Қазақстанда білім беру жүйесінің қазіргі құрылымдары

МАЗМҰНЫ

 

Кіріспе......................................................................................................................3

 

1. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі..............................................5  
1.1 Қазіргі кездегі білім беру жүйесінің дамуы...................................................5  
1.2 Білім беру жүйесінің құрылымы мен принциптері......................................9

 

2. Білім беру мазмұнына  қойылатын талаптар................................................. 14

2.1 Білім беру жүйесінің жай-күйін талдау........................................................14 
2.2 Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің

педагогикалық қызметі.........................................................................................15

2.3 Білім бағдарламасын  іске асыру кезеңдері...................................................18

2.4. Білім беру сапасын бағалаудың  ұлттық жүйесі.........................................25

 

Қорытынды .........................................................................................................29 

Қолданған әдебиеттер тізімі..............................................................................30

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Министерство образования и науки Республики Казахстан

ЖММ «Теміртау технологиялық колледжі»

ЧУ «Темиртауский технологический колледж»

 

 

 

 

 

 

 

Пәні: Педагогика

 

 

 

 

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

 

Тақырыбы: Қазақстанда білім беру жүйесінің қазіргі құрылымдары

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Орындаған: НОБ-11-1 тобының

оқушысы Асылжан Ж.Ә.

 

Тексерген: жоғары санатты

оқытушы Тәжібаева Қ.Б.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Теміртау-2013

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

ЖММ «Теміртау технологиялық колледжі»

 

 

 

 

 

 

 

Асылжан Ж.Ә.

 

 

 

Қазақстанда білім беру жүйесінің қазіргі құрылымдары

 

 

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

 

 

0111000 мамандығы  – «Негізгі орта білім»

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Теміртау 2013

Курстық жұмыс

 

ТАПСЫРМАСЫ

 

Курс бойынша_________________________________________________________________

Фамилиясы және тегі___________________________________________________________

Курс_________________________________________________________________________

Курстық жұмыстың тақырыбы___________________________________________________

Колледж бойынша бекіген бұйрық №____«_____»__________________________________

Жұмыстың бастапқы деректері___________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

 

Курстық жұмысты әзірлеуге берілген сұрақтар тізімі немесе курстық жұмыстың қысқаша мазмұны:

 

1)___________________________________________________________________________ 

2)___________________________________________________________________________

3)___________________________________________________________________________

4)___________________________________________________________________________

5)___________________________________________________________________________

6)___________________________________________________________________________

7)___________________________________________________________________________

 

 

Ұсынылған негізгі әдебиеттер:___________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

 

 

 

 

Берілген күні:_________________________________________________________________

 

Аяқталу және тапсыру мерзімі___________________________________________________

 

Курстық жұмыстың жетекші-оқытушысы__________________________________________

 

     

 

 

 

                       Пәндік комиссиясының төрағасы_____________________________________

                       Оқу бөлімінің инспекторы___________________________________________

 

КІРІСПЕ

 

Курстық жұмыстың  көкейтестілігі:

Тәуелсіз Қазақстан мемлекеті дамыған 50 елдің қатарына кіру үшін ең алдымен білім беру жүйесін реформалау қажет. Қоғамның даму деңгейін, елдің экономикалық қуаты, ұлттық қауіпсіздік білім беру жүйесінің қалыптасуына маңызды рөл атқарады.

Қазақстандық білім беру жүйесі оның әлемдік білім беру кеңістігінде лайықты орын алуына мүмкіндік бермейтін ескірген әдіснамалық базасы, құрылымы мен мазмұнын білім беру саласында жаңарту қажет. Қазіргі таңда білім беру мазмұны фактологиялық күйінде қалып отыр. Оқитындарды қоғам өміріне құзіретті, жауапты әрі шығармашылық тұрғыдан қатыстыра отырып даярлауға бағдарланбаған. Өңірлік деңгейде білім беруді басқарудың біріздендірілген жүйесінің болмауы, білім беру бөлімдерінде мамандардың штатт санының жетіспеушілігі білім беруді басқарудың тиімділігіне кері әсер тигізіп отыр.

Әлемнің алдынғы қатарлы елдерінде жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесінің дамуын сараптасақ онда кредиттік білім беру жүйесін мамандар даярлауға үш сатылы модульді кеңінен таратқан: бакалавриат, магистратура, Рһ – Д доктарантура. Бұл модуль АҚШ университеттерінде және Европаның көптеген елдерінде қолданылады. Бұл білім беру жүйесі қазіргі таңда академиялық ұтқырлықты және еңбек нарығының тез өзгеріп тұрған шағында мамандарға деген сұранысты қамтамасыз етеді. Осыған орай Қазақстан Республикасының жоғары білім беру жүйесі педагог кадрларын даярлау барысында олардың біліктілігін арттыру мақсатында білім беру мазмұнын реформалауда.

