Автор работы: Пользователь скрыл имя, 30 Мая 2015 в 20:17, реферат
Қазақстан Республикасы Президентінің 2001 жылғы 7 ақпанындағы №550 «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2001-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Жарлығында іс жүргізуді мемлекеттік тілге көшіру кестесін белгілеу арқылы барлық мемлекеттік ұйымдарда және жергілікті өзін-өзі басқару органдарда мемлекеттік тілдің іс жүргізудегі негізгі тіл ретінде қолданылуын қамтамасыз ету жоспарланған. Бұл міндет әрбір мекемеде жоғары және арнаулы орта білім беретін оқу орындарында нормативті –жарлықшы құжат түрлерін азаматтық қарым-қатынаста жиі қолданылатын іс қағаздарын, іскери хат түрлерін жүргізуге курстарын мақсатты және сапалы өткізуді талап етеді.
Ұсынылып отырған құрал меншіктің барлық нысандағы кәсіпорындардың өз қызметкерлерінің жеке құрамын басқаруда пайдаланатын құжат үлгілерін сипаттайды.
Құтықтау, алғыс және құттықтау хаттар.
Әдетте, хаттың бұл түрлері ұйымдарда, мекемелерде, оқу орындарында және кәсіпорындарында жиі қолданылады. Олар ұлттық және мемлекеттік, сондай-ақ елімізде белгіленген кәсіптік және өзге де мерекелерге байланысты болып келеді. Оның үстіне әр ұжымда атап өтілетін мерейтойлар мен мүшелтойларды қосар болсақ, мекемелердегі кадрлар бөлімдері мен мемлекеттік тіл жөніндегі мамандарға, басшылардың қабылдау бөлмелеріндегі хатшыларға артылар жүк жеңіл емес.
Құттықтауға да, алғыс және құттықтау хаттарға да қойылар талап жоғары. Мұндай жауапты құжаттарды дайындаған да маман білікті болу керек. Ол, алдымен, құттықтау, алғыс және құттықтау хаттардың өзіндік ерекшеліктерін есте ұстап, әрқайсысын құрастыруға күні бұрын дайындалуға тиіс. Шүкір, газеттер мен журналдар беттернеде басшылыққа алар материалдар жеткілікті, тек әркім ізденімпаз да талғампаз болса болғаны.
Құттықтау қысқа да нұсқа болып келеді. Ол бегілі біреуді атаулы мерекемен құттықтаудан, мерекенің мәні мен маңызын аша отырып, сол адамға арнайы тілек білдіруден тұрады.
Мысалы:
Құрметті Абай Балтабайұлы!
Сізді өзіңнен көп үміт күттіретін Науырыз мейрамымен шын жүректен құттықтаймын!
Бұл жыл егеменді еліміздің экономикалық нығаюы жолында атқарып жүрген қажырлы еңбегіңізге айтарлықтай табыс, жаңе бақыт, игілік пен ізгілік әкелсін.
Ұлыстың ұлы күні Сіздің шаңырағыңызға көктемнің көтеріңкі қөңіл-күйімен және мол да берекелі дастарқанымен кіргей!
______________________ _______________________ _________________________
(лауазымы)
(қолы)
Павлодар қаласы
2007 жылғы наурыз айы
Құрметті Дүрия Зейнуллақызы!
Сізді 16 желтоқсан – мемлекетіміздің Тәуелсіздігі күні мерекесімен шын жүректен құттықтаймын!
Егемен еліміздің шаңырағын нығайту жолында жас ұрпаққа жан-
жақты білім, өнегелі тәрбие берудегі игілікті істеріңіз жемісті болсын.
Өзіңізғе зор денсаулық,
ұзақ ғұмыр,отбасыңызға баянды
бақыт және құт-береке
__________________ ____________________
(лауазымы)
Аксу қаласы
2007 жылғы желтоқсан айы
Құтметті Даулет Казбекұлы!
