Автор работы: Пользователь скрыл имя, 15 Ноября 2013 в 22:50, курс лекций
Turystyka obejmuje ogół działań ludzi, którzy podróżują i przebywają dla wypoczynku w interesach i innych celach przez nie więcej niż jeden rok bez przerwy w miejscach znajdujących sie poza ich zwykłym otoczeniem. Turystyka to nie tylko ruch turystyczny, popyt turystyczny, ale również podaż umożliwiająca dojazd, pobyt i powrót do miejsca zamieszkania. Wszystkie te działania powodują określone skutki ekonomiczne. Stają się przedmiotem zainteresowań ekonomiki, turystyki i rekreacji.
Definicja turystyki
Ekonomia a ekonomiki szczegółowe
Istota i rozwój ekonomiki turystyki i rekreacji
Ekonomika turystyki a orientacja rynkowa
Natomiast usługi nie mogą pochodzić z transferów, a to dlatego, że muszą być wytwarzane w miejscu realizacji popytu turystycznego.
MIEJSCE RYNKU TURYSTYCZNEGO
Rynek turystyczny – to ogół stosunków wymiennych, towarowych i pieniężnych podejmowanych przez osoby indywidualne, przedsiębiorstwa organizacje i instytucje, które reprezentują podaż turystyczna oraz popyt na różne dobra i usługi turystyczne.
Wynika z tego, że:
Zjawisko wymiany towarowo-pieniężnej warunkuje działanie mechanizmów rynkowych, tzn. dynamicznych związków między popytem, podażą i cenami, utrzymujące się w stałym ruchu strumienie towarów łączone aktami kupna i sprzedaży oraz transferem kapitałów od odbiorców do dostawców.
Na tak rozumianym rynku NIE MA właściwie żadnych ograniczeń, zarówno czasowych jak i przestrzennych, ani też nie zaprzecza się możliwości wyodrębniania się, tzw. rynków branżowych czy przedmiotowych w postaci:
Rynek w turystyce – to także zespół decyzji wszystkich sprzedających, kupujących, pośredniczących i rozliczających, promujących, konfekcjonujących i oferujących.
Czynniki czasu, przestrzeni transferów oraz wytwarzania, przede wszystkim dokonuje się wymiany. Jedną z najważniejszych możliwości tego rynku jest zetknięcie się na nim transferowanego popytu z miejscową podażą.
Co jeszcze z tego wynika?
To mianowicie, że jest to rynek terenowy – jest umiejscowiony w obszarze (nieobojętnym) posiadającym walory turystyczne, które decydują o jego rencie. Sprzedaje się na nim dobra materialne i niematerialne.
Oprócz produktów i usług sprzedawanych jako towary występują na rynku poszukiwane dobra naturalne (powietrze, woda, krajobrazy, osobliwości krajoznawcze) oraz inne dobra wolne i rekreacyjne (jak spokój, cisza -dając zadowolenie, rozrywki, zabawy).
Natomiast:
Na ten rynek składają się także: ziemia, baza i urządzenia, praca ludzka, kapitał, produkty i usługi, klienci turyści, kuracjusze, a także systemy zarządzania rynku , sprzedaży i konsumpcji.
Natomiast współpraca międzynarodowa i rozwój stosunków gospodarczych w dziedzinie turystyki kształtują automatycznie mniej lub bardziej jednorodne ponadpaństwowe, tzw. turystyczne obszary rynkowe. Są to z reguły typowe rynki branżowe. Różnią się one zarówno produktami turystycznymi, jak i różnią się podmiotami gospodarczymi decydującą rolę w tym procesie zajmują turyści, a z drugiej sprzedający. Powstawaniu tego rodzaju rynków bardzo dużą rolę odgrywają giełdy turystyczne.
PROCESY RYNKOWE
W systemie danej gospodarki turystycznej występują procesy regulujące i jej stosunki i związki z otoczeniem. Odzwierciedlają one postępowanie oparte na procesach myślowych i decyzyjnych, na przekazaniu, gromadzeniu i przetwarzaniu informacji.
I w systemie gospodarczym występują procesy realne w postaci transferów, czynników produkcji oraz wytwarzania poszczególnych dóbr i usług.
Dalej są to procesy realne, działania realne, podział, wymiana i konsumpcja nie wynikają same z siebie, ale są to procesy gospodarcze o charakterze realnym i otwartym.
Patrząc na ten sam problem z punktu widzenia gospodarki to traktujemy ją jako wielofunkcyjny system, na który składają się liczne podsystemy, takie jak: planowanie, kredytowanie i finansowanie, budżetowanie, zarządzanie, no i wreszcie sam rynek.
Rynek traktowany jako podsystem gospodarki wiąże się z innymi systemami regulacyjnymi.
A jeśli tak, to podsystem rynkowy to ma określone miejsce w systemie gospodarczym, jest on powiązany ze swoim otoczeniem, przy czym otoczenie to oddziaływuje na układy rynkowe albo pozostaje pod ich wpływem.
Oprócz sfer regulacyjnych i kierujących finansowaniem istnieje regulacja samoczynna, która jest zespołem powiązań między jednostkami, a więc podmiotami gospodarczymi i konsumentami.
Przy czym procesy zachodzące na takim rynku charakteryzują zmienne układy zależne od:
W turystyce tak jak w przypadku innych rynków mamy do czynienia z następującymi regulacjami :
Źródłem samoregulacji może być system nieparametrycznego sterowanie rynkiem, może to być inflacja i ewentualnie tzw. rozkład rynku.
Natomiast jeśli chodzi o rzeczowy układ rynku turystycznego to uwzględnia on: komplementarność dobra turystycznego, w którym na formę wczasów czy wycieczek składa się wiele produktów bądź usług.
Układ rzeczowy rynku turystycznego:
Z tego daje się wyciągnąć wniosek, że źródłem procesów rynkowych są różnice podmiotowe, przedmiotowe, przestrzenne, branżowe, rodzajowe i czasowe.
Stąd też badanie rynków pozwala wydzielić rynek turystyczny z pośród innych części rynku regionalnego, gminnego czy lokalnego przy uwzględnieniu dwojakiego rodzaju cech, a mianowicie cech jakościowych i ilościowych. Służą też ustaleniu tego czy dany produkt turystyczny znajdzie nabywców, po jakiej to będzie cenie, wreszcie w jakim to będzie rozmiarze i czasie oraz czy dane przedsięwzięcie gospodarcze będzie opłacalne
Rynek turystyczny krzyżuje się z innymi rynkami lokalnymi i branżowymi, tzn.:
Przy czym proszę zapamiętać to, że obszar obsługi, który przyjmuje transfery turystyczne o bardzo różnym popycie jest ograniczony!
Jest ograniczony przestrzennym zasięgiem niektórych czynników:
UWAGA Z drugiej strony będzie on ograniczony polityką państwa realizowaną w krajowym i międzynarodowym obrocie turystycznym, natomiast wzmacnianym będzie wręcz nieograniczonymi możliwościami substytucji.
MIĘDZYNARODOWY RYNEK TURYSTYCZNY
W miarę rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych oraz międzynarodowego ruchu turystycznego pogłębia się międzynarodowy podział pracy (MPB) w zaspokajaniu potrzeb turystycznych.
Powstają instytucje rozwijające międzynarodowe stosunki turystyczne, rozbudowywane są czy to kompleksy hotelowe, systemy rezerwacji usług, czy systemy informacji rynkowej i reklamy.
Stąd na międzynarodowym rynku turystycznym dokonywane są transakcje zakupu i sprzedaży towarów o postaci materialnej, lecz przede wszystkim niematerialnych usług oraz udostępniania dóbr wolnych i naturalnych lub wytworzonych przez człowieka.
