Жоғары молекулалық ертінділердің ісінуі

21. Өздігінен даму технологиясы. (М. Монтосорри)

Баланы жан-жақты  дамыту, дербестікке тәрбиелеу, бала санасында нәрселер әлемі мен  ойлау әрекетінің бірігуі. Оқыту  баланың дамуына сәйкес табиғи (жасанды  емес) болуы керек, сонда бала өзін-өзі дамытады. Монтессори педагогиканың ұраны баланың мұғалімге: “мынаны менің өзімнің жасауыма көмектесіп жібер” деуіне жету.

22. Оза оқыту технологиясы. (Н.С.Лысенкова)

 Грамматикалық  ұғым, түсініктер тірек сызбаларды  пайдалану арқылы  блок бойынша  оза оқытылады. Тірек сызбалардың проблемаларды шешеу құзіреттілігін қалыптастыруда  үлкен рөлі бар. Өйткені мұндай сызбалар арқылы тілдік категориялардың ұқсастығын, айырмашылығын, өзіндік

ерекшеліктерін  салыстырып көрсетуге болады. Сызбаларда  көбінесе дерексіз байланыстар мен қатынастар көрсетіледі. Мәселен, тірек сызба  бойынша сөйлем құратуға, сөйлемдегі сөздердің байланысын    көрсетуге болады. Сонымен қатар тірек сызбалар дербестікті дамыту үшін де қолданылады.

В.Т.Кабум технологиясы. Тәрбиелеуді ізгілендіру жүйесі.

Мақсатты  бағыты:

 Оқушылардың  бойында өзін-өзі жетілдіру, қабілетін,  қызығушылығын дамыту және өзін-өзі  тану қажеттіліктерін қалыптастыру;  Адам + қоғам мүшесі + тұлға + азамат тізбегін жүзеге асыру; Азаматтық тәрбие, әлем мәдениетін, құқықтық мәдениетті қалыптастыру.

Тұжырымдаманың  негізі:

 Тәрбиенің  ізгіліктік жүйесі; Тәрбиенің адамгершіліктік және демократиялық сипаты; Тәрбиенің мақсаты + оқушылар қызметі + ізгіліктік қызметін жүзеге асыру; Ынтымақтастық – еңбектестік – серіктестік – достық және олардың постулаттары.

                                                                                                                          31

Мазмұнының  ерекшелігі:

 Жанұялық  тәрбие беру; Жалпы адамдық мораль және мәдениетке тәрбиелеу; Салауатты өмір салтын қалыптастыру; Өзіне дұрыс қарым-қатынас орнату; Азаматтық және ұлттық, әлеуметтік мәдениетке жетелеу; Өмірге қабілеттендіру.

 Әдістемелік ерекшелігі: Тәрбие негізгі роль атқарады; Болжаған жетістікке жету жолдарында үздіксіз, тізбекті жұмыс жүргізіледі; Кез-келген балаға сенімділікпен қарау; Күштеусіз, зорлықсыз тәрбиелеу; Тұлғаны өзіне-өзінің дұрыс қарым-қатынасын орнату; Еркіндік; Шығармашылыққа жетелеу; Ізгілікті ойлауға үйрету.

                                        ІІІ. Практикалық бөлім.

Тәрбие  сағатының жоспары: 8-9 сыныптар аралығы.

Тақырыбы:   XXI ғасыр   көшбасшысы.

Мақсаты:

 Білімділік: Оқушылардың өткен материалдар бойынша алған білімдерін тексеру,  нәтижесін алу, , ұлттық тәрбиесін шыңдау, білімдерін тексеру.

Тәрбиелік: Өз білімдерінің нәтижесінде өздерін бағалай білуге тәрбиелеу, ал Жаңа заман ағымына сай компьютерлік біліктілік қорларын өз беттерімен жетілдіре отырып, берілген жұмыстарды орындату арқылы ұйымшылдыққа тәрбиелеу, оқушылардың  өткен тараулар бойынша алған білімдерін жинақтау, өз ойларын еркін жеткізе білу, дағдыларын қалыптастыру.

Дамытушылық: Оқушылардың сөздік қорын молайтуға баулу. Дұрыс ойын жеткізе білуге, өз ойын еркін айта алуға,  оқушыларды алғырлыққа, жылдамдылыққа ұйымшылдыққа тәрбиелеу. Логикалық ойлауын дамыту.

                                                                                                

Сайыскерлерге  сәттілік  тілейміз.

 

 

 

 

                                                                                                                           

                                                                                                                            32

I-тур. “Бәйге”.

1.

 

а) Мата    б)Жүн       в)  Иірілген жіп

2.Тігін   машинасын  ең  алғаш  рет   кім  ойлап  тапқан?

