Команды программы Scratch javascript:void(0)на Азербайджанском и русском языке.

Blok (Блок)

Təyinatı (Назначение)

Spraytı göstərilən rəqəm qədər irəli (+) və ya geriyə (-) hərəkət etdirir.

Передвигает спрайт на указанное число шагов вперед (+) или назад (-).

Spraytı saat əqrəbi istiqamətindən döndərir.

Поворачивает спрайт по часовой  стрелке

Spraytı saat əqrəbinin əksi istiqamətindən döndərir.

Поворачивает спрайт против часовой стрелки

Göstərilən istiqamətə dönməli

(0 - yuxarı, 90 - sağa, 180 - aşağı,

-90 - sola, х - ixtiyarı bucaq)

Повернуться в указанном  направлении (0 - вверх, 90 - направо,

180 - вниз, -90 - налево, х - любой угол)

Spraytı kursora və ya digər sprayta istiqamətləndirir. Əmr yerinə yetirilən anda həmişə sistemdə  reaksiya verilə biləcək mövcud obyektlərin siyahısı  görünür. Ən sadə halda heç bir obyekt olmasa, onda siçan qurğusunun göstərdiyi kursora istiqamətləndirir.   

Направляет спрайт на курсор или на другой спрайт. При выполнении команды всегда существует перечень объектов, которые в данный момент присутствуют в системе и на которые можно реагировать. В самом простом случае, когда других объектов нет, предлагается повернуться в сторону, где находится указатель мышки.

Spraytı x və y üçün verilmiş koordinata daşıyır.

Переносит спрайт в точку  с координатами x и y

Siçanın göstəricisi olan kursorun və ya digər spraytın mövqeyinə adlamaq.

Перейти в точку, где расположен указатель мыши или другой спрайт.

Spraytı verilmiş (x, y) koordinatlı nöqtəyə göstərilən saniyə ərzində rəvan daşımalı.

Плавно переместить спрайт в точку с указанными координатами (x,y) за указанное время. На перемещение затратится время, указанное в секундах.

x oxu üzrə koordinatın yerini verilmiş ədəd qədər dəyişir.

Изменить положение по оси x на указанное число шагов.

x koordinatına verilmiş qiymət mənimsədilir.

Координате x спрайта присваивается данное значение

y oxu üzrə koordinatın yerini verilmiş ədəd qədər dəyişir.

Изменить положение по оси y на указанное число шагов.

y koordinatına verilmiş qiymət mənimsədilir.

Координате y спрайта присваивается данное значение

Если попадаешь в край экрана, то отразись от него. Это очень  полезно, если Вы не хотите потерять своего героя.

Изменяет направление  движения спрайта на противоположное, если он дошел до края

Spraytın x koordinatına (-240-dan 240-dək) istinad edir. Digər əmrlərlə birgə tətbiq edilir.

Ссылается на координату x спрайта (от -240 до 240) Применяется вместе с другими командами.

Spraytın y koordinatına (-180-dan 180-dək) istinad edir. əmrlərlə birgə tətbiq edilir.

Ссылается на координату y спрайта (от -180 до 180).

Применяется вместе с другими  командами.

Spraytın istiqamətinə müraciət edir (0 - yuxarı, 90 - sağa, 180 - aşağı, -90 - sola, х - ixtiyarı bucaq)

Ссылается на направление  спрайта (0-вверх, 90-направо, 180- вниз, -90- налево, х-любой угол)

Blok (Блок)

Təyinatı (Назначение)

Verilmiş fonu seçməklə səhnəni dəyişir.

Меняет вид сцены, выбирая  заданный фон.

Səhnə üçün siyahıdan növbəti fonu seçir. Sonuncu fondan yenə birinci fona keçir.  Yalnız birdən çox fon olduqda işləyir.

Выбирает для сцены  следующий фон из списка фонов, от последнего фона переходит снова  к первому. Имеет смысл только тогда, когда имеется несколько фонов.

Səhnənin görünən fonunun sıra nömrəsini verir.

Возвращает порядковый номер фона сцены.

