікті  етіп сабақтай білуге, сөйлемді дұрыс  құрай білуге жаттықтыру. Қатесіз , сауатты жазуға баулу.

Тәрбиелік:

Әдептілікке, тиянақтылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

Сабақты жүргізу кезеңдері

(негізгі және қажетті  әдістемелік түсіндірмелер мен  ұсыныстар)

I. Ұйымдастыру  кезеңі 

А) сәлемдесу

Ә) түгендеу

Б) сұрақ- жауап

II. Өткен материалды  қайталау

(білімді тексерудің әдістері  мен түрлері)

Осы шақты қайталау

А) 91-бет, 5-ші тапсырма                                    (осы шақ)

Ә) Сөйлем құрастыру        1. Ынсап деген  аспайды кем  қылмайды.

                                             2.  Орнын таппай ол , сірә қозғалмайды.

                                             3. Рақым  жақсы көреді аяғанды.

    III. Жаңа материалды баяндау

(сабақты жүргізудің түрі)                                        

1. Схема . Осы шақ (настоящее время)

Собственно – наст. время(действия совершаемое в момент  речи)

Гл-п, ып-,іп вспомагательные  глаголы

Ескерту: Осы шақ имеет  еще две формы

1. Осы шақ                        2. Ауыспалы осы шақ

М: жаздым                              жаз-а-мын

     отырдым                           отыр-а-мын    

     Бардым                              бар-а-мын

Переходное наст, время  (действие соверш. в настоящее время)

Гл- а, -е,- й

2. Оқулықпен жұмыс

А) Мәнерлеп оқу (екі оқушыдан оқиды)

 ә) Екеуара сөйлесу  Ш. Уалиханов  «Қазақтың киіз  үйі қандай өмірге бейімделген?»

 б) мәтінді аудару (сөздік  жұмысы)

Б) сұрақ -жауап

3. Дәптермен жұмыс , қиықшалармен жұмыс

Етістік қай  шақта тұрғанын анықта , аудар, сөйллем мүшесіне талда.

   №1 қиықша. Сәуле  күнделік жазып отыр.

   №2 қиықша.  Теледидардан  ауа райы туралы айтып жатыр.

   №3 қиықша.  Әжем  жұмысқа жиналып жатыр.

    №4.  Қиықша. Анам  дүкенді аралап жүр.

    №5. Қиықша . Анар  анасына ыдыс- аяқ жуысуға көмектесіп  жатыр.

IV. Жаңа материалды  бекіту

(есептеу, шығару және  білімді бағалау, т.б.)

1. 93 –бет, 10-жаттығу.  Сөздердің антонимін мәтіннен тауып, оларды қатыстырып сөз тіркестерін құра.

V. Үй тапсырмасы

    Газет –журналдардан  осы шақта тұрған сөйлемдерді  теріп жазу. (10сөйлем)

VІ. Сабақты қорытындылау

(Баға қою, оларға комментарий беру, сабақтың жағымды, жағымсыз жақтарын анықтау)

2. «INSERT» таблицасын толтыру

Оқытушы:                 Ш.Т.Абушарипова

Күні

Топ

11

12

14

15

Сабақтың мақсаты

Білімділік:

 Мемлекеттік  тілді білу әр адамның парызы  жайлы жайлы жалпы түсінік  беріп, мәтіннің басты маңыздысын  белгілеп, тапсырмалар арқылы жаңа  тақырыптың мазмұнын ашу, жаттығулар  арқылы  сөздік қорын байыту.

Дамытушылық:

 грамматикалық  тапсырмаларды дұрыс сауатты  орындау, тыңдаушылардың дүние  танымын кеңейту.

Тәрбиелік:

 қазақша сөздерді  дұрыс айтуға, сұрақ қоя білуге, толық жауап беруге тәрбиелеу.

Сабақты жүргізу кезеңдері

(негізгі және қажетті  әдістемелік түсіндірмелер мен  ұсыныстар)

I. Ұйымдастыру  кезеңі 

А) сәлемдесу

Ә) түгендеу

Б) сұрақ- жауап

II. Өткен материалды  қайталау

(білімді тексерудің әдістері  мен түрлері)

Сұрақтар қою арқылы қорыту

1. Қазақстан  Республикасының   президентті кім?

2. Еліміздің   мемлекеттік  тілі-  қай тіл?

3.Ақмола  қаласы  қай   жылы  Астана  қаласы  болып   аталады?

