Автор работы: Пользователь скрыл имя, 15 Ноября 2013 в 22:50, курс лекций
Turystyka obejmuje ogół działań ludzi, którzy podróżują i przebywają dla wypoczynku w interesach i innych celach przez nie więcej niż jeden rok bez przerwy w miejscach znajdujących sie poza ich zwykłym otoczeniem. Turystyka to nie tylko ruch turystyczny, popyt turystyczny, ale również podaż umożliwiająca dojazd, pobyt i powrót do miejsca zamieszkania. Wszystkie te działania powodują określone skutki ekonomiczne. Stają się przedmiotem zainteresowań ekonomiki, turystyki i rekreacji.
Definicja turystyki
Ekonomia a ekonomiki szczegółowe
Istota i rozwój ekonomiki turystyki i rekreacji
Ekonomika turystyki a orientacja rynkowa
Dywersyfikacja – oznacza ukierunkowane działania na rozszerzenie produkcji i świadczenia usług, które są powiązane z dotychczasową działalnością oraz są z nimi komplementarne.
Dywersyfikacja ma na celu:
Tak rozumiany marketing może i musi mieć praktyczne zastosowanie jeszcze z jednego powodu, że umożliwiając odkrywanie zainteresowań, motywacji i wyobrażeń ludności o turystyce umożliwia tym samym wpływanie na kształtowanie się ich potrzeb.
Wykład VII 22.11.2012
Podaż Turystyczna
Zagadnienia:
Na rynku funkcjonuje wiele kategorii rynkowych, z których najważniejsze to: PODAŻ, POPYT, CENY i KONKURENCJA.
Podaż w ujęciu ekonomicznym – jest to ilość produktów i usług, oferowana na sprzedaż w danym okresie po danej cenie.
Podaż turystyczna – jest to ilość produktu turystycznego oferowana na sprzedaż w danym okresie po danej cenie.
Produkt turystyczny jest rozumiany dwojako:
w wąskim znaczeniu – produkt turystyczny oznacza to co w praktyce standardowy turysta kupuje (usługa transportowa – morska, lotnicza, autokarowa, nocleg - hotele, wyżywienie). Wymienione te elementy mogą być nabywane oddzielnie albo też będą nabywany dużo częściej w formie tzw. pakietu.
w szerokim znaczeniu – natomiast w tym szerokim ujęciu – produkt turystyczny stanowi już w pewnego rodzaju kompozycje tego co turyści robią oraz walorów urządzeń i usług, z których przy tym korzystają.
Całkowity produkt turystyczny – to suma wrażeń i doświadczeń, jakich doznał turysta od momentu opuszczenia miejsca stałego zamieszkania do powrotu do niego.
Należy jeszcze zapamiętać, że jest to produkt złożony, a jeśli tak to z jednym jego elementów jest majątek turystyczny.
Majątek turystyczny – cechuje się tym, że jego wartość pieniężna jest wynikiem subiektywnej oceny o czym decyduje właśnie subiektywna ocena walorów turystycznych.
Produkt turystyczny:
Kluczową rolę w kształtowaniu podaży turystycznej odgrywają walory turystyczne:
Wynika to głównie z tego, że walory turystyczne:
Przy czym warto zwrócić uwagę na to, że nie wykorzystane walory turystyczne nie przedstawiają z pkt. widzenia ruchu turystycznego wraz z jego skutkami ekonomicznymi jakiejkolwiek wartości i dlatego też muszą istnieć urządzenia i dobra, które to w praktyce umożliwią, a mianowicie umożliwiają.
Muszą istnieć urządzenia i dobra komplementarne, które umożliwiają:
Dobra i urządzenia z racji dostosowania ich do walorów nazwano dobrami i urządzeniami komplementarnymi. Te dobra i urządzenia to tzw. infrastruktura turystyczna
Poza tym na rynku turystycznym można zauważyć, że część walorów jest rezultatem działań człowieka czy to w zmierzchłej przeszłości, dalej niedalekiej przeszłości i współcześnie. A więc dotyczy to tylko takich walorów jak tradycje czy np. architektura.
