Казіргі кездегі суицидалдық мінез-құлықты зерттеу жолдары

Кіріспе

Психологиялық қызмет тек қана білім алушылардың ғана емес, сонымен бірге  ұстаздар ұжымының  тұлғалық, зерделік және  кәсіби  әлеуетінің дамуын қамтамасыз ететін кез-келген білім беру мекемесінің қажетті  құрамдас бөлігі  болып табылады.

Психологиялық қызмет қазіргі кезде әлеуметтік ортаның барлық салаларында кеңінен тарап келе жатыр. Білім беру жүйесінде, оның ішінде мектепке дейінгі мекемелерде, осы қызметті ұйымдастырудың өзіне тән қыйындықтары мен шешілмеген проблемалары өте көп. Балабақша психологтары жұмыс мазмұнын анықтау үшін басқа мемлекеттерде қалыптасқан тәжірибені зерттеу қажет болды.

Көпшілікке психологиялық қызмет көрсету ХVIII ғасырдың кезінде Батыс  Еуропа елдерінде аяқ ала бастады. ХIХ ғасырда психологиялық зерттеулерге қызығушылық кеңінен тарағандықтан АҚШ, Германия, Франция т.б. елдерде әлеуметтік-психологиялық зертханалар ашылып, талапкердің психофизиологиялық ерекшеліктерін бағалап беруге мүмкіндік туды. Осы елдер тәжірибесін зерттеп жүйеге келтірген ғалымдар З.А.Малькова, В.М.Вульфсон, К.Р.Рональдо, Г.Б.Радионов, И.А.Соколова, А.С.Овчинников, И.О.Татур.

Өткен ғасырда жасалған көптеген психодиагностикалық  әдістемелерді және оларды пайдалану  ережелерін қазіргі кездегі психологиялық  қызметте, бұрынғы кеңес мектептер  тәжірибесінде қолдану жолдарын анықтағандар М.Р.Битянова, И.В.Дубровина, Л.И.Прихожан, Р.С.Немов, В.Г.Гильбух, Е.И.Рогов, Р.Римский, С.Рмисая т.б. ғалымдар жасады. Олардың еңбектерінде психолог қызметінің мақсаты мен міндеттері, психологиялық қызмет моделі, мектепке дейінгі психологиялық қызметтің мазмұны мен зерттеу жүргізу әдістемелері анықталған. Бұл ұсыныстардың негізгі қағидалары мектепке дейінгі психологиялық қызметінде кеңінен қолданылып жүр.

Психолог өз жұмысын бірнеше  бағыттарда ұйымдастыруды қажет  етеді. Олардың үлгі моделін жасағанда М.Р.Битянованың психодиагоностикалық минимумдар негізінде барлық жұмысты ұйымдастыру ыңғайлы болып табылады. Сонымен қатар И. В. Дубровинаның «Практическая психология образования» және Т.Д.Марцинковская жасаған «Детская практическая психология» деген еңбекке сүйене отырып көптеген мәслелердің мән-мағынасын ашып алуға мүмкіндік туады. Осы әдістемелік құралдар орыс тілінде ғана жарық көріп жүр, әлі қазақ тіліне аударылмаған. Сондықтан балабақша психологтары түп нұсқадан бастап барлық әдістемелерді толық өздері анықтап шығуға тура келіп тұр. Тек соңғы кезде С.Х.Бектенғалиева, Н.Қ.Ядгарова «Бала бақшадағы психологиялық қызметті ұйымдастыру», жақында жарық көрген әдістемелік құралдар Л.К.Көмекпаеваның «Психологиялық қызметті ұйымдастыру», Т.Р.Нұрмаханбетова, Ш.Е.Рсмаханбетова «Тәжірибелік психология» кітабы осы оқулықты толықтыруға мүмкіндік жасап жатыр.

Метепке дейінгі психологиялық  қызметінің шешілмеген мәселелері көп  болғандықтан дипломдық зерттеу  тақырыбын: "Мектепке дейінгі психологиялық  қызметін ұйымдастыру бағыттары" деп анықтадық.

Зерттеу объектісі: Мектепке дейінгі мекемелерде психологиялық қызметтің теориясы мен тәжірибесі.

Зерттеу пәні: мектепке дейінгі мекеме психологиясының мазмұны.

Зерттеу мақсаты: балабақша психологі жұмысының негізгі бағыттар мен зерттеу әдістерін жүйеге келтіру.

Зерттеу міндеттері:

• білім беру жүйесіндегі психологиялық қызметті ұйымдастыру проблемасы бойынша ғылыми-әдістемелік еңбектерді талдау негізінде мектепке дейінгі психологиялық қызметінің міндеттері мен мазмұнын анықтау;
• балабақша психологі қызметінің негізін құратын психодиагностикалық әдістемелерді іріктеп алып, оларды жүйеге келтіру;
• мектепке дейінгі мекеменің оқу-тәжірибелік үрдісінде психологт<span class="dash041e_0431_044b_0447_043