Digər kostyuma keçməklə spraytı xarici görünüşünü dəyişir.

Меняет внешний вид  спрайта, переходя к другому костюму.

Sprayt üçün növbəti kostyumu seçir. Sonuncu kostyumdan birinci kostyuma keçir.  Spraytın yalnız birdən  çox kostyumu olduqda işləyir.

Выбирает для следующий  костюм из списка, от последнего костюма  переходит снова к первому Имеет смысл только тогда, когда у спрайта имеется несколько костюмов.

Cari halda spaytın göründüyü kostyumunun sıra nömrəsini verir. Возвращает порядковый номер костюма, который в данный момент одет спрайт.

Verilmiş vaxt ərzində spraytın yanında haşiyədə əmrdə verilmiş mətn çıxır.

Рядом со спрайтом в выноске  выводится заданный в поле команды текст в течение заданного времени.

Spraytın yanında haşiyədə əmrdə  verilmiş mətn çıxır.

Mətni yox etmək üçün bu əmr boş  sahəli (mətnsiz) təkrar edilir.

Рядом со спрайтом в выноске  выводится заданный в поле команды текст. Для удаления выноски - такая же команда с пустым полем.

Verilmiş vaxt ərzində spraytın yanında haşiyədə əmrdə verilmiş mətn çıxır və sanki “düşünmə”-ni imitasiya edir.

Выводит в выноске рядом  со спрайтом заданный текст в течение  заданного времени, имитируя обдумывание.

Spraytın yanında haşiyədə əmrdə  verilmiş mətn çıxır və sanki “düşünmə”-ni imitasiya edir.

Mətni yox etmək üçün bu əmr boş  sahəli (mətnsiz) təkrar edilir.

Выводит рядом со спрайтом выноску, имитируя обдумывание . Для удаления выноски - такая же команда с пустым полем.

Spraytın xarici görünüşü seçilən effektə  və verilən ədədə uyğun olaraq dəyişir. Effekti menyudan seçmək olar.

Изменяет внешний вид  спрайта согласно выбранного эффекта на указанную величину. Эффекты можно выбрать из меню.

Nömrəyə uyğun olaraq spraytın görünüşünün rəngini dəyişir. Əksər effektlərin dəyişmə intervalı -100 və 100 arasında olur.

Задает указанное значение эффекта для внешнего вида спрайта. Значения большинства эффектов в  интервале от -100 до 100.

Sprayt  üzərində aparılmış bütün qrafiki effektlər  silinir.

Удаляет все графические  эффекты спрайта.

Spraytın cari ölçüsüçü göstərilən  ədədə uyğun %-lə dəyişir.

Ədəd müsbətdirsə artır, mənfidirsə azalır.

Изменяет размер спрайта  на заданную величину в %. Увеличивается (если число положительное) или уменьшается (если со знаком "-").

Spraytın əsil ölçüsünə nəzərən faizlə ölçüsünü dəyişir.

Изменяет размер спрайта  на заданное значение процента от оригинала.

Spraytın əsil ölçüsünə nəzərən faizlə cari ölçüsünü verir.

Возвращает значение размера  спрайта в процентах относительно оригинала

Spraytı səhnədə göstərməklə  görünən edir.

Показывает спрайт на сцене, делает его видимым.

Spraytı görünməz edir.

Делает спрайт невидимым.

Obyekti üst (birinci) qata daşıyır, onun qarçısını  heç nə kəsmir.

Объект перемещается в  первый слой, его ничто не закрывает.

Obyekt, göstərilən ədədə uyğun sayda, arxa qata aparılır.

Переносит спрайт назад на заданное количество слоев.

Blok (Блок)

Təyinatı (Назначение)

Menyudan seçilmiş səs ifa edilir və həmin andaca növbəti əmrə keçir. Səs davam edir.

Начинает играть выбранный  из меню звук и сразу переходит  к следующей команде, звук продолжается.

Səsi ifa edir və səs bitdikdən sonra növbəti əmrə keçir. Onu qeyd etmək lazımdır ki, səsləri həm Scratch proqramının kitabxanasından seçmək olar, həm də .wav, .mp3 formatlı öz səs fayllarınızı əlavə etmək olar.

Воспроизводит звук и после окончания звука переходит к следующей команде. При этом звук можно выбрать и из библиотеки программы, и можно добавлять свои местные звуки в формате .wav, .mp3.

Bütün səsləri kəsir.

Прекращает все звуки.

Zərb alətləri göstərilən sayda takt ifa edir.

Ударные играют указанное число тактов.

Verilmiş taktların sayı qədər pauza.

Пауза в течение заданного  числа тактов.

Müəyyən notu verilmiş vaxt müddətində  (saniyələrlə) ifa edir.  Notlar rəqəmlərlə işarə  edilib. Hər bir rəqəmə uyğun notun səslənməsi verilir.

Играть определенную ноту указанное количество времени (в  секундах). Ноты записаны в цифрах, но против каждой цифры стоит ее звучание.

İfa ediləcək alət seçilir. Belə alətlərin sayı 128-dir.

Выбрать инструмент, который  будет играть. Количество инструментов 128.

İşarədən asılı olaraq cari səsin gücünü ya azaldır, ya da ucaldır.

Увеличивает (если число  положительное) или уменьшает (если число отрицательное) текущую громкость.

Səsin gücünü faizə görə təyin edir.

Устанавливает громкость  в процентах.

Səsin cari səsinin gücünü %-lə verir.

Возвращает значение текущей громкости звука в %.

Səsin cari tempini artır (ədəd müsbət olsa) və ya azaldır (ədəd mənfi olsa).

Увеличивает (если число  положительное) или уменьшает (если число отрицательное) текущий темп.

İfa tempini təyin edir (dəqiqədə taktların sayı).

Задает темп игры (количество тактов в минуту)

İfa tempinin ədədini verir (dəqiqədə taktların sayı).

Возвращает значение темпа  игры (количество тактов в минуту)

Blok (Блок)

Təyinatı (Назначение)

Səhnədə şəkil və spraytları  silir. 

Стирает на сцене рисунки  и спрайты.

Qələmi endirir. Bu əmrdən sonra hərəkət zamanı  qələm çəkir.

Опускает перо. После этой команды при движении перо рисует.

Qələmi qaldırır. Bu əmrdən sonra hərəkət zamanı qələm çəkmir.

Поднимает перо. После этой команды при передвижении перо не рисует.

Qələmin rəngini dəyişir. Rəng palitrada damcıtökən (pipet) vasitəsilə seçilir.

Изменяет цвет пера, цвет выбирается на палитре с помощью  пипетки.

Qələmin rəngini verilmiş qiymətə  uyğun addım dəyişir, məsələn 10.

Изменяет цвет пера на указанное  значение, например на 10.

Qələmin rəngini təyin edir. 100 – ağ, 0 – qara.

Устанавливает цвет пера, 100 – белый, 0 – черный.

Qələmin kölgəsinin rəngini verilmiş qiymətə  uyğun addım dəyişir, məsələn 10.

Изменяет цвет тени пера на указанное значение, например на 10.

Qələmin kölgəsinin rəngini təyin edir. 100 – ağ, 0 – qara.

Устанавливает цвет тени пера, 100 – белый, 0 – черный.

Qələmin ölçüsünü verilmiş qiymətə uyğun addım dəyişir, məsələn 1

Изменяет размер пера на указанное значение, например на 1

Qələmin ölçüsünü müəyyənləşdirir.

Устанавливает размер пера.

Spraytı səhnədə həkk edir.

Печатает спрайт на сцене.

Blok (Блок)

Təyinatı (Назначение)

Yaşıl bayrağa tıqladıqda skriptlər yerinə  yetirilir.

Запускает скрипт в ответ на щелчок по зеленому флажку.

Seçilmiş klavişi sıxdıqda əmrlər bloku yerinə yetirilir. İdarəni klavişə verməyə imkan yaradır. 

Запускает выполнение блока  команд в ответ на нажатие выбранной  клавиши. Позволяет передать управление на клавиатуру.

Verilmiş sprayta tıkladıqda skriptin altında yerləşən əmrlər yerinə yetirilir.

Запускает выполнение команд расположенного ниже cкрипта в ответ на щелчок по заданному спрайту.

Verilmiş məlumatı aldıqda cavab olaraq skriptin altında yerləşən əmrlər yerinə yetirilir.

Запускает выполнение команд расположенного ниже cкрипта в ответ на получение заданного сообщения.

Skriptin yerinə yetirilməsi göstərilən vaxt müddətində dayandırılır və sonar yerinə yetirilir.

Выполнение скрипта приостанавливается, через указанное время работа продолжается.

Daxili bloklar sonsuz sayda yerinə yetirilir.

Внутренние блоки выполняются  бесконечно.

Daxili bloklar göstərilən sayda yerinə yetirilir.

Внутренние блоки выполняются  указанное количество раз.

Məlumatı ötürür və bu məlumatı qəbul edən skriptləri işə salır. Həmin andaca işini davam edir. when I receive () əmri ilə birgə işləyir.

Передает сообщение и  запускает скрипты, у которых есть прием данного сообщения, сразу продолжает свою работу. Работает в сочетании с когда я получу ( ).

Məlumatı ötürür və bu məlumatı qəbul edən skriptləri işə salır. Həmin skriptlərin işi bitdikdən sonra növbəti blokdan işi davam edir. when I receive () əmri ilə birgə işləyir.

Передает сообщение и  запускает скрипты, у которых есть прием данного сообщения. После завершения ими работы продолжает выполнение со следующего блока.

Работает в сочетании  с когда я получу ( ).

Aldığı məlumata cavab olaraq skriptdən aşağıda yerləşən əmrləri yerinə yetirir.

Запускает выполнение команд расположенного ниже cкрипта в ответ на получение заданного сообщения.

Daima şərtlər yoxlanılır, Verilmiş şərt düz olana qədər daxili bloklar yerinə yetirilir.

Постоянно проверяет выполнение условия, внутренние блоки выполняются до тех пор, пока заданное условие верно.

Əgər şərt həqiqidirsə, daxili bloklar yerinə yetirilir, əks halda heç bir fəaliyyət yerinə yetirilmir. 

Если условие истинно, то выполняются внутренние блоки, если ложно, то никаких действий не происходит.

Əgər şərt həqiqidirsə, if daxilindəki bloklar yerinə yetirilir, əks halda isə then daxilindəki bloklar yerinə yetirilir.

Если условие истинно, то выполняются блоки в части если, если ложно, то - в части или.

Şərt yerinə yetirilincəyə qədər gözləməli.

Ждать, пока не выполнится условие.

Şərt yerinə yetirilməyənə qədər daxili bloklar yerinə yetirilir.

Выполняет внутренние блоки  до тех пор, пока заданное условие  не будет выполнено.

Skriptin yerinə yetirilməsini saxlayır.

Прекращает выполнение скрипта.

Bütün proqramların yerinə yetirilməsini saxlayır.

Остановить выполнение всех программ.

Blok (Блок)

Təyinatı (Назначение)

Əgər sprayt veriımiş sprayta, səhnənin kənarına və ya siçanın kursoruna toxunursa, Həqiqi ifadə qaytarır. Obyekt menyudan seçilir.

Возвращает значение Истина, если спрайт касается заданного спрайта, края сцены или курсора мыши. Объект выбирается из меню.

Əgər sprayt veriımiş rəngə toxunursa, Həqiqi ifadə, əks halda Yalan ifadə qaytarır. Obyekt menyudan seçilir. Rəngi seçmək üçün rəng sahəsinə sıxmalı və görünən pipet vasitəsilə spraytda və ya səhnədə olan istədiyiniz rəngin üzərinə sıxmalı.

Возвращает значение Истина, если спрайт касается заданного цвета, иначе - Ложь. Для выбора цвета щелкнуть по полю с цветом и, с помощью появившейся пипетки, щелкнуть по нужному цвету на спрайте или на сцене.