4. Ақмола  бұрын  қалай   аталған?

    III. Жаңа материалды баяндау

(сабақты жүргізудің түрі)                                        

Жаңа сөздер

2- тапсырма. Жаңа сөздермен сөйлем құраңыздар.

Мысалы: ҚР мемлекеттік  тілі – қазақ тілі т.б.

_____________________________________________________________________________

      3-тапсырма.

1. Есіңізде сақтаңыз!
2. Синоним сөздерді топтап жазыңыз.
3. Халық, өмір, тұрады, меңгеру, жұрт, парыз, ел, игеру, есептеу, борыш, санау, ұлт, міндет, тіршілік, өмір сүреді.
4. Тыңдаңыздар, қайталаңыздар.
5. Тіл – халықтың жаны, сәні. Ана тілі сол тілде сөйлейтін халықпен бірге өмір сүреді. Тіл бар жерде, халық бар. Тілін білмеген, түбін білмейді. Өз тілің – бірлік үшін, өзге тіл – тірлік үшін.

         4-тапсырма.

Тіл туралы 5 мақал-мәтел  жазыңыз.

1.Тіл – көңілдің кілті.

2.Ең тәтті де – тіл 

Ең ащы да – тіл

Ең жұмсақ та – тіл

Ең қатты да – тіл

3.Өнер алды- қызыл тіл  т.б.

IV. Жаңа материалды  бекіту

(есептеу, шығару және  білімді бағалау, т.б.)

Сөйлесім

ҚР мемлекеттік тілі –қазақ тілі. Қазақ тілі мемлекеттік тіл  мәртебесін 1989 жылы 22 қыркүйекте қабылданды. Ал 1997 жылы 11 шілдеде жаңа заң өңделіп, толықтыылып қайта қабылданды. Жаңа Заң 6 тараудан тұрады. 1 – тараудан жалпы ережелер берілген. Қазақ тілін  меңгеру Қазақстанда тұратын  әр азаматтың міндеті.

5-тапсырма.

Сөйлем  құрастырыңыз.

Өмір, әрбір, тіл, адамға, бойы, керек.

Өмір, қазіргі, көп, білу, тіл, уақытта, талабы.

Полиглот, көп, адамды, білген, тіл, деп, атайды.

V. Үй тапсырмасы

    Жаңа сөздерді жаттау. «Мемлекеттік тілді білу-парыз» тақырыбында әңгіме құрастыр.

VІ. Сабақты  қорытындылау 

(Баға қою, оларға комментарий  беру, сабақтың жағымды, жағымсыз  жақтарын анықтау)

  1.Бүгін сіздермен Мемлекеттік тілді білу – парыз атты мәтін жайында бірнеше тапсырмалар орындадық.

2.Сұрақ – жауап арқылы  сабақты бекітемін. 

  3. Оқушылардың  еңбек  қызметі мен біліміне баға  беру,талдау жасау.

Оқытушы:                 Ш.Т.Абушарипова

Күні

Топ

21

22

24

25

Сабақтың мақсаты

Білімділік:

 Ғасырлар шежіресі, халақ тарихы, оның әлеуметтік тіршілігі, ақыл – өнегесімен көрініс тапқан мақал – мәтелдердің қолдану тәртібі, халық даналығының бір түрі туралы түсінік беру.

Дамытушылық:

ойлау қабілеттерін, танымдық ізденістерін, көркем ауызша баяндау  ретін ойындар арқылы жан –  жақта дамыту.

Тәрбиелік:

Асыл да ата мұрамызды  құрмет тұтуға, тәрбиелі қыз, ардақты  ұл болуда ұлттық құндылығымызды  сөйлеу тілінде тобықтай сөздің түйінін  жасқанбай жағымды пайдалануға, қасиетті қызыл тіліміздің үстемін  көтеруге тәрбиелеу.Әдептілікке, тиянақтылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

Сабақты жүргізу кезеңдері

(негізгі және қажетті  әдістемелік түсіндірмелер мен  ұсыныстар)

I. Ұйымдастыру  кезеңі 

А) сәлемдесу

Ә) түгендеу

Б) сұрақ- жауап

II. Өткен материалды  қайталау

(білімді тексерудің әдістері  мен түрлері)

 Қайталау үшін сұрақтар.

