Автор работы: Пользователь скрыл имя, 15 Апреля 2014 в 20:51, дипломная работа
Жалпы білім беретін мектептерге қарағанда кәсіптік мектептерде қиын балалар көбірек кездесетіні белгілі, «Қиын балалар дегеніміз кімдер?» - деген сұраққа, былай жауап беруге болады: «Олар мектеп тарапынан ерекше, қосымша бақылауды талап ететін, тәрбиелеуге қарсылық білдіретін балалар». Сонымен қоса, білім деңгейі төмен, тәртібі нашар, сабақтан көп қалатын, мұғалімдердің талабын орындамайтын, адамгершілік деңгейі төмен, топтастарымен үнемі тіл табыса аламайтын, ол кейде психикалық дамуы, ойлау қабілеті кейін қалған, ашуланшақ (әртүрлі жүйке ауруларына шалдыққан) балаларды қиын балалар және қиын жасөспірімдер қатарына жатқызуға болады. Қазіргі уақытта дәрігер, психологтар және инспекторлардың есебінде осындай балалардың пайызы жоғары болып отыр.
Кіріспе......................................................................................................................3-5
І тарау. Қиын жасөспірім мәселесінің әдіснамалық негіздері............................6-33
1.1 «Қиын бала» ұғымының шығуы және ғалым-педагогтардың
ой-пікірлері...............................................................................................................6-11
1.2 Жасөспірімдер арасындағы ауытқушылық мінез-құлықтың
шығу себептері мен факторлары............................................................................12-21
1.3 Қиын жасөспірімді тәрбиелеудегі мектеп ұжымы мен отбасының рөлі......22-33
ІІ тарау. Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық
бұзушылықтардың профилактикасы мен агрессивті
балалармен жұмыс істеу ерекшелігі.......................................................................34-49
2.1 Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық
бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың
қадағалауыныз және панасыз қалуының
алдын алу.................................................................................................................34-38
2.2 Әлеуметтік педагогтың агрессивті балалармен
жұмыс жасау ерекшелігі..........................................................................................39-42
2.3 «Қиын» баланы қайта тәрбиелеу жолдары......................................................43-49
ІІІ тарау. Әлеуметтік педагогтың қиын жасөспірімдермен жұмыс
жасауы және оларды қайта тәрбиелеу жолдары...................................................50-79
3.1 Жасөспірімнің дұрыс әлеуметтенуін әлеуметтік
педагогикалық тұрғыдан қарастыру......................................................................50-56
3.2 «Қиын» жасөспірімдермен әлеуметтік жұмыс ерекшелігі.............................57-76
3.3 «Қиын» жасөспірімдердің бос уақытын
дұрыс ұйымдастыру...............................................................................................77-79
Қорытынды...............................................................................................................80-82
Қолданылған әдебиеттер........................................................................................83-85
Қосымшалар............................................................................................................86-107
Неліктен?______________
Балалар мен жасөспірімдердің тәртібіндегі ауытқулардың қандай түрінде (өз тәжірибеңізден қарағанда) өсу тенденциясы бар?__________________
4. Алты баллдық жүйе бойынша балалар мен жасөспірімдердің тәртібіндегі келеңсіз ауытқулардың әр түрлі себептерінің ролін бағалаңыз:
5.Сіз профилактикалық
6.Өз жұмысыңызда
6.1. Даму мен тәрбие туралы жеке бағдарламаны талдау неге бағытталғанын көрсетіңіз? _______________
6.2. Қиын балаларды мектептегі үйірмелерге, секцияларға, бірлестік жұмыстарына кіргізу (қандай екенін көрсетіңіз)? _______________
6.3. Балаларды қызықты, қиын әрекеттерге енгізу _______________
6.4. Қиын балалар тәрбиеленіп жатқан жанұяға барып тұру (қанша жанұя).
6.5. Ауытқу тәртібі мәселесіне арналған ата-аналар жиналысын өткізу (тақырыбын көрсету) _______________
6.6. Қиын балаларды жеке жоспар бойынша оқыту (қанша адам).
