Совершенствование учета и аудита кредитных операций (на материалах банков второго уровня Республики Казахстан)

         В связи с вышесказанным система финансовых коэффициентов не должна рассматриваться как нечто, свидетельствующее однозначно в пользу или против выдачи кредита. Она позволяет оценить лишь наличие и вероятную степень кредитного риска. Применяя ее, необходимо учитывать специфику каждой конкретной сделки и использовать другие способы анализа кредитоспособности заемщика (в частности, прогнозирующие величину его будущих доходов и иных источников обслуживания долга).

По теме диссертационного исследования опубликованы следующие  работы:

 

1. «Значение банковского аудита  в условиях рыночных отношений» // Социально экономическое развитие Казахстана на пороге ХХI  века:  Материалы научно-практической  конференции - Алматы: Экономика, 1997 г. – Ч.2 – 0,4  п. л. 
2. «Влияние банковского аудита на снижение рисков»  (в соавторстве    Миржакыповой  С.Т.) // Стратегия экономической стабилизации Казахстана: взгляд в ХХI век: Материалы международной научно-практической конференции.: Сборник научных трудов. - Алматы: «Экономика», 2000 г.  – Ч. 1. -0,25 п. л.
3. «Особенности аудита в банках» // Журнал «Бухгалтерский учет и аудит» №3, 2000 г. (в соавторстве с   Миржакыповой  С.Т.)  - 0,63 п. л.
4. «Стратегическое планирование процесса банковского аудита» // Стратегия экономической стабилизации Казахстана: взгляд в ХХI: Материалы международной научно-практической конференции -  Алматы: «Экономика», 2000 г. – Ч. IV – 0,25 п.л.
5. «Понимание и анализ бизнеса – составные части развития аудита банков» // Казахстан на пути к новой модели развития: тенденции. Потенциал и императивы роста: Материалы международной научно-практической конференци - Алматы: «Экономика», 2001 г. – Ч. V. - 0,25 п. л.
6. «Влияние и оценка риска при аудите в банках» // Проблемы развития бухгалтерского учета и аудита в условиях  адаптации  к  международным стандартам: Материалы международной научно-практической конференции - Алматы: «Экономика», 2001 г. – Ч. II. - 0,3  п.л.
7. «Планирование банковского аудита» (в соавторстве   с Абдрахмановой Г.А). // Журнал «Вестник Евразийского гуманитарного института», 2002, № 2 – 0,5 п.л.
8. «Аудит кредитных операций» // Материалы международной научно-практической конференции «Бизнес и образование вектор развития» 15-16.04.2004 г. Том 2 – 0,3 п.л.
9. «Управленческий учет как основа обеспечения эффективности 
   управления кредитным портфелем» // Материалы международной научно-практической конференции  «Бизнес и образование вектор развития» 15-16.04.2005 г. Том 2 – 0,3 п.л.
10.   «Кредитный мониторинг в  Республике  Казахстан» (в соавторстве   с Бертаевой К. Ж.) // Журнал  «Логос», 2005, №1 -0,5 п.л.
11.   «Аудиторская оценка качества управления  кредитными рисками» // Журнал «Каржы-каражат», 2006, № 5/6  - 0,5 п.л.
12.   «Теоретические аспекты системы кредитования» // Журнал  «Вестник Университета Международного бизнеса», 2007 - № 1 (3) – 0,63 п.л.
13. «Регулирование учета в коммерческих банках Республики Казахстан в соответствии с международными стандартами» // Журнал  «Каржы - каражат»   2007, №3  - 0,44 п.л.

Түйіндеме

 

Нұрғалиева  Алия  Мияжденовна

 

         Несиелік операциялар есебі мен аудитін жетілдіру (Қазақстан Республикасы екінші деңгейдегі банктердің мәліметтері негізінде)

 

08.00.12 – Бухгалтерлік есеп,  аудит, статистика 

 

        Зерттеу мақсаты. Диссертациялық жұмыстың мақсаты екінші деңгейдегі   банктердегі несиелік операциялар есебі мен аудитін ұйымдастыруды жетілдіру бойынша теориялық және ұйымдастыру-әдістемелік ұсыныстарды әзірлеу, негіздеу болып табылады.

        Қойылған мақсатқа жету үшін  келесідей негізгі міндеттер қойылды:

• несиелік тәуекелдер мен несиелік мониториингтің кейбір теориялық аспектілерін зерттеу;
• халықаралық қаржылық есеп берудің стандарттары  талаптарына сәйкес несиелік операциялар есебіне өзгерістер ұсыну;
• несиелік операцияларды басқару есебін ұйымдастыру әдістемесін және ішкі есеп беруді ұсыну;
• екінші деңгейдегі банктердің несиелік операциялар аудитін дамытудың бағыттарын негіздеу;
• қарыз алушының несиелік қабілеттілігін анықтау және талдау  әдістемесін ұсыну.

        Зерттеу пәні екінші деңгейдегі банктердің несиелік операцияларын талдау және есебі мен аудит жүйесі болып табылады.

         Зерттеу нысаны.  Зерттеу нысандары ретінде Қазақстан Республикасы екінші деңгейдегі   банктері таңдалып  алынды.  