     а)Карл Вейзенталь   б)Томас Сент

   ә)Леонардо да  Винчи .   в)Уильям Ли

3. Матада  көлденеңінен  жатқан   жіп   қалай  аталады?

   а) Арқау   ә) Негізгі      б) Көлбеу

4.Бисердің  шығу  тарихы  ненің  пайда   болуына  байланысты?

а) Моншақтың                                в)  Тастың

б) Әйнектің

5. Жібек   мата  неден  алынады?

а)Зығырдан                б) Мақтадан

в) Тұт  құртынан                                                                                      

                                                                                                                         

6. Халықтық  дәстүрлер  сипатындағы  осы  заманғы  киімдер   

  қай  стильде  тігіледі?

  а) Фолкьлорлық        ә) Романтикалық.   б) Спорттық 

   в) Классикалық

7. Етті  (мясной) салатының атауы?

    а) Оливия  ә) Винегрет   б) Дәруменді

 8.Белдің  жарты орамының  шартты  белгісі?

а) МЖО      ә) АрБҰ.     б) БЖО

9.Ілмек  бізбен  қандай  жіптер  тоқылады?

а) Ирек  жіп    б) Жібек  жіп        в) Кендір  жіп 

 

                                                                                                                             33

10.Пласмассадан,әйнектен, інжу- маржаннан  жасалған  түрлі-  түсті  моншақты  қалай  атайды?

а) Ілгек         б)Стеклярус             в) Бисер

11.Техникалық  сәндеуге не  жатады?

а) Эскиз, сурет, фото    б) Тігу, әшекейлеу    в) Жапсырмалау

12. Декатирлеу  дегеніміз  не?

 а) Матаны  тігу

 б) Матаны  пішу       в) Матаны  дымқылдап өңдеу

13. Шайдың  Отаны? 

 а)  Қытай   ә)Индия     б) Япония

14. Бутербродты  әзірлегенде  артық  тағамды  ата?

а) Май     б) Нан  в) Сүт

15. Кешке   жатарда  асты  неше  сағат   бұрын  ішу  керек ?

а) 3-сағат     б) Жарты сағат

в) 20-30 минут

    II-Дода.

   ТАРИХ-20.

Қазақ  ою-өрнектерінің  тарихы  қай  көне  мәдениеттен  басталады? (Сақ Андронов.)

Тарих-30

Гобеленнің  шығу  тарихы  қай  ғасырдан  басталады?

(15 ғасыр)

Тарих-40.

Маңғыстау   ою-өрнектерін  зерттеген  шебер  кім?

(Д.Тайжанов)

Информатика-20.

Вирусты   жоюға  және  табуға  мүмкіндік  беретін  программа ?      (антивирустық  программа)

                                                                                                                          34

Информатика-30.

Қағаздағы  көріністі  экранға  түсіруші? (сканер)

 

Информатика-40.

Суреттерді  өңдеу  үшін   қандай  программа  қажет?  (фотошоп)

Қазақ  тілі-20

«Технология»  сөзінің  синонимі? (еңбекке баулу)

Қазақ  тілі-30

Көз  қорқақ........ батыр   (қол)

Қазақ  тілі-40

Жеті рет  өлшеп, бір  рет......    (кес)

Математика- 20

Бір  жылда  неше  күн  бар?     (365 күн)

Математика- 30

Жұдызды құрт  күндіз  ағаштың  басына  қарай   6метр  көтеріледі,

Ал  түнде  4 метр  төмен  түседі. Жұлдызды  құрт   14  метр  ағаштың  басына   қанша  күнде  шығады ?     (7 күн)

Математика- 40

Төртпен  бестің  арасына  қандай  таңба қойғанда  4-тен артық,  5-тен кем сан шығады?  (4≤5)

География-20

Кестенің   Отаны  қай  ел? (Қытай)

География-30

Заттың  үлкен,  кішілігін  білдіретін  өлшемдік  шама?  (масштаб)

География-40

Ас пісіру  туралы   алғашқы  кітап  қай  елде  шықты?  (Греция)

    III-Полиглот.                           

                                                                                                                          35

Тігінші—Портной, портниха—tailor.[teila]

   Шебер ---Мастер--Master.[ma;sta]

   Оқушылар   бір  шумақ  өлең  шығару.

36

 

 IV- Көкпар.  

