Азаматтық құқық жүйес

108-бап.  Денсаулыќќа жан кїйзелiсi жаєдайында 
                зиян келтiру      

 Жјбiрленушiнiѕ тарапынан  болєан зорлыќтан, ќорлаудан немесе  ауыр тiл тигiзуден не жјбiрленушiнiѕ  ґзге де ќўќыќќа ќарсы немесе  моральєа жат јрекеттерiнен (јрекетсiздiгiнен), сол сияќты жјбiрленушiнiѕ ўдайы  ќўќыќќа ќарсы немесе моральєа  жат мiнез-ќўлќына байланысты  туындаєан ўзаќќа созылєан психикалыќ  заќым келтiретiн жаєдайдан болєан  ќатты жан кїйзелiсiнiѕ (аффект) кенеттен туындауы жаєдайында  денсаулыќќа ќасаќана ауыр зиян  келтiру, - 
      екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге немесе їш айдан алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа немесе екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 108-бап жаѕа редакцияда - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2004.12.09. N 10 Заѕымен.       

109-бап.  Ќажеттi ќорєаныс шегiнен шыєу  кезiнде 
                денсаулыќќа ауыр зиян келтiру     

 Денсаулыќќа ќажеттi ќорєаныс  шегiнен шыєу кезiнде жасалєан  ќасаќана ауыр зиян келтiру, - 
      бiр жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге не дјл сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.     

110-бап.  Ќылмыс жасаєан адамды ўстау  кезiнде 
                денсаулыќќа ауыр зиян келтiру     

 Ќылмыс жасаєан адамды  ўстау їшiн ќажеттi шараларды асыра  ќолдану кезiнде денсаулыќќа ќасаќана  ауыр зиян келтiру - 
      екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.     

111-бап.  Денсаулыќќа абайсызда зиян келтiру      

1. Денсаулыќќа абайсызда  ауыр зиян келтiру, - 
      жїз айлыќ есептiк кґрсеткiштен екi жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ їш айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не жїз сексен саєаттан екi жїз ќырыќ саєатќа дейiнгi мерзiмге ќоєамдыќ жўмыстарєа тартуєа, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не їш айдан алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа жазаланады.   
      2. Абайсызда екi немесе одан да кґп адамныѕ денсаулыєына ауыр зиян келтiру, -  
      тґрт жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге не екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      3. (алып тасталєан) 
      4. Абайсызда екi немесе одан да кґп адамныѕ денсаулыєына орташа ауырлыќтаєы зиян келтiру, -  
      елу айлыќ есептiк кґрсеткiштен екi жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ бiр айдан екi айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не жїз саєаттан екi жїз саєатќа дейiнгi мерзiмге ќоєамдыќ жўмыстарєа тартуєа, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не тґрт айдан алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа жазаланады.   
      Ескерту. 111-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2002.12.21. N 363, 2004.12.09. N 10 Заѕымен.        

112-бап.  Ќорќыту     

 Ґлтiремiн деп немесе  денсаулыќќа ауыр зиян келтiремiн  деп, сол сияќты адамныѕ жеке  басына ґзге ауыр кїш кґрсетемін  не мїлiктi ґртеп ќўртамын деп,  жарылыс жасап немесе ґзге  жалпы ќауiптi тјсiлмен ќорќыту,  бўл ќорќытудыѕ iске асатындыєына  ќауiптенудiѕ жеткiлiктi негiздерiнiѕ  бар екендiгi кезiнде, -  
      тґрт айдан алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа немесе екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге немесе дјл сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.      