Көптеген педагогика ғылымдары бойынша жүргізіліп жатқан зерттеулердің нәтижесіне сүйенсек тәжірибелік жағында көптеген кемшіліктері бар екендігін көруге болады. Сондықтан біз зерттеп отырған мәселе бойынша Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін педагогикалық қызметті дамыту үшін мұғалімнің ақпараттық коммуникациялық,мәдени және жаңа технологияларды қалыптастыратын механизімдерді іске асыру қажет

Курстық жұмыстың мақсаты: осыған орай біз өз курстық жұмысымызда Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің даму тенденциясын жан – жақты талдауды, оның тәжірибеде алатын орнын мақсат етіп қойдық.

Зерттеу міндеттері:

• Білім беру жүйесінің құрылымы мен принциптері
• Білім беру жүйесінің жай-күйін аңықтау;
• Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің педагогикалық қызметін зерттеу;
• Білім беру сапасын бағалаудың  ұлттық жүйесі

 

3

Курстық жұмыстың объектісі: Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің динамикасы болып табылады.

Зерттеу пәні: Қазақстан Республикасының білім беру стандарттары, білім беру технологиялары, типтік бағдарламалар және оқу жұмыс жоспарлары.

Курстық жұмысты зерттеудің  әдіснамалық негіздері:

Білім беру жүйесін зерттеген орыс ғалымдарының еңбектері:

М.В Лебедева, О.Н.Шилова, Д.Ш.Матрос, Д.М. Полев, Н.Н.Мельникова,

А.Л.Зимин, Е.К.Хеннер, В.А.Каймин, А.П.Шестаков т.б.

Қазақстан Республикасының білім жүйесінің реформалауға үлесін тигізген ғалымдардың еңбектері Қ.Қоянбаев, Р.Қоянбаев, Н.Д.Хмель, Қ.Жарықбаев, С.Қалиев, Қ.Бержанов т.б.

Зерттеудің ғылыми педагогикалық әдістері: салыстырмалы, ғылыми-теориялық, аналитикалық, статистикалық, тәжірибелік педагогикалық әдістерді кеңінен қолдану.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

1.Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі

1.1 Қазіргі кездегі білім беру жүйесінің дамуы

 

  Қазақстан Респуликасынның білім беру саласы өз жастығына қарамастан, тереңге тартылған тамыры бар. Оқыту, тәрбиелеу және білім беру жүйесін ежелгі энциклопедист-философтар негізін салып, ұзақ уақыт бойы ұлы ойшылдар оны өз еңбектерінде дамытып, сол арқылы қазіргі кездегі Қазақстанның білім беру саласы құралып, ары қарай даму сатысында тұр.

1990 жылдарынан  бастап Қазақстан Республикасының  тәуелсіздігіне, ұлттық идеяға бағытталған  бағдарламалар дүниеге келуде.

1992 және 1999 жылдары қабылданған «Білім  туралы» заңға байланысты Республикада  білім беру саласын демократияландыру  гуманитарландыру, ұлттық және жалпы  адамзаттық құндылықтарды меңгеруге сай тың мәселелер қаралуда.

Президентіміз Н.Назарбаевтың «Қазақстан-2030» бағдарламасына сәйкес «Мемлекеттік білім беруді 2010 жылға дейін дамыту бағдарламасы» бекітілді, оның негізінде Қазақстан Республикасы Үкіметі мақұлдаған «Қазақстан Республикасының білім беру саласын дамытудың 2015 жылға дейінгі концепциясы» жасалды. «Ауыл жылы» жариялануына байланысты «Ауыл мектебі» мемлекеттік бағдарламасы бекітілді.

Білім беру жүйесін жетілдіруде ең басты қадам мемлекет бойынша Бірыңғай ұлттық тест /БҰТ/ және оқытушылардың аралық аттестациясы енгізілген.

Мемлекетте жоғарғы кәсіби білімді 50 мемлекеттік ЖОО-дары қамтамасыз етуде. Ондағы профессорлік-оқытушылық құрам 38 мың адамға сәйкес, оның ішінде 14 мыңы докторлар мен кандидаттар.

Әлемдік ЖОО-ның жетекші жүйесінің үлгісіне жақындастыру мақсатында Қазақстанда 3 сатылы мамандарды даярлау жүйесі енгізілуде: бакалавриат-магистратура-доктарантура.