 

 

Ұлттық  тағамдар-20

Жаңа  төлдеген  малдың  сүті? (уыз)

Ұлттық  тағамдар-30

Сүтке  мәйек  қосып,  ашытып, сары  суы  алынғанша  қайнатып  әзірлейтін  тағамның  түрі? (сары ірімшік)

 

Ұлттық  тағамдар-40

Қымыздың  қандай  емдік  қасиеті бар? (жүйке жүйесіне, ас  қорыту  бездеріне, туберкулез  ауруына)

Ұлттық  киімдер-20

Ұлттық  ерлер  бас киімінің  түрлерін  ата? (тақия, бөрік, айырқалпақ,тымақ)

Ұлттық  киімдер-30

Шапан  қандай  киім  түріне  жатады? (сыртқы)                                                                Ұлттық  киімдер-40

Иткөйлекті  қандай  матадан  тігеді  және  кімдер  киеді? (Табиғи  таза  матадан тігіледі,  кішкентай нәресте қырқынан  шыққанша   кигізеді.)

 Ұлттық  жиһаздар-20

Ертеде   кішкене  ол  сандықты  (шәй сандық) не  деп атаған?  (бөгіре)

Ұлттық  жиһаздар-30Тамақпен  ыдыс  аяқ  сақтауға  арналған   жиһазды  ата? (асадал)

                                                                                                                              36

Ұлттық  жиһаздар-40

Киім  және  үй  мүліктерін ілуге  арналған  жиһаз? (адалбақан)

Ою-өрнектер-20

Қошқар мүйіз  ою-өрнегі  қай  топқа  жатады? (зооморфты)

Ою-өрнектер-30

Итқұйрық оюы  қай  бұйымға  қолданылады? (шалбардың  балағына)

 

Ою-өрнектер-40

Қошқар  мүйіз  оюы  не  мағынаны  білдіреді? (байлық,  молшылық)

Қолөнер-20

Кестені  керетін  құрал?  (кергіш)

Қолөнер-30

Киіз басқанда  пысыту,  қатайту атауын  не  деп  айтамыз? (қарпу)

Қолөнер-40

Қазақтың  ұлттық  өрімшілдік  өнерімен  жасалатын  бұйым? (қамшы)

 

Назар  аударғандарыңызға  рахмет!

Оқушыларды  марапаттау.

 

                                                                                                                        

 

 

 

 

 

 

                                                                                                                              37

 

                                                           Қорытынды.

              Өз ойымды  қорытындылай келе Жаңашыл мұғалімдердің тұжырымдамалары бойынша ең алдымен баланың дамуын бірінші орынға қою керек  екенін білдім. Бұл оқушының білімді іздеп табуына, игеруіне мүмкіншілік жасайды, іскерлікті, дағдыны меңгереді екен.  

 Сонымен,  баланы әр жақты дамыту үшін  бәрінен бұрын құлық, рухани, ақыл-ой, дене тәрбиесі бірінші кезекте болуы қажет екен. Бұрын оқығысы келмейтін немесе оқуға қабілетсіз оқушы екінші, үшінші жыл орнында қалып, ақырында мектептен шығып кететін. 

      Енді оқушыларды іріктеп алудан  бас тартып, оларды қайтсе де  оқыту керек. Оқыту үшін баланы ынталандыру, оған дем беру, себепші болу керек. Егер оқуға өздігімен талаптанушылығы жоқ болса дерлік, егер еріксіз көндірудің тәсілдері тіпті жоқ болса, егер пәнге жалпы қызығушылығы болмаса, егер біз өз міндетімізді орындағымыз келсе – онда алдымызда бір-ақ жол бар: біз балаларды қуанышты сезім жетістігіне алға қарай қозғалыс және дамуға шақыра отырып, оларды жалпы оқу еңбегіне тарту керек.

 « Мұғалімнің  оқушыға  сенуі, оқушының  мұғалімді сүюі » оқу-тәрбиесін, ізгілендіру деп  Қ.Н.Нұрғалиевтың мынадай идеясы  мені қызықтырды.

Ынтымақтастық педагогикасы ақыл-ойды атқарушылық,  шығармашылық қабілет т.б дамытады.   Балалардың ақыл-қабілетінің дамуын зерттеген Б. Никитин, оны атқарушы, және баланың өздігін тез дамытатын, оның ең негізгі қасиеттерін шығармашылық деп білді.

Бала дамуының жақын аймағы - үлкендердің көмегі арқылы баланың атқара алатын істері жайлы Көрнекті кеңес психологы Л.Выготский оқыту мен дамудың байланысын зерттеп, баланы дамыту үшін оған күрделі тапсырмалар беруді ұсынды. В.Шаталов ережелері оқылмаған тақырыптар бойынша оқушыларға есеп шығартады.Баланың бір күнінің екінші жартысы оның икемділігін, қызығушылығын дамытуға арналады, бұл міндетті орындауға ересектердің уақыты жетпейтіндіктен, балаға негізінен сабақта білім беріліп, қалған уақытта баланың өзі қызығатын іспен айналысуына жағдай жасаған жөн.