113-бап.  Адамныѕ органдары мен тiнiн  алуєа мјжбїр ету 
               немесе заѕсыз алу     

1. Ауыстырып салу не  ґзгедей пайдалану їшiн адамныѕ  органдары мен тiнiн алуєа мјжбїр  ету немесе заѕсыз алу, сол  сияќты адамныѕ органдары мен  тiнiне ќатысты заѕсыз мјмiлелер  жасау - 
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      2. Наќ сол јрекеттер: 
      а) кiнјлiге дјрменсiз кїйде екендiгi кґрiнеу белгілі адамєа ќатысты; 
      б) кјмелетке кґрiнеу толмаєан адамєа ќатысты; 
      в) екi немесе одан да кґп адамєа ќатысты; 
      г) адамдар тобымен, алдын ала сґз байласуы бойынша адамдар тобымен немесе ўйымдасќан топпен; 
      д) бiрнеше рет; 
      е) ќару немесе ќару ретiнде пайдаланылатын заттарды ќолданып; 
      ж) кiнјлiге жїктiлiк жаєдайында екендiгi кґрiнеу белгiлi јйелге ќатысты; 
      з) алдау немесе сенiмге ќиянат жасау жолымен; 
      и) ґзiніѕ ќызметтiк жаєдайын пайдаланып; 
      к) жјбiрленушініѕ материалдыќ немесе ґзге де тјуелділігін пайдаланып жасалєанда, - 
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз бес жылдан жетi жылєа дейiнгі мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      3. Абайсызда жјбiрленушiніѕ ґлiмiне немесе ґзге де ауыр зардаптарєа јкеп соќќан, осы баптыѕ бiрiншi немесе екiншi бґлiктерiнде кґзделген јрекеттер, - 
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз жетi жылдан он жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 113-бап жаѕа редакцияда - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2006.03.02. N 131 Заѕымен.      

114-бап.  Медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерiнiѕ 
               кјсiптiк мiндеттерiн тиiсiнше орындамауы     

1. Медицина жјне фармацевтика  ќызметкерлерiнiѕ кјсiптiк мiндеттерiне  ўќыпсыз ќарауы немесе адал  ќарамауы салдарынан оларды орындамауы  немесе тиiсiнше орындамауы, егер  бўл јрекет адам денсаулыєына  орташа ауыр зиян келтiруге  јкеп соќса, - 
      айлыќ есептiк кґрсеткiштiѕ жїзден екi жїзге дейiнгi мґлшерiнде немесе сотталєан адамныѕ їш айдан бес айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысы немесе ґзге де табысы мґлшерiнде айыппўл салуєа, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыруєа, не бiр айдан їш айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа жазаланады. 
      2. Денсаулыќќа ауыр зиян келтiруге јкеп соќтырєан наќ сол јрекеттер, - 
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып, айлыќ есептiк кґрсеткiштiѕ екi жїзден бес жїзге дейiнгi мґлшерiнде немесе сотталєан адамныѕ їш айдан бiр жылєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысы немесе ґзге де табысы мґлшерiнде айыппўл салуєа, не їш айдан алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа жазаланады. 
      3. Осы баптыѕ бiрiншi жјне екiншi бґлiктерiнде кґзделген, лауазымды адам жасаєан јрекет, - 
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып, айлыќ есептiк кґрсеткiштiѕ їш жїзден бiр мыѕєа дейiнгi мґлшерiнде айыппўл салуєа, не екi айдан алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа жазаланады. 
      4. Осы баптыѕ бiрiншi жјне екiншi бґлiктерiнде кґзделген, адам ґлiмiне јкеп соќтырєан јрекеттер, - 
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып, екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не наќ сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      5. Осы баптыѕ тґртiншi бґлiгiнде кґзделген, лауазымды адам жасаєан јрекеттер, - 
      айлыќ есептiк кґрсеткiштiѕ елуден екi жїзге дейiнгi мґлшерiнде айыппўл салынып, їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып, їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не наќ сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 114-бап жаѕа редакцияда - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2006.07.07. N 171 (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕымен.      

114-1-бап.  Клиникалыќ сынаќтар жїргiзудiѕ  жјне 
                 профилактиканыѕ, диагностиканыѕ, емдеудiѕ 
                 жјне медициналыќ оѕалтудыѕ жаѕа јдiстерi 
                 мен ќўралдарын ќолданудыѕ тјртiбiн бўзу     

1. Медицина ќызметкерiнiѕ  клиникалыќ сынаќтар жїргiзу жјне  профилактиканыѕ, диагностиканыѕ, емдеудiѕ  жјне медициналыќ оѕалтудыѕ жаѕа  јдiстерi мен ќўралдарын ќолдану  тјртiбiн бўзуы, - 
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып, екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не наќ сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      2. Лауазымды адам жасаєан наќ сол јрекет, - 
      айлыќ есептiк кґрсеткiштiѕ елуден екi жїзге дейiнгi мґлшерiнде айыппўл салынып, їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып, їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не наќ сол мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 114-1-баппен толыќтырылды - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2006.07.07. N 171 (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕымен.     