Ер жасы саналатын кезекті төртінші мүшелтойың құтты болсын!
Бұл белеске тек бір өзіңе тән аңкылдаған күйінде көтеріліп, көңілің тасып, әріптестеріңнің, ағайынтуыстарың мен жолдас- жораларыңның шуақты пейіліне бөленіп отырсың. Лайым, әрқашанң
ұзақ ғұмыр, балашағаңның шаттығы мен думанына бөлене беруіңізді тілеймін!
__________________
_______________________
(лауазым)
Павлодар қаласы
20007 жылы маусым айы
Алғыс хат
Алғыс хат- мекеме, кәсіпорін, ұйым басшылығы тарапынын кәсіптік мерекелермен байналысты марапаттадың бір түрі. Ол,, әдетте, өз мамандығы, өз кәсібі бойынша елеулі еңбек сіңіріп жүрген кызметкерлерге беріледі. Алғыс хат тапсыру арқылы ондай қызметкер көтермеленеді, басқаларға үлгі етіледі.
Мысалы:
Ағыс хат
Құрметті Гульмира Мухаметқызы!
Сізді Қазақстан Республикасы халықтарының тілдері күнімен шын жүректен құттықтаймын!
Сіздің облыстағы басқару органдары қызметкерлері арасында төл тілімізді жұмыс және іс қағаздарын жүргізу тіліне айналдыруға қажырлы еңбегіңізді жоғары бағалаймын? Әрі облыс жұртшылығына мемлекеттік тіл саясатын насихаттауда белсенділік көрсетіп жүргеңізғе алғысымды білдіремін. Майра Рамазанқызы! Сізге мықты денсаулық, тіл майданында табы, отбасыңызға баянды бақыт және құт-береке тілеймін!
_______________
______________________
(лауазымы)
Павлодар қаласы
2006 жылғы қырқүйек
Құтықтау хат құралымы көлемді, қүрделі болады. Онда келтіретін деректер мен айтылатын маңызды ойдың маңызына, мазмұнына ғана емес, олардың қалай беріліп, жеткізіліп отырғанына да көңіл бөлінуі керек. Демек, мұндай хат дайындау мәдениеті мен жазу мәдениеті жағынан ерекшеленуге тиіс. Бар мүмкіндігінше, көп ой аз сөзбен жеткізілгені жөн.
Мысалы:
Құттықтау хат
Құрметті Аблай Хамитұлы!
Сізді 60-қа толу мерейтойыңызбен шын жүректен құттықтаймын!
Сіз Республикамыз бен облысымыздың әр жерлерінде шаруашылық, партия, Кенес және әкімшілік органдарында біршама жылдын бойы басшылық қызметті абыройлы атқарып келесіз. Қайда жүрсеніз де Май ауданына, ондағы өзіңіз туып-өскен Баскөл ауылына, ондағы жерлестеріңізге деген ыстық сезіміңізді, ерен бауырмалдығыңызды сақтай білдіңіз.
Өзіңізғе сеніп тапсырылған қандай қандай қызметті атқарсаңыз да, Сіз туған халқыңыздың арман – мүддесі үшін еңбек етіп, бойыңыздағы бар күш- жігеріңізді, терең біліміңіз бен мол тәжірибеңізді еліңіздің әлеуметтік – экономикалық дамуын өркендетуге арнадыңыз.
Табандылық, қарапайымдық, еңбек адамдарына деген ерен қамқорлық, басқару өнерінің әдістәсілдерін жетік білушілік сияқты қасиеттеріңіз Сізді жоғары басқару органдары басшылары мен әріптестеріңіздің, жергілікті жерлердегі жұртшылықтың зор ілтипатына бөлеуде.
Осы бір ерекшк күні Сізге, қадірлі Алай Хамитұлы, зор денсаулық, ұзақ та бақытты ғұмыр және отбасыңызға құт-береке тілеймін!