Əgər seçilmiş birınci rəng ikinci rəngə toxunursa, Həqiqi ifadə qaytarır. Obyekt menyudan seçilir. Rəngi seçmək üçün rəng sahəsinə sıxmalı və görünən pipet vasitəsilə spraytda və ya səhnədə olan istədiyiniz rəngin üzərinə sıxmalı.

Возвращает значение Истина, если выбранный первый цвет касается второго цвета на сцене или на другом спрайте. Для выбора цвета щелкнуть по полю с цветом и, с помощью появившейся пипетки, щелкнуть по нужному цвету на спрайте или на сцене.

Skriptin yerinə yetirilməsini saxlayır, spraytın sağında haşiyədə verilmiş mətni və səhnənin aşağısında daxil etmə sahəsini göstərir. İstifadəçi cavab yazıb Enter klavişinə və ya þ düyməsinə sıxdıqda daxil edilmiş məlumat cavab blokunun qiymətinə mənimsədilir və skriptin işi davam edir.

Приостанавливает выполнение скрипта, выводит рядом со спрайтом выноску с заданным текстом и в нижней части сцены поле ввода. Когда пользователь введет ответ и нажмет на клавишу Enter или щелкнет по флажку, введенное значение присваивается значению блока ответ и выполнение скрипта продолжается.

ask (спросить) əmri vasitəsilə daxil edilmiş sonuncu qiyməti özündə saxlayır. Bütün spraytlar üçün ümumidir (qlobal dəyişən kimi).

Содержит введенное с  помощью команды Спросить последнее значение. Является общим для всех спрайтов (как глобальная переменная)

Siçanın kursorunun x oxu üzərində qiymətini qaytarır (x koordinatı). Возвращает значение курсора мыши по оси x (координата x).

Siçanın kursorunun y oxu üzərində qiymətini qaytarır (y koordinatı). Возвращает значение курсора мыши по оси y (координата y).

Siçanın sol düyməsi sıxılıbsa, Həqiqi, əks halda Yalan qiymət qaytarır.

Возвращает значение Истина, если нажата левая клавиша мыши, иначе – Ложь.

Verilmiş klaşiv sıxılmışsa, Həqiqi, əks halda Yalan qiymət qaytarır.

Возвращает значение Истина, если нажата заданная клавиша, иначе – Ложь.

Verilmiş sprayta və ya siçanın kursoruna qədər məsafəni bildirir.

Возвращает расстояние от данного спрайта или от курсора  мыши

Taymerin vaxtını sıfır edir.

Обнуляет таймер.

Taymerin başlanğıc andan olan  vaxtını  saniyələrlə qaytarır. Возвращает текущее значение таймера в секундах, начиная с начального момента.

Seçilmiş spraytın seçilmiş parametrini (x və y oxunda vəziyyəti, kostyumun nömrəsi, ölçüsü, həcmi, səsin gücü) qaytarır.

Выбранное значение (размер, объем, костюм, звук, положение по оси x или y) у выбранного объекта.

Mikrofonun səsinin ucalığını (1...100) qaytarır.

Возвращает значение громкости (1…100) звука микрофона.

Səsin ucalığı 30-dan çoxdursa, Həqiqi ifadə qaytarır.

Возвращает значение Истина, если громкость звука больше 30.

Sensorun qiymətini qaytarır (Bloku istifadə etmək üçün kompüterə PicoBoard или LEGO® WeDo™ qurğuları qoşulmalıdır). Verilmiş Web-ünvanlara baxın.

Возвращает значение сенсора. (Для использования блока компьютер должен быть соединен с устройством PicoBoard или LEGO® WeDo™). Смотрите указанные сайты.

http://www.playfulinvention.com/picoboard.html 

http://www.legoeducation.com

Əgər verilmiş sensor qoşulmuşdursa, Həqiqi qiymət qaytarılır. Kompüter PicoBoard qurğusuna qurğusuna qoşulmalıdır. Verilmiş Web-ünvanana baxın.

Возвращает значение Истина, если данный сенсор включен. Компьютер должен быть соединен с устройством PicoBoard. Смотрите указанный сайт.

http://www.playfulinvention.com/picoboard.html