115-бап.  Соз ауруын жўќтыру     

 Ґзiнде соз ауруы  бар екендiгiн бiлген адамныѕ  ауыр зардаптарєа јкеп соќтырєан  осындай ауруды басќа адамєа  жўќтыруы, сондай-аќ екi немесе одан  да кґп адамєа не кґрiнеу  кјмелетке толмаєан адамєа жўќтыруы, - 
      бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiштен мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ бес айдан жетi айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа не екi жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 115-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2002.12.21. N 363, бап жаѕа редакцияда - 2004.12.09.  N 10Заѕдарымен.        

116-бап.  Адамныѕ иммун тапшылыєы вирусын  (ВИЧ/ЖЌТБ) 
                жўќтыруы      

1. Басќа адамды кґрiнеу  ВИЧ/ЖЌТБ-ны жўќтыру ќаупiнде ќалдыру,-  
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не алты айєа дейiнге мерзiмге ќамауєа, не бiр жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      2. Ґзiнде ВИЧ/ЖЌТБ бар екендiгi туралы бiлетiн адамныѕ оны басќа адамєа жўќтыруы, -  
      бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      3. Осы баптыѕ екiншi бґлiгiнде кґзделген, екi немесе одан да кґп адамєа ќатысты, не кґрiнеу кјмелетке толмаєандарєа ќатысты жасалєан јрекет, -  
      сегiз жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      4. Медицина ќызметкерiнiѕ, сол сияќты тўрмыстыќ немесе ґзге халыќќа ќызмет кґрсету ўйымы ќызметкерiнiѕ ґздерiнiѕ кјсiптiк мiндеттерiн тиiсiнше орындамауыныѕ салдарынан басќа адамєа ВИЧ/ЖЌТБ-ны жўќтыруы, -  
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.      

117-бап.  Заѕсыз аборт жасау     

1. Тиiстi баєдардаєы жоєары  медициналыќ бiлiмi жоќ адамныѕ  аборт жасауы, -  
      бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ алты айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не дјл сол мерзiмге бас бостандыєын шектеуге не алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа алуєа жазаланады.  
      2. Тиiстi баєдардаєы жоєары медициналыќ бiлiмi бар адамныѕ заѕсыз аборт жасауы, -  
      бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ алты айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не дјл сол мерзiмге бас бостандыєын шектеуге не тґрт айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа алуєа жазаланады.  
      3. Заѕсыз аборт жасаєаны їшiн бўрын сотталєан адам жасаєан дјл сол јрекет, -  
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге, не тґрт айдан алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа, не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.  
      4. Тиiстi баєдардаєы жоєары медициналыќ бiлiмi бар адамныѕ, сол сияќты мўндай бiлiмi жоќ адамныѕ заѕсыз аборт жасауы, егер бўл јрекет абайсызда жјбiрленушiнiѕ ґлуiне не оныѕ денсаулыєына ауыр зиян келтiруге јкеп соќса, -  
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз жеті жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      Ескерту. 117-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2000.05.05. N 47 Заѕымен.      

118-бап.  Науќасќа кґмек кґрсетпеу     

1. Заѕєа сјйкес немесе  арнайы ереже бойынша кґмек  кґрсетуге мiндеттi адамныѕ дјлелдi себептерсiз науќасќа кґмек кґрсетпеуi, егер бўл абайсызда науќастыѕ  денсаулыєына орташа ауырлыќтаєы  зиян келтiруге јкеп соќса, -  
      елу айлыќ есептiк кґрсеткiштен жїз айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде немесе сотталєан адамныѕ їш айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысыныѕ немесе ґзге табысыныѕ мґлшерiнде айыппўл салуєа, не бiр жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не екi жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып немесе онсыз їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєын шектеуге жазаланады.  
      2. Дјл сол јрекет, егер ол абайсызда науќастыѕ ґлуiне, не оныѕ денсаулыєына ауыр зиян келтiруге јкеп соќса, -  
      їш жылєа дейiнгi мерзiмге белгiлi бiр лауазымдарды атќару немесе белгiлi бiр ќызметпен айналысу ќўќыєынан айыра отырып бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.      

119-бап.  Ќауiптi жаєдайда ќалдыру     

1. Ґмiрiне немесе денсаулыєына  ќауiптi жаєдайдаєы жјне сјбилiгiне, ќарттыєына, науќастыєына немесе  ґзге де дјрменсiз кїйiнiѕ салдарынан  ґзiн-ґзi саќтап ќалу шараларын  ќабылдау мїмкiндiгiнен айырылєан  адамды кґрiнеу кґмексiз ќалдыру,  кiнјлi кiсiнiѕ ол адамєа кґмек  кґрсету мїмкiндiгi болєан жјне  ол адамєа ќамќорлыќ жасауєа  мiндеттi болєан не оны ґмiрiне  немесе денсаулыєына ќауiптi кїйде  ґзi ќалдырєан жаєдайларда, -  
      елу айлыќ есептiк кґрсеткiштен жїз айлыќ есептiк кґрсеткiш мґлшерiнде немесе сотталєан адамныѕ екi айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысы немесе ґзге табысы мґлшерiнде айыппўл салуєа, не жїз жиырма саєаттан жїз сексен саєатќа дейiн мерзiмге ќоєамдыќ жўмыстарєа тартуєа, не бiр жылєа дейiнгi мерзiмге тїзеу жўмыстарына, не їш айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа жазаланады.  
      2. Кґмексiз ќалдырєан адамныѕ абайсызда ґлуiне немесе ґзге де ауыр зардаптарєа јкеп соќќан дјл сол јрекет, -  
      бес жїз айлыќ есептiк кґрсеткiштен бiр мыѕ айлыќ есептiк кґрсеткiшке дейiнгi мґлшерде сотталєан адамныѕ бес айдан он айєа дейiнгi кезеѕдегi жалаќысы немесе ґзге де табысы мґлшерiнде айыппўл салуєа, (не алты айєа дейiнгi мерзiмге ќамауєа), не їш жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады.      

120-бап.  Зорлау     

1. Зорлау, яєни жјбiрленушiге  немесе басќа адамдарєа кїш  ќолданып немесе оны ќолданбаќшы  болып ќорќытып, не жјбiрленушiнiѕ  дјрменсiз кїйiн пайдаланып жыныстыќ  ќатынас жасау, -  
      їш жылдан бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      2. Зорлауды: 
      а) адамдар тобы, алдын ала сґз байласќан адамдар тобы немесе ўйымдасќан топ жасаса; 
      б) ґлтiремiн деп ќорќытумен ўштасып, сондай-аќ жјбiрленушiге немесе басќа адамдарєа ќатысты аса ќатыгездiкпен жасалса; 
      в) жјбiрленушiнiѕ соз ауруын жўќтырып алуына јкеп соќса; 
      г) бiрнеше рет немесе бўрын нјпсi ќўмарлыќ сипаттаєы зорлау јрекеттерiн жасаєан адам жасаса; 
      д) кґрiнеу кјмелетке толмаєанєа жасаса, - 
      бес жылдан он жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
      3. Зорлау: 
      а) абайсызда жјбiрленушiнiѕ ґлуiне јкеп соќтырса; 
      б) абайсызда жјбiрленушiнiѕ денсаулыєына ауыр зиян келтiруге, оныѕ ВИЧ/ЖЌТБ-ны жўќтырып алуына немесе ґзге ауыр зардаптарєа јкеп соќса;  
      в) жјбiрленушiнiѕ он тґрт жасќа толмаєанын кґрiнеу бiле тўрып; 
      г) ќоєамдыќ зiлзала жаєдайларын пайдаланєан немесе жаппай тјртiпсiздiк барысында жасалса, - 
      сегіз жылдан он бес жылєа дейiнгi мерзiмге бас бостандыєынан айыруєа жазаланады. 
     Ескерту. 120-бапќа ґзгеріс енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2000.05.05. N 47 Заѕымен.