        Зерттеу тәтижесінің ғылыми жаңалығы несиелік операциялар есебі мен аудитінің теориялық және ұйымдастыру-әдістемелік негіздерін дамыту және халықаралық қаржылық есеп берудің стандарттарына сәйкес екінші деңгейдегі   банктердің несиелік қызметтері тиімділігін жоғарылатуға бағытталған  тәжірибелік ұсыныстарды әзірлеу  болып табылады.

Зерттеу барысында қорғауға шығарылған келесі ғылыми нәтижелер алынды:

• несиелік тәуекелдер мен несиелік мониториинг  түсініктеріне авторлық түсіндірулер бәрілген және нақтыланған;
• халықаралық қаржылық есеп берудің стандарттары  талаптарына сәйкес несиелік операциялар есебін реттеудің нормативті-құқықтық базасының кемшіліктерін талдау негізінде  екінші деңгейдегі   банктерде бухгалтерлік есеп пен есеп берулерді ұйымдастыруға өзгерістер енгізілген;
• басқару есеібін ұйымдастыру әдістемесін және несиелік операцияларды бюджеттеу әдістері, ондай-ақ несиелік операциялардың ішкі сигменттік есеп берулерін жасау тәртібі ұсынылған;
• несиелік операциялардың ішкі аудитін өткізудің анағұрлым тереңдетілген және кеңейтілген бағдарламасы әзірленген;
• қарыз алушының несиелік қабілеттілігін анықтаудың және талдаудың

жетілген әдістемесі ұсынылған.

      Зерттеудің  тәжірибелік маңыздылығы халықаралық қаржылық есеп берудің стандарттары  сәйкес екінші деңгейдегі банктерде тәжірибелік қолданылу мүмкіндігіне дейін жеткізілген несиелік операциялар есебі мен аудитін қалыптастыру бойынша ұйымдастырушылық және әдістемелік жағдайларын негізделуінде.

       Енгізілу дәрежесі. Диссертациялық  зерттеу нәтижелері бойынша алынған ұсыныстар мен нұсқаулар келесі банктердің қызметтеріне енгізілген: «Темірбанк» АҚ,  «Сбербанк России»  ЕБ АҚ, «Лариба банк» АҚ.

      Зерттеу нәтижелерін жариялау. Диссертациялық зерттеудің негізгі нәтижелері 6 халықаралық ғылыми-тәжірибелік  конференцияларда талқыланды, сонымен қатар Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы бақылау және аттестациялау Қомитеті ұсынған 4  журналдарда жарияланды.

       Жұмыстың  құрылымы мен көлемі. Диссертациялық жұмыс кіріспе, үш бөлімнен, қорытындыдан және пайданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Диссертация құрамында 25 кесте, 10 сүрет  және 11 қосымша бар.

 

 

 

 

     

 

Abstract

 

Nurgalieva   Alia Miyazdenovna

Improvement of accounting and audit of credit operations (on the material of banks of the second  level of  RK)

 

08.00.12 – accounting,  andit,  statististics

 

The aim of dissertation work is elaboration and grounding of theoretical and organisational methodical recommendations on improvement of organising of accounting and audit of credit operations of banks of the second  level.

To achieve these goals were put the main following tasks:

• Research of theoretical aspects of credit risks and credit monitoring.
• To suggest changes in accounting credit operations according to the requirements of ISFR
• To recommend methods of organising managerial accounting of credit operations and suggest internal reporting.
• To ground directions of auditing credit operations auditing the of banks of the second  level and elaboration of recommendations on improvement of their information.
• Studying methods of analysing the credibility of lender.

Subject of dissertation research is the system of accounting, audit and analysis of credit operations of banks of the second  level.

The object of research. As objects of research banks of the second  level of the Republic Kazakhstan are chosen.

  Practical importance of dissertation is in substantiation of organisational and methodical positions in forming accounting and audit of credit operations in accordance with ISFA which is given the possibility of practical usage in banks of the second  level.

          Main scientific results, submitted to defense:

• Clarified and given authors explanation of notion “credit risk” and “credit monitoring”.
• Made changes in organising of accounting and Reporting in the of banks of the second  level on the basis of analysis of shortcomings of normative legal base of regulation of accounting credit operations according to the Requirements of ISFA.
• Suggested methods of organising managerial accounting, methods of budgeting credit operations ans making internal segmental accounting of credit operations.
• Elaborated more extended program of conducting audit of credit operations.
• Suggested improvement method of defining credibility of lender.

Practical value of the dissertation is in grounding of organisational and methodical points in forming accounting and audit of credit operations according to ISFR, taken to possibility of practical usage in banks of the second  level .

Introducing the results of research scientific conclusions, practical suggestions and recommendations are introduced in the following banks of the second  level: joint-stock “Temirbank”, joint-stock “subsidiary Sberbank of Russia”, joint-stock Lariba-bank.

Publications of the results of research. Main issues and conclusions of the dissertation work were presented on 6 international scientific practical conferences, and 4 articles in publications, recommended by the committee of supervision and attestation in the sphere of education and science of the ministry of Education and Science of the RK.

Volume and structure of the dissertation. Dissertation work consists of introduction, three sections, conclusion and list of used sources. Dissertation is illustrated by 25 tables, 10 pictures and 11 appendices.