Rynek ten mógł ukształtować się w wyniku rozwojów środków transportu i szeroko rozumianej komunikacji, realizowanych warunkach swobody międzynarodowych obrotów osobowych i walutowych. Ale badania międzynarodowego rynku turystycznego dotyczą takich problemów jak:
Wykład VI 15.11.2012
Kryteria segmentacji rynku turystycznego
W praktyce do najważniejszych kryteria segmentacji rynku turystycznego należą:
Mamy zatem do czynienia z wyraźnym rynkiem:
Ze względu na rodzaje wyjazdów, cele wyjazdów ich motywy wyodrębnia się następujące rynki:
Kolejny problem wynika z tego, że podstawowym podziałem potencjalnych turystów na różne kategorie jest wysokość dochodów i w dużej mierze zależy wybór produktu turystycznego, ale zależy on także od wzajemnego przenikania stylu życia między poszczególnymi grupami i dobrą interpretacją jest trójkąt równoramienny, którego pole powierzchni prezentuje ogół potencjalnych uczestników turystyki.
Trapez C Przedstawia na ogół największą masę konsumentów o dochodach średnich, a często nawet niskich i warstwy tego trapezu często dopiero wchodzą do konsumpcji turystycznej z tego też powodu istnieje tutaj duża zależność oceny, przy czym grupa ta jest podatna na działanie konkurencji i na tzw. owczy pęd (moda). Grupa ta to kategoria przyszłościowa, ona zadowala się niskimi cenami przy stosunkowo niskim standardzie produktu turystycznego, albo też kosztem wyrzeczeń w zaspokajaniu podstawowych potrzeb i całorocznych oszczędności, niektórzy reprezentanci tej grupy decydują się na wyższy standard usług i wyższe ich ceny. Przy czym owczy pęd w tym przypadku oznacza potrzebę utożsamiania się z konsumentami i z innych grup i ich stylem życia.
Trapez B Prezentuje konsumentów o średnich i nieco wyższych dochodach, znajduje się wśród nich tradycyjne mieszczaństwo oraz nowa warstwa początkujących, wchodzących na wyższy poziom życia tzw. nowobogackich. Jest to na ogół klientela podatna na sterowanie, jest to równolegle klientela sympatyczna, ale z wyjątkiem nowobogackich. Jest również podatna na owczy pęd, często kopiuje zachowania grupy o najwyższych dochodach. Przy pewnych wyrzeczeniach nierzadko decyduje się na najwyższy standard i luksus. Występuje w tej sytuacji tzw. efekt snobizmu. Jest on przeciwieństwem owczego pędu, a więc wiąże się on z potrzebą wyróżniania się spośród innych i występowania tak jak postępują ludzie znani i godni naśladowania. W tym przypadku jedni rezygnują z zakupu określonego produktu turystycznego dlatego, że inni kupują go masowo.
Trójkąt A Obejmuje konsumentów o najwyższych dochodach. Ogólnie rzecz biorąc jest to grupa, która ma dużo czasu i duże środki finansowe. Preferuje się tutaj specjalną ofertę sama cena często się nie liczy, jeśli chce się zaistnieć towarzysko. Nie rzadko się zdarza, że akwizytorzy oferują coś tańszego, spotykają się z ripostą typu „ proszę mnie nie obrażać – cena się dla mnie nie liczy”, stąd ten rynek jest wyrafinowany, jest to rynek wymagający, klientela bywa często mało sympatyczna, zwłaszcza, która wyrasta z nowobogackich. Jest to jednak niezwykle atrakcyjna grupa, jako pkt. odniesienia dla wielu osób z poprzednich grup. A jeśli tak to między kierunkami ABC i CBA odbywa się ciągłe przemieszczanie w obu kierunkach. W razie powodzenia życiowego cześć potencjalnych turystów z trapezu C przesuwa się do trapezu B a nawet do trójkąta A, ale czasem gdy los nie sprzyja niektórzy zarówno z trapezu B jak i trójkąta A spadają do trapezu C.
Konsumenci przesunęli się do wyższej grupy na ogół szybko się adoptują do konsumpcji charakterystycznej dla danej grupy, ale w razie niepowodzenia życiowego, kiedy znaleźli się w niższej grupie początkowo starają się zachować przyzwyczajenia dawne do turystyki nawet za cenę wyrzeczeń w realizacji podstawowych potrzeb.
Obserwacja biura podróży w Polsce pozwala stwierdzić, że w sytuacji znacznego pogorszenia się warunków życiowych klienta występują takie zjawiska jak:
Sytuacja ta dotyczy trapezów B i C
Kolejna ważna segmentacja rynku turystycznego zależy od poszczególnych faz życia rodziny. Natomiast segmentacja rynku oparta na stylu życia, również powinna uwzględniać specjalny produkt turystyczny, np. zimowe pobyty dla osób starszych powinny być tańsze, czy powinno się uwzględniać dyskretną pomoc w realizacji
Inny problem segmentacji to wyraźne wprowadzenie nowego produktu na rynek. Należy uwzględnić zróżnicowanie społeczeństwa, pod względem skłonności do innowacji. W tej materii istnieją w społeczeństwie duże różnice w różnych grupach społecznych, a więc spotykamy się z konsumentami pionierami, a więc skłonnymi do ryzyka, przygody. Ale mamy także konsumentów rozważnych, ostrożnych, biernych wręcz konserwatywnych. Stąd dla organizatorów podróży ważna jest znajomość poszczególnych kategorii turystów, zróżnicowanych pod względem zachowania i postępowania.
Na rynku turystycznym w zależności od sytuacji rynkowej mamy do czynienia z dwoma wariantami:
Węzłowe problemy rynku turystycznego
Informacja rynkowa w turystyce
Podstawowym instrumentem oddziaływania sfery rynkowej i decyzyjnej jest informacja rynkowa. Informacja rynkowa jako taka może prezentować nowości oferty turystycznej albo sprzyjać pełnemu wykorzystaniu rezerw. Spełnia ona przy tym szczególną rolę w podejmowaniu przez konsumenta decyzji zakupu substytucyjnych lub komplementarnych dóbr turystycznych. Sprzyja więc zwiększaniu popytu i ma też wpływ na równowagę rynkową. Natomiast w systemie gospodarczym kanałami rynkowymi między podmiotami gospodarczymi, między podmiotami turystycznymi i administracyjnymi przepływa olbrzymia ilość informacji. Można je podzielić na następujące kategorie o:
Trzeba pamiętać, że podział ten daje się pogrupować o:
Rynek turystyczny tym różni się od wielu segmentów innych rynków i podsystemów regulacji, że wytwórca, sprzedawca i nabywca nie pozostają na nim w bezpośrednim kontakcie, natomiast do transakcji dochodzi na podstawie przepływu informacji. Więc dla właściwego funkcjonowania rynku turystycznego odpowiednia organizacja poziomego przepływu informacji (o informacji rynkowej jest mowa) staje się sprawą wielkiej wagi. Przy czym realizacja tego celu w gospodarce turystycznej napotyka na bardzo wiele trudności. I wynika to przede wszystkim z występującej stałej nierównowagi informacyjnej na rynku turystycznym w Polsce.
Funkcjonowanie sfery obrotu turystycznego jest oparte na funkcjonowaniu tzw. rynkowych struktur informacyjnych:
Ma ona wiele celów cząstkowych:
W tym stanie rzeczy informacja spełnia swoje zadanie w stosunku
Chodzi więc o to, żeby zaprojektować organizacje rynku turystycznego i jego sfery informacyjnej. Organizacja rynku turystycznego i jego sfery informacyjnej dotyczy:
Elementy metod działania na rynku
W obrocie międzynarodowym:
Punkt ciężkości zostaje przeniesiony z produktu na rynek, który penetrowany i badany daje możliwość podjęcia właściwych decyzji dotyczących produkcji i zbytu
Natomiast organizacja marketingowa weszła na stałe do praktyki życia gospodarczego stąd wychodzi się z założenia, że producent może osiągnąć większe korzyści, jeśli w jego działaniu będzie dominować zarówno orientacja na rynek jak i orientacja na klienta.
W strategii rozwoju przedsiębiorstwa opartej na koncepcji marketingowej stosuje się klika ważnych elementów:
Przy czym organizacja przedsiębiorstw jest podporządkowana strategii marketingowej, która w procesach wytwarzania i sprzedaży dóbr turystycznych znajduje praktyczne zastosowanie.
Badania wskazują na istnienie dwóch różnych strategii marketingowych w turystyce
Jest to klasyczna koncepcja
marketingowa, która przyjęła orientację na konsumenta i w ten
sposób stała się wiodącą koncepcją realizac