6.7. Қиын балалар мәселесіне
арналған сынып сағаттарын
6.8. Қиын балалардың ата-
6.9. Педагогикалық кеңес-
6.10. Жасөспірімдерге
6.11. Балалар мен жасөспірімдемен топтық сабақтар өткізу (қандай көрсетіңіз)? _______________
6.12. Осы топтағы балалардың тәртібіне диагностика жасау және тәуекел топтарды анықтау (қандай қасиеттерімен)? _______________
6.13. Балалар мен жасөспірімдердің өзара көмек тобын құру, волонтерлік топтар құру (топтағы балалардың жасы мен санын көрсетіңіз) _______________
6.14. Тағы басқа нәрселер __________
7. Сіз қолданған амалардардың қайсысы сіздің көзқарасыңыз бойынша аса тиімді (алтыншы сұрақтыңі ішінен тура келетін жауаптың нөмерін жазып алыңыз?) _______________
8. Тәрбие жұмысын ұйымдастыруда қиын балалардың қандай жағымды қасиеттерге сүйенуіне кеңес берер едіңіз?
8.1. белсенділік.
8.2. тәуелсіздік.
8.3. өжеттік.
8.4. әртүрлі қызығушылық.
8.5. өз бетінше әрекет жасау.
8.6. өмірдегі қиыншылықтармен
8.7. батылдық.
8.8. қалыптан тыс.
8.9. тағы басқа нәрсе.
9. Тәртібінде ауытқуы бар
9.1. Психологпен;
9.2. Әлеуметтік педагогпен;
9.3. Дефектологпен;
9.4. Психотерапевтпен;
9.5. Педиатрмен;
9.6. Кәмелетке толмаған балалардың ісі жөніндегі инспектормен;
9.7. Логопедпен;
9.8. Психоневрологпен;
9.9. Өзім жұмыс істеймін;
9.10. Тағы басқамен _______________
10. Қиын балалар мен
11. Жыл бойына қиын балалар
мен жасөспірімдердің қанша санымен
жұмыс істеуге тура келеді?
(жорамал санды көрсетуге
Өзіңіз туралы кейбір мәселелерді хабарлаңыз.
Көмегіңізге рахмет!
Педагогтар мен сынып жетекшілерге арналған анкета
8. Профилактикалық түзету
9. Егер жұмыс барысында қиын
балалармен қиындық туған
9.1. Сынып жетекшіден
9.2. Мектеп психологынан
9.3. Әлеуметік педагогтан
10. Сіз жұмыс істеп жатқан сыныптағы балалардың қаншасын қиын балалар категориясына жатқызар едіңіз? (жасын және тура келетін пайыз көрсетіңіз)
Өзіңіз
туралы кейбір мәліметтерді
Ата-аналарға арналған анкета
Құрметті ата-аналар!
Осы анкетаның сұрағына жауап беруіңізді сұранамыз. Сіздер, мүмкін, білесіздер балалар қылмысы үлкендердің қылмысына қарағанда тез өзгереді, балалар үлкендер қоғамның барлық әрекет жасайтынымыз жаман. Ең жақсысы – біздің балаларды жанап кететін бақытсыздықты болдырмауға тырысу.
Сіздердің жауаптарыңыз қоғам мәселесін әділ талқыға салып қана қоймай, балаларымыздың және өзіміздің өмірімізді бақытты және қауіпсіз етеді.
Сұрақтар мен оларға ұсынылған жауаптарды оқыңыздыр.
Өзіңізге тура келетін бірнеше немесе бір нұсқаның жауабын таңдап алып, қасында тұрған цифрді белгілеңіздер, немесе жаңа жолға нұсқаңызыдң жауабын жазып алыңыз.
Алдын-ала қатысқандарыңызға рахмет айтамыз.
1. Қандай тәртіп формаларын
а) мектепте тәртіп ережесін бұзу (сабақтан қалу, кешігу, үй жұмысын істеуден бас тарту).
ә) үйден қашу
б)
2. Өз балаңыздың немесе құрдастарының
арасында қайсысы көп тараған
деп есептейсіз (атаңыз, тура келетін
нөмердің жауабын бірінші
3. Күніне қанша уақыт балаңыз (немесе балаларыңыз) өзіне жұмсайды?
а) 1 сағаттан көп емес;
ә) 2-3 сағат
б) 4-5 сағат
в) 6-8 сағат
г) 8 сағаттан көп
д) жауап беруге қиналамын
4. Сабақтан тыс бос уақытта балаңыз не істейді?