Ауыз әдебиеті дегеніміз  не? Ауыз әдебиетінің түрлерін ата. Тұрмыс салт жырлары дегеніміз не?Тұрмыс салт жырларының  түрлерін қайталау.

    III. Жаңа материалды баяндау

(сабақты жүргізудің түрі)                                        

-Балалар,дәптерлеріңе күн ретін  жазыңдар. Бүгінгі сабағымыздың  тақырыбын мына сөзжұмбақты шешу  арқылы анықтайтын боламыз.

СӨЗЖҰМБАҚ

1. Жазылуы бірдей, мағыналары әр түрлі сөздер.

2. Заттың атын  білдіретін сөз табы.

3. Жылқы пірі

4. Адамның түрлі  көңіл күйін білдіретін сөздер.

5. жеке затарға  қойылатын атау.

6.Балаға ең  қымбат –

7. Білім беретін  мекеме.

8. Бірнеше сөйлемнен  құралып негізгі ойды білдіреді.

9. Көркемдеп суреттеуде  затты не құбылысты екінші  затпен немесе құбылыспен салыстыра  суреттеу.

10. Сиыр пірі.

11. Сөздер мен  сөйлемдерді байланыстыратын сөз  табы.

- Қандай сөз  шықты? (Мақал - мәтел)

- Бүгінгі біздің  сабағымыздың тақырыбы – «Мақал- мәтел» екен.Сендер мақал- мәтел  білесіңдер ме?

Білсеңдер қазір  біз «Топтастыру» әдісі арқылы мақалдардың  тақырыптарын анықтаймыз. Ол үшін әр тақырыпқа  бір – бір мақал айтайық.

Топтастыру.  

Венн  диаграммасы. 

                  Мақал                 Ортақ                 Мәтел  

 Ауыз әдебиетінің  бір түрі

IV. Жаңа материалды  бекіту

(есептеу, шығару және  білімді бағалау, т.б.)

«Керекті  сөздерді тап» ойыны

1.     Білгенге....Білмеске.... . 2. Өтірік .... өрге баспас. 3. Сөз...өтеді, таяқ ....өтеді.4. Тоқсан....сөздің тобықтай түйіні бар. 5. Ел үмітін ...ақтар. 6. Жігітті ....таңы. 7. Денсаулық – зор.....

Кітаппен  жұмыс. Интербелсенді тақтада орындалады.

Мына мақал- мәтелдердің  жалғасын тап.

1.     Тіл тас жарады, ....... .

2.      Кісі елінде сұлтан болғанша, ....... .

3.     Өнер алды - ...... .

4.     Талапты ерге ...... .

5.     Бірлік болмай, ....

6.     Ерді намыс өлтірер,.... .

«Қызықты  сұрақтар» ойыны

1.     Қорқақ неден қорқады?

2.     Ердің атын не шығарады?

3.     Оқусыз не жоқ? Білімсіз не жоқ?

4.     Ашу не? Ақыл не?

5.     Бір қазанға сыймайтын қандай бастар?

6.     Тауық түс көре ме?

7.     Көп түкірсе не болар?

8.     Оқу түбі не?

9.     Үйіңе құтты қонақ келсе не болады?

10.   Жаманға неге күлме дейді?

    V. Үй тапсырмасы

Бұрын көп айтылмаған бес  мақал- мәтел жазып кел, жатқа  айту.

VІ. Сабақты қорытындылау

(Баға қою, оларға комментарий  беру, сабақтың жағымды, жағымсыз  жақтарын анықтау)

 Сабақ «Орныңды тап » ойынымен аяқталады. Оқушыларға мақалдың әр сөзі беріледі. Өздері ойланып, қажетті орындарына тұрып, сол сөзден мақал құрайды. Мақалдың мазмұнын түсіндіреді.

Оқытушы:                 Ш.Т.Абушарипова

Күні

Топ

21

22

24

25

Сабақтың мақсаты

Білімділік:

«И»,«У»дыбысы бар сөздерді дұрыс жазуға

дағдыландыру; ы,і  дыбыстарына аяқталған

сөздерге у әрпі жалғанғанда ы,і әріптерінің түсіп

қалатынын түсіндіру; сауаттылыққа тәрбиелеу.

Дамытушылық:

Оқушылардың ой-өрісін,сөздік қорын,жүйелі

баяндау,көркем жазу,сауатты  оқу дағдысын

арттырып,танымдық,есте сақтау қабілеттерін

дамыту.