____________________ _______________ ___________________________
(лауазымы)
Бұл – құттықтау хаттың бір үлгісі. Мұндай хаттың кейбірі әдеби көркем шығармаларға жақын тілмен жазылады. Әсте, бұл көбінесе іс қағазын дайындаушының тіл шеберлігіне, ой жүйріктігіне байланысты болады. Дегенмен, құттықтау хаттың мұндай түрінде де белгілі бір өзіндік жүйе, тілдік ерекшеліктер сақталады.
Мысалы:
Құттықтау хат
Құрметті Ботығай Есенұлы!
Ауыл-елдің ақылман ақсақалына айналған Өзіңізге сексеннің сеңгіріне келуіңізбен шын жүректен құттықтаймын!
Жалпы, адамның өткеніне бір бұрылып қарайтын кезе болады десек, соның бірі – осы мерейлі жасыңыз екендігінде сөз жоқ, әрине!
Шындығында, осыншама жасыңыздың бергені баршылық қой, Боке.
Өмірден алатыныңыз болса, оны алып келе жатырсыз, отбасыңыздың отын жағып келе жатырсыз. Тұған-туысқандарға, ағайындарға, жолдастарға деген ерекше қамқорлық өз алдына.
Халқымызда «Ісіне қарап, адамын таны» дейді. Әсіресе, соңғы он-он бес жылдан бері Сіз туған тілімізді насихаттау, сол тілде іс қағаздарын жүргізу, халықтық тәрбие мен дәстүрді өмірге енгізу сияқты өнегелі істеріңізбен өңір жұртшылығына сыйлы болып жүрген жансыз.
Шіркін, өз ортасына абыройлы да сыйлы болудан артық бар ма екен!адамға бірінші кезекте керегі де осы болса керек.
Ботығай аға! Қошаметке толы ғұмыр дарияңызда жүзе беріңіз! Алда да шаңырық қазаны оттан түспесін, үйіңізден береке кетпесін, қызықты күндер алмаса берсін, куаныштар жалғаса берсін.
________________ ________________ _______________________
(лауазымы)
Ертіс ауданы
2006 жылғы қызан айы
Коммерциялық хаттар
Хаттың мақсаты. Хаттың мәтіні. Жалпы ереже.
Жалпы жағдайда іскерлік хаттар үлкен екі топқа бөлінеді: сатуға ұсыныс туралы хат (өнім, тауар, қазметті ұсыну, жұмысқа қабылдау туралы өтініш т. б.)және сатып алу туралы хат (өнімдер, қызмет түрлері) қалғандары функцианалды хаттар (шағым, есептік төлем туралы ескерту т. б. )
Өнім мен нәтиже туралы хаттар алғашқы хаттың екі категориясына да енгізуге болады.
Сондақтан да мұндай хаттардың түбегейлі жоспары да, жүйесі де әр түрлі. Ең қиын сату туралы хат түрі, қашанда сатып алудан, сату біраз болсын күрделірек болады.
Алтын ереже.
Ешқашан да хатты өз тіліңізден шет тіліне сөзбе-сөз аудармаңыз. Үлгісі әр жерде әр түрлі.
1-Тапсырма. Жоспар бойынша коммерциялық хат жазыныз.
Компанияны ұсыну (таныстру)
Серіктестікке ұсыныс хатының жоспары, компанияның қызметі мен өнімдерін төмендегідей үлгіде ұсынуға болады:
Хаттың жоспары:
Алтын ереже.
Іскерлік хат белгілі бір тулғаға, алушыға, нақты мекен-жайға жазылу керек. Бүкіл әлемдік бизнес жеке қарым-қатынастан тұрады және оны дұрыс құру керек.
1. Компанияны, өнімді қысқаша таныстыру.
Алтын ереже.
Компанияның барлық жетістіктерін, қызметін артық мақтаусыз атап өту керек, өйткені кез-келген ақпаратты тексеру қиын емес.
2. Ұсынылатын өнім мен
қызмет түрлерінің негізгі
3. Ұсынылатын өнімнің нарықтағы бағасын анықтау.