A więc zwracamy na te elementy dlatego że w obiegowej opinii krąży pogląd, iż tylko walory przyrodnicze dane przez naturę umożliwiają rozwój i poniekąd jest to pogląd słuszny, ale defakto nie do końca prawdziwy.
Prawdą jest natomiast fakt, że naturalne walory wypoczynkowe są współcześnie najbardziej poszukiwane do czego zresztą przyczynił się rozwój cywilizacji, a poza tym duże znaczenie walorów naturalnych ma poważne skutki ekonomiczne, bowiem stanowią one główną przyczynę, bardzo niekorzystnego zjawiska w turystyce jakim jest sezonowość.
Struktura walorów turystycznych
Walory turystyczne
Rozróżnia się też walory:
Wszystkie one mogą mieć charakter walorów naturalnych lub antropogenicznych. Natomiast usługi wchodzące w skład produktu turystycznego możemy podzielić na:
Usługi turystyczne
Wnioski:
Produkt turystyczny, a zatem podaż turystyczna są kategoriami niezwykle złożonymi, w ich składzie jest bowiem duża ilość elementów wzajemnie ze sobą powiązanych. Komponenty te mają różny charakter ekonomiczny co owocuje (skutkuje) że bardzo często ogólne prawa dla ekonomii w przypadku podaży turystycznej kształtują się w stosunku do niej odmiennie.
Różnorodność dóbr i urządzeń turystycznych wywołuje następujące skutki praktyczne:
Może on w swojej ostatecznej postaci przybierać różnorodne formy w odniesieniu do jego składu, powoduje to w krótkim okresie, dużą zdolność dostosowania się do istniejącego popytu, jak też pobudzania innych jego strumieni. Niekiedy takich które jeszcze w ogóle nie występują na rynku. Owa elastyczność powoduje że w krótkim okresie produkt turystyczny może być łatwy do dostosowania w orientacji na sprzedaż i w orientacji marketingowej
W układ wchodzą urządzenia związane z ogólną strukturą państwa co powoduje że struktura i funkcjonowanie podarzy są w dużym stopniu, szczególnie w okresie długim, uzależnione od regulacji gospodarczej państwa co potwierdza konieczność analiz ekonomiki turystyki.
Wiele urządzeń komplementarnych istniejących w celu świadczenia usług podstawowych ma charakter inwestycji kapitałowej. Natomiast część podaży ma charakter parainwestycyjny, a udział komponentów o tym charakterze jest trudny, a niekiedy wręcz niemożliwy do określenia w ujęciu rynkowym. Natomiast w ujęciu wartościowym jest to udział bardzo duży co ma duży wpływ na tzw. cenową elastyczność podaży.
Komponenty produktu turystycznego są komplementarne co powoduje że podaż turystyczna ma charakter łączny, czyli produkcja jednego komponentu powoduje automatycznie podaż innego komponentu. Podaż turystyczna charakteryzuje się wysokimi kosztami stałymi i stosunkowo niskimi kosztami ziemnymi.
Sprzedaż zatem usług tzw. krańcowych może mieć miejsce przy stosunkowo niewielkich kosztach
Podarz turystyczna jest elastyczna w układzie producentów co wynika z faktu że o jej lokalizacji decyduje występowanie walorów turystycznych których zasoby są ograniczone.
Sztywny charakter podaży turystycznej wyraża się w tym że popyt turystyczny zawsze musi się udawać do miejsc występowania podaży.
Dalej podaż turystyczna lokalizowana jest w miejscach o na ogół walorach dla produkcji materialnej przy czym konflikt interesów najczęściej kończy się powodzeniem dla podaży turystycznej
Z charakteru popytu ale również walorów turystycznych wynika zawsze sezonowe wykorzystywanie podaży.
Natomiast prawidłowości dotyczące kształtowania się głównych strumieni ruchu turystycznego, szczególnie zagranicznego, powodują to że podaż turystyczna jest importochłonna.
Istnienie i funkcjonowanie podaży turystycznej jest zależne praktycznie od wszystkich działów gospodarki.
Usługi turystyczne
W najprostszym ujęciu usługi są czynnościami związanymi z zaspokajaniem potrzeb ludzkich, może to być droga pośrednictwa lub bezpośrednia
Części tych usług towarzyszą tzw. efekty materialne.
Usługi mogą być kierowane na osobę lub przedmiot.
Usługi Materialne
Jak z tego widać większość usług związanych jest bezpośrednio z produktem turystycznym.
Im dłuższy jest popyt tym liczba tych usług lub prawdopodobieństwo wystąpienia ich potrzeby jest większe i stąd znamy podział na usługi materialne na osobę lub tzw. czynności niematerialne
Wykład VIII 6.12.2012
Usługi materialne
Usługi podstawowe produktu turystycznego składają się głównie z usług materialnych i to zarówno w odniesieniu do turystów podróżujących jak i w odniesieniu do różnego rodzaju przedmiotów, ale to twierdzenie będzie słuszne wtedy i tylko wtedy, kiedy uwzględnimy albo aspekty wartościowy albo aspekt finansowy, a wynika to stąd, że czy to duży udział kosztów transportu, czy usług noclegowo-gastronomicznych w szeroko rozumianej konsumpcji turystycznej, nie budzi jakich kolwiek wątpliwości, ale przy świadczeniach tych usług, występuje popyt (dodatkowy) na wiele czynności niematerialnych, stąd zasadnym wydaje się pogląd że w ujęciu rodzajowym czyli asortymentowym liczba i rodzaj usług niematerialnych jest równie bardzo znacząca
Cechy Produktu Turystycznego (PT), które wynikają z udziału w nim usług:
Konsumpcja PT jest zawsze aktem jednorazowym – Następuje to nawet jeśli korzysta się z identycznego pakietu w tym samym miejscu i w tym samym czasie, a jeśli tak to jego cechy materialne mogą być identyczne ale za to sposób świadczenia będzie za każdym razem inny i z tego też powodu nie wiadomo czy dojdzie do jej powtórzenia
Różnorodność PT – Każde świadczenie jest unikalne zarówno dla samego producenta, jak i dla konsumenta, wynika to stąd ponieważ usługi świadczy człowiek, to od jego zmiennej kondycji psychofizycznej zależy sama jakość świadczenia i jego odbioru przez klienta
Nabycie PT oparte jest na wyobraźni – Jest to oparte na wyobraźni nie tylko nie tylko o samym produkcie turystycznym (chociaż jest to bardzo ważne) ile jest to wyobrażenie o miejscu czasowego pobytu
PT jest nietrwały – Jego konsumpcja musi odbywać się w określonym miejscu i w określonym czasie, popyt musi się przemieścić tam, gdzie produkt ten jest świadczony
PT nie można magazynować – jego świadczenie może być rezerwowana zarówno w określonym miejscu jak i w określonym czasie
W PT występuje jednoczesność aktu produkcji i konsumpcji
Tymczasowe prawo użycia PT – nabycie produktu turystycznego oznacza tymczasowe prawo użycia nabycia produktu turystycznego oznacza tymczasowe prawo użycia w określonym miejscu i w określonym czasie. Następuje wówczas tzw. dowolne użytkowanie
Cechy produktu turystycznego kształtują się w bezpośrednim kontakcie z klientem
Podarz turystyczna ma skomplikowany charakter i stanowi jeden z najtrudniejszych obszarów rynku turystycznego
Decydują o tym cechy ekonomiczne podarzy turystycznej
Tak rozumiana podarz turystyczna
spotyka się z dużo łatwiejszą kategorią
Należy stwierdzić że przedstawiona struktura produktu turystycznego, czyli podarzy turystycznej jest konstrukcją …, ale jest to zarazem konstrukcja niepełna.
W turystyce konieczne staje się posługiwanie klasyfikacją takich części składowych produktu turystycznego jak chociażby baza noclegowa (rodzaje obiektów, standard), transport (różne gałęzie, standard), ocenie podlegają walory turystyczne.
Jest to ekonomiczny charakter produktu turystycznego
Uznanie jakiegokolwiek produktu za ekonomiczny wymaga spełnienia trzech warunków.
Zdolność do wymiany musi mieć charakter towarowy.
Akceptacja społeczna
Turystyka służy zaspokajaniu potrzeb społecznych, a więc jest nie tylko społecznie akceptowalna, ale wręcz poszukiwana. Wynika to stąd że rozwój cywilizacji, postępująca z nim industrializacja i urbanizacja powodują to że coraz szersze kręgi społeczne traktują uprawianie turystyki jako pełną konieczność
Przy czym ta konieczność dotyczy nie tylko redukcji zmęczenia życiem codziennym, ale staje się wręcz atrybutem z różnych innych względów, takich jak edukacyjne czy kulturo twórcze.
Cena (Wartość)
Nikt nie będzie kwestionował faktu że produkt turystyczny ma swoją cenę, czyli pieniężną wartość co wynika z faktu że mamy doczynienia z rynkiem nabywcy, a to powoduje że w walce konkurencyjnej wykorzystujemy przed wszystkim elementy cenowe. Przy czym ustalenie ceny produktu turystycznego nie jest zabiegiem prostym co wynika z charakteru samego produktu
Produkt turystyczny ma swoją wartość użytkową i wartość wymienną
Wartość – ilość pracy społecznej włożonej w jego wyprodukowanie
Wartość użytkowa – zdolność użytkowa, wartość
Wartość wymienna – to zdolność do wymiany jednego towaru na drugi
Zdolność do wymiany produktu turystycznego wynika z tego że ma on charakter towarowy.
Mierniki podaży turystycznej
Zagadnienia
Potocznie atrakcyjność turystyczna utożsamia się z walorami turystycznymi, co w indywidualnej ocenie będzie zawsze pochodną preferencji
Zatem określony teren będzie atrakcyjny ponieważ posiada rozległe plaże ciepły klimat czy unikalne zabytki antropogeniczne. Wobec tego także ceny mają zawsze charakter subiektywny i wobec tego ich porównywanie nie jest w praktyce możliwe.
Wszystko zależy od poziomu świadomości turystycznej
Im wyższa jest tzw. świadomość turystyczna będąca konsekwencją aktywności turystycznej społeczeństwa, tym ocena atrakcyjności turystycznej obejmuje coraz więcej elementów wykraczających poza walory turystyczne.
O atrakcyjności turystycznej decydują trzy elementy:
Wszystkie te elementy podlegają zarówno indywidualnym preferencjom jak i indywidualnej ocenie. Dotyczy to np. wyboru środka transportu, rodzaju i standardu bazy noclegowej. Dotyczy to też tzw. bazy towarowej
Mechanizmy ekonomiczne wprowadzają granice w ocenie podaży turystycznej
Tymi barierami są dochód i cena
To one powodują że indywidualne preferencje muszą zamknąć się w pewnych ramach
W przypadku transportu może się okazać że realną jego gałęzią będzie kolej mimo preferowania transportu lotniczego
W przypadku bazy noclegowej może się okazać że w rachubę (grę) będą wchodziły obiekty tańsze mimo fascynacji(oczarowania) obiektami o wysokim standardzie
W przypadku bazy towarzyszącej spędzanie czasu wolnego ograniczymy do kawiarni, mimo preferowania innych rzeczy
Można powiedzieć że atrakcyjność turystyczna – jest sumą, subiektywnych i obiektywnych ocen poszczególnych elementów podaży turystycznej, mieszczącą się w granicach wyznaczonych przez określony poziom cen i dochodów.
To wynika z czysto ekonomicznego podejścia do bezpośredniej korelacji pomiędzy atrakcyjnością turystyczną a podażą turystyczną. To wszystko musi mieć charakter rynku.
Bariery ekonomiczne (cena i dochód) powodują, że odpowiednim strumieniom popytu przypisuje się odpowiednie strumienie podarzy.
Podaż turystyczna występuje na rynku bardzo żako jest zestawem jej wszystkich występujących elementów, nie jest kompletna,
Podarz turystyczna jest zawsze podporządkowana danym segmentom rynku. Nie jest w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb i muszą zostać wybrane najważniejsze z nich
Istnieje możliwość dywersyfikacji pakietu turystycznego pod wieloma względami.
Mierznie podaży turystycznej jest niezbędne, w procesach:
Wykład IX 11.12.2012
Baza noclegowa jako miernik podaży
Powszechnie przyjętym umownym miernikiem wielkości podaży turystycznej jest baza noclegowa, można zatem stwierdzić, że im większa jest baza noclegowa miejscowości lub regionu recepcyjnego tym większa jest ich podaż turystyczna. Nie trzeba wyjaśniać jak uproszczony i niedoskonały jest ten wskaźnik dotyczy on bowiem tylko jednego z wielu elementów podaży, ale niestety poza niektórymi wyjątkami de facto nie ma sprawozdawczości statystycznej obejmujące inne wskaźniki podaży turystycznej, a szczególnie statystyk międzynarodowych tak ważnych dla badań dotyczącej turystyki. Nie oznacza to, że nie można posiłkować się innymi statystykami mniej lub bardziej pośrednio charakteryzującymi wielkość i strukturę podaży turystycznej. I tak podejmuję się próby mierzenia się walorów turystycznych i korzysta się z następujących wskaźników.
Oceniając walory turystyczne wykorzystujemy następujące wskaźniki:
W wielu przypadkach daje to możliwość porównań, ale szczególnie przy walorach turystycznych należy pamiętać o ich subiektywnym odbiorze, ale przy porównywaniu podaży turystycznej bardzo pomocne są informacje dotyczące transportu traktowanego jako całość i w podziale na różne gałęzie chodzi tu przede wszystkich o sieć transportową, jej gęstość i rozmieszczenie oraz powiązanie z głównymi regionami recepcyjnymi, ale przy tym niezwykle ważną informacją będzie dla przykładu częstotliwość połączeń z tych regionów z głównymi regionami wysyłającymi i to zarówno w kraju jak i zagranicą. Z tego rodzaju statystyk się korzysta w badaniach dotyczących turystyki, ale występują dwa zasadnicze problemy (1) po pierwsze muszą być to informacje dotyczące przewozów osobowych, a w tym konkretnym przypadku istniejącym statystykom daleko jest do doskonałości, (2) po drugie transport jest dziedziną służącą całej gospodarce, całemu państwu, a zatem w decydujący sposób ma on charakter paraturystyczny, ale można też posiłkować się innymi zupełnie danymi dotyczącymi takich elementów podaży turystycznej jak (czyli Mierniki podaży turystycznej):
Stąd wszędzie tam gdzie istnieje jakakolwiek możliwość uzyskania danych (jakich?) oczywiście danych dotyczących jak największej ilości podaży turystycznej to należy z tego obowiązkowo korzystać. Należy pamiętać o pewnej widocznej prawidłowości – wygląda ona tak: otóż im większy jest obszar naszego zainteresowania tym ze względu na istniejącą sprawozdawczość statystyczną mniejsza jest możliwość określenia zarówno wielkości jak i przede wszystkim struktury podaży turystycznej.