Тәрбиелік:

Әдептілікке, тиянақтылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

Сабақты жүргізу кезеңдері

(негізгі және қажетті  әдістемелік түсіндірмелер мен  ұсыныстар)

I. Ұйымдастыру  кезеңі 

 Қайырлы таң достым,    - 1 топ

Қайырлы күн болсын.    -2топ

Сәрсенбінің әр кезі,      -3 топ

Сәттілікке  толсын.         -4 топ

Біздің  алар бағамыз,      -бәрі

Кілең бестік болсын.     -бәрі

II. Өткен материалды  қайталау

(білімді тексерудің әдістері  мен түрлері)

 Әр топ «И», «У»  дыбысы туралы ережелерді жаттап, мысалдар келтіреді. (орфография,орфоэпия туралы сұрау)

    III. Жаңа материалды баяндау

(сабақты жүргізудің түрі)                                        

-Ерте,ерте  ертеде қазақ тілі жерінде,дыбыстар  мен әріптер елінде «Дыбыс»  деген үлкен шаhар болыпты.  Бұл елде «у» дыбысы және  әріпі өмір сүріпті. Олардың  дауысты , дауыссыз, жуан,жіңішке  түрлері болыпты.Тіпті өздеріне  тән түстері, киімдері, таңбасы,  сөз ішінде өз орындары болыпты.   Бірақ кішкентай  «У»  өзінің қалай дұрыс жазылатының толық ажырата алмаған екен. Өзін- өзі ажырата алмағандықтан, шаршағаны сондай «У» дыбысы мен әрпі тіпті қашып кетіпті.

- Ал ендеше  балалар,бізде «Ертегілер еліне»  саяхатқа аттанып «у » дыбысы  мен әрпіне өзін тануға  көмектесейік.(шаһардың суреті) Әр топ «У» дыбысына  қолғабыс жасасын / Ол  үшін тақтадағы сөздерге назар аудар

ІҮ. Жаңа сабақ: интербелсенді тақта  

- Сөздерді  оқытып,салыстыру (қорытынды жасату)  

-Ережені  оқыту.(шымылдықпен ашу)  /

- Тау  етегінде «Жайлау»бар екен.( жайлаудың суреті) /

-Бүгінгі  күнді жазамыз 

Балалар жайлауда жайланып, тапсырманы орындайды  ал тапсырма мынадай:

Балалар жайлауда жайланып, тапсырманы орындайды  ал тапсырма мынадай: 

 Әр топ берілген сөздерге  – у - әрпін қосып жазады  және қандай өзгеріс болғанын  айтады.(ережеге сүйене отырып дәлелдеу.)  

 Қатесін түзеп жаз-4 жаттығу       

 Сонымен  у әрпі өзінің қай уақытта  қалай жазылатының түсініпті

IV. Жаңа материалды  бекіту

(есептеу, шығару және  білімді бағалау, т.б.)

Берілген  сөздерге талдау жасау:Сауыт, сурет сөздерін буынға бөліп,буынның аттарын жазу, бұзау-фонетикалық талдау жасау, туған жер туралы әңгіме  құрастыру , сөзжұмбақ шешу. 

- Қуанып келе  жатқан балалар жол жиегінде  жайқалған бау-бақшаға кездесіпті.(бау-бақша суреті)

Қарындары ашқан балалар жеміс-жидек жемекші  болады.Бағбан атай олардан жөн сұрасыпты.Әңгіме үсінде бағбан  ата балалардан  өлең шумағын сұрапты.

5 жаттығуды  орындау   

- 1 шумағын  өлең құрылысына талдау- дауысты –у- тобы; 2 шумақтың мағынасын түсіндіру- дауыссыз –у- тобы ,зебра туралы білімдерін-жуан –у-тобы айтады, Сауыры- сөзіне түсіндірме сөздікпен-жіңішке –у –тобы жұмыс жасайды.Балалар атаймен қоштасады.Бағбан атай балаларға жеміс-жидектер береді(Жақсы жұмыс істеген топ марапатталады)интербелсенді тақтада шығармашылық жұмыс: /

- Торкөздің  ішіндегі буындары белгілі бір  ретпен құрастырғанда,денсаулық  туралы  мақалды оқисың: Дені саудың, жаны сау.

Сөйтіп  олар ауылдың сыртына келіпті.