______________________________
5. Сіздің ойыңызша, тәртіптің мөлшерден ауытқуына негізгі себеп не?
а) қатты әсерлер алуға талпыну
ә) баланың ауруы
6. Балаңыздың қиын ортаға кіріп кетуінен қорқасыз ба?
а) Ия
ә) жоқ
б) жауап беруге қиналамын
7. Егер үрей туса, не нәрседен?
________________
8. Сіздің пікіріңізше, неліктен
жастардың қылмыс жасауы
а) қатты әсер алуға талпыну
ә) жауап беруге қиналамын
6. Егер сізден көмек сұраған жағдайда қандай жәрдем берер едіңіз?
а) қолдан келген көмекті
б) көмек беруден аулақпын
7. Тәртіптің мөлшерден ауытқуының қандай түрлері, сіздің ойыңызша, үлкендердің араласуына талап етеді?
а) мектепте тәртіп ережесін бұзуы
ә) құқық бұзу
8. Қалай ойлайсыз, тәртіптің жалпыға бірдей нормадан ауытқуы қандай жағдайларға әкеп соғады?
Кейбір мәліметтер жайында айтыңыз
Көмегіңізге рахмет!
Өзіңіз туралы кейбір мәліметтер беріңіз:
Жұмысқа қатысқаныңызға сізге рахмет айтамыз!
Балалар мен жасөспірімдерге арналған анкета
Балалар!
Қазаргі заманда маскүнемдік, нашақорлық, қылмыскерлік және сол сияқты үлкен мәселелер барын сендер білесіңдер. Өкінішке орай, олар тек қана үлкендерге емес, жастарға да қатысты. Егер біз бұларды жөндеуге талпынбасақ, біздің өміріміз жақсы болмайды, қауіпсіз болмайды.
Осы мәселелер өршіп кетпеуі үшін сіздердің көмектеріңіз қажет.
Біз сіздерді шынайы және адал жауап берулеріңізді сұранамыз?
2. Сіздің құрдастарыңызда осы тәртіптің қайсы түрі басымдау
а) мектепте тәртіп ережесін бұзу
ә) темекі мен ішімдікке әуес
б) бұзықтыққа бір табан жақын
3. Сіздің ойыңызша, бірінші екі сұрақ бойынша көбіне немен негізделген?
а) өзіндік бақылау
ә) бұқаралық ақпарат құралдар мәліметтері
б) ата-аналар пікірі
в) мұғалімдер пікірі
г) өз достарыңыздың пікірі
д) тағы басқа нәрселер_______________
Қосымша 7.
Әлеуметтік педагогтың қиын жасөспірімдерді тәрбиелеудегі атқаратын іс-шара жоспары
Іс-шаралар |
Уақыты |
Жауаптылар |
1. Әлеуметтік педагог және сынып
жетекшілермен бірге отырып |
Қыркүйек 1-10 |
Әлеуметтік педагог, психолог |
2. Қиын балалардың жеке карточкалары және оларға анализ жасау |
Қыркүйек 10-30 |
әлеуметтік педагог, сынып жетекшісі |
3.Қиын балаларға бақылау а) сабаққа қатысуын ә) үлгерімін б) әлеуметтік көмек көрсетуін |
Жыл бойы 9-ай қыркүйек- мамыр |
әлеуметтік педагог, сынып жетекшісі, психолог |
4. Ата-аналармен және туған |
қыркүйек- мамыр |
Әлеуметтік педагог, психолог |
5.Әлеуметтік жағдайы төмен жанұяда тәрбиесі қиын баламен жеке жұмысты іске асыру. |
қыркүйек- мамыр |
әлеуметтік педагог |
6. Қиын балаларды тәрбиелеуде көптеген іс-шараларды іске асыру. |
Айдың соңында |
әлеуметтік педагог, сынып жетекшісі, психолог |
7. Қалалық ІІБ, реабилитация орталығындағы
және наркодиспансер |
Айдың соңында, әр айдың 25-не |
әлеуметтік педагог,ІІБ инспектор сынып жетекшісі, психолог |
8. Семинар, тренинг өткізу. |
әр айдың 15-20-сына |
әлеуметтік педагог. |