Білім беру жүйесіндегі реформаны қалыпты шешу және перспективті дамыту мақсатында Қазақстанның Білім беру жүйелерінде Республика бойынша оқу-әдістемелік кеңестері құрылуда, ал ЖОО-дар ішіндегі жетекшілері бойынша 30 астамы оқу-әдістемелік орталықтары қалған барлық негізгі мамандық бойынша жұмыс істейді.

Ғылым және білімді дамытуға жағдай жасау мақсатында атаулы сыйлықтар және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлықтары беріледі, соның ішінде педагогика саласында ең үздік саналатын ғылыми зерттеу жұмысына берілетін Ы.Алтынсарин атындағы сыйлық және мемлекеттік стипендиялар бар.

Білім беру саласында Қазақстанда Халықаралық байланыстар кеңейтілуде. Жыл сайын мыңнан астам қазақстандықтар шетелдің ЖОО-рында оқуда және ғылыми кәсіпорындарынан тәжірибе алмасуда, соның ішінде Президенттік халықаралық «Болашақ» стипедиясы бойынша.

5

Білім беру саласында қайта құрудың ең басты кезеңі жалпы орта білім жүйесін ақпараттандыру. «Мектепке-интернет» ведомость аралық бағдарламасы бойынша 1,5 мың мектеп пен 70 колледжі Интернет жүйесіне қосылған және бұл жұмыс әлі белсенді түрде жүргізілуде. «Қазақстанның ауылдық мектептеріне арналған қашықтық оқыту» және «Қашықтан оқытудың спутниктік каналы» атты ұшақтық жобалар жұмыс істеуде, ол әртүрлі аймақтағы мұғалімдер мен оқушыларды өзара жұмыс істеуін қамтамасыз етуге арналған. Электрондық оқулықтармен мультимедиялық оқу бағдарламалары жалпы білім беру саласындағы жиырмадан асық пәндер бойынша жасалған. Электрондық оқу залдары мен кітапханалар жасалуда .

Қазақстан Республикасының Евразиялық аймаққа кіруі, XXI ғасырға аяқ басуы ел Президентінің Қазақстан -2030 атты стратегиялық бағдарламасына сәйкес жаңа техника мен технология үрдістерінің дамуы келешекте білім беру қандай бағытта өрбуі керек деген өзекті мәселе туғызды.

Тек білім беру арқылы ғана біз өткенімізді тануға, қазіргі уақытымызда еркін бағытталуымызға және келешегімізді болжап, қалыптастырумызға мүмкіндік аламыз. Тарихымызға көз салсақ Қазақстанның тәуелсіздік алғанына аз ғана уақыт өтіп, енді ғана аяғына нық тұрып жатқанын байқаймыз.

Ғылым мен техниканың дамуына қарай педагогиканың да мүмкіншіліктері артты, жаңа технологиялар пайда болды, мысалы, оқулық ресурстары жоғары, өзіне тән әдістемесіне бірге электрондық, ақпараттық мультемедиялық технологиялар. Қазіргі кезде оқу ақпараттыныңең ауқымды кең тараған формасының бірі /технология деп те айтамыз/-Интернет жүйесі арқылы оқу процесін ұйымдастыру.

Бүгінде оқыту жұмысын осылай ұйымдастыру мен әдісінің жаңалығы басқа да мұғалімдердің жаңа жағдайға байланысты оқу-трбие процесін шығармашылықпен пайымдалудың негізгі өлшеміне айналуда. Оқытудың жаңа инновациялық әдістері жалпы мұғалім қауымын оның жаңа технологиясын өздігінен іздеуге итермелейді. Инновация деген ұғым латын тілінде-жаңарту, жаңалық өзгеріс деген түсінікті білдіреді.

Инновация деп көбінесе жаңа технологияларды, әдістер мен құралдарды жасау және қолдануды айтса, сонымен бірге ондағы идеяларды, процестерді бірлікте жетілдірудің де жүйесі.

Инновациялық технологияны жаңа білім беру парадигмасын өмірде жүзеге асырудың құралы ретінде қарастырған жөн.

«Технология» деген сөз-грек тілінен алғанда «техне»-өнер, кәсіп, ғылым, + «логос» ұғым, оқу деген түсінікті білдіреді. Яғни, өндірістік процестерді жүргізудің тәсілдер мен мен құралдары жайындағы білімдердің жиынтығы. Олай болса, оқу-тәрбие процесін жүргізудің тәсілдері мен құралдары жайындағы білімдердің жиынтығын оқыту процесінің технологиясы деп атауға болады.