V. Үй тапсырмасы

    47 бет, 3 жаттығу

VІ. Сабақты қорытындылау

(Баға қою, оларға комментарий  беру, сабақтың жағымды, жағымсыз  жақтарын анықтау)

 -Балалар бүгінгі саяхатымызды қорытындылайық:/  

1 топ—5 жол өлең 

2 топ-  Венн диаграммасын құрады

3 топ-  у дыбысы бар мақал- мәтел айтады

4 топ-тест

Бағалау.

Оқытушы:                 Ш.Т.Абушарипова

Күні

Топ

11

12

14

15

Сабақтың мақсаты

Білімділік:

Қос сөз туралы түсінік  беру, жасалу жолдарын меңгерту.

Дамытушылық:

Сөз қоры, тіл байлықтарын  дамыту, сөйлеу мәдениетін қалыптастыру,

сауатты жазу машығын арттыру.

Тәрбиелік:

Ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Сабақты жүргізу кезеңдері

(негізгі және қажетті  әдістемелік түсіндірмелер мен  ұсыныстар)

I. Ұйымдастыру  кезеңі 

А) Оқушыларға, қонақтарға көтеріңкі көңіл-күй сыйла.

Ә) Оқу құралдарыңды түгенде.

II. Өткен материалды  қайталау

(білімді тексерудің әдістері  мен түрлері)

Жаттығудағы теріп  жазған  сөздерді  көрсет, бірікен сөздер екенін дәлелде (біріккен сөздер, себебі  екі түбірден құралған)

    III. Жаңа материалды баяндау

(сабақты жүргізудің түрі)                                        

 Сөзжұмбақ шешу. 

Ана тілі сабағында оқылған  шығармалар авторларын еске түсірейік.

Жазушы, ақындардың тегі аталады, есімін сендер атайсыңдар. Қалай естеріңде  қалғанын көрелік.

Аманжолов Қасым, Уалиханов Шоқан, Жүнісов Сәкен,  Мұратбеков Сайын, Тұманжанов Өтебай, Оңғарсынова Фариза. (Қос сөз) Жасырын сөзді тап.

Сабақтың мақсаты айтылады.

Собственно – наст. время(действия совершаемое в момент  речи)

Таза жазу. 

 Тт Тт  Тт Тт  Тт  Тт

тұғыр  тәуелсіз Теміртау (түсініктеме беру екі мағынасы бар, қолға үйретілген саяқ құс қонатын  биік ағаш, ауыспалы мағынасы бір нәрсенің астына қойылған тіреу, сүйеніш.)

Мемлекеттік тіл- тәуелсіздік  тұғыры. ( Тәуелсіздік мемлекеттік  тілді өз биігіне көтеріп, тірек ,сүйеніш болады деген мағына)

Қора-қора қой жатыр,

Қарын-қарын май жатыр,

Түйе-түйе жүн жатыр,

Ауыл-ауыл ел жатыр.

( қос сөздерді ата,  олардың бір сыңарын алып тастаса  қандай мағына береді?)

IV. Жаңа материалды  бекіту

(есептеу, шығару және  білімді бағалау, т.б.)

 Оқулықтағы ережемен  жұмыс.

 Алғашқы бекіту.

Жатқа жазу ( оқулық тапсырмасы) Тексеру оқушылар өзара тексереді. (флипчарт)

Оқулықпен жұмыс 51 жаттығу. Нұсқау бойынша орындау. Қос сөздердің  жасалу жолдары бойынша  интерактив тақтасында қою. Қалаған сөздерімен сөйлем құратамын. Сөйлем мүшесіне талда.  (флипчарт)

53 жаттығу. Нұсқау бойынша  орындау. Жеке оқушылар шешуімен  сипаттау мәтінін құрайды. Қалған  оқушылармен жұмбақтың шешуіне  дыбыстық талдау жасау.

Сөз жасау Естіген дыбыстарына  байланысты сөз. Мысалға құстың дыбысы: шиқ-шиқ, сағаттың жүрісі тық-тық, сағаттың шырылы шыр-шыр.  (флипчарт)

V. Үй тапсырмасы

    52 жаттығу. Жекеленген тапсырма құрамында қос сөзі бар жұмбақтар жазу.

VІ. Сабақты қорытындылау

(Баға қою, оларға комментарий  беру, сабақтың жағымды, жағымсыз  жақтарын анықтау)

Венн диаграммасы

                                                               Екеуі де күрделі сөз           

 Бағалау

Оқытушы:                 Ш.Т.Абушарипова