4.Серіктестікке нақты ұсыныс: көтерме немесе делдал сауда, лицензиялық келісім, дистрибюттың байланыс жасау т. б.
5. Егер сіз өнім түрлерін ұсынсаңыз, бұл өнім ұсынылған өнімнің қай түрінен екенін түсіндіру керек.
6. Өнім бағасына байланысты туындайтын кез-келген сұраққа дайын болу керек.
7. Хатты қалыпты сөздермен, серіктестікке үмітпен аяқтау.
Алтын ереже.
Хат ақпараттық үлгіде болсын, егер хат бір беттен артық болса, алушының оны толық оқуға зауқы болмауы мүмкін.
Сіздің осы
компаниядан не күтетініңіз
Алтын ереже.
Кез-келген хатты жазғанда ағылшын формуласын басшылыққа алған дұрыс.
(Kiss=keep Ir Short and Simple (Қысқа және іс жайында).
2- тапсырма. Ұсыныс-хатқа жауап беріңіз. Серіктестік туралы ұсыныс-хатқа жауап: қолдайтын, қарсы немесе белгісіз болып қайтарылуы мүмкін. Егер хатты алушы серіктесі ұсынған нәтижеге сенімсіз болса, ңақты шешім қабылдауға көмектессетін кейбір сұрақ тудыратын мәселер болуы мүмкін.
Серіктестік туралы хатқа жауап. Егер сіз ұсыныс-хатқа келіскен оң немесе белгісіз жауап қайтарсаңыз, хат жоспары төмендегіше болуы мүмкін.
1. Сіздің назарыңызға ұсынылған өнім, тауар, қызмет т. б. Түрлерін атап өтіп, ұсыныс-хатқа алғыс білдіріңіз.
2. Сіздің компанияда ұсынылған тауарларға жасалған тексерудің оң нәтижесін хабарлаңыз.
3. Шарт жасау үшін маңызды деп санайтын сұрақтарды анықтаңыз.
4. Шарттың кейбір мәселерін талқылау үшін өзіңіздің (әлеуетті) дәрежелі әріптесіңізбен кездесуді ұсыныңыз.
5. Келешектегі тиімді серіктестікке үмітіңізді білдіріңіз. Хатты қалыпты, үлгілі сөздермен аяқтаңыз.
6. Қол қойлып, аты-жөніңіз, лауазымыңыз жазылауы керек.
Алтын ереже.
Мүмкіндігінше серіктестік туралы тамаша ұсынысқа тез жауап беруге тырысыңыз. Егер ұсыныз өте ұтымды болса, оның авторы басқа да сіздің бәсекелестеріңізге жіберуі мүмкін.
3-тапсырма. Жоспар бойынша коммерциялық хат жазыныз. Сүрау салу. Талап ету.
Мұндай ақпарат алу хаттарының мақсаты, сіздің тарапыңыздан кейбір әрекеттерге комек мүмкіндігі.
Хаттын жоспары:
1. Компания туралы ақпаратты алған ақпарат көздеріне сілтеме жасау.
2. Өзін, өз фирмасын таныстыру.
3.Хатты жазу мақсатыңыз бен өз мүддеңізді түсіндіріңіз.
4. Хат жолдаушыдан не алғыңыз келетінін түсіндіріңіз.
5. Хатты қалыпты сөздермен аяқтау.
6.Қол қойылып, аты-жөніңіз, лауазымыңыз жазылады.
Бухгалтерлік және қаржылық-есеп құжаттар.
Бұл бөлімде бухгалтерлік қызмет бойынша негізгі бес сұрақ қарастырылады: құрылымдық болымшелерде іс қағаздарын жүргізуді жүзеге асыру, қаржылық құжат түрлері мен олардың топтастырылуы және олардың ресімдеуіне қойылатын талаптар.
Осы болімді оқи отырып, студентер білу керек: